20 dấu hiệu cảnh báo từ gan
Gan phải đảm nhiệm rất nhiều công việc để phục vụ cho sức khỏe. Là một trong những cơ quan lớn nhất của cơ thể, nó chịu trách nhiệm về các chức năng trao đổi chất như chuyển đổi chất dinh dưỡng từ chế độ ăn để cơ thể có thể sử dụng và đảm bảo các chất cặn bã được đào thải trước khi chúng gây hại. Tuy nhiên, khi gan gặp rắc rối, nó sẽ phát đi những tín hiệu cảnh báo.
1. Ngứa nhiều
Viêm đường mật tiên phát – một bệnh mạn tính phá hủy các ống dẫn mật trong gan – thường không có những triệu chứng nổi bật, nhưng một dấu hiệu sớm hay gặp là ngứa. Ngứa có thể chỉ do da bạn bị khô, nhưng nếu ngứa trở nên quá thường xuyên thì có thể nên đi khám – nhất là vì ngứa cũng là một dấu hiệu của xơ gan.
Lòng trắng mắt, hoặc da, bắt đầu chuyển sang màu vàng là dấu hiệu cực kỳ đáng sợ, nhưng nó có một nguyên nhân chắc chắn: mức bilirubin tăng cao trong cơ thể. Bilirubin là một sắc tố màu vàng do gan tiết ra. Vagnf da vàng mắt có thể do nhiều vấn đề về gan khác nhau, từ xơ gan đến viêm gan B.
3. Tăng cân nhiều
Nếu bạn đột nhiên tăng cân mà không vì lý do gì cả, thì gan có thể là thủ phạm. Đó có thể là dấu hiệu của xơ gan, một căn bệnh diễn biến từ từ và mô gan dần bị thay thế bằng mô sẹo, ngăn dòng máu chảy qua gan và ngăn cản cơ quan này hoạt động bình thường.
4. Sụt cân
Trong khi tăng cân đột ngột có thể là một dấu hiệu cảnh báo từ gan, thì sụt cân cũng có thể là một triệu chứng. Sụt cân không chỉ là dấu hiệu của xơ gan – mà còn là dấu hiệu báo động của viêm gan C, một nhiễm vi-rút dẫn đến viêm gan…
5. Lòng bàn tay đỏ
Một dấu hiệu báo động nữa là lòng bàn tay đột nhiên có màu đỏ không rõ lý do. Đây có thể là do bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, một tình trạng xảy ra khi có quá nhiều mỡ tích tụ trong các tế bào gan ở những người hầu như không uống rượu – hoặc kiêng rượu hoàn toàn.
6. Giấc ngủ rối loạn
Có rất nhiều điều ảnh hưởng đến giấc ngủ, nhưng một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên tờ Egyptian Journal of Chest Diseases and Tuberculosis thấy rằng một trong những thủ phạm có thể là xơ gan, khiến bạn khó có giấc ngủ ngon ban đêm – ngay cả khi bạn coi giấc ngủ là một trong những việc phải làm.
7. Trí nhớ giảm sút
Quên nơi cất chìa khóa xe là một chuyện, nhưng nếu trí nhớ của bạn bị giảm sút nhiều trong thời gian gần đây, thì có thể có một lý do. Khi gan bị suy, nó không thể loại bỏ các chất độc ra khỏi máu và dẫn đến việc chúng tích tụ trong não – hay còn gọi là bệnh não gan. Một trong những hậu quả là trí nhớ bị giảm sút.
8. Luôn mệt mỏi
Bạn luôn cảm thấy thực sự mệt mỏi, bất kể đang làm gì? Bệnh gan có thể là nguyên nhân. Một triệu chứng cực kỳ phổ biến là suy nhược mãn tính, theo một nghiên cứu năm 2006 được công bố trên tạp chí Gastroenterology and Hepatology của Canada, có thể xảy ra do những thay đổi dẫn truyền thần kinh trong não.
9. Mất cảm giác ngon miệng
Bạn đã từng rất ham ăn, và bây giờ không lúc nào cảm thấy đói? Một triệu chứng phổ biến khác của bệnh gan là chán ăn, khiến cho cơn đói không tồn tại khiến bạn trở nên mệt mỏi.
10. Vú to ở nam giới
Một trong những dấu hiệu cảnh báo gây sốc nhất của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng vú to ở nam giới. Đó là một hiện tượng rất khó hiểu, nhưng có một cách lý giải: người ta cho rằng sự tăng trưởng quá mức của mô vú – hay gynecomastia – xảy ra do sự mất cân bằng của nội tiết tố estrogen và testosterone.
Video đang HOT
11. Thay đổi tính cách
Trải nghiệm những thay đổi về tính cách có thể đáng sợ – và đôi khi người khác sẽ nhận ra điều đó trước bạn. Cũng giống như cách bệnh não gan gây giảm sút trí nhớ, tất cả những độc tố tích tụ trong não cũng có thể làm giảm chức năng tâm thần, khiến bạn không còn là chính mình.
12. Dễ bầm tím
Khi có tuổi, cơ thể có thể bắt đầu dễ bầm tím hơn do da trở nên mỏng hơn. Tuy nhiên, nếu thực sự không có giải thích nào về lý do tại sao có nhiều vết bầm tím xuất hiện trên cơ thể, thì có nghĩa là bạn nên nghĩ đến bệnh gan.
13. Sưng chân và mắt cá chân
Bệnh gan có thể gây ra bởi mọi thứ từ việc sử dụng bia rượu đến béo phì, và một dấu hiệu cảnh báo phổ biến là tình trạng sưng ở chân và mắt cá chân. Nếu bạn bị phù và không rõ tại sao, thì đi khám bác sĩ là việc làm cần thiết để đảm bảo không có gì nghiêm trọng xảy ra.
14. Cảm thấy lú lẫn
Thật không may, bệnh não gan do suy gan cũng có thể gây nhiễu loạn khả năng hiểu mọi thứ của bạn. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy bối rối về những điều bình thường không làm bạn bối rối.
15. Đau khắp người
Bạn không làm việc nhiều hơn bình thường, vậy điều gì khiến bạn bị đau khắp người? Một lý do có thể là viêm mật đường mật tiên phát, ngoài gây ngứa da còn có thể dẫn đến đau xương, cơ hoặc khớp.
16. Chướng bụng
Nếu chướng bụng không phải là do bữa ăn khó tiêu, thì đó có thể là do sự tích tụ dịch ở bụng, được gọi là cổ trướng. Vì chướng bụng là một dấu hiệu cảnh báo của bệnh gan, bạn nên đặt hẹn với bác sĩ.
17. Nước tiểu sẫm màu
Nước tiểu sẫm màu là một dấu hiệu của bệnh gan. Trong khi bilirubin là thủ phạm gây vàng da vàng mắt, thì chất này cũng có thể làm thay đổi màu sắc nước tiểu do nó được bài xuất qua thận.
18. Không thể tập trung
Bất kỳ ai cũng có thể gặp vấn đề với sự tập trung. Đôi khi bộ não không muốn làm việc. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên cảm thấy mình gặp khó khăn trong việc tập trung, thì đó cũng có thể là do gan đang gửi đến bạn một dấu hiệu cảnh báo rằng nó đang không hoạt động tốt.
19. Luôn thấy ớn lạnh
Bạn luôn thấy ớn lạnh dù đắp bao nhiêu chăn đi nữa? Đó có thể là một dấu hiệu của ứ mật, xảy ra khi dòng chảy của mật bị giảm hoặc ngừng hoàn toàn.
20. Khô mắt hoặc khô miệng
Có rất nhiều lý do khác nhau gây khô mắt hoặc khô miệng – từ tuổi tác đến thuốc men – nhưng một thủ phạm có thể nghiêm trọng hơn rất nhiều. Viêm mật đường mật tiên phát được biết là gây ra vấn đề này, nhưng rất may đó là một triệu chứng sớm của bệnh mãn tính.
Cẩm Tú
Theo Dân trí
Phân biệt mỡ máu "tốt" và "xấu"
Cùng với hút thuốc và huyết áp cao, tăng cholesterol máu là một trong những yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim. Có thể giảm lượng cholesterol trong máu nhờ chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và uống thuốc.
Có hai loại cholesterol chính là lipoprotein tỷ trọng cao (HDL), hay cholesterol "tốt", và lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL), hay cholesterol "xấu". Cơ thể cần có một lượng cholesterol nhất định, nhưng mức độ cao có thể nguy hiểm.
HDL cholesterol so với LDL cholesterol
HDL cholesterol có thể làm giảm LDL cholesterol trong máu.
LDL cholesterol thường được gọi là cholesterol "xấu". Nếu có quá nhiều LDL cholesterol trong máu, nó sẽ tích tụ trong thành mạch máu, khiến mạch máu bị hẹp và cứng.
Tích tụ LDL cholesterol làm giảm lưu lượng máu và có thể làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ.
HDL hay cholesterol "tốt" có thể đưa LDL cholesterol LDL từ máu đến gan để giáng hóa và phân hủy như chất cặn bã. HDL cholesterol được gọi là cholesterol tốt vì nó làm giảm mức cholesterol trong máu.
Mức HDL cao hơn có liên quan đến giảm nguy cơ đau tim và bệnh tim.
Phạm vi lý tưởng là bao nhiêu?
Cholesterol được đo bằng miligam trên mỗi decilít (mg/dL). Các hướng dẫn về mức cholesterol khỏe mạnh như sau:
Cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL
Cholesterol LDL dưới 100 mg/dL
Cholesterol HDL trên 40 mg/dL
Các khu vực và quốc gia khác nhau có thể có các hướng dẫn khác nhau, do đó, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các phạm vi chính xác và cập nhật nhất.
Tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol
Tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol có thể giúp biết được liệu bạn có ăn đủ cholesterol tốt và hạn chế các nguồn cholesterol xấu hay không. Nó có thể được tính bằng cách chia chỉ số cholesterol toàn phần cho chỉ số HDL.
Lý tưởng nhất, tỷ số này phải dưới 4. Con số này càng thấp thì mức cholesterol của người đó càng lành mạnh.
Cholesterol toàn phần thường dao động, vì vậy có thể cần làm nhiều xét nghiệm máu để đánh giá chính xác. Chỉ số này có thể thay đổi theo bữa ăn, vì vậy đôi khi xét nghiệm máu sẽ được thực hiện vào buổi sáng trước khi ăn sáng.
Các nghiên cứu gợi ý rằng tỷ số cholesterol toàn phần/HDL cholesterol là một chỉ báo chính xác hơn về nguy cơ mắc bệnh tim so với chỉ số LDL cholesterol đơn thuần.
Cholesterol không HDL
Một phương pháp đánh giá chỉ số cholesterol khác là tính chỉ số cholesterol không HDL. Con số này được đo bằng cách lấy chỉ số cholesterol toàn phần trừ đi HDL cholesterol.
Phương pháp này được một số bác sĩ coi là chính xác hơn bởi vì nó bao gồm cả chỉ số lipoprotein tỷ trọng rất thấp (VLDL) trong tính toán.
Tương tự như LDL cholesterol, VLDL cholesterol cũng có thể tích tụ bên trong thành mạch máu, điều không mong muốn.
Lý tưởng nhất, chỉ số cholesterol không HDL nên dưới 130 mg/dL. Giá trị cao hơn sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Các nguyên nhân khiến LDL cholesterol cao
LDL cholesterol cao có thể do ít vận động.
Các nguyên nhân khiến LDL cholesterol cao bao gồm:
Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa: Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa và chất béo hydro hóa có thể làm tăng mức LDL cholesterol.
Ít vận động: Không tập thể dục đủ có thể dẫn đến tăng cân, có liên quan đến tăng cholesterol.
Béo phì: Những người thừa cân có nguy cơ cao bị tăng cholesterol.
Hút thuốc lá: Một chất trong thuốc lá làm giảm mức cholesterol HDL và làm hỏng lớp niêm mạc mạch máu, tăng nguy cơ xơ cứng động mạch.
Bệnh nội khoa: Một số bệnh có thể ảnh hưởng đến cholesterol LDL bao gồm đái tháo đường týp 2, nhược giáp, bệnh thận hoặc gan, và nghiện rượu.
Mãn kinh: Đối với một số phụ nữ, cholesterol có thể tăng sau khi mãn kinh.
Di truyền: Tăng cholesterol máu gia đình (FH) là một thể bệnh cholesterol cao di truyền khiến người bệnh có nguy cơ mắc bệnh tim sớm.
Cách giảm LDL cholesterol
Những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp giảm LDL cholesterol:
Duy trì cân nặng lành mạnh
Tập thể dục thường xuyên
Bỏ thuốc lá
Sử dụng liệu pháp statin khi được kê đơn
Bổ sung niacin (vitamin B-3)
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin B-3 có thể làm giảm cholesterol LDL trong khi tăng HDL. Điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ trước khi bổ sung niacin.
Những người đang muốn giảm LDL cholesterol cũng nên tránh ăn các chất béo bão hòa và chất béo trans. Thực phẩm cần tránh là:
bánh ngọt và bánh quy
thực phẩm ăn sẵn đông lạnh, ví dụ như pizza đông lạnh
macgarin
đồ ăn nhanh chiên rán
kẹo nhân kem
bánh rán
kem
bánh pudding đóng gói
bánh sandwich ăn sáng làm sẵn
khoai tây chiên
Các bí quyết ăn uống khác để ngăn LDL tăng cao bao gồm:
Thay đổi nguồn chất béo: Thay chất béo bão hòa bằng dầu hạt thực vật và chất béo không bão hòa chuỗi đơn từ dầu ô liu, quả bơ và dầu canola.
Tăng lượng chất xơ: Chế độ ăn nhiều chất xơ được cho là tốt cho chỉ số cholesterol toàn phần trong máu. Chất xơ hòa tan được tìm thấy trong các loại trái cây, rau và yến mạch đặc biệt có lợi.
Ăn nhiều tỏi hơn: Tỏi giàu các hợp chất có thể giúp giảm lượng cholesterol trong máu. Các tác dụng có lợi chỉ thấy được khi ăn tỏi thường xuyên trong hơn 2 tháng.
Cẩm Tú
Theo Dân trí
Tham công tiếc việc, chàng trai 27 tuổi không ngờ mình bị ung thư gan Ung thư không chừa một ai nhưng nguyên nhân gây bệnh của chàng trai 27 tuổi là bài học lớn cho tất cả chúng ta. Viên Bân Thành là một chàng trai 27 tuổi, đến từ Trung Quốc và đang ở độ tuổi chín muồi để gây dựng sự nghiệp. Không ai ngờ chỉ sau một đêm người nhân viên chăm chỉ, kỳ...