Xếp hạng gắn sao giúp các trường đại học đánh giá, tự đo lường được chính mình

Hệ thống UPM giúp các cơ sở giáo dục đại học xác định, quản trị mục tiêu chiến lược, hướng tới đạt chuẩn top 100 của đại học châu Á.

Hệ thống xếp hạng đối sánh chất lượng giáo dục do Việt Nam phát triển mang tên University Performance Metrics (UPM) đã được công bố tại Đại hoc Quốc gia Hà Nội ngày 18/8.

Đây là lần đầu tiên Việt Nam có được hệ thống xếp hạng các trường đại học trong nước và trong khu vực châu Á. UPM là sản phẩm do nhóm nghiên cứu Đại học Quốc gia Hà Nội thực hiện dưới sự tài trợ của Chương trình Khoa học Giáo dục cấp quốc gia do Bộ giáo dục và Đào tạo chủ trì.

Giáo sư Nguyễn Hữu Đức, nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, người trực tiếp phụ trách hệ thống này cho biết, top 1000 đại học thế giới chiếm khoảng 3%.

UPM quan tâm đến 97% với hơn 28.000 trường đại học còn lại, gồm đông đảo các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam và khu vực, với vai trò và đóng góp lớn, tuy nhiên, chưa được đánh giá đúng mực.

Hệ thống này giúp các cơ sở giáo dục đại học xác định, quản trị mục tiêu chiến lược, hướng tới đạt chuẩn top 100 của đại học châu Á. Nhiều tiêu chí gắn với các mốc chuẩn của đại học định hướng nghiên cứu quy định tại Nghị định 99/2019/NĐ-CP của Việt Nam hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục đại học.

Theo đó, các trường đại học (đặc biệt là các đại học định hướng nghiên cứu) đạt chuẩn 5 sao là các trường đã có khả năng tiếp cận nhóm 100 châu Á, có chất lượng hàng đầu quốc gia và bắt đầu có uy tín quốc tế.

Các đại học 4 sao là các có uy tín trong nước và khu vực. Các trường đại học 3 sao thực hiện tốt chức năng đào tạo theo phân khúc thị trường và có thể tham gia vào việc trong đổi sinh viên trong khu vực.

Đến nay, đã có gần 40 trường đại học Việt Nam và ASEAN tự nguyện tham gia sử dụng bộ tiêu chí UPM để đối sánh chất lượng.

Kết quả đối sánh chất lượng và gắn sao cho thấy một bức tranh chân thực và tích cực về chất lượng các trường đại học Việt Nam và khu vực, mang thông tin hữu ích, nhiều chiều đến các bên liên quan từ các trường đại học, đến sinh viên, nhà tuyển dụng và nhà quản lý.

Tại Hội thảo quốc tế về “Đối sánh chất lượng giáo dục đại học”, Tổng Giám đốc điều hành AUN, Tiến sĩ Choltis Dhirathiti gửi lời chúc mừng tới Việt Nam và Đại học Quốc gia Hà Nội đã bước đầu vượt qua biên giới quốc gia để đóng góp cho việc phát triển hệ thống giáo dục đại học ở khu vực, thông qua hệ thống UPM.

Tiến sĩ cũng đánh giá cao các trường đại học tiên phong áp dụng hệ thống UPM, ủng hộ quá trình hợp tác phát triển giáo dục đại học trong khu vực.

Tổng Giám đốc điều hành AUN – Tiến sĩ Choltis Dhirathiti (ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo)

Đề cao hướng tiếp cận mới của UPM trong lĩnh vực đối sánh chất lượng đại học, Tổng Giám đốc điều hành AUN nhấn mạnh:

“Với sự tin tưởng và đánh giá cao, Ban thư ký AUN vui mừng được giới thiệu hệ thống đối sánh chất lượng trường đại học UPM tới các trường đại học trong cộng đồng ASEAN.

Chúng tôi tin rằng, hệ thống tiêu chuẩn và các chỉ báo của UPM sẽ được sử dụng như một công cụ, không những giúp các trường đại học tự đối sánh và điều chỉnh chất lượng, mà còn là một trong những cơ sở giúp AUN củng cố và mở rộng mạng lưới”.

Năm nay, UPM đã đánh giá và gắn sao cho 25 trường đại học Việt Nam và 5 trường đại học ASEAN.

Là một trường đại học vinh dự nhận giải thưởng xếp hạng 4 sao của UPM, chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Giáo sư Phạm Thành Huy – Hiệu trưởng trường Đại học Phenikaa cho biết:

Trường Đại học Phenikaa đạt được tổng số 592 điểm cho 8 tiêu chuẩn tương ứng với 8 lĩnh vực được cụ thể hóa thành 54 tiêu chí. Trong đó, tiêu chí Nghiên cứu Trường đạt 5/5 sao; các tiêu chí Quản trị chiến lược, Đào tạo và Phục vụ cộng đồng xếp hạng 4/5 sao.

Theo thầy Huy, với mục tiêu trở thành trường đại học nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học và ứng dụng công nghệ hàng đầu của Việt Nam, Trường luôn đẩy mạnh việc phát triển các tổ chức khoa học công nghệ, đầu tư trang thiết bị, tăng cường năng lực nghiên cứu và đào tạo; ưu tiên các hoạt động khoa học liên ngành, công nghệ xanh; tăng cường nguồn lực tài chính; thực hiện các chính sách khoa học công nghệ…

Chính những hoạt động này đã cho thấy sự hiệu quả trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, thể hiện bằng việc đánh giá tiêu chí Nghiên cứu.

Giáo sư Phạm Thành Huy – Hiệu trưởng trường Đại học Phenikaa (ảnh: Thùy Linh)

Được biết, tính đến giữa tháng 8 năm 2020, số lượng công bố quốc tế thuộc hệ thống ISI/Scopus vượt cả năm 2019, với 190 bài. Trường luôn tự hào với đội ngũ giảng viên, nhà khoa học trình độ cao có học vị tiến sĩ, học hàm Phó Giáo sư, Giáo sư chiếm tỉ lệ trên 60%. Do vậy, tỉ lệ trung bình trên giảng viên có bài báo ISI và Scopus công bố là 1.6, vượt chuẩn đánh giá của hệ thống UPM là 1.5.

Ngoài ra, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số hóa đã tạo nên sự biến đổi to lớn và nhanh chóng đối với kinh tế, xã hội và giáo dục. Vì vậy, các tiêu chí đánh giá của hệ thống được xây dựng khá rộng theo tiếp cận kiểm định chất lượng và thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0. Trường Đại học Phenikaa cũng không nằm ngoài xu hướng chung trong việc áp dụng công nghệ thông tin và số hóa tài nguyên.

“Qua việc xếp hạng theo hình thức gắn sao này, Trường được cung cấp các chỉ số nghiên cứu giúp Trường nhận diện, đối sánh và xác định các chính sách phát triển hợp lý. Đồng thời, Trường sẽ đánh giá, tự đo lường được phương hướng tiếp cận và thích ứng với cách mạng công nghệ 4.0 để xây dựng chiến lược đầu tư phát triển.

Dựa trên nền tảng của hệ thống UPM, Trường sẽ có những đổi mới trong các công tác quản trị phát triển và thích ứng với mô hình đại học 4.0″, thầy Huy nhấn mạnh.

Được biết, UPM gồm 8 nhóm lĩnh vực và 54 tiêu chí. Mỗi lĩnh vực có mốc chuẩn và trọng số riêng với tổng cộng là 1000 điểm.

8 nhóm lĩnh vực lần lượt là: Quản trị chiến lược (5 tiêu chí, trọng số 6%), Đào tạo (15 tiêu chí, trọng số 35%), Nghiên cứu (4 tiêu chí, trọng số 20%), Đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 11%), Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo (4 tiêu chí, trọng số 6%), Công nghệ thông tin và tài nguyên số (10 tiêu chí, trọng số 10%), Mức độ quốc tế hóa (9 tiêu chí, trọng số 6%) và Phục vụ cộng đồng (3 tiêu chí, trọng số 6%).