Vụ án Trương Mỹ Lan giai đoạn 2: Bác kháng cáo đòi 1.000 tỉ đồng của SCB

HĐXX phúc thẩm nhận định ông Nguyễn Văn Liêm nhận 1.000 tỉ đồng từ bị cáo Trương Mỹ Lan nên tuyên buộc ông Liêm phải trả lại cho bị cáo Lan số tiền này để khắc phục hậu quả trong toàn bộ vụ án.

Ngày 21.4, TAND cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm đã tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan (69 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát 30 năm tù. Tổng hợp với bản án tử hình ở giai đoạn 1 của vụ án, tòa buộc bị cáo Lan phải chấp hành hình phạt chung là tử hình.

Bị cáo Trương Mỹ Lan. ẢNH: NHẬT THỊNH

Về các vấn đề dân sự, HĐXX đã không chấp nhận kháng cáo của những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án cũng như bị hại.

Không tính lãi và phí chuyển nhượng trái phiếu

Cụ thể, đối với 10 người kháng cáo cho rằng không có tên trong danh sách bị hại. HĐXX nhận thấy, quá trình điều tra, cơ quan tiến hành tố tụng xác định có hơn 35.824 bị hại liên quan đến việc phát hành trái phiếu.

“Với số lượng bị hại rất đông, cư trú 58 tỉnh thành trên cả nước. Do đó, để đảm bảo cho các bị hại được nhận văn bản tố tụng và tham gia tại các phiên tòa thì cấp sơ thẩm đã thông báo quyết định xét xử, kèm danh sách bị hại từ các phụ lục 1A-1F cho các bị hại theo phương thức đăng trên cổng thông tin, báo, đài trong 3 số liên tiếp từ 6.9.2024 kèm theo danh sách bị hại, thời gian mở phiên tòa. Do đó, những người này cho rằng không có tên trong danh sách bị hại là không có căn cứ”, bản án phúc thẩm nhận định.

Thoát án chung thân, Trương Mỹ Lan vẫn bị tử hình

Đối với kháng cáo của 25 bị hại, yêu cầu thanh toán lãi, gốc, hợp đồng mua bán trái phiếu đã ký kết, tòa phúc thẩm cho rằng cơ quan điều tra và cấp sơ thẩm đã xác định, các bị cáo đã sử dụng thủ đoạn gian dối để phát hành gần 308,7 triệu trái phiếu, chiếm đoạt số tiền lên tới 30.869 tỉ đồng (mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu). Sau khi trừ phần gốc và lãi đã chi trả, hiện còn dư nợ hơn 30.081 tỉ đồng của 35.824 bị hại. Số lượng bị hại được chốt danh sách tại thời điểm khởi tố vụ án trong số này đã bao gồm 100 cá nhân được chuyển nhượng trái phiếu tại thời điểm truy tố.

Tại phiên tòa sơ thẩm đã xác định phạm vi trách nhiệm dân sự của bị cáo Trương Mỹ Lan phải bồi hoàn cho các bị hại hơn 30.000 tỉ đồng, trong đó có 23 bị hại gửi đơn yêu cầu bồi thường phát sinh tổng số tiền hơn 21 tỉ đồng. Danh sách này được kèm theo phụ lục của bản án. Như vậy, số tiền chiếm đoạt và giá trị chiếm đoạt của từng bị hại được xác định trên số lượng trái phiếu mỗi bị hại đang sở hữu, tương đương mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu và dùng làm căn cứ để truy tố các bị cáo về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Do đó, kháng cáo về lãi, phí chuyển nhượng và các thiệt hại khác không xem xét giải quyết.

Các kháng cáo liên quan đến lãi suất và phí chuyển nhượng trái phiếu nếu có sẽ được xem xét, giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự khi có đơn khởi kiện từ các bên liên quan.

Tiếp tục tạm ngừng giao dịch 2 tài sản

Đối với người liên quan kháng cáo, yêu cầu gỡ bỏ ngăn chặn, tạm ngừng giao dịch đối với tài khoản ngân hàng, cổ phần, tài sản bất động sản nhà đất đứng tên Nguyễn Tiến Thành và Nguyễn Phương Hồng. HĐXX cấp phúc thẩm thấy rằng Nguyễn Phương Hồng (nguyên Phó tổng giám đốc SCB), Nguyễn Tiến Thành (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP chứng khoán Tân Việt) là mắt xích quan trọng trong chuỗi hành vi phạm tội của bị cáo Lan.

Cụ thể, Nguyễn Phương Hồng là người đề xuất Trương Mỹ Lan sử dụng Công ty An Đông và các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát phát hành trái phiếu, giúp sức tích cực trong việc lên phương án chạy dòng tiền, quản lý, sử dụng và theo dõi tiền trái phiếu, giúp cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền hơn 30.000 tỉ đồng.

Nguyễn Tiến Thành là người trực tiếp chủ trương, nhận chủ trương bàn bạc với Trương Mỹ Lan và các nhân sự cấp cao của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để lên phương án phát hành trái phiếu, trực tiếp ấn định thông tin chỉ đạo, điều hành các nhân viên thực hiện quy trình tư vấn phát hành trái phiếu cho bốn công ty, giúp bị cáo Lan chiếm đoạt số tiền hơn 30.000 tỉ đồng.

Hai đối tượng này đều đã chết trong quá trình điều tra, trong khi đó chưa xác minh làm rõ nguồn gốc tài sản nhà đất, tính pháp lý của các tài khoản ngân hàng cổ phần… có liên quan hay không với hành vi phạm tội của các bị cáo. Vì vậy, bản án sơ thẩm tiếp tục kiến nghị Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác minh, làm rõ và xử lý theo quy định pháp luật là phù hợp. Từ đó không có căn cứ chấp nhận kháng cáo, cần tiếp tục kê biên, phong tỏa các tài sản này.

Bác kháng cáo của SCB

Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) kháng cáo yêu cầu ông Nguyễn Văn Liêm phải trả lại cho ngân hàng 1.000 tỉ đồng vì cho rằng số tiền mà bà Trương Mỹ Lan chuyển cho ông Liêm có nguồn gốc từ ngân hàng.

HĐXX thấy rằng quá trình điều tra, có đủ cơ sở chứng minh là khoản tiền của bị cáo Trương Mỹ Lan đầu tư vào dự án của ông Nguyễn Văn Liêm trong dự án Khu đô thị phát triển An Phú tại P.An Phú, TP.Thủ Đức do Công ty CP địa ốc Thủ Thiêm làm chủ đầu tư có khoảng 20 % là vốn góp Nhà nước.

Điều này phù hợp với lời khai của những người liên quan như Hồ Quốc Minh, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung… là thực hiện việc chuyển nhượng dự án, chuyển tiền theo chỉ đạo của bị cáo Trương Mỹ Lan.

Bản án sơ thẩm xác định ông Nguyễn Văn Liêm có nhận 1.000 tỉ đồng từ bị cáo Lan nên tuyên buộc ông Liêm phải trả lại cho bị cáo Lan số tiền này để khắc phục hậu quả trong toàn bộ vụ án và tiếp tục duy trì lệnh kê biên, ngăn chặn giao dịch đối với các tài sản là phù hợp, đảm bảo việc thi hành án. Do đó, kháng cáo của SCB về vấn đề này là không có căn cứ chấp nhận.

Lái xe của bị cáo Trương Mỹ Lan đề nghị được nhận lại 13 tỉ đồng?

Bị cáo Bùi Văn Dũng (lái xe của bà Lan) đề nghị nhận lại số tiền 13 tỉ đồng trong năm tài khoản vì cho rằng đây là số tiền gửi tiết kiệm, không liên quan đến hành vi phạm tội. Tuy nhiên, HĐXX thấy rằng tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo cho rằng số tiền trên có được từ nguồn lương và đầu tư bất động sản. Đến phiên tòa phúc thẩm, luật sư và bị cáo cho rằng nguồn tiền từ tài khoản mở sổ tiết kiệm từ năm 2006 nhưng không cung cấp được tài liệu, chứng cứ chứng minh cho các thu nhập khác ngoài mức lương 12 triệu đồng/tháng.

Ngoài ra, quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo thừa nhận đã nhiều lần (khoảng 80 lần) chuyển số tiền 1.100 tỉ có nguồn gốc từ phát hành trái phiếu để chuyển cho các đối tượng khác theo chỉ đạo của bị cáo Lan và đều được bị cáo Lan bồi dưỡng cho mỗi lần chuyển tiền. Như vậy, có căn cứ xác định số tiền trên liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo, án sơ thẩm tuyên tiếp tục duy trì, phong tỏa tài khoản để đảm bảo thi hành nghĩa vụ là phù hợp.

Trương Huệ Vân đề nghị trả lại 11 đồng hồ và 13 điện thoại

Trong số các bị cáo, Trương Huệ Vân (cháu bị cáo Lan) kháng cáo đề nghị trả lại 11 đồng hồ và 13 điện thoại di động vì trong quá trình thu giữ, điều tra, bản án sơ thẩm không đề cập xử lý.

HĐXX xét thấy bản sơ thẩm có nhận định tài sản thu giữ của người liên quan và các bị cáo khác ngoài bị cáo Lan, gồm điện thoại di động, máy tính, ổ cứng, CPU… là tài sản cá nhân không liên quan đến hành vi phạm tội nên trả cho các bị cáo và người liên quan.

Cũng tại phần quyết định của bản án sơ thẩm tiếp tục tạm giữ và trả lại tài sản, đồ vật thu giữ cho các bị cáo và người liên quan chi tiết kèm theo phụ lục. Tuy nhiên, qua kiểm tra, đối chiếu, số tài sản trên của bị cáo Vân bị thu giữ trong quá trình điều tra vụ án ở giai đoạn 1 không có trong phụ lục số 09 mà nằm phụ lục số 18 kèm theo bản án.

Trong giai đoạn 2 của vụ án thì tòa án cấp sơ thẩm không giải quyết đối với số tài sản trên nên cấp phúc thẩm cũng không có cơ sở xem xét. Vì vậy, HĐXX giao cho Cơ quan CSĐT Bộ Công an tiếp tục xác minh làm rõ, xử lý theo quy định pháp luật đối với số tài sản trên của bị cáo Vân nhằm đảm bảo quyền lợi cho bị cáo này.