Vai trò của ban đại diện cha mẹ học sinh ở đâu?
Cứ vào năm học mới lại nổi lên câu chuyện lạm thu đầu năm học.
Ảnh minh họa: T.N
Trong đó, nhiều ý kiến cho rằng để xảy ra tình trạng này là do ban đại diện cha mẹ học sinh của lớp không phát huy vai trò của mình là cầu nối giữa phụ huynh với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm mà còn là nơi tiếp tay cho tình trạng lạm thu của nhà trường…
Nếu hoạt động theo đúng điều lệ của ban đại diện cha mẹ học sinh do Bộ GD-ĐT quy định thì tổ chức này có vai trò hết sức quan trọng trong công tác giáo dục hiện nay. Tuy nhiên, phần lớn ban đại diện lớp không phát huy hiệu quả, nếu không nói là hoạt động hình thức, đặc biệt ở các trường tại địa phương miền núi, việc thành lập ban đại diện lớp cho có nhưng không thể hoạt động. Ban đại diện họp với phụ huynh của lớp mỗi năm 3 lần vào đầu, giữa và cuối năm học. Nội dung chủ yếu là thông báo tình hình thu – chi tài chính như thu bao nhiêu, chi vào những việc gì và xin ý kiến phụ huynh để biểu quyết thông qua các khoản thu – chi theo quy định; đối với các nội dung hoạt động như chăm lo, giáo dục học sinh… thì hầu như không nhắc đến. Do đó, có ý kiến cho rằng nên duy trì ban đại diện lớp hay không cũng có cơ sở.
Chính vì vậy, nhà trường cần phát huy vai trò, trách nhiệm của ban đại diện lớp theo quy định của điều lệ trong việc giáo dục, bồi dưỡng HS; chăm lo đến từng hoàn cảnh gia đình HS, giúp các em vượt khó để học tập… Nếu ban đại diện lớp hoạt động không hiệu quả thì cần bầu lại ban đại diện lớp mới, không để hoạt động hình thức hoặc chỉ thực hiện mỗi nhiệm vụ là thu – chi các khoản đóng góp tự nguyện từ phụ huynh; không để ban đại diện lớp mang tiếng là cánh tay nối dài trong việc lạm thu của nhà trường như hiện nay.
Mục đích của ban đại diện lớp là hoạt động trên tinh thần tự nguyện, không vì mục đích vụ lợi, cục bộ… Ban đại diện lớp phải là chỗ dựa tin cậy của phụ huynh và luôn được phụ huynh tôn trọng, ủng hộ, gửi gắm HS.
Theo thanhnien.vn
Thu đầu năm: Thu sao để không méo mó, biến tướng thành lạm thu
Nhu cầu đầu tư cho giáo dục để tăng cường nâng cao chất lượng cơ sở vật chất điều kiện đảm bảo chất lượng, đời sống giáo viên là có thật. Nhu cầu được đóng góp hỗ trợ cho nhà trường để con em mình có điều kiện môi trường học tập tốt hơn cũng có thật.
Nhưng thu sao để không méo mó, biến tướng thành lạm thu, để không tạo thêm áp lực cơm áo cho những phụ huynh còn khó khăn về kinh tế là câu chuyện dài kỳ mỗi đầu năm học mới.
Vụ trưởng Vụ KHTC của Bộ GD&ĐT Trần Tú Khánh đã chia sẻ và làm rõ về câu chuyện này.
Video đang HOT
- Mạng xã hội gần đây đang xôn xao bức thư do hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Văn Tố (quận Lê Chân, Hải Phòng) ký. Trong bức thư này nhà trường đưa ra kế hoạch bổ sung trang thiết bị giảng dạy, học tập, nhà trường: ... tổng số t.iền lên đến trên 900 triệu đồng, mỗi phụ huynh phải đóng nhiều các khoản tự nguyện. Một phụ huynh trường tiểu học Đông Vệ 2 (Thanh Hóa) kêu cứu: Mỗi năm lớp 1 cần mua bàn ghế cho 45 cháu, 1 bảng từ, máy chiếu, bàn ghế giáo viên, tổng giá trị khoảng 55 triệu đồng và chia đều cho mỗi phụ huynh, mỗi người đóng 1,3 triệu... Còn nhiều trường hợp khác nữa. Ông suy nghĩ sao khi năm nào việc tương tự cũng diễn ra ở đâu đó như những câu chuyện ở trên?
Lạm thu trong trường học mỗi dịp đầu năm học mới là vấn đề không phải mới, năm nào cũng ta cũng bàn đến chuyện lạm thu, mặc dù các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng đã vào cuộc và có nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra và xử lý kỉ luật, có hình thức kỉ luật rất thích đáng. Khi ngân sách nhà nước còn hạn chế, thì việc huy động các nguồn lực xã hội một cách tự nguyện để đầu tư nâng cao điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục là chính đáng và hết sức cần thiết. Đặc biệt trong xu thế hội nhập và bối cảnh cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra.
Tuy nhiên, có vẻ như chúng ta đang gặp phải vấn đề khá nghiêm trọng đó là: chưa hiểu đúng và làm đúng pháp luật về xã hội hóa trong giáo dục. Không hiểu đúng dẫn tới cách thức triển khai không phù hợp khi kêu gọi xã hội hóa, tài trợ với cơ sở giáo dục. Đây là lý do dẫn tới tình trạng một số nơi, một số địa phương, đặc biệt người đứng đầu các cơ sở giáo dục đã thực hiện chưa đúng quy định, dẫn đến tình trạng lợi dụng hội phụ huynh học sinh, tình trạng áp đặt, cào bằng để thu t.iền như ở Hải Phòng, Thanh Hóa...
Vụ trưởng Vụ KHTC của Bộ GD&ĐT Trần Tú Khánh.
Bộ GD&ĐT năm nào cũng chủ động ban hành rất sớm các văn bản để hạn chế lạm thu, như năm nay (2018) ngay từ tháng 3 đã có văn bản hướng dẫn về các địa phương (văn bản 1029 ngày 29/3) gửi các địa phương hướng dẫn, chấn chỉnh lạm thu. Trong đó nêu các vấn đề cụ thể, yêu cầu các cơ quan quản lý từ địa phương, Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT, đặc biệt đối với người đứng đầu các cơ sở giáo dục để chấn chỉnh tình trạng này. Tuy nhiên, vừa rồi, vẫn tái diễn tình trạng lạm thu ở đây đó trên nhiều địa phương.
Từ câu chuyện kêu gọi sửa chữa cơ sở, nhưng làm không đúng, triển khai xin phép như Hải Phòng, cho thấy tư duy, cách thức thu và quản lý tài chính huy động từ nguồn xã hội hóa vẫn trong tình trạng nhà trường áp đặt, cào bằng với phụ huynh, các nhà tài trợ. Thực tế là có nhiều phụ huynh có điều kiện kinh tế tốt và thực sự muốn cùng nhà trường nâng cao chất lượng dạy- học cho các con. Nhưng, bên có vẫn còn rất nhiều những nhiều phụ huynh khó khăn về kinh tế. Huy động xã hội hóa kiểu cào bằng sẽ gây ra bức xúc cho người nộp, dù tinh thần thu là tự nguyện.
- Ông có thể chia sẻ thông tin rõ hơn về văn bản số 1029 hướng dẫn địa phương ra sao để chấn chỉnh lạm thu, cũng như Bộ đã có hướng dẫn công tác thanh kiểm tra cụ thể như thế nào?
Văn bản 1029 Bộ GD&ĐT gửi tất cả các địa phương, trong đó có nhiều nội dung. Thứ nhất là ổn định giá cả thị trường đối với ngành GD&ĐT, như giá sách giáo khoa, thiết bị trường học; bên cạnh đó tăng học phí cũng là vấn đề cần xem xét, cân nhắc, ban hành mức học phí đầu năm học phù hợp. Đặc biệt trong đó có nội dung chấn chỉnh tình trạng lạm thu, yêu cầu các địa phương triển khai đồng bộ, từ kế hoạch năm học, kế hoạch kêu gọi, tài trợ, xã hội hóa, rồi tất cả các vấn đề liên quan đến thu chi năm học để quán triệt trước và đầu năm học. Văn bản này đã gửi đến các địa phương và nhiều địa phương đã triển khai, có văn bản chỉ đạo đến các cơ sở giáo dục, các cấp quản lý, huyện, Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT và các sở ban ngành liên quan.
Bộ cũng đã có hướng dẫn công tác thanh kiểm tra với việc triển khai các kế hoạch đào tạo trong năm; đặc biệt thanh kiểm tra với lạm thu, giao cho các Sở GD&ĐT phải triển khai để phát hiện kịp thời những hiện tượng lợi dụng hội cha mẹ học sinh, lợi dụng xã hội hóa hoặc lợi dụng thông tư 29 để triển khai thu áp đặt, cào bằng, dẫn đến bất bình trong phụ huynh học sinh và người dân cả nước.
- Văn bản đã ra và điều quan trọng nhất là các địa phương cần triển khai nghiêm túc theo đúng hướng dẫn thì lạm thi sẽ giảm bớt. Cùng văn bản 1029, được biết Bộ GD&ĐT cũng đang lấy ý kiến để rà soát, sửa đổi Thông tư 55 về Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh và thông tư quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Ông có thể chia sẻ thông tin rõ hơn về việc lấy ý kiến này?
Năm học 2017-2018, Bộ GD&ĐT đã chủ động chỉ đạo các vụ cục chức năng liên quan rà soát để sửa đổi 2 thông tư, đặc biệt là thông tư 55 để tránh tình trạng các cơ sở giáo dục, địa phương mượn danh nghĩa Hội cha mẹ học sinh để thu các khoản thu không đúng quy định.
Thông tư 55 quy định rõ những gì Hội cha mẹ học sinh được làm, những gì không được làm. Chẳng hạn, Hội cha mẹ học sinh chỉ thu những khoản thu để phục vụ cho hoạt động chứ không thu các khoản quyên góp, tài trợ các việc để chi các chi phí quản lý, xây dựng cơ sở vật chất trong trường học. Điều này, trong Hội cha mẹ học sinh nhiều người cũng chưa nắm được, hoặc hiểu chưa rõ về trách nhiệm quyền hạn của mình mặc dù qua truyền thông đã thông tin rộng rãi. Hiện nay, Bộ đang lấy ý kiến rộng rãi để bổ sung, sửa đổi thông tư 55. Bên cạnh thông tư 55, thông tư 29 để giải quyết những vấn đề kêu gọi, cho biếu, tặng, tài trợ...
Bộ GD&ĐT cũng đang tiến hành sửa đổi, đã lấy ý kiến của địa phương, Sở GD&ĐT và đặc biệt ý kiến các chuyên gia để sửa đổi nhằm tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục huy động một cách thuận lợi nguồn lực từ bên ngoài để nâng cao để nâng cao chất lượng, đáp ứng điều kiện cơ sở vật chất trong giai đoạn hiện nay.
- Ông có thể chia sẻ, làm rõ với độc giả về quy định phân cấp trong quản lý nhà nước về tài chính của các cơ sở giáo dục?
Về phân cấp tài chính trong ngành Giáo dục, theo Luật Ngân sách và đặc biệt theo Nghị định 115 về phân cấp quản lý. Đối với cấp Bộ thì quản lý các trường đại học trực thuộc; còn phân cấp cho địa phương, UBND tỉnh quản lý từ cấp cao đẳng, trung cấp và phổ thông trở xuống. Theo quy định ngân sách, hàng năm, các đơn vị xây dựng kế hoạch và tổng hợp lên cơ quan cấp trên, Sở Tài chính sẽ là đơn vị tổng hợp các nhu cầu về tài chính, trình Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh để cân đối, sau đó gửi Bộ Tài chính để tổng hợp, trình Quốc hội để xem xét, cân đối và phân bổ.
Tuy nhiên, trong giai đoạn vừa qua, ngân sách đầu tư cho giáo dục vẫn còn hạn chế, trong khi nhu cầu thực tế thì rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh đang diễn ra nhiều đổi mới giáo dục theo nội dung chương trình GDPT-SGK mới. Trong khi đó, điều kiện cơ sở vật chất thì hiện nay đang còn thiếu thốn, xuống cấp. Nhiều địa phương đặc biệt khó khăn về cơ sở vật chất trường học do bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụ. tình trạng lớp học xuống cấp, phòng học còn tranh tre lứa lá đã và đang ảnh hưởng tiêu cực tới chất lượng dạy-học của thầy trò, thậm chí còn de đọa tính mạng của các cháu học sinh. Trong khi đó ở những thành phố lớn, áp lực dân số quá đông khiến cho một lớp học sĩ số lên tới 69-70 học sinh một lớp.
Để đảm bảo công bằng về đầu tư cơ sở vật chất giữa các vùng miền, cần cân đối về tài chính giáo dục. Trong phân cấp tài chính có Quyết định 46 của Thủ tướng Chính phủ, quy định rõ trong việc ưu tiên cân đối ngân sách cho giáo dục; phân bổ lương và các khoản theo lương phải đạt khoảng 82%, còn các khoản chuyên môn, nghiệp vụ và các khoản chi hành chính khoảng 18%.
Đối với giáo dục, Quốc hội có Nghị quyết 37 về việc chi cho ngân sách giáo dục hàng năm không thấp hơn 20% tổng chi của cả nước. Đây cũng là sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục.
Hiện nay, theo phân cấp của nhà nước, nguồn lực đầu tư cho GDPT do địa phương quản lý, Bộ GD&ĐT hiện nay có 75 đơn vị trực thuộc và chỉ quản lý bình quân khoảng 3% trong số 20% ngân sách dành cho giáo dục.
20% ngân sách nhà nước là con số không hề nhỏ, nhưng so với nhu cầu thực tế thì nguồn lực này vẫn đang còn hạn chế. Do đó, việc phân bổ ngân sách, đặc biệt cân đối, huy động các nguồn lực vào cuộc để nâng cao điều kiện cơ sở vật chất trường lớp học là hết sức rất cần thiết.
- Theo ông, cần có biện pháp xử lý kiên quyết, đặc biệt với người đứng đầu Sở GD&ĐT như thế nào để năm chấm dứt tình trạng năm nào cũng lạm thu?
Theo phân cấp quản lý, đúng là người đứng đầu cơ sở giáo dục địa phương, đặc biệt là Sở GĐ&DT phải gánh một phần trách nhiệm. Tuy nhiên, năm học 2017-2018, Bộ cũng cùng với các địa phương và cơ quan thanh kiểm tra, xử lý quyết liệt; đã có những trường hợp đau lòng như kỉ luật và khởi tố người đứng đầu trường.
Ở đây, trách nhiệm lớn nhất là của người đứng đầu cơ sở giáo dục để xảy ra lạm thu. Còn liên quan đến Ban đại diện cha mẹ học sinh thì trong thông tư 55 đã nói rất rõ: Ban đại diện cha mẹ học sinh có quyền từ chối những gợi ý, kêu gọi các khoản đóng góp không phù hợp. Nếu nhà trường, Ban đại diện cha mẹ học sinh hiểu, nắm rõ quy định về thẩm quyền, trách nhiệm của mình để thực hiện đúng và có sự chia sẻ với những phụ huynh khác thì sẽ không để xảy ra tình trạng lạm thu được.
Hiện trong điều kiện nguồn lực nhà nước cho giáo dục còn hạn hẹp, nếu không có các nguồn tài chính từ cho, biếu, tặng đặc biệt nguồn xã hội hóa để cùng gánh vác với ngành Giáo dục thì sẽ rất khó khăn trong việc nâng cao chất lượng giáp dục. Bộ GD&ĐT đã có văn bản hướng dẫn các khoản xã hội hóa, nguồn cho biếu tặng gửi các cơ sở giáo dục để triển khai thực hiện đúng, hiệu quả.
- Tín hiệu vui năm nay khi Hà Nội công bố 31 đường dây nóng. Nhiều địa phương đã thành lập đường dây nóng và phần nào phát huy hiệu quả. Miễn học phí THCS, lo lắng nhiều trường lợi dụng chủ trương đúng đắn này để vẽ ra các khoản thu không hợp lý. Ông nghĩ sao về lo lắng này?
Hiện nay theo Nghị quyết của Chính phủ đã trình sửa đổi Nghị định 86, năm học 2018-2019 sẽ miễn học phí cho t.rẻ e.m 5 t.uổi các vùng đặc biệt khó khăn, các vùng bãi ngang ven biển và hải đảo. Lộ trình tiếp theo, trong dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi, Bộ cũng đề xuất với Chính phủ, Quốc hội có lộ trình miễn với cấp học 9 năm.
Để hạn chế "nở rộ" các khoản thu đầu năm, Bộ hàng năm đều cố gắng rà soát các văn bản pháp quy để hạn chế tối đa, đồng thời gắn kết với các kế hoạch thanh kiểm tra và chỉ đạo các địa phương rà soát phát hiện và xử lý kịp thời.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần kêu gọi Ban đại diện cha mẹ học sinh và phụ huynh cả nước, cũng hiểu đúng về huy động các nguồn thu từ xã hội. Bên cạnh các khoản thu kêu gọi xã hội hóa và tài trợ, nhà trường cũng rất cần sự ủng hộ của hội phụ huynh học sinh tùy mức độ khả năng của từng ra đình; nhưng tuyệt đối cấm các khoản thu áp đặt, cào bằng. Đặc biệt, nhà trường phải công khai minh bạch với các khoản thu này. Đây có thể coi như một khoản ngân sách, cần thực hiện đúng theo các quy định của luật, như xây dựng, đấu thầu, mua sắm... Hy vọng với sự vào cuộc của cả xã hội, việc chấn chỉnh tình trạng lạm thu và việc thu lợi dụng hội cha mẹ phụ huynh học sinh sẽ được chấn chỉnh trong năm học mới, từ đó tạo ra môi trường giáo dục trong sạch, lành mạnh hơn.
Xin trân trọng cảm ơn ông.
Thái Bình (thực hiện)
Theo Dân trí
Cần hiểu đúng về huy động nguồn lực xã hội cho giáo dục Từ vụ thư kêu gọi tự nguyện ở Hải Phòng cho thấy, cách thức thu vẫn trong tình trạng nhà trường áp đặt, cào bằng với phụ huynh. Gần đây, trên mạng xã hội xôn xao bức thư do hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Văn Tố (quận Lê Chân, Hải Phòng) ký. Trong bức thư này, nhà trường đưa ra kế hoạch...
