Vaccine COVID-19 ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt?
Sau tiêm vaccine COVID-19, nhiều phụ nữ cho biết có những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Một số nghiên cứu khoa học đã giải thích hiện tượng này.
Sau tiêm vaccine COVID-19, những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt như cơn đau bụng có thể nặng hơn hoặc nhẹ hơn bình thường, đến sớm hơn hoặc muộn hơn dự kiến. Có nhiều phụ nữ đã báo cáo về hiện tượng thay đổi ở chu kỳ kinh nguyệt của họ sau khi tiêm vaccine COVID-19.
Chu kỳ kinh nguyệt có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau
Một nhóm nghiên cứu của Đại học Boston – Hoa Kỳ đang điều tra, liệu vaccine COVID-19 có ảnh hưởng đến kinh nguyệt hay không. Trên thực tế, chu kỳ kinh nguyệt có thể bị ảnh hưởng bởi một loạt các yếu tố như tuổi tác, thuốc men, bệnh tật, tinh thần, thay đổi chế độ ăn uống hoặc tập thể dục…
Bằng chứng cho thấy sự căng thẳng của đại dịch COVID-19 đã tác động đến những người phụ nữ bị rối loạn kinh nguyệt, với một số người tham gia nghiên cứu cho biết các triệu chứng của họ tồi tệ hơn, thời gian có kinh thay đổi và mức độ lo lắng của họ tăng lên. Sự căng thẳng do đại dịch gây ra tác động đến những thay đổi chu kỳ kinh nguyệt sau khi tiêm chủng chứ không phải là do vaccine.
Điều cực kỳ quan trọng là không được nhầm lẫn giữa những thay đổi kinh nguyệt tạm thời với khả năng sinh sản lâu dài. Mặc dù có khả năng tiêm vaccine COVID-19 có thể tạm thời làm thay đổi thời gian kinh nguyệt hoặc rụng trứng, nhưng điều này sẽ không ảnh hưởng đến khả năng thụ thai hoặc có con trong tương lai.
Sau tiêm vaccine COVID-19, kinh nguyệt có thể đến sớm hơn hoặc muộn hơn chu kỳ bình thường.
Vaccine COVID-19 có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt?
Sốt, đau cánh tay, đau đầu, cảm thấy mệt mỏi, đau nhức hoặc ốm yếu là một số tác dụng phụ điển hình sau khi tiêm vaccine mà mọi người đã được lưu ý nhưng không có cảnh báo bất thường về chu kỳ kinh nguyệt.
Có khoảng 6000 phụ nữ ở Mỹ đã báo cáo rằng kinh nguyệt của họ đến sớm hơn bình thường hoặc xuất hiện không đều. Ở Anh, có khoảng 35.000 phụ nữ báo cáo chu kỳ kinh nguyệt của họ có thay đổi.
TS Michelle Wise, Giảng viên cao cấp của Khoa Sản và Phụ khoa Đại học Auckland giải thích: Về lý thuyết, vaccine có thể ảnh hưởng đến kinh nguyệt. Vaccine tạo ra phản ứng miễn dịch trong cơ thể và phản ứng miễn dịch này có thể có tác động đến chu kỳ kinh nguyệt. Chu kỳ kinh nguyệt được điều hòa một phần bởi hệ thống miễn dịch. Một số tế bào miễn dịch nhất định có thể được tìm thấy trong lớp nội mạc tử cung và tham gia vào quá trình bong ra của lớp niêm mạc tử cung trong chu kỳ kinh nguyệt, và xây dựng lại nó cho chu kỳ tiếp theo.
Bất cứ điều gì ảnh hưởng đến hormone hoặc hệ thống miễn dịch như căng thẳng, chế độ ăn kiêng, tập thể dục, giấc ngủ hoặc bệnh tật, đều có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Một số phụ nữ có thể lo lắng, căng thẳng về việc tiêm phòng, trong khi những người khác sẽ cảm thấy nhẹ nhõm khi được tiêm phòng.
Hiện tượng “cục máu đông” của chu kỳ kinh nguyệt sau tiêm vaccine COVID-19
Cục máu đông trong kinh nguyệt khác với cục máu đông ở mạch máu. Hai vấn đề này không liên quan gì đến nhau. Sự đông tụ của máu kinh xảy ra khi máu thoát ra khỏi mạch và không phải là nguy cơ cản trở dòng chảy đến các mô. Còn người nhiễm COVID có liên quan đến việc đông máu theo nghĩa y tế chẳng hạn như tạo ra tắc mạch phổi làm tắc nghẽn dòng máu đến phổi.
Một số bằng chứng cũng chỉ ra ảnh hưởng của SARS-CoV-2 đối với chu kỳ kinh nguyệt. Một nghiên cứu nhỏ trên 177 bệnh nhân có COVID-19, được công bố vào tháng 9 năm 2020, cho thấy 28% bị gián đoạn chu kỳ, bao gồm ít chảy máu hơn và chu kỳ dài hơn. Các bệnh truyền nhiễm cũng là một nguyên nhân gây căng thẳng.
Sự gián đoạn hoặc thay đổi về chu kỳ kinh nguyệt có thể xảy ra sau khi tiêm phòng nhưng không có bằng chứng gây ra ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản. Sẽ cực kỳ nghiêm trọng và tồi tệ hơn rất nhiều nếu bị mắc COVID-19. Do đó, hãy tự bảo vệ mình bằng cách tiêm phòng vaccine COVID-19, đồng thời bảo vệ những người khác khỏi COVID-19.
Video đang HOT
Quyết định tiêm phòng rất quan trọng
Những thay đổi về kinh nguyệt đã được báo cáo sau khi sử dụng cả vaccine mRNA (Pfizer và Moderna) và adenovirus (AstraZeneca), cho thấy rằng, nếu có mối liên hệ, nó có khả năng là kết quả của phản ứng miễn dịch với việc tiêm chủng hơn là một loại vaccine cụ thể.
Sau tiêm vaccine COVID-19, nếu có kinh nguyệt nhiều hơn hãy đến bác sĩ để được thăm khám và tư vấn.
TS Michelle Wise nhấn mạnh rằng các báo cáo về kinh nguyệt không đều không phải là lý do để tránh tiêm vaccine. Bị nhiễm COVID-19 có nhiều khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe, bao gồm cả sức khỏe kinh nguyệt.
Nếu đủ điều kiện để được tiêm vaccine COVID-19 nên tiêm phòng. Sau tiêm vaccine COVID-19, nếu có kinh nguyệt nặng hơn, hãy nghĩ đó giống như một tác dụng phụ tạm thời và đừng lo lắng.
Vì vậy, nếu chỉ gặp phải sự gián đoạn trong một chu kỳ bất kể lý do là gì thì có thể không cần phải lo lắng. Nếu kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh nhiều hơn bình thường hoặc kéo dài hơn ba tháng, hãy gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.
Nhận biết các dấu hiệu rụng trứng để xác định thời điểm dễ thụ thai
Nếu cặp đôi đã sẵn sàng làm cha mẹ thì việc cần biết khi nào là thời điểm chín muồi để thụ thai rất quan trọng. Khi đó người phụ nữ sẽ phải chọn đúng thời gian của mình.
Rụng trứng phụ thuộc vào sự tác động lẫn nhau của các tuyến và nội tiết tố của chúng thường xảy ra khoảng hai tuần trước khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt.
Rụng trứng là một giai đoạn trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ liên quan đến việc giải phóng một quả trứng (noãn) từ một trong các buồng trứng. Một sự sống mới sẽ bắt đầu hình thành nếu noãn gặp tinh trùng trong quá trình di chuyển xuống ống dẫn trứng.
Các dấu hiệu và triệu chứng rụng trứng điển hình bao gồm thay đổi chất nhầy cổ tử cung và nhiệt độ cơ bản tăng nhẹ (nhiệt độ cơ thể khi bạn hoàn toàn nghỉ ngơi). Đối với hầu hết phụ nữ, rụng trứng xảy ra khoảng một lần mỗi tháng cho đến khi mãn kinh, ngoại trừ khi họ đang mang thai hoặc cho con bú. Tuy nhiên, một số phụ nữ gặp phải tình trạng rụng trứng không đều hoặc hoàn toàn không rụng trứng.
Nếu phụ nữ và chồng/ đối tác sẵn sàng bắt tay vào làm cha mẹ cần biết khi nào là thời điểm chín muồi để thụ thai? Năm ngày trước và kể cả ngày rụng trứng là thời điểm dễ thụ thai nhất của phụ nữ, tinh trùng có thể sống trong vài ngày và sẽ bám trụ để chờ trứng rụng. Ngược lại, trứng sẽ chỉ tồn tại trong 24 giờ, vì vậy khi đã rụng trứng, cơ hội sẽ nhỏ hơn.
Dưới đây là dấu hiệu rụng trứng thực sự:
1. Dấu hiệu rụng trứng
Cơ thể phụ nữ xuất hiện một số dấu hiệu sắp rụng trứng, có thể gặp một số hoặc tất cả các dấu hiệu, bao gồm:
- Chu kỳ kinh nguyệt đều đặn: Chu kỳ kinh nguyệt đến sau mỗi 24-35 ngày có nhiều khả năng rụng trứng hơn các chu kỳ kinh nguyệt xảy ra thường xuyên hơn hoặc ít hơn.
- Thay đổi chất nhầy: Khoảng hai tuần trước kỳ kinh nguyệt, nếu đang rụng trứng, phụ nữ có thể nhận thấy chất nhầy cổ tử cung trơn và bóng.
- Đau bụng: Một số phụ nữ bị đau khi rụng trứng. Cơn đau có thể chung chung hoặc khu trú ở một bên bụng.
Đau bụng có thể là một trong những dấu hiệu rụng trứng.
Các triệu chứng tiền kinh nguyệt - rụng trứng có thể đi kèm với các triệu chứng tiền kinh nguyệt như vú to và căng, chướng bụng và ủ rũ.
- Tăng nhiệt độ: Những phụ nữ sử dụng phương pháp tránh thai kế hoạch hóa gia đình tự nhiên sẽ nhận thấy nhiệt độ cơ bản của họ tăng lên một chút sau khi rụng trứng. Nhiệt độ tăng khoảng nửa độ C. Sự gia tăng nhiệt độ này không dự đoán sự rụng trứng, nó cho thấy rằng sự rụng trứng đã diễn ra.
2. Các tuyến tham gia vào quá trình rụng trứng
Sự rụng trứng phụ thuộc vào hoạt động của các tuyến khác nhau và nội tiết tố của chúng, bao gồm:
Vùng dưới đồi, nằm trong não. Vùng dưới đồi sử dụng hormone để giao tiếp với tuyến yên. Các tình trạng có thể thay đổi hoạt động của vùng dưới đồi bao gồm hội chứng buồng trứng đa nang, làm việc quá sức, dinh dưỡng kém và căng thẳng mạn tính.
Tuyến yên được gọi là 'tuyến chủ' của hệ thống hormone (nội tiết). Nó nằm trong não, ở đáy hộp sọ, và được kết nối với vùng dưới đồi bằng một thân cây mỏng. Tuyến yên sử dụng hóa chất để thúc đẩy buồng trứng sản xuất hormone. Các tình trạng có thể ngăn tuyến yên sản xuất đủ hormone bao gồm khối u tuyến yên lành tính hoặc tổn thương trực tiếp đến chính tuyến yên.
Buồng trứng: Hai tuyến hình hạnh nhân nằm trong khung chậu của phụ nữ có chứa buồng trứng. Buồng trứng tạo ra hai hormone sinh dục nữ là estrogen và progesterone. Các tình trạng có thể ngăn cản buồng trứng giải phóng noãn bao gồm mãn kinh sớm (còn gọi là suy buồng trứng), hoặc tổn thương hoặc cắt bỏ buồng trứng.
Buồng trứng tạo ra hai hormone sinh dục nữ là estrogen và progesterone.
3. Chu kỳ kinh nguyệt
Rụng trứng là một phần của chu kỳ kinh nguyệt. Chu kỳ này là do hoạt động phức tạp và có liên quan lẫn nhau của các loại hormone khác nhau. Chu kỳ bao gồm:
- Kinh nguyệt: Sự bong tróc của niêm mạc tử cung (còn được gọi là chảy máu kinh nguyệt hoặc có kinh).
- Giai đoạn nang trứng: Vùng dưới đồi kích hoạt tuyến yên tiết ra hormone kích thích nang trứng kích thích buồng trứng sản xuất tối đa 20 nang trứng. Mỗi nang chứa một noãn chưa trưởng thành. Thông thường, chỉ có một nang trứng sống sót đến khi trưởng thành. Chẳng hạn chu kỳ kinh nguyệt kéo dài khoảng 28 ngày, một noãn duy nhất trưởng thành vào khoảng ngày thứ 10. Việc này cũng thúc đẩy sự dày lên của niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung) để chuẩn bị cho một noãn thụ tinh.
- Rụng trứng: Nang trứng trưởng thành thúc đẩy việc giải phóng lượng estrogen cao hơn. Vùng dưới đồi phản ứng bằng cách tiết ra một chất hóa học được gọi là hormone giải phóng gonadotrophin (GnRH), làm cho tuyến yên sản xuất hormone tạo hoàng thể và nang trứng. Nồng độ hoàng thể cao sẽ kích hoạt quá trình rụng trứng trong vòng khoảng hai ngày. Noãn trưởng thành phóng noãn vào khoang phúc mạc; sau đó nó được hút vào đầu hở của ống dẫn trứng. Các cấu trúc giống như sợi tóc nhỏ bên trong ống dẫn trứng sóng hoặc đẩy buồng trứng về phía tử cung. Trừ khi noãn gặp tinh trùng trong vòng 24 giờ, nó sẽ chết.
Nang trứng trưởng thành thúc đẩy việc giải phóng lượng estrogen cao hơn.
- Giai đoạn hoàng thể: Nang trứng trở thành hoàng thể, một cấu trúc tạo ra hormone progesterone. Trừ khi một noãn đã thụ tinh làm tổ vào niêm mạc tử cung thì hoàng thể sẽ chết. Nếu không có sự đóng góp của progesterone, tử cung không thể duy trì niêm mạc tử cung dày lên và kinh nguyệt xảy ra.
4. Làm cách nào để biết chắc chắn đang rụng trứng?
4.1 Các xét nghiệm y tế để kiểm tra sự rụng trứng
Các xét nghiệm y tế có thể kiểm tra xem quá trình rụng trứng đã diễn ra hay chưa. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:
Xét nghiệm máu: Để kiểm tra sự hiện diện của progesterone. Mức lớn hơn 20nmol / L cho thấy quá trình rụng trứng đã diễn ra. Bài kiểm tra này phải được thực hiện khoảng 3 - 10 ngày trước ngày đầu tiên của kỳ kinh dự kiến tiếp theo.
Siêu âm thai: Sự hiện diện của một bào thai là bằng chứng tuyệt đối duy nhất cho thấy sự rụng trứng đã diễn ra.
4.2 Bộ dụng cụ dự báo rụng trứng
Có rất nhiều loại dụng cụ dự đoán ngày rụng trứng khác nhau. Hầu hết hoạt động bằng cách đo mức độ hormone luteinising trong nước tiểu của phụ nữ. Nồng độ hormone luteinising tăng lên khoảng 24 đến 36 giờ trước khi quá trình rụng trứng diễn ra. Đây là một loại hormone rất quan trọng được sản xuất bởi các tuyến yên trong não. Chỉ số nồng độ Hormone luteinising có mối liên hệ mật thiết liên quan đến khả năng sinh sản không chỉ ở nữ giới mà còn ở cả nam giới.
Quan hệ tình dục vào khoảng thời gian rụng trứng có nghĩa là tinh trùng và noãn có cơ hội gặp nhau trong ống dẫn trứng.
5. Cách nào để tăng cơ hội rụng trứng?
Tập thể dục nặng có thể ngăn cản quá trình rụng trứng.
Phụ nữ béo phì hoặc nhẹ cân nghiêm trọng có thể gặp vấn đề với quá trình rụng trứng. Cố gắng giữ cân nặng ở mức trung bình cho chiều cao và thể trạng.
Tập thể dục quá nhiều có thể ngăn cản quá trình rụng trứng. Nên trở lại mức độ hoạt động thể chất bình thường với cơ thể, không nên tập quá nhiều, quá sức.
Ăn kiêng lặp đi lặp lại, nhịn ăn, bỏ bữa và các thói quen ăn uống rối loạn khác có thể cản trở khả năng rụng trứng thường xuyên của cơ thể. Đảm bảo ăn uống đúng cách và thường xuyên.
Căng thẳng cảm xúc kéo dài có thể tàn phá chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Cố gắng giảm bớt căng thẳng trong cuộc sống và học cách đối phó với căng thẳng tốt hơn bằng cách tự thư giãn cho bản thân.
Một số phụ nữ không rụng trứng thường xuyên có thể được hỗ trợ bởi các công nghệ sinh sản, bao gồm thuốc viên và thuốc tiêm để kích hoạt sản xuất hormone rụng trứng cao hơn. Liều lượng cần được theo dõi cẩn thận, vì cảm ứng rụng trứng có thể kích hoạt sự trưởng thành của một số buồng trứng, có thể dẫn đến đa thai.
Quan hệ tình dục thời điểm nào dễ mang thai? Mặc dù khả năng thụ thai chỉ có thể xảy ra trong thời kỳ rụng trứng, tuy nhiên vẫn có thể có thai khi quan hệ tình dục trong những ngày không rụng trứng. Hầu hết phụ nữ rụng trứng vào khoảng hai tuần sau chu kỳ kinh nguyệt. Điều đó không có nghĩa là có thể quan hệ tình dục không bảo...