Ung thư phổi đứng đầu về tỷ lệ tử vong: Làm gì để phát hiện sớm?

Theo dõi VGT trên

Ung thư phổi là loại ung thư đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc nhưng đứng đầu về tỷ lệ tử vong do ung thư.

Phát hiện sớm giúp tăng cơ hội sống của người bệnh.

Phát hiện ở giai đoạn sớm, ung thư phổi vẫn có thể quay trở lại

Ngày 10/1, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức ( Hà Nội) tổ chức hội thảo Cập nhật chẩn đoán và điều trị ung thư phổi trong thực hành lâm sàng.

TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết, ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất trong số các bệnh ung thư. Giống như các bệnh ung thư khác, khả năng sống của bệnh nhân ung thư phổi, hiệu quả điều trị phụ thuộc nhiều vào việc chẩn đoán sớm hay muộn.

“Đây cũng là một trong những nhân tố hết sức quan trọng quyết định kết quả điều trị, tỷ lệ sống của bệnh nhân sau chẩn đoán. Mục tiêu của chúng ta là phát hiện thật sớm bệnh”, TS Hùng nhấn mạnh.

Ung thư phổi đứng đầu về tỷ lệ tử vong: Làm gì để phát hiện sớm? - Hình 1

TS.BS Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Ảnh: N.L).

Theo ông, những năm gần đây, lĩnh vực ung thư nói riêng, ung thư phổi nói chung, có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán, điều trị ( hóa trị liệu, ứng dụng gen…). Điều này đã góp phần thay đổi bức tranh về bệnh, kéo dài cuộc sống của người bệnh.

Vì thế, những buổi sinh hoạt khoa học đóng vai trò quan trọng để chúng ta cùng xem lại các tiến bộ mới trong chẩn đoán, áp dụng thực tế lâm sàng để giúp chẩn đoán, điều trị hiệu quả hơn.

TS.BS Đào Văn Tú, Trưởng khoa Điều trị theo yêu cầu, Bệnh viện K, cho biết thêm, ung thư phổi là loại ung thư đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc và đứng đầu về tỷ lệ tử vong do ung thư trên thế giới. Tỷ lệ chẩn đoán ở giai đoạn sớm, có khả năng cắt bỏ thấp. Trong 10 năm gần đây, thế giới đã có nhiều tiến bộ trong điều trị.

Một điều đáng lưu ý là dù ở giai đoạn sớm thì vẫn có khoảng trên 80% tái phát xảy ra trong vòng 2 năm sau mổ. Tái phát di căn xa thường gặp hơn tái phát tại chỗ. Vì thế, chiến lược điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn sớm cần tối ưu hóa lợi ích của việc kết hợp phẫu thuật và điều trị toàn thân.

Video đang HOT

Trong đó, bên cạnh phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, còn các phương pháp điều trị mới như miễn dịch, trúng đích. Khoảng 30-60% bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ có đột biến gen EGFR, 5% bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ có đột biến gen ALK.

Ung thư phổi đứng đầu về tỷ lệ tử vong: Làm gì để phát hiện sớm? - Hình 2

Ung thư phổi được xếp vào nhóm khó phát hiện được ở giai đoạn sớm (Ảnh: Health).

Cách phát hiện sớm ung thư phổi

PGS.TS Lê Thanh Dũng, khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cho biết, các yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư phổi gồm hút thuốc chủ động, hút thuốc lá bị động, ô nhiễm môi trường, chế độ ăn sinh hoạt, tuổi (tỷ lệ mắc ung thư tăng theo tuổi)…

Theo PGS Dũng, để phát hiện sớm ung thư phổi, sàng lọc ung thư phổi bằng CT liều thấp (LDCT) là một chiến lược hình ảnh bắt đầu được áp dụng cho những bệnh nhân có nguy cơ cao ở một số hệ thống y tế.

Hiệp hội Ung thư Mỹ Khuyến nghị sàng lọc ung thư phổi bằng LDCT cho những người đang hoặc từng hút thuốc và có tiền sử hút thuốc ít nhất 20 bao/năm, tuổi 50-80…

Trong khi đó, X-quang ngực, tế bào học đờm chưa được chứng minh là có hiệu quả trong sàng lọc ung thư phổi.

“CT liều thấp có thể phát hiện sớm những nốt đơn độc ở phổi, kích thước dưới 3cm. Tổn thương này có thể là lành tính (nhiễm trùng, viêm, xuất huyết…) hoặc ác tính (ung thư phổi không tế bào nhỏ, ung thư phổi tế bào nhỏ). Ước tính 20-30% các trường hợp ung thư phổi có xuất hiện nốt đơn độc ở phổi, 1/3 các nốt này trở thành ác tính”, PGS Dũng nói.

PGS Dũng đánh giá chụp CT liều thấp có hiệu quả rất cao trong việc sàng lọc sớm ung thư phổi. Bệnh nhân có thể chụp nhiều lần, 3-6 tháng một lần để theo dõi mà không lo về vấn đề nhiễm xạ của bệnh nhân.

Ung thư phổi đứng đầu về tỷ lệ tử vong: Làm gì để phát hiện sớm? - Hình 3

Các con số báo động về sự phát triển của ung thư

Ước tính cứ 5 người thì có 1 người bị chẩn đoán mắc ung thư trong đời. Hiện nay, ung thư phổi phổ biến nhất, chiếm hơn 12% số ca ung thư.

Nghiên cứu được công bố ngày 4/4 trên tạp chí CA cho biết, toàn cầu ghi nhận 20 triệu ca ung thư mới và 9,7 triệu ca tử vong do ung thư vào năm 2022. Số liệu trên đồng nhất với dữ liệu do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra vào tháng 2.

Theo báo cáo, ước tính cứ 5 người thì có 1 người bị chẩn đoán mắc ung thư trong đời, dẫn đến tỷ lệ tử vong ở 1 trong 9 nam giới và 1 trong 12 phụ nữ. Với tỷ lệ này cùng mức dân số thế giới dự kiến, số ca ung thư mới sẽ tăng 77% lên 35 triệu vào năm 2050.

"Quy mô tổng thể của ung thư và sự đa dạng của các loại ung thư theo khu vực trên thế giới nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường các biện pháp kiểm soát ung thư có mục tiêu. Đầu tư vào phòng ngừa, bao gồm nhắm mục tiêu tới các yếu tố nguy cơ chính gây ung thư có thể ngăn chặn hàng triệu ca mắc và cứu sống nhiều người", báo cáo kết luận.

Các con số báo động về sự phát triển của ung thư - Hình 1
Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến nhất hiện nay. Ảnh minh họa: Lung.ca

Những loại ung thư phổ biến nhất

Các chuyên gia sử dụng cơ sở dữ liệu GLOBOCAN để nghiên cứu 36 loại ung thư ở 185 quốc gia vào năm 2022. Sau đây là các loại ung thư phổ biến nhất ở cả hai giới cộng lại mặc dù giữa hai giới có một số khác biệt đáng chú ý. Ví dụ, ung thư vú ở nữ giới phổ biến hơn ung thư phổi.

Ung thư phổi - chiếm 12,4% số ca ung thư

Ung thư vú - 11,6%

Ung thư đại trực tràng - 9,6%

Ung thư tuyến tiền liệt - 7,3%

Ung thư dạ dày - 4,9%

10 loại ung thư hàng đầu chiếm khoảng 2/3 tổng số ca trên toàn cầu. Ung thư gan, tuyến giáp, cổ tử cung, bàng quang, hạch không Hodgkin chiếm phần còn lại trong 10 loại ung thư hàng đầu ở cả hai giới.

Nguy cơ mắc ung thư tùy theo nơi sống

Dưới đây là tỷ lệ mắc ung thư và tử vong theo khu vực địa lý:

Châu Á - 49,2% số ca mắc mới, 56,1% số ca tử vong trên toàn cầu

Châu Phi - 5,9% và 7,8%

Châu Đại Dương - 1,4% và 0,8%

Châu Âu - 22,4% và 20,4%

Châu Mỹ - 21,1% và 14,9%.

Số ca mắc ung thư sẽ tăng 77% trên toàn cầu

Theo USA Today, số bệnh nhân ung thư phổi, vốn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư trên toàn cầu, có thể tăng thêm tỷ lệ xuất hiện ở các nước kém phát triển. Báo cáo cho rằng "đại dịch thuốc lá" ở các quốc gia có mối liên hệ với tỷ lệ ung thư phổi.

Ví dụ, tỷ lệ ung thư phổi ở Anh và Mỹ đã giảm sau khi tỷ lệ hút thuốc lá giảm ở 2 quốc gia này, nhưng phải chờ đến 20-25 năm sau. Ở những nước đang trải qua quá trình chuyển đổi kinh tế và tỷ lệ hút thuốc lá tăng cao, tỷ lệ ung thư phổi có thể sẽ tiếp tục tăng trong vài thập kỷ tới.

Nghiên cứu kết luận rằng việc nhắm mục tiêu vào các yếu tố nguy cơ, bao gồm hút thuốc, béo phì và nhiễm trùng, là cần thiết để cứu sống mạng người và mang lại lợi ích kinh tế - xã hội.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Hơn 800 ca mắc cúm tại Hà Nội trong tháng đầu nămHơn 800 ca mắc cúm tại Hà Nội trong tháng đầu năm
08:26:14 12/02/2025
Gia tăng người dân đi tiêm vaccine cúmGia tăng người dân đi tiêm vaccine cúm
08:30:28 12/02/2025
Cà phê có làm tăng huyết áp?Cà phê có làm tăng huyết áp?
21:04:04 12/02/2025
4 cách điều trị cúm mùa bằng Y học cổ truyền hiệu quả4 cách điều trị cúm mùa bằng Y học cổ truyền hiệu quả
09:29:11 13/02/2025
Số ca nhiễm giun đũa chó mèo tăng mạnhSố ca nhiễm giun đũa chó mèo tăng mạnh
20:17:08 13/02/2025
Chuyên gia cảnh báo người dân không tự ý điều trị cúm bằng TamifluChuyên gia cảnh báo người dân không tự ý điều trị cúm bằng Tamiflu
09:00:30 13/02/2025
Bảo vệ sức khỏe khi thời tiết rét đậm, rét hại kéo dàiBảo vệ sức khỏe khi thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài
21:01:46 12/02/2025
Việc làm đơn giản này giúp kéo dài thêm 20 năm tuổi thọViệc làm đơn giản này giúp kéo dài thêm 20 năm tuổi thọ
21:58:28 11/02/2025

Tin đang nóng

Một bị cáo trong đường dây ma túy Oanh 'Hà' tử vong ngay sau khi tòa tuyên ánMột bị cáo trong đường dây ma túy Oanh 'Hà' tử vong ngay sau khi tòa tuyên án
19:20:24 13/02/2025
Trước khi tố cáo bị chồng đuổi khỏi nhà, sao nữ Vbiz từng tự hào: "Chồng là 1 vị thánh mới chấp nhận được tôi"Trước khi tố cáo bị chồng đuổi khỏi nhà, sao nữ Vbiz từng tự hào: "Chồng là 1 vị thánh mới chấp nhận được tôi"
17:06:38 13/02/2025
Lạng lách đánh võng trên đường, nhóm thanh niên gặp nạn, 1 người tử vongLạng lách đánh võng trên đường, nhóm thanh niên gặp nạn, 1 người tử vong
17:27:20 13/02/2025
Cháy tại khuôn viên trường mầm non ở trung tâm TP.HCMCháy tại khuôn viên trường mầm non ở trung tâm TP.HCM
19:52:57 13/02/2025
Chỉ sau 47 ngày, tôi nhận ra mình không cưới một người chồng, mà cưới cả một gia đình bòn rút, vô tâm và bạc bẽoChỉ sau 47 ngày, tôi nhận ra mình không cưới một người chồng, mà cưới cả một gia đình bòn rút, vô tâm và bạc bẽo
18:17:41 13/02/2025
Chồng thẳng tay vứt gà quê mẹ vợ mang lên, cả nhà sững sờ khi biết lý doChồng thẳng tay vứt gà quê mẹ vợ mang lên, cả nhà sững sờ khi biết lý do
18:13:23 13/02/2025
1 chuyện diễn ra ngay thời khắc quan trọng khiến netizen gật gù: Vũ Cát Tường "thắng đời" 1-0!1 chuyện diễn ra ngay thời khắc quan trọng khiến netizen gật gù: Vũ Cát Tường "thắng đời" 1-0!
17:04:07 13/02/2025
Mỹ nam Việt 33 tuổi "cưa sừng làm nghé" đóng học sinh quá đỉnh, gọi bạn diễn hơn 4 tuổi là mẹ ngọt xớtMỹ nam Việt 33 tuổi "cưa sừng làm nghé" đóng học sinh quá đỉnh, gọi bạn diễn hơn 4 tuổi là mẹ ngọt xớt
16:50:05 13/02/2025

Tin mới nhất

Yêu cầu thu hồi nhiều lô gel tắm gội, chăm sóc da, kem chống nắng

Yêu cầu thu hồi nhiều lô gel tắm gội, chăm sóc da, kem chống nắng

21:10:02 13/02/2025
Lý do thu hồi được đưa ra là nhãn phụ sản phẩm chứa các nội dung như thuốc chữa bệnh, gây hiểu nhầm cho người sử dụng. Nhãn gốc sản phẩm cũng ghi không đúng thành phần công thức như hồ sơ công bố sản phẩm mỹ phẩm.
7 dấu hiệu gan không tốt cần đi khám ngay

7 dấu hiệu gan không tốt cần đi khám ngay

20:50:11 13/02/2025
Đây là triệu chứng cho thấy tế bào hồng cầu trong máu tích tụ quá nhiều bilirubin do gan không phân hủy bình thường. Lúc này, nước tiểu thường có màu như nước chè đặc.
Một bác sỹ tử vong nghi do nhiễm khuẩn E.Coli

Một bác sỹ tử vong nghi do nhiễm khuẩn E.Coli

20:36:13 13/02/2025
Chuyên gia bệnh truyền nhiễm Yuen Kwok-yung nhận định đây là trường hợp hiếm gặp, khi một người trưởng thành khỏe mạnh đột ngột tử vong do nhiễm trùng như vậy.
Trẻ bị rụng tóc hình vành khăn có đáng lo ngại?

Trẻ bị rụng tóc hình vành khăn có đáng lo ngại?

20:34:29 13/02/2025
Rụng tóc vành khăn không nguy hiểm nhưng cha mẹ không chủ quan, cần cho trẻ đi khám sớm để tìm đúng nguyên nhân, có biện pháp khắc phục kịp thời, bảo vệ sức khỏe bé tốt hơn.
Nghi ngờ mắc cúm A nên làm gì?

Nghi ngờ mắc cúm A nên làm gì?

20:12:07 13/02/2025
Điển hình là trường hợp bệnh nhân nam, 83 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường type 2. Bệnh nhân nhập viện ngày thứ 3 của bệnh với biểu hiện sốt cao đột ngột liên tục 39-39,5 độ C kèm theo mệt mỏi, ho khạc đờm, đau ngực và khó...
3 thói quen giúp bạn sống lâu hơn

3 thói quen giúp bạn sống lâu hơn

20:10:22 13/02/2025
Để luôn khỏe mạnh và sống lâu hơn bạn hãy áp dụng ngay những thói quen này vào cuộc sống hàng ngày của mình.
Những người nên hạn chế ăn đậu tương, đậu xanh, đậu đen

Những người nên hạn chế ăn đậu tương, đậu xanh, đậu đen

20:08:27 13/02/2025
Gout là bệnh do rối loạn chuyển hóa purin, trong khi đó đậu tương rất giàu purin. Purin là chất ưa nước nên đậu nành sau khi xay thì hàm lượng purin cao gấp mấy lần so với các sản phẩm làm từ đậu nành khác.
Đắk Lắk: Hàng nghìn người dân đi tiêm vắc-xin cúm để phòng bệnh

Đắk Lắk: Hàng nghìn người dân đi tiêm vắc-xin cúm để phòng bệnh

20:05:47 13/02/2025
Theo Bs.CKI Nguyễn Văn Mạnh, Khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột, 2 tuần trở lại đây, phòng tiêm chủng của bệnh viện đã tiếp nhận số lượng người dân đến tiêm vắc-xin cúm tăng gấp 6 lần so với trước.
Làm sao để không bị tái nám da sau điều trị?

Làm sao để không bị tái nám da sau điều trị?

10:16:10 13/02/2025
Sau một vài ngày, da sẽ bắt đầu bong tróc, bộc lộ lớp da mới đều màu hơn. Các chất hóa học được sử dụng trong peel da gồm acid glycolic, acid salicylic, acid TCA (acid trichloroacetic).
Giải cứu làn da khô sau Tết

Giải cứu làn da khô sau Tết

10:11:54 13/02/2025
Với vùng khuỷu tay và gót chân, các sản phẩm có chứa axit lactic có thể giúp làm mềm da thô ráp. Nếu da tay và chân cần được cấp ẩm sâu, có thể thoa kem dưỡng trước khi đi ngủ và đeo găng tay cotton hoặc tất để tăng cường hấp thụ dưỡng ...
Cúm đang gia tăng, bỏ túi ngay những thực phẩm phòng bệnh cực tốt lại dễ tìm

Cúm đang gia tăng, bỏ túi ngay những thực phẩm phòng bệnh cực tốt lại dễ tìm

09:59:32 13/02/2025
Các loại trái cây giàu vitamin C như cam, quýt, chanh, bưởi, dâu tây... là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời cho cơ thể. Vitamin C có vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể sản xuất ra các tế bào miễn dịch đ...
Bỏ lỡ cơ hội sống do tự điều trị ung thư vú bằng thuốc nam

Bỏ lỡ cơ hội sống do tự điều trị ung thư vú bằng thuốc nam

09:57:58 13/02/2025
Theo chia sẻ của bệnh nhân, thời gian đầu thấy các triệu chứng giảm dần nên không đi khám tại bệnh viện. Tuy nhiên, gần đây bệnh nhân tự sờ thấy u vú tăng kích thước, tình trạng nhức gia tăng, da vú vùng khối u sần chắc nên đã đi thăm k...

Có thể bạn quan tâm

Quyền Linh vui mừng khi nam kỹ sư 9X chinh phục được cô gái xinh đẹp

Quyền Linh vui mừng khi nam kỹ sư 9X chinh phục được cô gái xinh đẹp

Tv show

21:33:06 13/02/2025
Trong chương trình Bạn muốn hẹn hò , Quyền Linh cùng Ngọc Lan hỗ trợ nam kỹ sư Xuân Tuyên chinh phục nữ kế toán xinh đẹp.
Chu Thanh Huyền lộ mặt mộc ở quê chồng, đáp trả thẳng mặt khi bị chê "nhàm" vì hay khoe tình cảm với Quang Hải

Chu Thanh Huyền lộ mặt mộc ở quê chồng, đáp trả thẳng mặt khi bị chê "nhàm" vì hay khoe tình cảm với Quang Hải

Sao thể thao

21:28:12 13/02/2025
Mới đây, nàng WAG Chu Thanh Huyền nhận về nhiều sự chú ý khi chia sẻ về các hoạt động du xuân tại quê chồng - tiền vệ Nguyễn Quang Hải. Về Đông Anh chơi đầu năm, Chu Thanh Huyền cùng mẹ chồng - bà Dương Thị Cúc
'Captain America: Thế giới mới': Marvel đã cạn ý tưởng?

'Captain America: Thế giới mới': Marvel đã cạn ý tưởng?

Phim âu mỹ

21:27:15 13/02/2025
Bộ phim về Captain America da màu của Marvel chọn hướng đi an toàn, lạm dụng các mô típ siêu anh hùng mà khán giả đã quá quen thuộc
Chân dung 2 hoa hậu lấy chồng là nhiếp ảnh gia

Chân dung 2 hoa hậu lấy chồng là nhiếp ảnh gia

Sao việt

21:23:34 13/02/2025
H Hen Niê - Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2017 và Nguyễn Trần Khánh Vân - Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2019 là hai người đẹp đều lấy chồng là nhiếp ảnh gia.
Chồng cũ của Từ Hy Viên đang nợ hàng nghìn tỷ đồng, bị đối tác "quay lưng"?

Chồng cũ của Từ Hy Viên đang nợ hàng nghìn tỷ đồng, bị đối tác "quay lưng"?

Sao châu á

21:15:40 13/02/2025
Theo truyền thông Trung Quốc, doanh nhân Uông Tiểu Phi (chồng cũ của diễn viên Từ Hy Viên) đang phải chịu khá nhiều hậu quả sau khi được cho là lợi dụng cái chết của ngôi sao nổi tiếng.
Dương Mịch ngày càng xinh đẹp nhưng gây tranh cãi về diễn xuất

Dương Mịch ngày càng xinh đẹp nhưng gây tranh cãi về diễn xuất

Hậu trường phim

21:12:39 13/02/2025
Dương Mịch vừa lọt danh sách Nữ diễn viên gây thất vọng nhất của năm 2024 theo bình chọn của trang web Douban. Ngôi sao nổi tiếng đang đối mặt với giai đoạn khủng hoảng trong sự nghiệp.
Một loại chất xơ đặc biệt có lợi ích giảm cân

Một loại chất xơ đặc biệt có lợi ích giảm cân

Làm đẹp

20:46:27 13/02/2025
Đây là loại thực phẩm bổ sung chất xơ duy nhất mà họ thử nghiệm có tác dụng làm giảm lượng chất béo và trọng lượng cơ thể của chuột trong vòng 18 tuần.
Người phụ nữ ở Hà Nội bị hành hung khi nhắc 'dắt chó ra đường phải đeo rọ mõm'

Người phụ nữ ở Hà Nội bị hành hung khi nhắc 'dắt chó ra đường phải đeo rọ mõm'

Tin nổi bật

20:46:07 13/02/2025
Từ việc nhắc nhở dắt chó ra đường phải đeo rọ mõm, không để đi vệ sinh bậy bạ, người phụ nữ ở phố Nghi Tàm, phường Yên Phụ (quận Tây Hồ, Hà Nội) bị nhóm người lớn tiếng, hành hung.
Đề nghị truy tố 2 bị can người Nam Phi mua bán, tổ chức sử dụng ma túy

Đề nghị truy tố 2 bị can người Nam Phi mua bán, tổ chức sử dụng ma túy

Pháp luật

20:39:58 13/02/2025
Ngày 13/2, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đã hoàn tất điều tra, đề nghị truy tố 2 bị can người Nam Phi về tội "Mua bán, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy".
Houthi dọa tấn công Israel nếu xung đột tại Gaza tiếp diễn

Houthi dọa tấn công Israel nếu xung đột tại Gaza tiếp diễn

Thế giới

20:18:35 13/02/2025
Lực lượng Houthi tại Yemen tuyên bố họ sẵn sàng tấn công Israel tiếp tục chiến dịch tại Gaza và không cam kết thực hiện thỏa thuận ngừng bắn với Hamas.
Công ty đại diện "không thể xác nhận" thông tin Karina (aespa) xuất hiện trong MV của G-Dragon

Công ty đại diện "không thể xác nhận" thông tin Karina (aespa) xuất hiện trong MV của G-Dragon

Nhạc quốc tế

19:47:13 13/02/2025
Trước thông tin đang lan truyền với tốc độ chóng mặt - Karina (aespa) xuất hiện trong MV của G-Dragon - công ty Galaxy Corporation đã từ chối xác nhận.