Ukraine rút khỏi Avdiivka – tín hiệu cho thấy Nga giành được lợi thế?
Avdiivka đánh dấu thắng lợi lớn nhất của Nga kể từ khi giành quyền kiểm soát thành phố Bakhmut vào năm ngoái.
Khói bốc lên từ Nhà máy hóa chất và than Avdiivka ngày 15/2. Ảnh: Libkos/Getty
Lực lượng Ukraine ngày 17/2 tuyên bố rút lực lượng khỏi Avdiivka – thị trấn trọng điểm trở thành một trong những mặt trận diễn ra những cuộc giao tranh khốc liệt ở phía Đông nước này trong những tháng gần đây.
Theo kênh truyền hình CNN, động thái này diễn ra sau khi Moskva tăng cường các cuộc tấn công bằng pháo binh và không kích vào khu vực.
Mặc dù tầm quan trọng chiến lược của thị trấn còn bị giới hạn nhưng Avdiivka vẫn đánh dấu thắng lợi lớn nhất của Nga kể từ khi giành quyền kiểm soát thành phố Bakhmut vào năm ngoái và là dấu hiệu cho thấy cuộc chiến dường như đã chuyển sang hướng có lợi cho Moskva.
Trong khi đó Ukraine phải đối mặt với áp lực mới trên khắp mặt trận phía Đông, cộng thêm tình trạng thiếu đạn dược và nhân lực.
Phát biểu tại Hội nghị An ninh Munich cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng quyết định rút quân khỏi Avdiivka được đưa ra để cứu mạng sống binh lính.
“Để tránh bị bao vây, chúng tôi quyết định rút quân về tuyến khác. Điều này không có nghĩa là chúng tôi bị đẩy lùi vài kilomet và Nga đã chiếm được thứ gì đó”, nhà lãnh đạo Ukraine nói.
Trong một tuyên bố khác trên Telegram ngày 16/2, chỉ huy lực lượng miền Nam Ukraine Oleksandr Tarnavskyi chỉ ra rằng việc rút khỏi thị trấn về phía Tây Bắc thành phố Donetsk là giải pháp đúng đắn duy nhất, đồng thời cho biết một số binh sĩ Ukraine đã bị Nga bắt giữ trong quá trình này. Chỉ huy Tarnavskyi nói thêm rằng quân đội Nga vượt trội Ukraine về quân số, pháo binh và hàng không. Theo vị chỉ huy này, trong 24 giờ, lực lượng của Moskva đã thực hiện 20 cuộc không kích và hơn 150 cuộc tấn công bằng pháo binh trong khu vực.
Quyết định rút quân được đưa ra chỉ vài ngày sau khi tân tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi và Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov đến thăm tiền tuyến ở Avdiivka, cam kết gửi quân tiếp viện để ngăn các đợt tấn công.
Tuy nhiên, đến ngày 15/2, binh sĩ Ukraine đang chiến đấu để giữ thị trấn mô tả điều kiện tại đây như “địa ngục” và quân Nga ở khắp mọi nơi.
Video đang HOT
Trong một bài đăng trên Facebook, Tổng Tư lệnh Syrskyi giải thích ông đã ra lệnh rút quân để tránh bị bao vây và bảo toàn tính mạng cũng như sức khỏe của các quân nhân. Ông khẳng định đang điều động quân đội để bảo vệ “các phòng tuyến thuận lợi hơn”.
Andrii Biletsky – Chỉ huy Lữ đoàn xung kích số 3 của Ukraine, một trong những đơn vị thiện chiến nhất của Ukraineđược cử đến để bảo vệ Avdiivka – cho biết việc rút lui có nghĩa là quân đội Ukraine có thể quay lại và tấn công mạnh mẽ hơn nữa.
Theo giới phân tích quân sự, đánh mất Avdiivka chắc chắn là một đòn giáng mạnh vào Ukraine.
Vài tháng trước, nước này đã tiến hành một cuộc phản công song thất bại. Bên cạnh đó, sự hỗ trợ vững chắc từ phương Tây đang suy yếu, đặc biệt là từ đồng minh chủ chốt của họ là Mỹ.
Với việc Ukraine đang ở thế yếu ở mọi mặt, tân Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine Syrskyi phải đối mặt với một thách thức lớn trong cuộc xung đột với Nga.
Từ tháng 10/2023, quân đội Moskva đã tiến hành cuộc tấn công xung quanh Avdiivka. Kể từ đó, nơi đây trở thành điểm giao tranh ác liệt bằng pháo kích suốt ngày đêm, cùng các đợt tấn công dồn dập của binh lính và xe bọc thép. Serhii Tsekhotskyi – một sĩ quan Ukraine – gần đây nói với truyền hình Ukraine rằng Nga đang triển khai một số lượng lớn binh sĩ trong trận chiến ở Avdiivka.
Hoạt động quân sự của Nga tại Avdiivka được đánh giá tương tự như chiến thuật giành kiểm soát Bakhmut trong năm ngoái. Tuy nhiên, bước tiến của Nga ở Avdiivka có phần bị chậm lại bởi quân đội Ukraine cố thủ dày đặc trong khu vực.
'Pháo đài' Avdiivka, nơi Ukraine sắp thất thủ, quan trọng đến mức nào?
Cả hai bên đều coi thành phố này là chìa khóa cho mục tiêu của Nga nhằm đảm bảo quyền kiểm soát hoàn toàn hai tỉnh thuộc vùng Donbas là Donetsk và Luhansk.
Các thành viên đơn vị đặc biệt Omega của Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine bắn súng cối về phía quân đội Nga ở thành phố tiền tuyến Avdiivka, ngày 8/11/2023. Ảnh: Reuters
Các lực lượng Nga đang tăng cường nỗ lực chiếm giữ thành phố Avdiivka ở miền đông khi cuộc chiến của Moskva ở Ukraine vẫn tiếp tục.
Cuộc giao tranh gợi nhớ đến trận chiến giành một thành phố khác ở phía đông, Bakhmut, mà Nga đã kiểm soát vào tháng 5 năm ngoái sau nhiều tháng giao tranh trong đô thị.
Thành phố công nghiệp Avdiivka
Avdiivka (người Nga gọi là Avdeyevka), nơi có dân số trước chiến tranh khoảng 32.000 người, đã trở thành tiền tuyến kể từ năm 2014, khi thành phố này bị lực lượng đòi độc lập được Nga hậu thuẫn kiểm soát trong một thời gian ngắn. Sau đó, lực lượng của chính phủ đã giành lại quyền kiểm soát nơi này.
Ngày nay, chính quyền địa phương cho biết chỉ còn không đầy 1.000 cư dân, nhiều người trú ẩn trong các tầng hầm ở Avdiivka. Không một tòa nhà nào còn nguyên vẹn.
Avdiivka nằm ở vùng công nghiệp Donbas, cách thành phố Donetsk, thủ phủ tỉnh cùng tên, hiện do Nga kiểm soát 15 km về phía bắc. Trước chiến tranh, nhà máy than cốc thời Liên Xô tại đây là một trong những nhà sản xuất hàng đầu châu Âu.
Các quan chức địa phương mô tả thành phố này như một "pháo đài" với các hầm trú ẩn bằng bê tông. Họ nói rằng quân phòng thủ Ukraine đang ẩn náu trong các khối tháp không thể bị tấn công trực diện nếu không chịu tổn thất lớn và đang sử dụng nhà máy luyện cốc làm căn cứ và kho vũ khí.
Giao tranh ác liệt
Các nhà phân tích Ukraine và phương Tây cho rằng cuộc tấn công của Nga vào Avdiivka đang gây thiệt hại rất lớn về người với cả hai phía.
Tháng 11 năm ngoái, tình báo quân đội Anh cho biết cuộc giao tranh đã góp phần gây ra "tỷ lệ thương vong cao nhất của Nga trong cuộc chiến cho đến nay".
"Mỗi ngày [Nga] đều có những lực lượng mới, bất chấp thời tiết, bất chấp mọi tổn thất" - một thành viên của Lữ đoàn cơ giới độc lập số 47 - Ukraine nói.
Các blogger chiến tranh Nga thừa nhận những tổn thất nặng nề của Moskva nhưng cũng cho rằng Ukraine có những tổn thất đáng kể. Họ cho biết lực lượng của Kiev có thể bị bao vây nếu Nga có thể cắt đứt tuyến đường tiếp tế chính cuối cùng của họ về phía tây.
Tổng thống Vladimir Putin hôm 31/1 nhấn mạnh tầm quan trọng của Avdiivka và cho biết một nhóm cựu quân nhân gần đây đã tiến quân trước quân đội chính quy, chiếm giữ 19 tòa nhà. Tuy nhiên, tuyên bố này không được xác minh độc lập.
Theo các cập nhật không thường xuyên của Bộ Quốc phòng Nga, Moskva đã thực hiện các cuộc không kích vào Avdiivka với sự hỗ trợ nhắm mục tiêu từ các lực lượng đặc biệt và sử dụng pháo binh, máy bay không người lái, trực thăng, xe tăng cũng như bộ binh.
Ngày 8/2, một số lượng lớn binh sĩ Nga đã tấn công Avdiivka từ mọi hướng, và tình hình ngày càng khó khăn đối với quân đội Ukraine đang bảo vệ thị trấn.
Các lực lượng Nga đã chiếm thế chủ động ở mặt trận phía đông thuộc vùng công nghiệp Donbas của Ukraine và đang cố gắng cắt đứt các đường tiếp tế cũng như bao vây lực lượng Ukraine tại Avdiivka kể từ tháng 10 năm ngoái.
Thị trưởng Avdiivka, Vitaliy Barabash cho biết trên truyền hình: "Nga đang gây áp lực từ mọi hướng. Họ tấn công với rất nhiều lực lượng".
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky quay video selfie trước biển báo có dòng chữ "Avdiivka đây là Ukraine", khi ông đến thăm thành phố tiền tuyến của vùng Donetsk, ngày 29/12/2023. Ảnh: Reuters
Tầm quan trọng với cả hai bên
Cả hai bên đều coi thành phố này là chìa khóa cho mục tiêu của Nga nhằm đảm bảo quyền kiểm soát hoàn toàn hai tỉnh thuộc Donbas - Donetsk và Luhansk. Đây là một trong 4 khu vực của Ukraine mà Nga tuyên bố đã sáp nhập nhưng không nắm toàn quyền kiểm soát.
Avdiivka được coi là cửa ngõ vào thành phố Donetsk, nơi các khu dân cư mà các quan chức Nga cho biết đã bị lực lượng Ukraine pháo kích, đôi khi từ Avdiivka.
Việc chiếm giữ được thành phố nay có thể nâng cao nhuệ khí của người Nga và làm mất tinh thần của các lực lượng Ukraine - vốn chỉ đạt được những bước tiến ít ỏi, nếu không muốn nói là thất bại trong cuộc phản công trên diện rộng kể từ tháng 6/2023. Đích thân Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đến thăm Avdiivka vào tháng 12 năm ngoái.
"Nếu quân đội Nga nắm quyền kiểm soát con đường (tiếp tế), lực lượng vũ trang Ukraine rõ ràng sẽ buộc phải rút khỏi Avdeyevka. Đó sẽ là một chiến thắng vĩ đại cho quân đội Nga", Sergei Markov, cựu cố vấn Điện Kremlin, cho biết hôm 5/2.
Ông Mykola Bielieskov thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia, một cơ quan nghiên cứu chính thức ở Kiev, cho rằng việc chiếm giữ Avdiivka sẽ không khiến tình hình có lợi cho Moskva nhưng "sẽ khiến tình hình trở nên dễ chấp nhận hơn với việc Donetsk trở thành một trung tâm hậu cần lớn của Nga".
Tổng thống Zelensky nhận định về chiến dịch phản công của Ukraine Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết quân đội Ukraine đã tiến công ở mặt trận phía Nam, trong khi cũng có những chuyển động gần thành phố Bakhmut ở phía Đông. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters "Trong 7 ngày qua, chúng tôi đã tiến công ở khu vực Tavria phía Nam. Chúng tôi cũng có những chuyển động ở mặt trận...