Tự chủ thế nào để không có “đại học Đông Đô” thứ hai?

Việc thực hiện cơ chế tự chủ tại các trường đại học công lập ở Việt Nam trong thơi gian qua đã được triển khai thí điểm và có những kết quả ban đầu. Tuy nhiên, để phát huy cơ chế này một cách hiệu quả nhất thì cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ bằng những giải pháp thiết thực hơn nữa.

Trao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học như thế nào và thực hiện quyền tự chủ ra sao để bảo đảm mục đích cuối cùng là nâng cao hiệu quả chất lượng của giáo dục đại học, đồng thời, vẫn bảo đảm các vấn đề về an sinh xã hội như giá học phí và khả năng tiếp cận thị trường việc làm của sinh viên sau khi tốt nghiệp là vấn đề côt loi cua nganh giao duc noi chung va giao duc đai hoc noi riêng.

“Tư chu đai hoc giông như sư trương thanh cua môi con ngươi”

Trươc vân đê tư chu đai hoc, PGS.TS Trân Văn Tơp, Pho Hiêu trương trương đai hoc Bach khoa Ha Nôi cho răng: “Tư chu đai hoc la môt thuôc tinh, tức la môt trong nhưng tinh chât cơ ban cua đai hoc. Đôi khi ơ nươc ngoai, trương đai hoc sinh ra đa tư chu.

Tư chu đai hoc dưa trên ba yêu tô cơ ban. Thư nhât, tư chu vê hoc thuât. Điêu nay nghe thi dê nhưng thưc chât lai hoan toan không dê. Trươc đây, cac trương đai hoc na na nhau, chi khac nhau chât lương. Hiên nay, Nha nươc chi quan ly đê đam bao điêu kiên, đam bao chât lương, cac trương co thê mơ nganh va tư chu vê cơ câu, phương thưc, chương trinh đao tao va kinh tê… Thư hai, cac trương tư chu vê bô may cơ câu tô chưc; Thư ba, tư chu vê tai chinh, đăc biêt trong bôi canh không co ngân sach Nha nươc”.

Pho Hiêu trương trương đai hoc Bach khoa Ha Nôi phân tich thêm: “Bên canh đo, cac trương đai hoc cân đam bao trach nhiêm giai trinh, công khai minh bach hoc phi, chât lương đao tao, ty lê viêc lam,…

Cac trương đai hoc ngoai công lâp ơ môt khia canh nao đo, đa tư chu ngay tư khi thanh lâp. Con cac trương công lâp, vân con nhân đươc ngân sach Nha nươc cung đang chuyên giao sang tư chu theo môt cach thưc nao đo, như đam bao sô lương sinh viên, kha năng tăng trương… Tư chu đai hoc giông như sư trương thanh cua môi con ngươi!”.

PGS.TS Trân Văn Tơp, Pho Hiêu trương trương đai hoc Bach khoa Ha Nôi.

PGS.TS Trân Văn Tơp cung điêm qua môt sô yêu điêm cua cac trương đai hoc chưa săn sang tư chu: “Nhưng nganh khoa hoc cơ ban, công nghê cân, đât nươc cân nhưng ngươi hoc chưa măn ma, Nha nươc phai giao nhiêm vu va đăt hang, co nhưng đai ngô tôt đê thu hut sinh viên hơn, nganh không bi mai môt.

Đôi ngu can bô phai đu trinh đô đê đao tao, đam đương vê hoc thuât, đam bao tai chinh. Nhưng trương co nguôn tai chinh dôi dao nhưng không co sinh viên thi cung không tôn tai.

Môt sô trương đai hoc tuyên sinh kho khăn, nguôn nhân lưc bi chưng lai, đao tao đôi ngu can bô đông, chưa săn sang thay đôi hê thông quan tri. Nhưng trương như vây rât kho tư chu, cân tưng bươc chuyên biên. Đông thơi, Nha nươc cân co chinh sach hô trơ tuy vao điêu kiên cua trương”.

Không thê biên cac trương đai hoc trơ thanh cơ sơ kinh doanh giao duc

TS. Vu Thu Hương, chuyên gia giao duc nhân đinh: “Trươc hêt, đê tư chu đai hoc, cân co môt bô tiêu chuân, cac trương phai tuân theo. Nếu không co bô tiêu chuân mà giao cho cac trương tư chu thi rât dê xay ra chuyên, cac trương co thê lam nhưng điêu sai trai, không phu hơp vơi yêu câu cua môt trương đai hoc, lam giam chât lương đao tao va gây ra nhưng anh hương xâu đôi vơi xa hôi.

Chăng han, cac trương đai hoc chưa co uy tin, thi sinh thi vao it, co thê dân đên viêc ra đê va châm thi dê dai, tuyên sinh ô at không qua thi cư, cư nhân tuyên sinh tư khi thi sinh chưa thi đai hoc…

Đông thơi, trong bô tiêu chuân cung đưa ra nhưng quy đinh đê tranh trương hơp như sai pham cua trương đai hoc Đông Đô”.

TS. Vu Thu Hương cung cho răng: “Đăc biêt, không thê đê cac trương lưa chon tư chu hay không tư chu ma phai yêu câu băt buôc đôi vơi tât ca cac trương va phai co nhưng quy đinh rang buôc ro rang”.

Cac trương đai hoc phai tư chu vê kinh tê, công tac tuyên sinh. Vê kinh phi, nêu đê cac trương hoan toan tư chu va không co quy đinh ro rang thi rât dê xay ra tiêu cưc như không chu trong chât lương.

Trương đai hoc ơ cac nươc trên thê giơi có nguôn lưc lơn nhât đên tư đao tao quôc tê. Tuy nhiên, điêu đo cung đam bao chât lương đao tao. Cac trương đai hoc ơ Viêt Nam cung cân hoc hoi, thu hut sinh viên va đao tao quôc tê.

Đông thơi, cân “siêt chăt” hê thông văn băng, tranh đê xay ra tinh trang hôn loan trong đao tao dân đên hôn loan văn băng như hiên nay”.

“Bên canh đo, phai kich thich đươc cac trương đai hoc nghiên cưu khoa hoc, sư dung cac nghiên cưu khoa hoc đê tăng nguôn lưc, thu hut kinh tê cho chinh cac trương đai hoc. Không thê biên cac trương đai hoc trơ thanh cơ sơ kinh doanh giao duc!

Vê chât lương đao tao, cân co nhưng “rang buôc” vê ty lê sinh viên tim đươc viêc lam, đam bao chât lương đao tao. Đôi vơi nhưng trương co ty lê viêc lam cao thi nên co nhưng hô trơ kinh tê tư Nha nươc. Đo co thê la giai phap đê nâng cao hiêu qua đao tao”, chuyên gia giao duc Vu Thu Hương khăng đinh.

TS. Vu Thu Hương, chuyên gia giao duc.

Đông tinh vơi quan điêm cua TS. Vu Thu Hương, PGS.TS Trân Văn Tơp phân tích: “Như vây, đê cac trương đai hoc co thê tư chu, cân xây dưng điêu kiên đam bao chât lương; băt buôc xây dưng môt bô may hiêu qua va tư chu tai chinh.

Cac trương đai hoc ơ nươc ngoai, nguôn tai chinh đa dang đên tư nhiêu nguôn khac nhau, như xa hôi hoa hay nghiên cưu khoa hoc. Tai Viêt Nam, nguôn tai chinh cua phân lơn cac trương ca công lâp va ngoai công lâp đên tư hoc phi cua sinh viên, hoc viên.

Hiên nay, yêu câu co chât lương đao tao tôt, thu hut ngươi hoc mơi đam bao tai chinh. Nhưng nêu chi chăm chăm thu hut tai chinh ma bo ngo chât lương thi cung không thê tôn tai. Bai toan giưa quy mô va chât lương thì chât lương la yêu tô “sông con”. Cac trương đai hoc cung nên chu y đên nguôn tai chinh khac như xa hôi hoa, khoa hoc công nghê”.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Thủy, Vu pho vu Giao duc đai hoc, bô GD&ĐT thông tin: Mức thu học phí, thu dịch vụ tuyển sinh, các khoản thu dịch vụ khác đã được quy định tại Nghị định 86/2015 của Chính phủ. Đối với các cơ sở thí điểm tự chủ thì thực hiện theo quyết định phê duyệt thí điểm tự chủ cho mỗi trường hiện nay.

Khi Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giao duc đai hoc và sắp tới là Nghị định hướng dẫn luật có hiệu lực thì đối với các cơ sở Giao duc đai hoc công lập sẽ thực hiện theo Điều 65 của Bộ Luật này. Theo đó, các cơ sở giao duc đai hoc đáp ứng những quy định của khoản 2 Điều 32 của Luật này đồng thời tự bảo đảm được kinh phí chi thường xuyên của mình thì được tự chủ xác định mức thu học phí.

Tuy nhiên, việc xác định mức thu như vậy phải căn cứ vào định mức mức thu kỹ thuật theo lộ trình tính đúng, tính đủ chi phí đào tạo. Ngoài ra, các trường phải thực hiện chế độ về quản lý tài chính về kế toàn, kiểm toán, công khai minh bạch thông tin.

Đăc biêt, các trường tự chủ được tự quyết học phí trước hết đã tuân theo đề án thí điểm tự chủ đại học được Chính phủ phê duyệt. Trong thời gian tới, khi các trường tự xác định mức học phí, để hài hòa giữa nhà trường và sinh viên, không gây sức ép quá lớn về tài chính cho các trường thì Nhà nước cần sớm ban hành quy định về định mức kinh tế kỹ thuật theo lộ trình tính đúng tính đủ chi phí giáo dục đào tạo. Điều này làm căn cứ để các trường ra được quyết định đồng thời các cơ quan quản lý Nhà nước và xã hội có căn cứ để giám sát việc thực hiện của các trường về vấn đề này.

Theo nguoiduatin