Truyền lửa đam mê môn Lịch sử cho học sinh
Bằng tình yêu đối với môn Lịch sử, thầy Lê Quang Dũng (sinh năm 1983, giáo viên Trường THCS Âu Cơ, TP.
Nha Trang) đã truyền lửa đam mê, thổi hồn vào những con số, sự kiện để khơi gợi cảm hứng cho học sinh (HS) đối với môn học này. Nhiều đội tuyển môn Lịch sử lớp 9 của trường tham dự các kỳ thi HS giỏi cấp thành phố, cấp tỉnh do thầy bồi dưỡng đều đạt giải cao.
Tạo hứng thú trong học tập
Thầy Dũng cho biết, khối lượng kiến thức trong sách giáo khoa gồm cả lịch sử Việt Nam và thế giới, từ cổ đại đến hiện đại khá lớn. Việc phải ghi nhớ một cách máy móc quá nhiều sự kiện, nhân vật lịch sử khiến HS ít có hứng thú với môn học này. Vì vậy, thầy đã trăn trở tìm cách thay đổi phương pháp giảng dạy để tạo sự cuốn hút cho HS.
Một tiết dạy của thầy Dũng.
Bài học “Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953-1954)” trong chương trình lớp 9 được thầy Dũng mở đầu bằng việc dẫn dắt khéo léo các kiến thức liên môn về vùng Tây Bắc, về những tấm gương anh dũng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc, về chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy đã đi vào nhạc họa, thơ ca. Dõi theo lời thầy, các HS được mường tượng, được “sống”, được rung động với từng sự kiện lịch sử hào hùng. Từ đó, những bài học nhân văn về lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc được tiếp nhận một cách tự nhiên và thấm thía.
Đây chỉ là một trong số nhiều bài học được thầy Dũng xây dựng tình huống khởi động nhằm kích thích sự chú ý, tính tò mò của HS. Để có những giờ lên lớp như thế, thầy đã soạn bài rất kỹ, từ việc sưu tầm tài liệu trên sách, báo, các phương tiện thông tin đại chúng. Đôi khi, thầy sử dụng các mẩu chuyện lịch sử, khi tổ chức các trò chơi học tập, như: Điền sơ đồ trống, giải ô chữ lịch sử, giải mật mã lịch sử, theo dòng lịch sử, thi tìm hiểu các sự kiện, nhân vật, địa danh lịch sử… Các tư liệu được thầy nghiên cứu, sưu tầm, sắp xếp logic, liên hệ thực tế và rút ra bài học, kết hợp với các phương tiện dạy học hiện đại và tích hợp những kiến thức liên môn giúp cho các bài giảng thêm sinh động. HS thi nhau phán đoán, suy luận, phát triển tư duy độc lập, không khí lớp học vì thế trở nên sôi nổi, khơi gợi những cảm xúc hào hứng cho HS. Em Nguyễn Hoàng Bảo Châu, lớp 7/3 Trường THCS Âu Cơ chia sẻ: “Em vốn không thích môn Lịch sử vì khô khan và có nhiều sự kiện, nhưng khi được học thầy Dũng, em ngày càng yêu thích môn học này. Thầy giảng chi tiết và dễ hiểu. Khi tới tiết dạy của thầy, em luôn thấy thầy tràn đầy năng lượng dù đó là tiết cuối cùng trong ngày”. Sáng kiến “Một số biện pháp tạo hứng thú học tập lịch sử cho HS lớp 9 theo hướng nâng cao hiệu quả bài học ở trường THCS” của thầy đã được áp dụng hiệu quả không chỉ tại Trường THCS Âu Cơ, mà còn được nhân rộng tại Trường THCS Cao Bá Quát, THCS Trần Nhật Duật (Nha Trang), THCS Trần Quốc Toản, THCS Nguyễn Trung Trực (thị xã Ninh Hòa).
Tích cực bồi dưỡng học sinh giỏi
Thầy Lê Quang Dũng nhiều năm liền được Phòng Giáo dục và Đào tạo TP. Nha Trang cử tham gia bồi dưỡng đội tuyển môn Lịch sử lớp 9 của thành phố dự thi HS giỏi cấp tỉnh. Năm học 2020 – 2021, HS do thầy bồi dưỡng đạt 2 giải nhì, 5 giải ba, 5 giải khuyến khích, trong đó có một HS Trường THCS Âu Cơ đạt giải nhì cấp tỉnh. Năm học 2022-2023, có 5 HS của trường đạt giải HS giỏi môn Lịch sử cấp thành phố, 2 HS được Phòng Giáo dục và Đào tạo chọn tham gia bồi dưỡng chuẩn bị cho kỳ thi cấp tỉnh. Ngoài ra, thầy đã 3 lần đạt danh hiệu giáo viên THCS dạy giỏi môn Lịch sử cấp thành phố, 1 lần đạt cấp tỉnh, 5 lần được Chủ tịch UBND TP. Nha Trang công nhận danh hiệu chiến sĩ thi đua cơ sở và 2 lần được Chủ tịch UBND tỉnh tặng bằng khen hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giáo dục và đào tạo.
Ngoài đam mê môn Lịch sử, thầy Dũng còn là giáo viên đi đầu trong phong trào nghiên cứu khoa học của trường. Thầy đã hướng dẫn HS thực hiện nhiều dự án dự thi khoa học – kỹ thuật các cấp, trong đó có dự án “Các giải pháp thúc đẩy văn hóa đọc sách cho HS THCS thời đại 4.0″ do Hội Liên hiệp Khoa học kỹ thuật tỉnh tổ chức, đạt giải tư; dự án “Bộ truyện tranh tuyên truyền bảo vệ môi trường” đạt giải ba cấp thành phố và giải tư cấp tỉnh; dự án “Mô hình hệ thống hồ cá cảnh lọc vách ngoài trời” thuộc lĩnh vực kỹ thuật môi trường đạt giải nhì cấp trường, giải tư cấp thành phố. Hàng năm, thầy nhiệt tình tham gia cuộc thi Thiết kế bài giảng điện tử E-learning do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức.
Video đang HOT
Thầy Võ Tấn Hoàng – Hiệu trưởng Trường THCS Âu Cơ đánh giá, thầy Dũng nhiệt huyết với nghề, có chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, nhiều tìm tòi, đổi mới, sáng tạo trong phương pháp giảng dạy, bồi dưỡng HS giỏi, góp phần vào phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học” của nhà trường. Bên cạnh đó, thầy cũng tham gia tích cực các phong trào, hoạt động của trường, được HS yêu mến, đồng nghiệp tín nhiệm.
Nội dung giáo dục địa phương rối rắm khi giảng dạy, phức tạp khi kiểm tra
Nội dung giáo dục địa phương hiện nay đang liên quan đến nhiều tổ chuyên môn trong nhà trường, đó là: tổ Ngữ văn; tổ Sử-Địa- Giáo dục công dân; tổ Nghệ thuật.
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã chủ trương đưa môn Nội dung giáo dục địa phương vào giảng dạy ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông nhưng ngay từ năm học 2021-2022 được thực hiện ở lớp 6 đã phát sinh những bất cập.
Năm học 2022-2023 tiếp tục được triển khai ở lớp 7 và lớp 10 và những bất cập, rối rắm đang hiện hữu nhiều hơn. Thời điểm này, các trường học đang chuẩn bị cho kế hoạch ra đề cương, kiểm tra cuối học kỳ I thi Nội dung giáo dục địa phương khiến cho nhiều tổ chuyên môn phải chung tay thực hiện.
Một môn học chỉ có 35 tiết/ năm học nhưng có tới 6 phân môn và tỉ lệ phân chia số tiết cho các phân môn không đều nhau, giảng dạy ở nhiều thời điểm khác nhau và chỉ đạo chung chung khiến cho những giáo viên giảng dạy và các tổ chuyên môn liên quan gặp rất nhiều phiền toái.
Ảnh minh họa: giaoduc.net.vn
Sách giáo khoa chậm trễ, khó cho cả thầy và trò ở các nhà trường
Trong những môn học mới mà ngành giáo dục triển khai ở chương trình giáo dục phổ thông 2018 thì Nội dung giáo dục địa phương là môn ít tiết nhất nhưng lại rối rắm nhiều nhất bởi cả năm chỉ có 35 tiết học nhưng có tới kiến thức của 6 môn học, đó là: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Âm nhạc, Mĩ thuật, Giáo dục công dân.
Song, việc phân chia số tiết của mỗi phân môn có số lượng không đồng đều. Phân môn Ngữ văn có 9 tiết; phân môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân được phân chia 6 tiết; 2 phân môn: Âm nhạc, Mĩ thuật có 4 tiết/ năm.
Khác với sách giáo khoa của các môn học khác, sách giáo khoa Nội dung giáo dục địa phương do các Ủy ban nhân dân tỉnh (thành phố) các địa phương tự biên soạn nội dung. Sau khi các địa phương biên soạn xong sẽ gửi lên Bộ Giáo dục và Đào tạo thẩm định, phê duyệt rồi mới định giá sách, in ấn, phát hành.
Chính vì qua nhiều khâu, nhiều bước chờ đợi như vậy nên rất nhiều địa phương không thể có sách giáo khoa cho học sinh học ngay từ đầu năm học mà giáo viên, học sinh phải học chay (đúng nghĩa). Sở gửi cho giáo viên các file giáo án thực nghiệm, hoặc file PDF để giáo viên tự in ấn tài liệu rồi dạy cho học trò.
Tuy nhiên, các bài học của các phân môn của Nội dung giáo dục địa phương được thiết kế bám vào chủ đề sách giáo khoa các môn học nên không thể dạy liên tục các phân môn mà từng phân môn phải đợi chờ môn học đó dạy xong thì Nội dung giáo dục địa phương mới được dạy.
Chẳng hạn, môn Ngữ văn 6 dạy xong chủ đề truyền thuyết, cổ tích thì Nội dung giáo dục địa phương mới được dạy phân môn Ngữ văn về các chủ đề viết về truyền thuyết, cổ tích của địa phương mình.
Chính vì vậy, có những tỉnh thiết kế phân môn Lịch sử của Nội dung giáo dục địa phương bám vào chủ đề sách giáo khoa Lịch sử nên đã chỉ đạo, yêu cầu giáo viên Lịch sử dạy phân môn Lịch sử trong Nội dung giáo dục địa phương từ tuần thứ 34 của năm học.
Trong khi, mỗi năm học có 35 tuần, tuần 34 thường là các trường tổ chức kiểm tra học kỳ thì giáo viên dạy vào lúc nào? Phân môn Lịch sử có 6 tiết/ năm, chẳng lẽ lại học dồn trong 1 tuần? Nhưng, học lúc này thì kiểm tra học kỳ phân môn này vào lúc nào và học có hiệu quả hay không khi dồn ép dạy vào tuần cuối cùng của năm học?
Hơn nữa, mỗi phân môn chỉ 1-2 giáo viên dạy, lúc này mà giáo viên dạy ở những trường loại I lên đến trên chục lớp/ khối dẫn đến quá tải đối với giáo viên dạy bởi ngoài những tiết dạy địa phương thì giáo viên còn phải dạy số tiết của môn học mà mình đang đảm nhận.
Nhìn nhận thẳng vấn đề này, đa phần giáo viên dưới cơ sở chỉ biết lắc đầu ngao ngán về việc Bộ chủ trương xây dựng môn Nội dung giáo dục địa phương nhưng các địa phương đang thực hiện, triển khai rất manh mún, khó hiểu.
Khi kiểm tra học kỳ, Nội dung giáo dục địa phương còn phức tạp hơn 2 môn học tích hợp
Khác với các môn: Khoa học tự nhiên; Lịch sử và Địa lý khi các giáo viên cùng sinh hoạt trong một tổ chuyên môn nên dù khó khăn thì khi họp tổ họ cũng dễ dàng tháo gỡ với nhau.
Nội dung giáo dục địa phương hiện nay đang liên quan đến nhiều tổ chuyên môn trong nhà trường, đó là: tổ Ngữ văn; tổ Sử-Địa- Giáo dục công dân; tổ Nghệ thuật.
Vì thế, khi ra đề kiểm tra học kỳ các tổ phải thống nhất nội dung, thống nhất người ra đề, tổng hợp đề, ôn tập cuối học kỳ cho các phân môn, rồi gác kiểm tra, chấm bài kiểm tra, vào điểm, nhận xét kết quả học tập cho học sinh rất phức tạp.
Chính vì phân môn Ngữ văn có 9 tiết; phân môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân được phân chia 6 tiết; 2 phân môn: Âm nhạc, Mĩ thuật có 4 tiết/ năm nên tỉ lệ phần trăm trong đề kiểm tra cũng khác nhau. Tất nhiên cũng phải phân chia nhau nhập điểm, nhận xét, vào học bạ theo tỉ lệ tương đối giữa các tổ với nhau.
Một môn học chỉ có 35 tiết học nhưng bắt buộc phải có 4 cột điểm thường xuyên, 4 cột điểm định kỳ, trong đó bài kiểm tra định kỳ được hướng dẫn là kiến thức của các phân môn nên tạo ra những khó khăn cho giáo viên giảng dạy và ngay cả cho người xây dựng kế hoạch giảng dạy, kiểm tra học kỳ.
Năm nay mới là năm thứ 2 thực hiện ở cấp trung học cơ sở và năm đầu tiên thực hiện ở cấp trung học phổ thông nhưng nó đang tồn tại rất nhiều những bất cập khác nhau. Các năm học tiếp theo sẽ thực hiện cuốn chiếu hết cấp học thì mọi thứ không biết sẽ như thế nào khi phân công giáo viên giảng dạy, sắp xếp thời khóa biểu...
Giáo viên mong chương trình địa phương như trước đây
Đối với chương trình 2006, nội dung các phân môn địa phương cũng na ná như chương trình 2018 hiện nay nhưng cách thức thực hiện đơn giản và hiệu quả hơn rất nhiều và tất nhiên không có sự rối rắm, phức tạp như hiện nay.
Chương trình 2006 chủ trương gộp nội dung địa phương vào các môn học luôn và cách thiết kế sách giáo khoa rất đơn giản vì các sở giáo dục mỗi môn học có 1 cuốn sách giáo khoa cho cả cấp học.
Trong quá trình giảng dạy, các tiết địa phương được bố trí xen kẽ vào các tiết học chính của môn học. Sách giáo khoa được nhà trường mua và đưa vào thư viện và khi giáo viên dạy đến bài địa phương thì học sinh lên thư viện nhà trường mượn về để học.
Bây giờ, chương trình 2018 được gộp chung 6 phân môn vào 1 cuốn sách giáo khoa và giá sách giáo khoa đang được bán cao hơn rất nhiều sách giáo khoa các môn học khác.
Một cuốn sách giáo khoa Nội dung giáo dục địa phương 6- nơi chúng tôi đang công tác có 70 trang nhưng giá thành là 45.000 đồng. Và, tất nhiên là năm nào học sinh cũng phải mua 1 cuốn.
Điều tréo ngoe ở chỗ nhiều địa phương, trường học chưa có giáo viên Âm nhạc, Mĩ thuật ở cấp trung học phổ thông nên 2 phân môn này đang bỏ ngỏ mà tăng tiết ở các phân môn khác. Thậm chí, có những địa phương chưa có sách giáo khoa hay tài liệu địa phương nên môn học này chưa thể dạy được.
Rõ ràng, Nội dung giáo dục địa phương của chương trình 2018 đang làm rối rắm và gây khó khăn cho các nhà trường, giáo viên trong phân công, sắp xếp thời khóa biểu, giảng dạy và đặc biệt đang khiến cho phụ huynh học sinh phải mua sách mỗi năm với giá cao nhưng hiệu quả đến đâu thì chưa có cơ sở đánh giá.
Vì thế, giáo viên chúng tôi vẫn mong muốn Bộ hãy trả các phân môn của Nội dung giáo dục địa phương về cho các môn học như trước đây sẽ thuận lợi và hiệu quả hơn rất nhiều cách thức mà các địa phương đang triển khai, thực hiện trong 2 năm qua đối với môn học này.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Hà Nội: Tổ chức thi học sinh giỏi cấp Thành phố lớp 9 vào tháng 1/2023 Kỳ thi chọn học sinh giỏi Thành phố các môn văn hóa và môn khoa học lớp 9 cấp Trung học cơ sở năm học 2022 - 2023 sẽ được tổ chức vào ngày 8/1/2023, gồm 13 môn: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Nhật, Giáo dục công...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm

EU lên kế hoạch phát hành trái phiếu quân sự để tăng cường quốc phòng
Thế giới
17:17:52 06/03/2025
Người mang dòng máu quý hiếm nhất thế giới qua đời
Lạ vui
16:36:19 06/03/2025
Quý Bình: Sự nghiệp vẻ vang toàn phim hay xuất sắc, cuối đời lại không thể tự nhận lấy vinh quang
Hậu trường phim
16:24:25 06/03/2025
Hotboy ĐT Việt Nam tuổi trẻ tài cao: 28 tuổi lái siêu xe, sở hữu biệt thự to nhất phố
Sao thể thao
16:14:04 06/03/2025
Phi Thanh Vân được bạn trai hơn 10 tuổi 'hộ tống' đi sự kiện
Sao việt
16:04:17 06/03/2025
Ana de Armas thu hút nhiều ngôi sao Hollywood trong đó có Tom Cruise
Sao âu mỹ
16:01:06 06/03/2025
Vụ tố tiểu quách giá cao: Thêm nhiều người bất bình, người tố cáo bức xúc về câu trả lời
Tin nổi bật
14:25:20 06/03/2025
Phó Thủ tướng gửi thư khen Công an Đắk Lắk liên tiếp triệt phá 3 chuyên án lớn
Pháp luật
14:14:39 06/03/2025