Trường dạy nghề thiếu người học
Dịch bệnh, giãn cách xã hội kéo dài khiến học viên các tỉnh không lên thành phố học nghề, nhiều trường mới tuyển được 40-60% chỉ tiêu.
TS Hoàng Văn Phúc, Hiệu trưởng Cao đẳng Bách khoa Sài Gòn cho biết, hiện mới khoảng hơn 300 sinh viên xác nhận nhập học (60% tổng chỉ tiêu) trong năm học mới.
Ông Phúc lý giải, đợt dịch từ tháng 5 đến nay kéo dài, ảnh hưởng lớn đến quyết định lựa chọn trường cao đẳng, trung cấp để học nghề của phụ huynh, học sinh. Nhiều người cân nhắc giữa chi phí học tập phải bỏ ra và khả năng sớm tìm được việc làm thu hồi vốn, nên quyết định không cho con học cao đẳng để tiết kiệm chi phí. Thay vào đó, họ chọn các khoá học nghề ngắn hạn hoặc đi làm công nhân luôn.
“Người học ở các tỉnh thành lân cận TP HCM là nguồn tuyển sinh lớn của trường, nhưng do dịch bệnh, nhiều em chọn các trường gần nhà thay vì lên TP HCM. Việc phải học nghề bằng hình thức online ngay từ đầu năm cũng khiến nhiều em không hứng thú”, ông Phúc nói.
Thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2021 tại TP HCM. Ảnh: Hữu Khoa
TS Lê Lâm, Hiệu trưởng Cao đẳng Đại Việt Sài Gòn cũng đưa ra các con số không mấy khả quan. Đợt cao điểm tuyển sinh đã qua nhưng trường mới tuyển được gần 50% trong tổng số 1.800 chỉ tiêu, ít hơn năm ngoái 30%. Trừ hai ngành Kỹ thuật ôtô và Sư phạm mầm non, các ngành khác đều vắng người học. Trường phải tính đến phương án ghép lớp hoặc vận động học viên chuyển ngành để bố trí các học phần hợp lý hơn.
Video đang HOT
Ngoài nguyên nhân kinh tế, việc giãn cách xã hội kéo dài khiến các chương trình tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp gián đoạn, không tiếp cận được học sinh. “Năm ngoái chỉ tiêu tuyển được giảm nhẹ còn năm nay giảm rất mạnh trong khi nhiều năm trước, trường đều tuyển đủ chỉ tiêu. Covid-19 ảnh hưởng tới việc tuyển sinh, đào tạo ở các trường nghề một cách rõ rệt”, ông Lâm nói.
Ngoài ảnh hưởng do Covid-19, lãnh đạo nhiều trường cao đẳng, trung cấp cho rằng, khối trường nghề gặp khó bởi việc vào đại học ngày càng dễ dànghơn. Những năm gần đây, trường đại học mở ra nhiều phương thức xét tuyển đa dạng, dành tỷ lệ đầu vào lớn cho việc xét học bạ, tăng chỉ tiêu. Trong bối cảnh đó, nhiều gia đình không quá khó khăn sẽ chọn cho con học đại học thay vì cao đẳng vì thời gian học chỉ chênh nhau một năm, trong khi bằng đại học có giá trị cao hơn hẳn.
“Đa số học sinh chọn trường nghề với định hướng học nhanh, ra trường sớm để có việc làm ngay. Nhưng hiện nay mọi ngành đều bị ảnh hưởng nặng nề vì dịch, cơ hội tìm việc chậm lại, nên các em sẽ cân nhắc rất kỹ”, lãnh đạo một trường cao đẳng ở TP HCM cho biết thêm.
Èo uột trong tuyển sinh khiến nhiều trường nghề phải chật vật tồn tại. Với các cơ sở giáo dục tư thục, khó khăn này tăng lên gấp 2-3 lần bởi họ phải trả chi phí thuê mướn mặt bằng, trang thiết bị dạy học đồng thời duy trì quỹ lương để giữ chân giáo viên.
Chẳng hạn, trường Trung cấp Bách khoa TP HCM với 600 chỉ tiêu nhưng mới tuyển được khoảng 70%. Nguồn thu chủ yếu từ học phí sụt giảm.
“Chúng tôi phải gồng gánh, xoay xở đủ cách để duy trì hoạt động, nếu thiếu thì đành vay mượn. Giờ chỉ mong học viên sớm được tiêm đủ vaccine, trường được mở cửa để hoạt động bình thường lại”, TS Đặng Văn Sáng, Hiệu trưởng Cao đẳng Bách khoa TP HCM nói.
Theo số liệu của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội TP HCM – cơ quan quản lý khối cơ sở giáo dục nghề nghiệp – thành phố hiện có 59 trường cao đẳng và 64 trường trung cấp. Đến tháng 10, bậc cao đẳng mới tuyển được khoảng 20.000 trong tổng số 45.000 chỉ tiêu, trong khi bậc trung cấp tuyển được gần 10.000 trong số 36.000 chỉ tiêu.
Cuối tháng 10, Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) cũng nhận định, Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Cơ quan này đề nghị các địa phương, các trường thuộc khối giáo dục nghề nghiệp đẩy mạnh việc truyền thông, tư vấn tuyển sinh và hướng nghiệp.
Tiêu chuẩn đầu vào của hầu hết trường cao đẳng, trung cấp là tốt nghiệp THPT; học hết lớp 12 nhưng chưa tốt nghiệp hoặc tốt nghiệp bậc THCS. Các trường được tuyển sinh quanh năm với nhiều đợt. Tuy nhiên, đại diện nhiều trường cho biết họ sẽ sớm chốt việc tuyển sinh năm nay bởi nguồn tuyển đã cạn.
Trường nghề gặp khó khăn trong tuyển sinh
Hiện nay, các trường cao đẳng, trung cấp (gọi chung là trường nghề) tại thành phố Hồ Chí Minh đã bắt đầu năm học 2021-2022 bằng hình thức học trực tuyến.
Tuy nhiên, hiện hầu hết các trường nghề chưa tuyển đủ chỉ tiêu và gặp khó khăn trong tuyển sinh. Nguyên nhân là do đời sống của nhiều gia đình gặp khó khăn vì ảnh hưởng của dịch Covid-19, dẫn đến một số người không thể học nghề...
Một tiết thực hành chăm sóc sắc đẹp của học sinh Trường Trung cấp Nguyễn Tất Thành (thành phố Hồ Chí Minh).
Theo báo cáo của Phòng Giáo dục chuyên nghiệp (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Hồ Chí Minh), hiện toàn thành phố có 59 trường cao đẳng và 64 trường trung cấp. Tính đến đầu tháng 10-2021, bậc cao đẳng mới chỉ tuyển được 19.827/45.000 chỉ tiêu, đạt 44,06%, bậc trung cấp là 9.980/36.000 chỉ tiêu, đạt 27,72%.
Trước đây, khi các trường đại học xét tuyển xong thì khối trường nghề tuyển những thí sinh dùng học bạ để xét tuyển với điều kiện chỉ cần tốt nghiệp trung học phổ thông là đủ. Tuy nhiên, 3 năm trở lại đây, các trường đại học đa dạng phương thức xét tuyển thì các trường cao đẳng, trung cấp phải chờ đến cuối mùa tuyển sinh mới biết được có tuyển đủ chỉ tiêu hay không.
Về vấn đề này, Tiến sĩ Lê Lâm, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Đại Việt Sài Gòn cho biết, tính đến thời điểm này, trường tuyển được 50% trong gần 4.000 chỉ tiêu. Nguyên nhân do dịch bệnh gây khó khăn, những sinh viên muốn học nghề sẽ học ngay địa phương để giảm chi phí, hạn chế lên thành phố lớn để tiết kiệm chi tiêu. Ngoài ra, việc có nhiều cơ hội vào đại học đã khiến số học sinh muốn học nghề giảm đi.
Còn theo Tiến sĩ Hoàng Văn Phúc, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Bách khoa Sài Gòn, trường cũng mới tuyển được 60% trong số hơn 500 chỉ tiêu dù cán bộ nhà trường đã đến tận các trường trung học phổ thông, trung học cơ sở để tuyển sinh. "Dù không thuận lợi khi tuyển sinh, trường vẫn cố gắng tìm hướng giải quyết, trong đó tập trung vào các ngành nghề chất lượng cao để thu hút người học", Tiến sĩ Hoàng Văn Phúc nói.
Em Trần Đức Thắng (ngụ quận 10, thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: "Sau khi thi tốt nghiệp trung học phổ thông, em nộp hồ sơ vào một trường đại học. Tuy nhiên, không đủ điểm xét tuyển. Sau khi dịch Covid-19 tại thành phố dần được kiểm soát, các trường đại học tuyển sinh bổ sung với nhiều điều kiện dễ dàng hơn. Em và gia đình thực sự đang băn khoăn xem nên vào đại học hay học nghề để chủ động đi làm sau khi ra trường. Học đại học thì có danh, học nghề có nghề cụ thể. Em sẽ theo dõi thêm thông tin để quyết định trong tháng 10 này".
Tình hình tuyển sinh trường nghề ở bậc trung cấp cũng gặp nhiều khó khăn. Thạc sĩ Đặng Văn Sáng, Hiệu trưởng Trường Trung cấp Bách khoa thành phố Hồ Chí Minh cho biết, năm 2021 trường có 600 chỉ tiêu, hiện có 300 thí sinh đăng ký trực tuyến, nhưng mới chỉ có hơn 100 em nhập học.
"Chúng tôi nhận thấy nhiều em học nghề bậc trung cấp năm thứ nhất còn có tâm lý chán nản, dễ thôi học. Nhiều em vẫn coi học nghề là điều gì đó không phù hợp với tuổ.i trẻ. Nhà trường đã đưa ra nhiều giải pháp để giải tỏa tâm lý cho các em và thu hút học sinh. Khi thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương nối lại giao thương, hy vọng sẽ có thêm nhiều em từ các tỉnh, thành phố về nhập học", Thạc sĩ Đặng Văn Sáng nói.
Trong khi đó, Trường Trung cấp Nguyễn Tất Thành mới tuyển được 50% chỉ tiêu trong tổng số 460 chỉ tiêu với 21 ngành đào tạo... và trong thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện các hoạt động thu hút học sinh trong đó chú trọng khâu tuyên truyền.
Để công tác tuyển sinh vào các trường nghề tại thành phố Hồ Chí Minh đạt hiệu quả hơn, Trưởng phòng Giáo dục nghề nghiệp, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Hồ Chí Minh Đặng Minh Sự cho rằng, cần có cơ chế, chính sách cụ thể thu hút doanh nghiệp tham gia sâu vào công tác tuyển sinh, đào tạo nghề; quan tâm phân luồng học sinh vào học nghề ngay từ bậc trung học cơ sở...
Cũng theo ông Đặng Minh Sự, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần đẩy mạnh tuyển sinh với nhiều hình thức, như tư vấn trực tiếp kết hợp trực tuyến, phối hợp với doanh nghiệp đặt hàng đào tạo theo nhu cầu. Việc nâng cao chất lượng đào tạo với phương châm lấy người học làm trung tâm, lấy tỷ lệ có việc làm của người học sau khi tốt nghiệp làm tiêu chí đán.h giá cần được các trường nghề hướng đến để tăng hấp dẫn và thu hút nhiều người học.
Vì sao ngành Thương mại điện tử trường nghề luôn "hot"? Thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ và được nhận định sẽ tăng tốc trong những năm tới. Do đó, ngành thương mại điện tử trở nên "hot" tại các trường nghề. Nhiều cơ hội nên thu hút người học Năm 2021 là một năm cực kỳ khó khăn trong công tác tuyển sinh của các trường nghề vì bị ảnh...