Trung Quốc ngừng xuất khẩu hai kim loại hiếm
Kim ngạch xuất khẩu gali và gecmani của Trung Quốc đã giảm xuống mức 0 trong tháng 8, một tháng sau khi Bắc Kinh thực hiện các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với hai loại kim loại quý có vai trò quan trọng trong ngành sản xuất chất bán dẫn.
Ảnh minh họa: Reuters
Theo Liên minh Nguyên liệu thô Quan trọng, Trung Quốc sản xuất khoảng 80% gali và khoảng 60% gecmani của thế giới. Tuy nhiên, dữ liệu Hải quan Trung Quốc công bố hôm 20/9 cho thấy nước này đã không xuất khẩu hai kim loại này trên thị trường quốc tế vào tháng trước. Trong khi hồi tháng 7, Bắc Kinh đã xuất khẩu 5,15 tấn gali và 8,1 tấn sản phẩm gecmani rèn ra thị trường quốc tế.
Khi được hỏi về việc hạn chế xuất khẩu vào tháng trước, ông He Yadong, người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc, cho biết bộ đã nhận được đơn đăng ký từ các công ty để xuất khẩu hai loại nguyên liệu này. Theo ông, một số đơn đăng ký đã được phê duyệt mà không nêu chi tiết.
Các nhà quan sát nhận định rằng Trung Quốc có thể đang trả đũa các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ, bất chấp những lo ngại về tăng trưởng kinh tế khi cuộc chiến công nghệ leo thang.
Nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đang phải vật lộn với nhu cầu nội địa thấp và khủng hoảng nhà ở nghiêm trọng. Tháng trước, xuất khẩu của Trung Quốc đã chứng kiến mức giảm lớn nhất trong hơn 3 năm, giáng đòn mới vào quá trình phục hồi đang chững lại của nước này.
Theo giới chuyên gia, biện pháp hạn chế xuất khẩu là “con dao hai lưỡi”, có thể gây tổn hại cho nền kinh tế Trung Quốc và đẩy nhanh quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi nước này.
Nhà nghiên cứu tại Trung tâm Đổi mới và Khoa học Quốc tế Hàng Châu thuộc Đại học Chiết Giang của Trung Quốc xem xét các tấm oxit gali. Ảnh: Getty Images
Trong một báo cáo nghiên cứu vào tháng 7, các nhà phân tích của Eurasia Group cho biết Trung Quốc có thể là quốc gia dẫn đầu ngành trong sản xuất gali và gecmani. Tuy nhiên, vẫn có những nhà sản xuất cũng như các sản phẩm thay thế sẵn có cho cả hai nguyên liệu này.
Video đang HOT
Trong khi đó, các biện pháp siết chặt xuất khẩu của Trung Quốc đã tác động ngay lập tức đến thị trường trong nước. Cụ thể, giá gali đã giảm do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu khiến hàng tồn kho tăng cao.
Theo thông tin từ Thị trường kim loại Thượng Hải, hôm 21/9, giá gali giao ngay ở mức 1.900 nhân dân tệ/tấn, giảm gần 20% so với đầu tháng 7. Trong khi đó, giá giao ngay của gecmani đã tăng nhẹ do nguồn cung khan hiếm, đạt 10.050 nhân dân tệ/tấn.
Trước đó, Bắc Kinh cho hay hai nguyên tố đất hiếm đặc biệt này – được sử dụng trong nhiều loại sản phẩm bao gồm chip máy tính và pin Mặt Trời – sẽ phải chịu kiểm soát xuất khẩu để bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia.
Bắt đầu từ ngày 1/8, các nhà xuất khẩu sẽ phải xin giấy phép đặc biệt để vận chuyển hai sản phẩm này ra khỏi Trung Quốc.
Động thái trên được đưa ra trong bối cảnh cuộc chiến công nghệ với Hoa kỳ, đặc biệt là công nghệ sản xuất chip tiên tiến, đang ngày càng nóng lên. Công nghệ sản xuất chip vốn rất quan trọng, được ứng dụng trong mọi lĩnh vực từ sản xuất điện thoại thông minh, ô tô tự lái đến vũ khí.
Tháng 10 năm ngoái, Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã công bố loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu, cấm các công ty Trung Quốc mua chip tiên tiến và thiết bị sản xuất chip mà không có giấy phép.
Để chiến dịch này thành công, Washington đã phải kêu gọi các quốc gia khác cùng tham gia. Đầu năm nay, Nhật Bản và Hà Lan đã tham gia vào nỗ lực này nhằm thúc đẩy cấm xuất khẩu chip sang Trung Quốc.
Đến tháng 4, Bắc Kinh đã đáp trả bằng cách tiến hành cuộc điều tra an ninh mạng đối với nhà sản xuất chip Micron của Hoa Kỳ, cấm sử dụng chip của hãng này trong các dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm.
Các nhà quan sát dự đoán Washington có thể áp đặt nhiều hạn chế về chip hơn sau khi Huawei ra mắt điện thoại thông minh Mate 60 Pro vào tháng trước. Mẫu điện thoại này này được trang bị một con chip tiên tiến, được tạo ra bất chấp các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ nhằm ngăn chặn gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc tiếp cận công nghệ này.
Trong một báo cáo nghiên cứu hôm 20/9, các nhà phân tích của Jefferies viết rằng việc phát hành Mate 60 Pro đã tạo ra áp lực chính trị để Hoa Kỳ leo thang các lệnh trừng phạt đối với Huawei và Tập đoàn sản xuất chất bán dẫn quốc tế (SMIC).
“Chúng tôi cho rằng Chính quyền của Tổng thống Biden sẽ tập trung vào việc thắt chặt lệnh cấm chip đối với Trung Quốc trong quý 4″, các nhà phân tích nói.
Tầm quan trọng của gali và gecmani Hai kim loại Trung Quốc sắp hạn chế xuất khẩu
Trong động thái leo thang cuộc chiến thương mại về công nghệ với Mỹ và châu Âu, Trung Quốc tuyên bố sẽ kiểm soát xuất khẩu hai kim loại ít người biết đến nhưng rất quan trọng. Đó là gali và gecmani.
Ảnh minh họa: Getty Images
Theo Bloomberg, Trung Quốc cho biết bắt đầu từ ngày 1/8, nước này sẽ áp đặt các biện pháp hạn chế xuất khẩu cả hai kim loại trên cũng như các hợp chất hóa học của hai kim loại này. Mục đích là để bảo vệ an ninh quốc gia của Trung Quốc. Cụ thể, các nhà xuất khẩu sẽ phải xin giấy phép từ Bộ Thương mại Trung Quốc nếu họ muốn bắt đầu hoặc tiếp tục xuất khẩu hai kim loại này ra nước ngoài. Họ sẽ phải báo cáo chi tiết về người mua ở nước ngoài cũng như mục đích sử dụng hai kim loại của người mua.
Các biện pháp thắt chặt xuất khẩu của Trung Quốc được đưa ra sau khi Mỹ có động thái đưa các công ty Trung Quốc vào danh sách đen, theo đó hạn chế nước này tiếp cận các công nghệ của Mỹ, trong đó có những dòng chip tân tiến. Trung Quốc cho rằng động thái trên của Mỹ là nhằm duy trì ưu thế trong ngành, đồng thời cũng có biện pháp nhằm tăng cường khả năng tự cung tự cấp trong lĩnh vực chất bán dẫn.
Mỹ cũng đã thắt chặt các hạn chế xuất khẩu đối với chất bán dẫn trong những tuần gần đây và đang thúc đẩy các nước đồng minh làm điều tương tự. Từ tháng 9 tới đây, Hà Lan sẽ áp đặt các hạn chế đối với việc xuất khẩu các công nghệ dành cho sản xuất chip điện tử.
Cả gali và gecmani đều có bề ngoài màu trắng bạc và thường được phân loại là kim loại phụ. Hai kim loại này thường không xuất hiện riêng lẻ trong tự nhiên. Thay vào đó, chúng được sản xuất với nồng độ nhỏ dưới dạng sản phẩm.
Các thị trường của hai kim loại này rất nhỏ khi so sánh với các mặt hàng khác như đồng hoặc dầu mỏ. Giá trị lượng gali và tấm gali arsenua mà Mỹ nhập năm 2022 chỉ khoảng 225 triệu USD. Nhưng việc sử dụng các kim loại này trong các ngành công nghiệp chiến lược có nghĩa là các biện pháp hạn chế của Trung Quốc vẫn có thể có tác động sâu rộng.
Hai kim loại trên có rất nhiều ứng dụng riêng trong sản xuất chip, thiết bị liên lạc và quốc phòng. Gali được sử dụng trong chất bán dẫn hỗn hợp, kết hợp nhiều nguyên tố khác để cải thiện tốc độ và hiệu quả truyền dẫn, được dùng trong TV và màn hình điện thoại di động, tấm pin mặt trời và radar. Gecmani được sử dụng trong sợi quang, kính nhìn ban đêm và khám phá không gian. Hầu hết các vệ tinh đều được cung cấp năng lượng bằng pin mặt trời có thành phần gecmani.
Theo một nghiên cứu của Liên minh châu Âu về các nguyên liệu thô quan trọng trong năm nay, Trung Quốc là nguồn cung cấp chủ yếu của cả hai kim loại này, chiếm 94% nguồn cung gali và 83% lượng gecmani.
Mặc dù có thể thay thế cả hai kim loại này, nhưng có thể tốn nhiều chi phí hơn và có thể cản trở hiệu suất của công nghệ.
Trong thực tế, không có kim loại nào đặc biệt hiếm, nhưng chi phí xử lý có thể cao. Do Trung Quốc đã xuất khẩu hai kim loại trên với giá tương đối rẻ trong một thời gian dài, nên có rất ít cơ sở ở nơi khác sản xuất kim loại này. Khi Trung Quốc tăng sản lượng, các quốc gia khác như Đức và Kazakhstan đã giảm bớt.
Nhưng nếu động thái của Trung Quốc khiến giá hai kim loại này tăng vọt, các nhà phân tích dự báo sản lượng từ các nhà cung cấp khác sẽ tăng lên để đáp ứng nhu cầu.
Tái chế cũng có thể đóng vai trò quan trọng. Phế liệu trong các công trường đã chiếm một số nguồn cung các loại này, trong khi phế liệu gecmani cũng được lấy từ cửa sổ trong xe tăng đã ngừng hoạt động và các phương tiện quân sự khác.
Ngoài Trung Quốc, các quốc gia khác có năng lực sản xuất gali gồm Nga và Ukraine, nơi kim loại này được sản xuất dưới dạng sản phẩm phụ của oxit nhôm. Hàn Quốc và Nhật Bản cũng sản xuất gali dưới dạng sản phẩm phụ của kẽm.
Ở Bắc Mỹ, người ta thu gecmani cùng với kẽm, chì và các kim loại khác tại nhà máy luyện kim Trail của Teck Resources ở British Columbia.
Các nhà sản xuất hai loại kim loại này còn có nhà sản xuất vật liệu đặc biệt 5N Plus và Indium Corporation ở Mỹ. Ở châu Âu, công ty Umicore SA của Bỉ là nhà sản xuất cả hai loại kim loại này.
Một số dự án khai thác chứa hàm lượng kim loại cao hơn và có thể tạo cơ hội tăng nguồn cung, như dự án kẽm Kipushi, dự kiến khởi động vào năm tới tại Cộng hòa Dân chủ Congo.
Quân đội Nga phát cảnh báo trên Biển Đen; Mỹ đưa ra phản ứng Sau khi chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc, Bộ Quốc phòng Nga cho biết tất cả tàu thuyền hướng đến các bến cảng của Ukraine đều sẽ bị coi là có khả năng mang vũ khí. Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP/TTXVN Ngày 19/7, quân đội Nga đã...
