Trung Quốc ngăn dòng Mekong từ 31-12, tới ngày 5-1-2021 mới thông báo?

Ủy hội sông Mekong (MRC) và chính quyền Thái Lan hôm nay 6-1 cho biết Trung Quốc đã thông báo về việc ngăn dòng chảy tại đập Cảnh Hồng ở thượng nguồn sông Mekong trong 20 ngày, từ 5 đến 24-1.

Đập Cảnh Hồng (ảnh) chỉ là một trong số ít nhất 11 đập thủy điện Trung Quốc xây dựng trên khu vực thượng nguồn sông Mekong – Ảnh: JAPAN TIMES

Theo Hãng tin Reuters, MRC và Thái Lan cho biết việc thông báo với các nước ở hạ lưu sông Mekong về việc ngăn dòng giữ nước này là một phần của thỏa thuận mới chia sẻ dữ liệu giữa các nước.

Đáng chú ý, Ủy hội sông Mekong và Thái Lan xác nhận thông báo của phía Trung Quốc được đưa ra đúng một ngày sau cảnh báo của hệ thống giám sát Mekong Dam Monitor. Hệ thống giám sát này cho biết Trung Quốc đã không thông báo với các nước ở hạ lưu về việc mực nước sông Mekong sẽ bị giảm bớt từ ngày 31-12-2020.

Tháng 10 năm ngoái, Trung Quốc đã đồng ý chia sẻ dữ liệu nước với MRC, một tổ chức tư vấn cho các nước Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam về các vấn đề liên quan sông Mekong.

Hơn 60 triệu người dân tại những nước này phụ thuộc vào sông Mekong trong hoạt động đánh bắt và trồng trọt.

Trung tâm Điều phối nước quốc gia Thái Lan hôm nay 6-1 cho biết ngày 5-1, Trung Quốc đã thông báo với Thái Lan về việc đập thủy điện Cảnh Hồng sẽ giảm tỉ lệ xả nước từ 1.904m ³ /s xuống còn 1.000m ³ /s, tương đương mức giảm khoảng 47%, trong thời gian từ ngày 5 đến 24-1.

Phía Trung Quốc nói việc này để phục vụ cho “công tác bảo trì các đường dây truyền tải” trong hệ thống lưới điện của họ.

MRC cũng nói họ đã nhận được thông báo từ chính quyền Trung Quốc cùng ngày 5-1 mặc dù đã phát hiện mực nước giảm lần đầu từ ngày 31-12.

Theo MRC, mực nước sông Mekong chắc chắn sẽ còn giảm khoảng 1,2m và hoạt động đi lại trên sông cũng như đánh bắt thủy sản sẽ bị ảnh hưởng.

MRC cho biết thông báo của Trung Quốc khẳng định dòng chảy “sẽ dần dần được khôi phục mức hoạt động bình thường vào ngày 25-1″, tuy nhiên không nói cụ thể lưu lượng là như thế nào.

Trang Facebook của dự án Mekong Dam Monitor ngày 5-1 cho biết Trung Quốc đã không thông báo với các nước láng giềng vào thời điểm đập Cảnh Hồng bắt đầu ngăn dòng ngày 31-12.

Cũng theo Mekong Dam Monitor, việc ngăn dòng này đã “làm mực nước sông giảm đột ngột 1m phía hạ lưu, có thể ảnh hưởng tới trữ lượng cá”.

Mekong Dam Monitor là một nền tảng trực tuyến mã nguồn mở do Bộ Ngoại giao Mỹ tài trợ một phần cùng các nguồn tài trợ bổ sung khác và bắt đầu đi vào hoạt động từ tháng 12-2020.

Hệ thống giám sát này sử dụng các vệ tinh để theo dõi mực nước tại 11 đập thủy điện ở thượng lưu sông Mekong của Trung Quốc và các đập thủy điện của những nước khác.

Theo Reuters, chính quyền Trung Quốc hiện thời chưa phản hồi về sự việc. Tuy nhiên, trước nay Bắc Kinh vẫn luôn bác bỏ những quan điểm cho rằng các đập thủy điện của họ ở thượng nguồn Mekong gây hại cho các nước ở hạ lưu.