Trùm “cát tặc” và những chiếc bẫy khiến loạt quan chức ngã ngựa

Ngày 24/3, TAND TP Hồ Chí Minh đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 44 bị cáo trong vụ khai thác cát trái phép xảy ra tại Công ty Đầu tư Trung Hậu 68, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh An giang và các đơn vị liên quan.

Các bị cáo bị đưa ra xét xử về các tội “Vi phạm quy định về nghiên cứu , thăm dò, khai thác tài nguyên ”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước ” và “ Rửa tiền ”.

Trong vụ án này bị cáo Lê Quang Bình (Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Trung Hậu 68) được xem là chủ mưu, cầm đầu chỉ đạo thực hiện các hành vi phạm tội: như hối lộ lãnh đạo, cán bộ, tổ chức khai thác cát bán cho khách lẻ, không đưa vào công trình theo giấy phép, bán vị trí khai thác cho một số đơn vị, cá nhân khác để hưởng lợi… Bình bị TAND TP Hồ Chí Minh đưa ra xét xử về các tội danh “Đưa hối lộ”, “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên” và “Rửa tiền”.

Các bị cáo “sa bẫy” của ông trùm “cát tặc” gồm cựu Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Nguyễn Thanh Bình (bị truy tố tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”), cựu Phó Chủ tịch Trần Anh Thư, cựu Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Viết Trí (cùng bị truy tố tội “Nhận hối lộ”)…

Sai phạm của các bị cáo, hồ sơ thể hiện, năm 2020, biết được thông tin UBND tỉnh An Giang chuẩn bị cấp mỏ cát tại huyện Chợ Mới để cung cấp cho Dự án tuyến nối quốc lộ 91 và tuyến tránh thành phố Long Xuyên. Lê Quang Bình đến gặp, đề nghị và được các lãnh đạo tỉnh An Giang “đặt vấn đề” để được tạo điều kiện cho Công ty Trung Hậu 68 được cấp phép thăm dò, khai thác mỏ cát trên.

Để Công ty Trung Hậu 68 được cấp phép thăm dò, khai thác cát và nâng công suất khai thác trái quy dịnh của pháp luật , bỏ qua những sai phạm trong quá trình khai thác mỏ cát tại xã Mỹ Hiệp và xã Bình Phước Xuân, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang, Lê Quang Bình đã trực tiếp và chỉ đạo người thân, nhân viên dưới quyền đưa hối lộ cho Trần Anh Thư, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang 961.620.000 đồng; đưa Nguyễn Việt Trí, Giám đốc Sở TN&MT tỉnh An Giang 3,05 tỷ đồng (2,3 tỷ đồng và 30.000 USD).

Các bị cáo tại tòa.

Tổng số tiền Lê Quang Bình đưa hối lộ cho Trần Anh Thư và Nguyễn Việt Trí là hơn 4 tỷ đồng. Trong đó, Bình chỉ đạo anh trai chi hơn 761 triệu đồng để sửa sang lại nhà của cựu Phó Chủ tịch tỉnh An Giang tại TP Hồ Chí Minh và một chút “quà tết” để thể hiện lòng “biết ơn”.

Với cá nhân bị cáo Nguyễn Thanh Bình, ông chủ Công ty Trung Hậu nhiều lần tới trụ sở UBND tỉnh An Giang, gặp và “cảm ơn” với số tiền 300 ngàn USD. Tuy nhiên, trước khi khởi tố vụ án, bị cáo Nguyễn Thanh Bình đã chủ động trả lại 250 ngàn USD. Số tiền còn lại, quá trình làm việc với CQĐT, ông cựu Chủ tịch An Giang đã thành khẩn khai báo và nộp lại.

Với các động thái gặp gỡ và sử dụng những “viên đạn bọc đường” Bình dần đưa các bị cáo nguyên là lãnh đạo UBND, và sở ngành tỉnh An Giang vào vào “bẫy” do mình giăng ra. Chính vì vậy mà các lãnh đạo trên đã tạo điều kiện cho Bình được quyền khai thác cát, bỏ qua các quy định về đấu giá, bỏ qua báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) cho doanh nghiệp khai thác khoáng sản, dù biết doanh nghiệp này không đủ điều kiện, năng lực… gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng.

Mặc dù biết mỏ cát chỉ được khai thác cung cấp cho các dự án theo giấy phép khai thác và các quyết định của UBND tỉnh An Giang, không được phép bán cát ra ngoài thị trường nhưng Lê Quang Bình vẫn chỉ đạo các bị cáo Hoàng Hải Thụy, Nguyễn Tấn Linh, Lê Trọng Hải, Võ Truyền Thống tổ chức cho nhân viên Công ty Trung Hậu 68, trực tiếp hoặc giao cho Hoàng Hải Thụy thỏa thuận, bán vị trí khai thác, hợp tác với các đơn vị, cá nhân liên quan, khai thác bán ra ngoài thị trường trái quy định pháp luật tổng khối lượng 3.710.751 m3 cát thu lợi gần 294 tỷ đồng.

Để che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của hơn 170 tỷ đồng do khai thác trái phép tại mỏ cát của Công ty Trung Hậu từ tháng 10/2022 đến ngày 29/7/2023, Lê Quang Bình đã chỉ đạo Hoàng Hải Thụy nhận thanh toán tiền cát khai thác trái phép bằng tiền mặt hoặc mượn tài khoản của các cá nhân liên quan để nhận, chuyển khoản qua nhiều tài khoản ngân hàng của các cá nhân khác nhau. Sau đó, bị cáo Bình sử dụng hơn 18 tỷ đồng để trả nợ; gần 40 tỷ đồng phục vụ chi phí hoạt động khai thác tại mỏ cát; gần 42 tỷ đồng phục vụ nhu cầu cá nhân; hơn 47 tỷ đồng để đặt cọc mua 6 bất động sản và 8 xe ôtô hạng sang.

Hành vi của Lê Quang Bình đã kéo theo 43 bị cáo, trong đó có cựu Chủ tịch, cựu Phó Chủ tịch tỉnh An Giang vướng lao lý…