“Trong 5-10 năm tới, hơn 50% số lượng công việc trong ngân hàng sẽ được làm bởi máy móc”

Việc các ngân hàng ồ ạt số hóa sẽ có ảnh hưởng mạnh tới lực lượng lao động ngành này trong tương lai.

Nhiều công việc sẽ biến mất khi ngân hàng ồ ạt số hóa

Trong một tọa đàm mới đây, ông Phạm Hồng Hải – nguyên CEO HSBC Việt Nam nhận định, với sự thay đổi chóng mặt về công nghệ số, rất nhiều công việc hiện nay sẽ được thay thế bằng máy móc trong tương lai.

“Điển hình một dự báo về ngành ngân hàng là trong vòng 5-10 năm tới, hơn 50% số lượng công việc sẽ được làm bởi máy móc”, ông nói. Do đó việc đào tạo, tái đào tạo nguồn nhân lực cho ngành ngân hàng là vô cùng quan trọng để đảm bảo cho những nhân viên hiện tại có những kỹ năng cần thiết để đáp ứng được thời đại công nghệ số trong thời gian sắp tới.

Trong khi đó, chia sẻ với chúng tôi, một Phó Tổng Giám đốc phụ trách về công nghệ của một ngân hàng lớn cũng khẳng định, các ngân hàng đang đẩy mạnh số hóa, và điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới lực lượng lao động.

“Khi số hóa, sẽ có những công việc được thay thế bằng công nghệ, tinh gọn quy trình, nhiều công việc sẽ bị cắt bỏ và được thay thế bởi robot. Tuy nhiên, cũng sẽ sinh ra những công việc mới, tạo cơ hội phát triển kinh doanh, đẩy bán hàng nhiều hơn”, vị này cho biết. Ngân hàng sẽ phải dự đoán được công việc nào giảm và công việc nào tăng lên để dịch chuyển lao động bù lại những chỗ khiếm khuyết. Không chỉ ngân hàng mà bất kỳ công ty nào cũng phải dự đoán được điều này để có chính sách tuyển dụng phù hợp.

Tại Việt Nam, tốc độ số hóa được đẩy nhanh hơn cũng khiến các ngân hàng hạn chế tuyển dụng trong vài năm trở lại đây, thậm chí có một số ngân hàng đã mạnh tay cắt giảm nhân sự.

Trong năm 2019, có 6 ngân hàng đã cắt giảm hơn 4.000 nhân sự, trong đó, VPBank là ngân hàng cắt giảm nhân sự mạnh nhất. Số nhân sự tại ngân hàng này cuối năm 2019 là 9.436 nhân viên, giảm tới hơn 2.030 người so với hồi đầu năm.

Ông Nguyễn Đức Vinh, Tổng Giám đốc VPBank từng cho biết, việc tối ưu hóa các hệ thống vận hành và bán hàng đã khiến ngân hàng này giảm hơn 2.000 lao động trong 9 tháng đầu năm 2019. Hơn 30% các khoản vay nhỏ và thẻ được thực hiện trên mạng. Các ứng dụng như Internet Banking, VPBank Online đã có thể đáp ứng gần như toàn bộ các nhu cầu của khách hàng từ chuyển tiền, vay tiền, mua sắm,… Tại các phòng giao dịch, các máy gửi tiền tự động càng làm giảm bớt vai trò của nhân viên ngân hàng.

Cắt giảm bộ phận back office nhưng “khát” nhân sự phục vụ chuyển đổi số

Theo đánh giá của các chuyên gia, nhu cầu nhân sự ngân hàng nhìn chung không còn tăng mạnh như giai đoạn trước đây, nhưng nhu cầu ở một số mảng phục vụ cho việc chuyển đổi số sẽ rất lớn. Nhu cầu tuyển dụng sẽ tập trung vào hai mảng bán lẻ và ngân hàng số, trong khi lực lượng lao động để làm ngân hàng số sẽ khan hiếm. Một khảo sát của PwC cho thấy, gần 80% lãnh đạo ngân hàng lo thiếu hụt nhân sự am hiểu về đổi mới sáng tạo, ngân hàng số.

Trong một báo cáo hồi đầu năm, Navigos Search cho biết, các ngân hàng trong nước đang tập trung phát triển dịch vụ số hóa nên nhu cầu tuyển dụng các vị trí liên quan cũng tăng lên trong quý 1, cụ thể là các vị trí như Phát triển Kinh doanh cho dịch vụ ngân hàng số, Phân tích trải nghiệm khách hàng và mảng công nghệ thông tin như Quản lý dự án, Phân tích Dữ liệu…

Tuy nhiên, theo Navigos Search, các ngân hàng đang gặp nhiều thách thức trong tuyển dụng những vị trí trên do nguồn ứng viên trong nước vẫn chưa đạt được kỳ vọng. Bên cạnh đó, do ngân hàng là ngành mang tính đặc thù cao nên các doanh nghiệp vẫn ưu tiên lựa chọn các ứng viên có kinh nghiệm làm việc trong ngành trước khi tìm kiếm đến những ứng viên từ ngành khác.

Để giải quyết một phần thách thức trên, hiện nay các ngân hàng đang ưu tiên tìm kiếm ứng viên Việt nhưng có kinh nghiệm làm việc tại nước ngoài hoặc Việt kiều quay về nước làm việc.

Phó Tổng Giám đốc phụ trách số hóa của VietinBank – ông Trần Công Quỳnh Lân cũng cho biết, các ngân hàng thiếu nhân sự ngân hàng số bởi ngân hàng thiếu ý tưởng, kiến thức về công nghệ. Tuy nhiên, để làm số hóa tốt thì không chỉ kiến thức công nghệ mà còn kiến thức về dịch vụ tài chính, hiểu biết tình trạng nội tại của ngân hàng.

“Do đó, chúng tôi không quan niệm sẽ thành lập bộ phận ngân hàng số hoàn toàn mới và tuyển dụng hoàn toàn mới ở bên ngoài. Ngân hàng sẽ tận dụng lại nhân sự của mình để đào tạo vì họ hiểu được đặc điểm nội tại của ngân hàng. Tuy nhiên, chúng tôi cũng phải kết hợp với một vài nhân tố bên ngoài để có những góc nhìn khác, chẳng hạn có thể tuyển dụng một vài chuyên gia và thuê công ty tư vấn”, Phó TGĐ VietinBank cho biết.