Tranh luận trước bầu cử Mỹ bất ngờ ‘đổi gió’
Hai ứng viên phó tổng thống Mỹ có cuộc tranh luận về hàng loạt vấn đề căng thẳng trước thềm bầu cử, nhưng tránh những lời công kích cá nhân.
Nhiều khán giả theo dõi cuộc tranh luận sáng 2.10 (giờ VN) đã bất ngờ trước thái độ ôn hòa và thân thiện giữa 2 ứng viên phó tổng thống Mỹ, gồm Thượng nghị sĩ bang Ohio JD Vance (đảng Cộng hòa) và Thống đốc bang Minnesota Tim Walz (đảng Dân chủ).
Hai ứng viên tập trung tranh luận các vấn đề chính sách và tránh những màn công kích cá nhân như từng diễn ra trong cuộc tranh luận giữa cựu Tổng thống Donald Trump và Phó tổng thống Kamala Harris hồi tháng trước.
Có gì trong màn tranh luận của phó tướng Harris-Trump
Hòa nhã nhưng quyết liệt
Ông Walz đến từ bang Minnesota còn ông Vance đến từ bang Ohio, đều thuộc vùng trung tâm nước Mỹ vốn tự hào về thái độ lành mạnh và thân thiện, theo Reuters. Mỗi người đều đem lại một sự đa dạng về địa lý cho ứng viên tổng thống của đảng mình, với ông Trump đến từ Bờ Đông còn bà Harris đến từ Bờ Tây.
Ông Vance và ông Walz (phải) bắt tay nhau tại cuộc tranh luận. ẢNH: AFP
Tuy nhiên, quan điểm của 2 ứng viên tổng thống đã phủ bóng lên cuộc tranh luận của 2 “phó tướng”, khi ông Walz chỉ trích rằng ông Trump là “mối đe dọa đối với nền dân chủ và không phù hợp để lãnh đạo Mỹ trên trường quốc tế”. Trong khi đó, ông Vance chỉ trích bà Harris về những vấn đề kinh tế và nhập cư lậu. Theo tờ Politico, 2 ứng viên phó tổng thống dành phần lớn thời gian trong cuộc tranh luận 90 phút được tổ chức bởi Đài CBS News để bảo vệ ứng viên tổng thống của đảng mình. Về vấn đề nhập cư, ông Vance bảo vệ những chính sách biên giới của ông Trump, trong khi ông Walz chỉ trích vị cựu tổng thống về việc chỉ xây chưa đến 2% bức tường biên giới với Mexico khi đương nhiệm.
Về kinh tế, ông Vance ca ngợi thành tích ông Trump trong việc tăng lương và giảm lạm phát, đồng thời chỉ trích bà Harris về kinh tế. Về y tế, 2 ứng viên tranh cãi về đạo luật Chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền và chi phí thuốc kê toa. Về đối ngoại, họ thay phiên nhau đổ lỗi cho đảng của đối phương về việc làm xấu đi sự bất ổn toàn cầu.
Ông Trump kêu gọi luận tội và truy tố bà Harris
Tiếp tục tranh cãi
Sau cuộc tranh luận, ông Trump khen ông Vance thể hiện tốt và “chúng ta sẽ làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Tờ Independent dẫn thông cáo do chiến dịch tranh cử của đảng Cộng hòa đưa ra cho rằng ông Vance đã “phác thảo một cách ngắn gọn kế hoạch Trump – Vance nhằm khôi phục sự thịnh vượng, an toàn và an ninh cho người dân Mỹ sau 4 năm bị hủy hoại dưới tay bà Harris”.
Về phía đảng Dân chủ, chiến dịch Harris – Walz ra thông cáo đề nghị ông Trump tranh luận lần 2 với bà Harris. “Sự lựa chọn mà người dân Mỹ phải đối diện vào tháng 11 đã được thể hiện đầy đủ vào đêm nay, giữa việc vạch ra một con đường mới để tiến về phía trước, hoặc quay lại. Phó tổng thống Harris tin rằng người dân Mỹ xứng đáng được chứng kiến bà và ông Trump lên sân khấu tranh luận thêm một lần nữa”, theo thông cáo. Ngoài ra, thông cáo cho rằng ông Walz đã thể hiện sự tương phản trong tranh luận, khi là “một người nói thẳng, tập trung vào việc chia sẻ các giải pháp thực tế, trước một chính trị gia đã dành cả đêm để bảo vệ sự chia rẽ và những thất bại của ông Trump”.
Trong động thái phản ứng, ông Trump nói rằng bà Harris đưa ra đề nghị tranh luận một lần nữa “vì họ thua cuộc thật tồi tệ trong đêm nay”. “Nó giống như một võ sĩ thua cuộc, đứng dậy và nói rằng mình muốn đấu lại. Tôi đã đánh bại (Tổng thống Joe) Biden, sau đó tôi đánh bại bà ấy và tôi không định làm lại điều đó”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.
Bầu cử Mỹ: Các bang chiến địa vẫn chưa rõ ủng hộ bà Harris hay ông Trump
Liên quan cuộc tranh luận Walz – Vance, Đài CNN dẫn khảo sát với sự tham gia của 574 cử tri cho thấy 48% đánh giá ông Walz đề cập nhiều hơn đến những nhu cầu và vấn đề phải giải quyết. Theo một khảo sát khác của CBS News với sự tham gia của 1.630 cử tri, đa số đều cho rằng cuộc tranh luận diễn ra tích cực. Khoảng 42% cho rằng ông Vance thắng trong tranh luận, trong khi tỷ lệ này dành cho ông Walz là 41%. Khảo sát có biên độ sai sót 2,7 điểm phần trăm.
Ông Trump lo bầu cử bị tác động
Tờ The Hill ngày 2.10 dẫn lời nhóm luật sư của cựu Tổng thống Trump cáo buộc Công tố viên đặc biệt Jack Smith đang cố gắng tác động cuộc bầu cử tổng thống, khi tìm cách đưa ra những lời khai và bằng chứng mới liên quan vụ án âm mưu lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Ông Trump đã bác bỏ mọi cáo buộc trong vụ án và cho rằng cần phải biên tập thêm nội dung trong văn bản của ông Smith.
Trước đó vào tháng 8, ông Smith ra cáo trạng mới, truy tố ông Trump trong vụ án. Đến ngày 26.9, ông Smith chuyển đến tòa án một văn bản về những vấn đề pháp lý và bằng chứng mới. Dự kiến Thẩm phán Tanya Chutkan sẽ quyết định việc có công khai văn bản này hay không.
Xem cuộc tranh luận đặc biệt của hai ứng viên phó tổng thống Mỹ
Thượng nghị sĩ bang Ohio JD Vance và Thống đốc bang Minnesota Tim Walz đang có màn tranh luận trên Đài CBS News vào 8 giờ sáng nay (giờ Việt Nam).
Truyền thông đưa tin dù các sự kiện tranh luận phó tổng thống thường ít tác động đến kết quả bầu cử, lần đối đầu giữa ông Vance và ông Walz dự kiến thu hút đông đảo chú ý, khi đây có thể là buổi tranh luận cuối cùng giữa đại diện hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, khi ứng viên tổng thống - Phó tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump - đến nay vẫn chưa thống nhất lịch tranh luận, trong khi còn hơn một tháng nữa sẽ đến ngày bầu cử.
Có gì trong màn tranh luận của phó tướng Harris-Trump
Mở đầu với tình hình Trung Đông
Buổi tranh luận phó tổng thống diễn ra vài giờ sau khi Iran phóng hơn 200 tên lửa vào Israel, đưa Trung Đông trở thành đề tài nóng được chú ý hàng đầu, khi các cuộc tranh luận giữa các ứng viên thông thường bắt đầu với các vấn đề đối nội.
Ông Tim Walz bắt đầu với việc nói rằng "hãy nhớ thời điểm mọi chuyện bắt đầu", đề cập vụ tấn công của Hamas vào Israel ngày 7.10.2023. Ông cho biết khả năng tự vệ của Israel là "hoàn toàn cơ bản".
Thượng nghị sĩ Ohio JD Vance (trái) và Thống đốc Minnesota Tim Walz trong buổi tranh luận ngày 1.10 (giờ Mỹ). ẢNH: REUTERS
The New York Times cho hay phần trả lời của ông Walz có phần ngập ngừng và ông có lúc nhầm lẫn Iran và Israel, khi nhắc đến "Israel và các lực lượng ủy nhiệm". Ông sau đó chuyển sang công kích ông Trump.
Khi tới lượt ông Vance, ứng viên đảng Cộng hòa bắt đầu trả lời câu hỏi bằng việc giới thiệu ngắn về tiểu sử bản thân. Ông sau đó nhấn mạnh Israel phải làm những gì cần thiết để giữ cho đất nước họ an toàn.
"Nhiều người Mỹ lo lắng về sự hỗn loạn trên thế giới và cảm giác rằng giấc mơ Mỹ là không thể đạt được", ông Vance nói, sau đó ca ngợi ông Donald Trump "luôn khiến thế giới an toàn hơn".
Biến đổi khí hậu
Tình hình bão Helene và biến đổi khí hậu là chủ đề tiếp theo được nhắc đến. Ông Vance được hỏi chính quyền Trump sẽ có trách nhiệm gì để cố gắng giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, và trả lời rằng ứng viên đảng Cộng hòa ủng hộ không khí sạch, nước sạch, nêu thêm ông Trump muốn môi trường "trong lành và an toàn hơn".
Ông Walz tiếp tục công kích cựu Tổng thống Trump, đề cập ông Trump trước đây nói rằng biến đổi khí hậu là "trò lừa". Thống đốc Minnesota ca ngợi chính quyền Biden-Harris đã có những khoản đầu tư lớn ứng phó biến đổi khí hậu.
"Những người nông dân ở bang Minnesota của tôi biết rằng biến đổi khí hậu là có thật sau khi chứng kiến hạn hán và lũ lụt liên tiếp", ông Walz nói.
Vấn đề nhập cư
Thượng nghị sĩ Vance nhấn mạnh về lập trường đề xuất trục xuất hàng loạt người nhập cư, đổ lỗi cho bà Harris về "cuộc khủng hoảng nhập cư lịch sử". Ông nói rằng lập trường "mở cửa biên giới" của bà Harris đã khiến hàng loạt trẻ em bị chia cắt, cáo buộc phó tổng thống đương nhiệm đã tạo điều kiện cho các băng đảng ma túy Mexico hoạt động tự do và sử dụng trẻ em làm người vận chuyển ma túy.
Thống đốc Walz ca ngợi bà Harris là người duy nhất trong cuộc tranh cử đã truy tố băng nhóm xuyên quốc gia về tội buôn người và tội phạm ma túy, nhắc đến việc bà Harris từng là tổng chưởng lý bang California.
Mỗi ứng viên đều cố nói thêm về vấn đề nhập cư dù đã hết thời gian, khiến người điều phối phải tạm tắt micro.
Mối quan tâm hàng đầu của cử tri
Khi được hỏi về kế hoạch kinh tế của chính quyền Harris-Walz nếu đắc cử, Ông Tim Walz cho biết những người giàu nhất sẽ phải trả khoản thuế công bằng. "Khi bạn làm như vậy, hệ thống của chúng ta hoạt động tốt nhất", ông nói, công kích ông Donald Trump đã giàu lên nhờ hưởng lợi từ chính sách thuế.
ABC News dẫn các nghiên cứu ước tính kế hoạch chi tiêu và giảm thuế của ông Trump sẽ khiến doanh thu thuế giảm 5.800 tỉ USD và tạo thâm hụt ngân sách. Ông Vance nói rằng: "Rất nhiều nhà kinh tế đã chỉ trích các kế hoạch của ông Donald Trump và họ có bằng tiến sĩ nhưng họ không có khả năng phán đoán". Ông nhấn mạnh các đề xuất của ông Trump "không chỉ là kế hoạch, mà còn là kỷ lục".
Về vấn đề phá thai, ông Walz chỉ trích những bình luận trước đây của ông Trump, khi cựu tổng thống ca ngợi việc lật ngược phán quyết Roe kiện Wade năm 2022. Ông Walz đưa ra những câu chuyện về phụ nữ bị đe dọa khi muốn tiếp cận phá thai, do lệnh hạn chế tại một số tiểu bang.
Khi được hỏi về các bình luận trước đây ủng hộ cấm phá thai toàn quốc, ông Vance phủ nhận bản thân thúc đẩy lập trường này, tuyên bố chính quyền Trump đang cố giúp các gia đình, bao gồm đảm bảo dễ tiếp cận dịch vụ chăm sóc trẻ em và điều trị hiếm muộn.
Vấn đề súng đạn
Sau giờ nghỉ, hai ứng viên trở lại với chủ đề súng đạn.
Ông Vance được hỏi liệu cha mẹ có phải chịu trách nhiệm trong việc ngăn chặn các vụ xả súng hàng loạt hay không. "Tôi nghĩ trong một số trường hợp, câu trả lời sẽ là có, một số trường hợp khác thì không", ông nói, nêu thêm tin tưởng vào cơ quan thực thi pháp luật và chính quyền địa phương để đưa ra quyết định. Ông nói điều lo lắng là phần lớn các vụ bạo lực súng đạn đều đến từ sở hữu súng trái phép, nhấn mạnh một lý do lớn cho các vụ nổ súng là do "cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần tại Mỹ".
Ông Walz trả lời rằng ông "rất cẩn thận" và tránh kỳ thị khi nói đến sức khỏe tâm thần. "Chỉ vì bạn có vấn đề về sức khỏe tâm thần không có nghĩa là bạn có xu hướng bạo lực", ông nói. Ông Walz cũng chia sẻ câu chuyện con trai 17 tuổi đã chứng kiến vụ nổ súng tại trung tâm cộng đồng. "Những chuyện đó sẽ không rời khỏi tâm trí bạn", ông nói. Đối thủ JD Vance nói ông không biết chuyện về người con trai ông Walz và nói với thống đốc: "Tôi rất tiếc về điều đó".
Vấn đề nhà ở
Ông Walz được hỏi về lời cam kết từ chiến dịch tranh cử của bà Harris về việc hỗ trợ khoản thanh toán ban đầu 25.000 USD cho những người mua nhà lần đầu, khoản tín dụng thuế 10.000 USD và xây dựng ba triệu ngôi nhà. Ông cho biết chính sách của bà Harris sẽ không đẩy giá nhà tăng và việc cung cấp nhà ở sẽ tạo ổn định cho thị trường lao động.
Ông Vance công kích bà Harris để hàng triệu người đến nước Mỹ và đẩy giá nhà tăng vọt, cho biết chính sách của ông Trump tăng cường khai thác năng lượng sẽ giúp giảm giá cho người dân. Ông nêu thêm vẫn còn nhiều đất liên bang chưa được dùng đến và có thể tận dụng để xây nhà ở.
Thông điệp kết thúc
Thống đốc Minnesota Tim Walz cho rằng tự do là việc có thể tự đưa ra lựa chọn cho bản thân và sự ủng hộ cho nền dân chủ rất quan trọng. "Bà Kamala Harris đang mang đến cho chúng ta một con đường mới. Bà ấy mang đến cho chúng ta một nền chính trị với những niềm vui", ông Walz nói.
Thông điệp của ông Vance tập trung công kích bà Harris, đổ lỗi cho ứng viên tổng thống Dân chủ về các chính sách khiến tăng giá năng lượng, nhà ở và nhiều loại phí khác.
"Chúng ta cần thay đổi. Chúng ta cần một hướng đi mới. Chúng ta cần một vị tổng thống đã từng làm điều này một lần và đã làm tốt", ông nói.
Hai ứng viên kết thúc màn tranh luận, bắt tay và nói chuyện với nhau trước khi rời sân khấu.
Theo Đài CBS News, đơn vị tổ chức sự kiện tranh luận phó tổng thống, hai người điều phối sẽ tập trung vào việc để các ứng viên thảo luận và thực hiện các quy tắc cơ bản, thay vì kiểm chứng thông tin trực tiếp.
"Mục tiêu của cuộc tranh luận là tạo điều kiện cho các ứng cử viên có cuộc tranh luận tốt và người điều phối sẽ tạo cơ hội cho họ kiểm tra thực tế lẫn nhau", bà Claudia Milne, Phó chủ tịch cấp cao của CBS News, cho biết.
Chiến thuật và thông điệp của hai ứng viên là khác nhau, song tờ The New York Times đề cập hai ứng viên phó tổng thống JD Vance và Tim Walz sẽ có chung mục tiêu, đó là không gây ảnh hưởng tiêu cực đến người đồng hành trên đường đua tranh cử.
Tại buổi tranh luận hôm nay, micro của hai ứng viên sẽ được bật trong suốt quá trình, dẫn đến kịch bản người này có thể cắt ngang lời người kia đang phát biểu. Tuy nhiên, hai điều phối viên có thể tắt micro của ứng viên nếu cần thiết. Đây cũng là khác biệt đáng chú ý so với buổi tranh luận của ông Trump và bà Harris.
Hai ứng cử viên Phó Tổng thống Mỹ 'đấu khẩu' về vấn đề di cư và phá thai Ngày 1/10, hai ứng cử viên Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance và Tim Walz đã có cuộc tranh luận trực tiếp trên kênh truyền hình CBS, tập trung vào vấn đề phá thai và di cư. Thượng nghị sĩ bang Ohio (Mỹ) J.D. Vance phát biểu tại đại hội đảng Cộng hòa ở Milwaukee, bang Wisconsin, ngày 17/7/2024. Ảnh: THX/TTXVN Tại cuộc...