Tòa phúc thẩm bác toàn bộ kháng cáo vụ Ethanol Phú Thọ
6 bị cáo lĩnh 2-6 năm 6 tháng tù, bồi thường 150 tỷ đồng. Mảnh đất 3.400 m2 tại Tam Đảo do Trịnh Xuân Thanh mua bằng t.iền của PVC được trả lại cho PVC.
16h ngày 28/9, sau 3 ngày xét xử và nghị án, TAND Cấp cao tại Hà Nội ra phán quyết trên với 6 người trong vụ án Ethanol Phú Thọ và bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Theo đó, ông Vũ Thanh Hà (cựu tổng giám đốc Công ty cổ phần Hoá dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí – PVB) bị phạt 6 năm 6 tháng tù, bồi thường 100 tỷ đồng. 5 người còn lại bị phạt từ 2 năm đến 3 năm 6 tháng tù, mỗi người phải bồi thường 10 tỷ đồng. 6 người bị tuyên phạm tội Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng; cùng kháng cáo xin giảm hình phạt, xin hưởng án treo, xem xét lại mức bồi thường dân sự.
HĐXX nhận định, các bị cáo đều là người có năng lực và quyền hạn, giữ vị trí chủ chốt quan trọng trong tập đoàn kinh tế hàng đầu của đất nước, được tin tưởng giao cho quản lý vốn và tài sản quốc gia. Biết rõ quy trình đấu thầu và năng lực của nhà thầu PVC không đạt, các bị cáo vẫn chấp thuận cho thực hiện, khiến dự án Ethanol Phú Thọ suốt dang dở 8 năm, chưa hoàn thiện hạng mục nào, làm lãng phí nguồn lực kinh tế xã hội nghiêm trọng.
“Hành vi của các bị cáo gây thiệt hại đặc biệt lớn cho PVB”, bản án nhận định.
Thiệt hại được vụ án được xác định hơn 543 tỷ đồng. Đây là toàn bộ số t.iền lãi phát sinh mà PVB đã trả và còn phải trả cho các ngân hàng từ khi dự án dừng thi công đến ngày khởi tố. Dựa trên vai trò của từng bị cáo trong vụ án, Tòa án cấp sơ thẩm tuyên mức bồi thường dân sự là hợp lý, không có căn cứ để miễn giảm, toà phúc thẩm nêu quan điểm.
Thẩm phán Võ Hồng Sơn, Chủ tọa phiên xét xử phúc thẩm tuyên án, chiều 29/9. Ảnh: Danh Lam
Tòa phúc thẩm cũng bác kháng cáo của Công ty TNHH và đầu tư Mai Phương về việc không đồng ý giao quyền chuyển nhượng sử dụng lô đất 3.400 m2 ở Tam Đảo cho PVC. Theo đó, toà nhận thấy mảnh đất được mua bằng t.iền của PVC, được sử dụng trái pháp luật, chủ trương góp vốn chỉ là hình thức để Trịnh Xuân Thanh che giấu hành vi vi phạm pháp luật.
Theo bản án tuyên chiều nay, PVC là Công ty cổ phần có vốn của nhà nước, do đó mảnh đất 3.400 m2 là tài sản của nhà nước. Tòa sơ thẩm tuyên PVC có quyền quản lý sử dụng là hợp lý. Do đó nội dung kháng cáo này sẽ được giải quyết bằng một vụ án khác khi có yêu cầu khởi kiện, như bản án sơ thẩm đã nêu.
Các buổi xét xử trước, 6 bị cáo thừa nhận hành vi, song cho rằng không thể làm trái ý lãnh đạo, bản thân không có quyền tự quyết. Theo họ, dự án thất bại do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự biến động của thị trường nguyên vật liệu thế giới, khiến vốn dự kiến không đủ hoàn thành dự án.
“Cả cuộc đời tôi cống hiến cho đất nước và nhân dân, chưa từng có ý đồ tư lợi, đến lúc nghỉ hưu, tài sản cũng không có gì”, ông Vũ Thanh Hà nói lời sau cùng. Trong vụ án này, ông phải bồi thường 100 tỷ đồng.
Đại diện Công ty TNHH và đầu tư Mai Phương xin bồi thường thay Trịnh Xuân Thanh khoản dân sự 13 tỷ đồng cho PVC để được giữ lại quyền sử dụng mảnh đất 3.400 m2 tại Tam Đảo, Vĩnh Phúc. Phía PVC không đưa quan điểm, nói lãnh đạo công ty cần bàn bạc trước khi quyết định. Nguyện vọng của PVC là được bồi thường sớm và đúng theo quy định pháp luật.
Đại diện VKSND Tối cao tại phiên phúc thẩm kiến nghị HĐXX bác toàn bộ kháng cáo do mức án sơ thẩm đã khoan hồng, hợp lý, các khoản bồi thường tính toán dựa trên vai trò của mỗi bị cáo trong vụ án. “Quan trọng nhất là công sức và lòng tin của nhân dân bị thiệt hại không thể đong đếm, và nó lớn hơn nhiều 543 tỷ đồng”, vị này nói.
Video đang HOT
Ngày 15/3, phiên tòa sơ thẩm của TAND Hà Nội tuyên phạt 12 bị cáo tại vụ án Ethanol Phú Thọ từ 2 đến 11 năm tù, buộc phải bồi thường hơn 543 tỷ đồng thiệt hại cho PVB.
Về dân sự, ông Đinh La Thăng, cựu chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, bồi thường 200 tỷ đồng, Trịnh Xuân Thanh, cựu chủ tịch PVC, hơn 143 tỷ đồng, ông Hà 100 tỷ đồng. Các bị cáo còn lại mỗi người bồi thường 10 tỷ đồng. Riêng mảnh đất 3.400 m2 tại Tam Đảo được tòa tuyên trả lại cho PVC để gán làm tài sản bồi thường.
Trong 12 bị cáo, ông Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh bị tuyên mức án cao nhất, lần lượt 11 và 10 năm tù, song không kháng cáo.
Các bị cáo nghe tuyên án, chiều 29/9. Ảnh: Danh Lam
Theo bản án sơ thẩm, năm 2009 dự án Ethanol Phú Thọ được phê duyệt xây dựng tại huyện Tam Nông, Phú Thọ với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành sau 18 tháng. Theo chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, PVB không tổ chức đấu giá mà chỉ định thầu trái luật cho liên danh của PVC của Trịnh Xuân Thanh, bị đ.ánh giá không đủ năng lực, khiến dự án sau bị ngưng trệ, thiệt hại hơn 543 tỷ đồng.
Trong việc thâu tóm 3.400 m2 đất ở Tam Đảo, bản án nhận định ông Thanh dùng t.iền của PVC tạm ứng cho thực hiện dự án của PVC để mua đất. Ông Thanh sau đó thành lập Công ty Mai Phương, nhờ bố đẻ đứng tên chủ sở hữu kiêm người đại diện theo pháp luật. Công ty sau đó được chuyển nhượng cho vợ ông Thanh để qua đó hợp thức hóa mảnh đất. Hành vi của ông Thanh khiến PVC thiệt hại 13 tỷ đồng.
Ông Đinh La Thăng: ‘Cáo trạng đâu phải bản nhạc mà chỗ nào cũng La Thăng’
Trong phần tự bào chữa, ông Thăng phủ nhận vai trò chủ mưu như bản luận tội của VKS quy kết. Ông Thăng phản ứng mạnh mẽ việc cáo trạng gắn ông vào nhiều nội dung mà ông cho rằng không phải trách nhiệm của mình.
Bị cáo Đinh La Thăng tại tòa - Ảnh: TTXVN
Ngày 11-3, phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) và 11 đồng phạm trong vụ án xảy ra tại dự án Ethanol Phú Thọ tiếp tục phần tranh luận. Tòa dành gần hết buổi sáng cho ông Thăng trình bày phần tự bào chữa và luật sư nêu quan điểm đối đáp.
Bào chữa cho ông Thăng, luật sư Hoàng Văn Hướng đưa ra nhiều phân tích khẳng định ông Thăng không phạm tội "vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" như cáo buộc của Viện kiểm sát (VKS).
Theo luật sư, cáo trạng quy kết ông Thăng "mặc dù biết PVC không đủ năng lực nhưng vẫn chỉ đạo quyết liệt để giao thầu cho PVC là không chính xác".
Chủ trương PVN chỉ đạo người đại diện vốn góp của các đơn vị thành viên tại PVB giới thiệu PVC thực hiện dự án nhiên liệu sinh học Ethanol, xuất phát từ chủ trương chú trọng tăng cường sử dụng dịch vụ của các đơn vị trong ngành đã được HĐQT PVN thông qua và được Chính phủ chấp thuận.
Ông Thăng phản đối lời khai của Trịnh Xuân Thanh
Giống như những phiên thẩm vấn, ông Thăng kiên quyết phủ nhận buộc tội của VKS. Trong gần một tiếng tự bào chữa, ông Thăng nhiều lần đề nghị VKS đối đáp với quan điểm mình đưa ra. Cựu chủ tịch PVN nói tên mình "La" và "Thăng" là nốt nhạc và bản cáo trạng "như một bản nhạc chỗ nào cũng có 2 nốt này để quy trách nhiệm cho bị cáo dù mỗi từ, mỗi câu ở đây là tù tội, là bồi thường".
Nhắc đến lời khai của Trịnh Xuân Thanh, ông Thăng cho rằng đó là việc làm tự nguyện của PVC xin giá thực hiện dự án, thẩm quyền thuộc về PVB, không thuộc về đơn vị nào khác. PVC không thống nhất được với PVB thì chọn nhà thầu khác.
"Vậy mà bị cáo Trịnh Xuân Thanh lại nói nhận thầu với giá 59 triệu USD là do PVN có công văn chỉ đạo. Xin lỗi anh Thanh, nói thế là tự tát vào mồm anh", ông Thăng nêu quan điểm.
Chủ tọa nhắc nhở bị cáo không được nói những câu như trên.
Lúc ông Thăng nói, ông Thanh liên tục giơ tay xin phát biểu song bị chủ tọa ngắt lời.
Bị cáo Đinh La Thăng và các đồng phạm - Ảnh: TTXVN
"Tôi không đồng ý với những cáo buộc của VKS liên quan đến tôi. Tôi không được tham dự phiên thẩm vấn nhưng có thể nói là sau ba ngày xét xử, bản cáo trạng đọc ngày đầu tiên và bản luận tội y xì như nhau không có gì thay đổi cả", ông Thăng tiếp tục phần bào chữa.
Về quy kết chủ mưu trong vụ án với vai trò chủ tịch tập đoàn, trưởng ban chỉ đạo dự án, ông Thăng biện luận việc triển khai dự án này nằm trong trong tổng thể phát triển của tập đoàn đã được Thủ tướng phê duyệt.
"Tôi là người đứng đầu nên triển khai chủ trương chứ không biết mai sau nó như thế nào cả. Bởi vậy không thể nói tôi là chủ mưu trong vụ án", ông Thăng phân trần.
Cựu chủ tịch PVN đưa ra giả thuyết "nếu tôi không là người triển khai đề án đấy thì ai là người triển khai?".
Bị cáo Thăng đề nghị VKS làm rõ nhóm lợi ích trong vụ án là nhóm nào, ai được hưởng bao nhiêu t.iền.
"Nếu trong khuôn mẫu các bản cáo trạng nào cũng có phần đó thì không cần trả lời nhưng chỉ có cáo trạng của vụ án này mới có thì phải đối đáp", ông Thăng nói.
"Căn cứ buộc tội tôi có thỏa đáng không?"
Bị cáo Thăng tiếp tục đề nghị VKS đối đáp nếu PVN không triển khai chủ trương của Chính phủ thì trong nước đơn vị nào thực hiện dự án hay lại giao cho nước ngoài.
"Tôi bị cáo buộc là chủ tịch HĐQT thì phải biết các việc của cấp dưới, tuy nhiên có những việc tôi không có trách nhiệm phải biết. Vậy VKS cho hỏi quy định nào cho rằng người đứng đầu phải biết hết tất cả những việc của những người liên quan. Nếu không làm rõ vấn đề này thì sẽ không nghiêm minh bởi ở các đơn vị khác nữa còn rất nhiều người đứng đầu, vậy còn các dự án khác họ có phải ra tòa như tôi không?", ông Thăng đặt vấn đề.
Theo ông Thăng, cáo trạng quy kết "mặc dù biết PVC chưa thực hiện dự án nào" để buộc tội bị cáo "có thỏa đáng hay không".
"Cả bản cáo trạng chỗ nào cũng Đinh La Thăng chỉ đạo, Đinh La Thăng chỉ đạo. Thăng chỉ là một nốt nhạc nhưng cáo trạng mà như lại là một bản nhạc chỗ nào cũng gắn trách nhiệm với Thăng. Mỗi câu ở đây là tù tội, là một tình tiết phải bồi thường chứ không phải là bài hát", ông Thăng ví von.
HĐXX ngắt lời bị cáo nhắc nhở ông Thăng tập trung vào phần bào chữa, không mở rộng phạm vi ra ngoài vụ án.
Về quy kết chỉ đạo giao thầu cho liên danh PVC, ông Thăng đề nghị VKS đưa ra văn bản, lời khai của ông có liên quan.
"Tôi chỉ giới thiệu PVC trong nội bộ, không bao giờ có chuyện giới thiệu liên danh nhà thầu bởi đây là thẩm quyền của chủ đầu tư. Tại sao cáo trạng cái gì cũng gắn tôi vào. PVB không thuộc PVN nên không phải thực hiện các nghị quyết, nghe theo PVN. Từ đó PVN không thể có thẩm quyền trong việc quyết định lựa chọn nhà thầu. Tôi không làm thay nhiệm vụ của chủ đầu tư.
Về năng lực nhà thầu tôi không có kết luận nào cả. Lúc đầu tôi biết PVC đưa ra giá 87 triệu USD mà PVB chỉ đưa ra giá 59 triệu USD. Kết luận của tôi là làm theo giá của chủ đầu tư đưa ra, làm thì làm không làm thì thôi, chứ không có chuyện chỉ định gì cả", ông Thăng tự bào chữa.
Theo ông Thăng, nguyên nhân dự án bị dừng thi công là do "không có t.iền thì không làm được gì cả" chứ không phải chỉ do năng lực nhà thầu.
Về thiệt hại vụ án, cáo trạng đưa ra số t.iền lãi vay ngân hàng phải trả, ông Thăng đề nghị phải xem ngân hàng cho vay đúng không, trong hợp đồng có điều kiện nếu nhà thầu dừng thi công thì ai trả lãi vay?
Theo ông Thăng, số t.iền hơn 543 tỉ nợ lãi ngân hàng hoàn toàn "không phải thiệt hại của vụ án". Ông Thăng cho rằng quy kết bị cáo và những người khác phải chịu trách nhiệm số t.iền thiệt hại này "không đúng cả lý và tình".
Ông Thăng đề nghị VKS đối đáp "đây có phải hình sự hóa quan hệ kinh tế không?". Bởi việc vay ngân hàng là quan hệ kinh tế thuần túy, nếu có vướng mắc thì kiện ra tòa giải quyết.
Kết thúc phần bào chữa, ông Thăng phân trần đã lần thứ 6 ra tòa nên mong VKS tiếp thu các quan điểm bào chữa, đưa ra đối đáp. Theo ông, 5 lần ra tòa trong những vụ án trước VKS đều mang nguyên cáo trạng ra để luận tội nên rất mong được đối đáp khách quan.
Vụ án Trịnh Xuân Thanh: "Người thứ ba ngay tình" nói gì? Chủ sở hữu hiện tại của biệt thự triệu USD ở Tam Đảo khẳng định này là "người thứ ba ngay tình", cần được pháp luật bảo vệ; đồng thời cho rằng phán quyết của tòa sơ thẩm không thể thi hành được. Sáng nay (27/9), Tòa án Nhân dân (TAND) cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên phúc thẩm để xem...
