Thượng đỉnh Mỹ – Triều: Bước đầu trên chặng đường dài đến hòa bình
Mỹ và Triều Tiên thiết lập quan hệ mới. Hai bên sẽ cùng nỗ lực xây dựng một nền hòa bình lâu dài và ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Bình Nhưỡng cam kết phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên. Cam kết trao trả hài cốt tù nhân chiến tranh, bao gồm hồi hương ngay những hài cốt đã được xác định.
Hình ảnh trong Cuộc gặp Thượng đỉnh Mỹ – Triều Tiên ngày 12.6. Ảnh: ST
Bước đi đầu tiên đầy ý nghĩa
Có 4 nội dung chính được lãnh đạo Mỹ – Triều Tiên ký kết trong tuyên bố chung sau cuộc gặp ngày 12.6 trên hòn đảo mang tên hòa bình Sentosa, Singapore. Báo chí Triều Tiên ngày 13.6 gọi Hội nghị Thượng đỉnh với Mỹ là “cuộc gặp thế kỷ” và là 1 thắng lợi cho Bình Nhưỡng, nhấn mạnh rằng, Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ ý định ngừng các cuộc tập trận quân sự Mỹ-Hàn, đảm bảo an ninh cho Triều Tiên và dỡ bỏ trừng phạt khi quan hệ được cải thiện.
Nhiều nhà quan sát, trong đó có một số nhà lãnh đạo thế giới cho biết, đây là bước đầu tiên, bước đi có ý nghĩa trong hành trình dài mà đích đến là khiến thế giới an toàn hơn.
Phát biểu trong cuộc họp báo sau 7 giờ hội đàm với lãnh đạo Triều Tiên, ông Donald Trump nói: “Đây là là 1 ngày tuyệt vời trong lịch sử thế giới”. “Chủ tịch Kim đang về Triều Tiên và ngay khi trở về, ông ấy sẽ bắt đầu tiến trình để mọi người được an toàn hơn” – Tổng thống Mỹ nói thêm.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ca ngợi Hội nghị Thượng đỉnh Triều Tiên-Mỹ ngày 12.6 là “sự kiện lịch sử “khai tử” cuộc chiến tranh lạnh cuối cùng trên thế giới ” và là 1 “chiến thắng vĩ đại Mỹ-Hàn Quốc-Triều Tiên đạt được”.
Trong cuộc gặp Thượng đỉnh, ông Kim Jong-un cũng tuyên bố, thỏa thuận được ký kết là 1 khởi đầu mới và “thế giới sẽ chứng kiến sự thay đổi lớn lao”.
Trong lời chúc mừng lãnh đạo Mỹ – Triều về tuyên bố chung tại Thượng đỉnh, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nói rằng: “Đây là động thái quyết định đầu tiên trong hành trình dài hướng tới hòa bình và ổn định lâu dài trên bán đảo Triều Tiên”.
Video đang HOT
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: ST
Những vấn đề còn mơ hồ
Trong bài viết đánh giá về Thượng đỉnh Mỹ – Triều, cây viết Rahul Pathak của Straits Times có đoạn: “Tối qua, ông Trump và ông Kim đã lên máy bay trở về nước, chuẩn bị cho bước tiếp theo trên con đường dài, có lúc gập ghềnh, để đi đến hòa bình”.
Các cường quốc từ Trung Quốc đến Nhật Bản, Liên minh Châu Âu và Nga đều hoan nghênh kết quả cuộc gặp Thượng đỉnh Mỹ – Triều, đồng thời cảnh báo, đó chỉ là bước đầu tiên hướng tới giải quyết vấn đề hạt nhân ở Bình Nhưỡng – AFP cho hay.
Chuyên gia Melissa Hanham – Trung tâm Nghiên cứu hạn chế các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt – có trụ sở tại Mỹ nhận định, 2 bên “vẫn chưa thống nhất về khái niệm phi hạt nhân hóa”.
Theo Straits Times, Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ – Triều kết thúc nhưng vẫn còn những vấn đề chính chưa được giải quyết, không có khung thời gian cho việc phi hạt nhân hóa cũng như chưa nhấn mạnh tiến trình này cần phải đảm bảo yếu tố có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược.
Khi được hỏi về vấn đề này, ông Donald Trump cho biết, việc phi hạt nhân hóa của Triều Tiên cần toàn diện, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược. “Tôi sẽ không ký bất kỳ thỏa thuận nào nếu họ không đồng ý với điều đó” – ông nói.
Về khung thời gian để Triều Tiên tháo dỡ vũ khí, Tổng thống Donald Trump cũng từ chối ấn định ngày cụ thể. “Chúng tôi sẽ làm điều đó nhanh như có thể tiến hành về mặt cơ học và vật lý. Có thể cần 1 thời gian dài” – ông nói.
Sau Thượng đỉnh ở Singapore, Mỹ tuyên bố dừng tập trận quân sự chung với Hàn Quốc – diễn biến khiến một số nhà quan sát bất ngờ. “Các cuộc tập trận quân sự mà chúng tôi tiến hành rất tốn kém… Đó là một tình thế rất khiêu khích (với Triều Tiên). Chúng tôi cũng sẽ tiết kiệm được rất nhiều tiền”- ông Donald Trump nói.
Việc kết thúc các cuộc tập trận chung “vượt quá những kỳ vọng chung, yêu cầu của Hàn Quốc, và thậm chí cả sự tính toán kỹ lưỡng của Triều Tiên”, chuyên gia Adam Mount – Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ – nhận định.
Đáp lại thông tin về quyết định bất ngờ của ông Donald Trump, Nhà Xanh cho biết hôm 13.6, việc dừng các cuộc tập trận quân sự chung với Mỹ có thể cần thiết để xúc tiến các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa Triều Tiên – theo Yonhap.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cho rằng, các cuộc tập trận quân sự Mỹ-Hàn và quân đội Mỹ đóng tại Hàn Quốc có vai trò “sống còn” với an ninh Đông Á.
Theo AFP, các chuyên gia an ninh cảnh báo, việc giảm hiện diện quân sự của Mỹ ở Đông Á sẽ thay đổi cân bằng sức mạnh trong khu vực khi Trung Quốc đang cải tổ quân sự với tốc độ nhanh chóng.
THANH HÀ
Theo Laodong
Chiến lược hậu thượng đỉnh Mỹ-Triều
Ngày 14.6, các quan chức ngoại giao và quân sự hàng đầu của Mỹ, Nhật Bản, và Hàn Quốc bắt đầu các cuộc thảo luận ở Seoul để bàn về chiến lược hậu thượng đỉnh Donald Trump - Kim Jong-un, thực thi các công việc đã cam kết.
Từ trái qua phải: Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha và Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono gặp 3 bên tại Seoul ngày 14.6. Ảnh: Reuters
Chưa dỡ bỏ trừng phạt
Tại Seoul, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, Mỹ không từ bỏ mục tiêu phi hạt nhân hóa Triều Tiên theo cách "hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược" và rằng nhà lãnh đạo Kim Jong-un hiểu là ông ấy phải phi hạt nhân hóa nhanh chóng. Phát biểu sau hội đàm với người đồng cấp Hàn Quốc và Nhật Bản về hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim, ông Pompeo nhấn mạnh rằng, trừng phạt với Triều Tiên sẽ không được dỡ bỏ trước khi nước này phi hạt nhân hóa. Ngoại trưởng Mỹ nhắc lại quan điểm của Tổng thống Donald Trump về "một Triều Tiên hùng mạnh, an toàn và thịnh vượng". "Chúng tôi mong chờ họ có những bước tiếp theo để đạt được điều đó, vì Mỹ sẵn sàng cho một chương mới trong lịch sử".
Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ gây bối rối, vì trong tuyên bố chung tại hội nghị thượng đỉnh giữa ông Donald Trump và Kim Jong-un không đề cập rõ ràng đến mục tiêu phổ quát về phi hạt nhân hóa toàn diện, có kiểm chứng và không thể đảo ngược (CVID) mà Washington đề ra. Tuyên bố chung chỉ nói Triều Tiên sẽ "hành động hướng tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên" và hai bên "nhất trí thiết lập quan hệ mới để chấm dứt hàng thập kỷ thù địch kể từ chiến tranh Triều Tiên 1950-1953".
Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA cũng diễn giải kết quả thượng đỉnh là "hai nhà lãnh đạo nhất trí tuân thủ nguyên tắc hành động từng bước và đồng thời trong việc đạt được hòa bình, ổn định và phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên".
Nhưng Ngoại trưởng Mỹ hôm 14.6 chỉ rõ: "Chúng tôi tin rằng ông Kim Jong-un hiểu rõ tính cấp bách của thời gian hoàn thành phi hạt nhân hóa, và hiểu rằng chúng ta phải làm điều này nhanh chóng. Và các biện pháp trừng phạt sẽ không được dỡ bỏ cho đến khi chúng tôi chứng minh rằng Triều Tiên đã phi hạt nhân hóa hoàn toàn".
Hàn - Triều đàm phán quân sự
Cùng ngày 14.6, Hàn Quốc và Triều Tiên lần đầu tiên trong hơn 1 thập kỷ tổ chức đàm phán quân sự cấp tướng. Trưởng phái đoàn Triều Tiên, trung tướng An Ik-san cho biết, hai bên sẽ thảo luận với tinh thần Tuyên bố Bàn Môn Điếm và nguyên tắc cân nhắc lập trường của đối phương. Tuyên bố Bàn Môn Điếm ngày 27.4 bao gồm cam kết của Hàn Quốc và Triều Tiên về nỗ lực chung để giảm căng thẳng quân sự và loại bỏ một cách thực tế nguy cơ chiến tranh. Hai bên cũng tập trung thảo luận khôi phục đường dây liên lạc quân sự xuyên biên giới, tổ chức đàm phán quân sự thường xuyên và thiết lập đường dây nóng giữa các nhà lãnh đạo quân sự.
Cuộc đàm phán diễn ra ở làng đình chiến Bàn Môn Điếm, sau cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un hồi tháng 4, trong đó hai bên nhất trí giảm căng thẳng và chấm dứt mọi hành động thù địch. Cuộc đàm phán cũng diễn ra hai ngày sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố tại thượng đỉnh với ông Kim Jong-un rằng Mỹ sẽ ngừng tập trận với Hàn Quốc vì chúng "khiêu khích và tốn kém".
Theo CNN, chính quyền ông Donald Trump dự kiến sớm nhất trong ngày 14.6 (giờ Mỹ) chính thức thông báo ngừng cuộc tập trận đa phương dự kiến tổ chức vào tháng 8. Tuy nhiên, một lần nữa, Ngoại trưởng Mike Pompeo và người đồng cấp Hàn Quốc Kang Kyung-wha nói rằng các quyết định ngừng tập trận "cần tham vấn". "Đây là vấn đề liên quan đến liên minh Mỹ-Hàn và cần tham vấn giữa giới chức quân sự hai nước, trong tương lai cũng vậy" - bà Kang nói với báo giới.
Sau các cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nhật Bản và Hàn Quốc, ông Pompeo vào chiều cùng ngày đã bay sang Bắc Kinh, gặp Ngoại trưởng Vương Nghị và hội kiến Chủ tịch Tập Cận Bình. Một nguồn tin quen thuộc với CNN cho biết, ý tưởng ngừng tập trận quân sự Mỹ-Hàn đã được ông Tập Cận Bình thúc đẩy mạnh mẽ trước cuộc thượng đỉnh Trump-Kim. CNN dẫn lời nguồn tin bổ sung, ông Tập Cận Bình đã có nhiều cuộc trao đổi trực tiếp với ông Donald Trump trước khi nhà lãnh đạo Mỹ gặp ông Kim Jong-un.
Trong khi đó, Nhật Bản phản ứng lo ngại với kế hoạch ngừng tập trận, nói rằng những cuộc tập trận này là "sống còn" với an ninh Đông Á. Tờ Yomiuri ngày 14.6 đưa tin, Nhật Bản đang thu xếp tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh giữa Thủ tướng Shinzo Abe và nhà lãnh đạo Kim Jong-un, với khả năng ông Abe sẽ thăm Bình Nhưỡng vào tháng 8.
VÂN ANH
Theo Laodong
Thượng đỉnh Mỹ - Triều qua ống kính, bình luận của truyền thông Triều Tiên Truyền hình nhà nước Triều Tiên hôm 14.6 đã phát sóng phóng sự về cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử giữa ông Kim Jong-un với Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Singapore, trong đó gọi lãnh đạo Triều Tiên là một "nhà lãnh đạo thế giới nổi bật". Ông Kim Jong-un trở lại Triều Tiên sau hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống...