Thúc đẩy thị trường mua bán nợ hỗ trợ việc xử lý nợ xấu của ngân hàng
Phát biểu tại buổi tọa đàm Phát triển thị trường mua bán nợ xấu tại Việt Nam diễn ra ngày 29/11 do Ngân hàng Nhà nước tổ chức, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Kim Anh cho biết, việc mua bán nợ tại Việt Nam bước đầu đã có sự chuyển biến tích cực góp phần xử lý thu hồi nợ của ngành ngân hàng nhưng thị trường mua bán nợ về cơ bản vẫn còn khá sơ khai, có nhiều vấn đề cần giải quyết.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Kim Anh phát biểu tại toạ đàm. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Theo Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh, thị trường mua bán nợ là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi mua bán các khoản nợ hay thu hồi nợ trên thị trường của các chủ thể trong nền kinh tế để tránh rủi ro về mặt tài chính và tăng tính thanh khoản cho các doanh nghiệp cũng như các tổ chức tín dụng, sự ra đời và phát triển của thị trường mua bán nợ có đóng góp vô cùng quan trọng trong sự phát triển thị trường tài chính và sự ổn định an toàn tài chính của hệ thống tổ chức tín dụng và hệ thống doanh nghiệp tại Việt Nam
Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh, thời gian qua đã xây dựng nhiều khung pháp lý cho hoạt động mua bán nợ hướng tới hình ảnh và phát triển thị trường mua bán nợ tại Việt Nam. Một trong những cột mốc quan trọng tạo t.iền đề cho thị trường mua bán nợ nói chung và nợ xấu nói riêng là sự ra đời của sàn giao dịch nợ của Công ty Quản lý tài sản ( VAMC) vào năm 2021, nhờ đó việc mua bán nợ bước đầu đã có sự chuyển biến tích cực góp phần thúc đẩy xử lý thu hồi nợ của ngành ngân hàng và nền kinh tế nói chung.
Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc, thị trường mua bán bán nợ về cơ bản vẫn còn khá sơ khai còn nhiều vấn đề cần giải quyết như khung pháp lý chưa thống nhất, thiếu và yếu. Bên cạnh đó, kỹ thuật phương pháp định giá còn thiếu tính thị trường, hạ tầng công nghệ thông tin còn nhiều bất cập, chưa có sự kết nối thông tin chặt chẽ giữa các chủ thể tham gia vào thị trường.
Các chuyên gia, đại diện cơ quan chức năng tham luận về “thách thức đối với sự phát triển thị trường mua bán nợ xấu và đề xuất giải pháp. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến 2025 và định hướng đến 2030 đã chỉ rõ mục tiêu đưa nợ xấu của toàn hệ thống tín dụng dưới 3% vào năm 2025, do đó Phó Thống đốc cho biết, để đạt được mục tiêu này cần có quyết tâm và tinh thần trách nhiệm cao của các thành viên tham gia thị trường để tiến tới thúc đẩy thị trường mua bán nợ và mở rộng quan hệ hợp tác với thị trường mua bán nợ các nước trong khu vực và trên thế giới
Bối cảnh thế giới trong giai đoạn tới được dự báo có nhiều diễn biến khó lường tác động tiêu cực từ đại dịch COVID-19 và những bất ổn về chính trị, xung đột vũ trang ở 1 số khu vực trên thế giới đã ảnh hưởng đến tình hình tài chính của nhiều doanh nghiệp làm suy giảm khả năng trả nợ của khách hàng vay dẫn đến nợ xấu của các tổ chức tín dụng có nguy cơ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Vì vậy, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cho rằng việc thúc đẩy thị trường mua bán nợ tại Việt Nam sẽ hỗ trợ rất lớn cho việc xử lý nợ xấu của toàn ngành ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước và ngành ngân hàng sẽ tiếp tục quan tâm và tạo sự thuận lợi để các đơn vị hoạt động hiệu quả thực hiện đầy đủ chức năng nhiệm vụ được giao từng bước tiến tới xây dựng thị trường mua bán nợ trong tương lai.
Video đang HOT
Quang cảnh toạ đàm. Ảnh: Trần Việt/TTXVN
Theo chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực, thách thức với thị trường mua bán nợ tại Việt Nam là chưa có hành lang pháp lý cho hoạt động mua bán nợ của những chủ thể không phải là VAMC, Công ty TNHH Mua bán nợ Việt Nam (DATC) hay các tổ chức tín dụng chưa có nhà đầu tư tư nhân, nhất là nước ngoài. Bên cạnh đó, hiện chỉ cho phép 2 phương pháp mua bán nợ là đàm phán trực tiếp và đấu giá được phép thực hiện, trong khi chứng khoán, hình thức mua bán nợ phổ biến trên thế giới lại chưa được phép thực hiện; công ty tham gia mua nợ chuyên nghiệp còn ít về số lượng, hạn chế về năng lực tài chính một phần là do quy định của pháp luật còn hạn chế.
Do đó, chuyên gia Cấn Văn Lực cho rằng cần bổ sung các chủ thể tham gia thị trường có các tổ chức, cá nhân, định chế tài chính phi ngân hàng, nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước, mở rộng phương thức mua bán nợ cho phép chứng khoán hóa. Đặc biệt, theo chuyên gia Cấn Văn Lực phải phát triển thị trường thứ cấp, tăng tính thanh khoản, phát triển hạ tầng tài chính, đẩy nhanh tiến trình cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp nhà nước.
Cơ chế cấp tín dụng góp phần ổn định thị trường t.iền tệ
Trả lời chất vấn trước Quốc hội về cơ chế cấp hạn mức tín dụng hàng năm, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, đặt ra kiểm soát tăng trưởng tín dụng là một vấn đề và trên thực tế Ngân hàng Nhà nước áp dụng biện pháp này từ những năm 2011 và thấy đây là một biện pháp rất hiệu quả trong tổ chức điều hành, đưa thị trường t.iền tệ ổn định trở lại.
Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet
Tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Quốc hội tiến hành chất vấn đối với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Tại phiên chất vấn, đại biểu Quốc hội đã đề nghị Thống đốc làm rõ tính hợp lý của cơ chế cấp hạn mức tín dụng hằng năm cho các ngân hàng thương mại có phù hợp với tình hình hiện nay và xu hướng thế giới.
Đặt câu hỏi chất vấn đối với Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) cho biết, nhu cầu vay vốn của cá nhân và doanh nghiệp đang khá cao, nhất là trong bối cảnh nước ta đang triển khai gói hỗ trợ theo Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội. Tuy nhiên, nhiều ngân hàng lại trong tình trạng là hết room tín dụng. Nhiều ngân hàng cả lớn và nhỏ đều đề xuất với Ngân hàng Nhà nước là nới thêm hạn mức tín dụng để góp phần hỗ trợ tăng trưởng.
Từ thực tế trên, đại biểu đề nghị Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, tính hợp lý của cơ chế cấp hạn mức tín dụng hằng năm cho các ngân hàng thương mại hiện nay? Cơ chế này có phải can thiệp vào hoạt động của ngân hàng hay không? Khả năng nới room tín dụng trong thời gian sắp tới như thế nào?.
Ngay sau câu hỏi của đại biểu, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - điều hành phiên chất vấn, ghi nhận đây là câu hỏi rất hay và cho biết lần đầu tiên Quốc hội chất vấn việc phân bổ về hạn mức tín dụng cho các ngân hàng thương mại. "Từ trước đến nay chưa có nội dung này. Đây là nội dung mà hầu hết các tổ chức tín dụng giờ đang rất quan tâm", Chủ tịch Quốc hội nêu.
Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề, việc cấp tín dụng bằng room và hạn mức rồi phân bổ hằng năm như vậy có mang tính hành chính hay không? Đảm bảo được công khai minh bạch như thế nào? Lộ trình bao giờ bỏ được việc này? Quản lý theo rủi ro và theo năng lực của tổ chức tín dụng?. "Đây là vấn đề rất quan trọng, đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu kỹ để trả lời thỏa đáng nội dung này", Chủ tịch Quốc hội đề nghị.
Trả lời câu hỏi của đại biểu quốc hội, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, tín dụng là một nội dung rất trọng tâm mà NHNN quan tâm trong điều hành. Trên thực tế, NHNN thấy rằng, với đặc thù của nền kinh tế Việt Nam là vốn đầu tư dựa rất lớn vào nguồn vốn tín dụng của hệ thống ngân hàng. Hiện nay dư nợ tín dụng trên GDP của Việt Nam đang ở mức là 124% và theo đ.ánh giá của Ngân hàng Thế giới Việt Nam là nước có tỷ lệ cao nhất, gần như trong số cao nhất các nước ở trên thế giới.
Khi nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào tín dụng hệ thống ngân hàng thì mỗi khi có các cú sốc như COVID-19, như là biến động của tình hình kinh tế thế giới mà doanh nghiệp và người dân khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh là lập tức sẽ ảnh hưởng luôn đến hệ thống ngân hàng, hệ thống ngân hàng mà mất khả năng chi trả... thì sẽ hệ lụy đến cả nền kinh tế.
Chính vì vậy, đặt ra kiểm soát tăng trưởng tín dụng là một vấn đề và trên thực tế Ngân hàng Nhà nước áp dụng biện pháp này từ những năm 2011 và thấy đây là một biện pháp rất hiệu quả trong tổ chức điều hành, đưa thị trường t.iền tệ tín dụng ổn định trở lại.
"Trước đây khi không thực hiện kiểm soát về chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, đã dẫn đến tình trạng các ngân hàng, các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng rất cao, có nhiều năm tăng trưởng tín dụng là trên 30%/năm, cá biệt có những năm tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống lên đến 53,8%.
Như vậy sẽ tạo ra cuộc đua lãi suất để huy động được nguồn t.iền để cho vay...", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chia sẻ và cho biết thêm: "đây là một giải pháp khá hiệu quả trong thời gian vừa qua và hiện nay đang áp dụng".
Về cách thức, thường là đầu năm trên cơ sở chỉ tiêu lạm phát cũng như GDP của Quốc hội đề ra, NHNN sẽ đưa ra một chỉ tiêu định hướng cho cả năm và chỉ tiêu này có thể sẽ được điều hành phù hợp với tình hình thực tiễn, bởi vì chính sách t.iền tệ cũng là ngắn hạn và nền kinh tế cũng sẽ chịu tác động bởi rất nhiều yếu tố trong và ngoài nước và khách quan.
Về phân bổ cho các tổ chức tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN đều có những nguyên tắc chung, trên nền tảng phân loại các tổ chức tín dụng. Tổ chức tín dụng nào có tình hình lành mạnh, quản trị tốt hơn thì được tăng trưởng tín dụng cao hơn.
Chia sẻ với Thống đốc là đối với lĩnh vực tín dụng và đặc biệt ngân hàng chúng ta phải an toàn và tránh những rủi ro, tuy nhiên, đại biểu Trịnh Xuân An tiếp tục đề nghị Thống đốc nghiên cứu thật kỹ cơ chế này, có nên chăng thực hiện nó trong thời gian tới nữa hay không?.
Cũng theo đại biểu, trong bối cảnh đang triển khai gói 2% của gói chính sách tài khóa, t.iền tệ theo Nghị quyết 43/2022/QH15 của Quốc hội, khi cạn room tín dụng ngân hàng sẽ khó cho vay ra, tức là "có t.iền mà lại không cho vay được, các ngân hàng muốn cho vay cũng khó".
Trước quan điểm trên, một lần nữa Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng đỉnh: "cơ chế cấp hạn mức tín dụng khá hiệu quả trong thời gian qua, chính vì như thế mà đã ngăn chặn được những cuộc đua lãi suất để huy động cho vay tín dụng cao - có những năm tín dụng của nền kinh tế tăng đến 53,8%".
"Từ góc độ của các tổ chức tín dụng, thì tổ chức tín dụng nào cũng mong muốn tăng trưởng tín dụng nhiều nhưng Ngân hàng Nhà nước phải đứng ở trên góc độ điều hành kinh tế vĩ mô, nếu đáp ứng được yêu cầu của các tổ chức tín dụng thì chính sách t.iền tệ sẽ không đạt được mục tiêu là kiểm soát lạm phát, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Để giảm áp lực kiểm soát tăng trưởng tín dụng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng kỳ vọng thị trường vốn sẽ phát triển để "chia lửa" với ngành Ngân hàng. Khi thị trường vốn phát triển, đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp có thể tiếp cận vốn vay trung, dài hạn từ những phân khúc thị trường này và chỉ vay vốn ngắn hạn phục vụ cho vốn lưu động trong hoạt động sản xuất, kinh doanh từ hệ thống ngân hàng. Khi đó rõ ràng áp lực đối với việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng của NHNN sẽ bớt đi.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng: Không để trục lợi trong triển khai gói hỗ trợ 2% Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn Quốc hội sáng 9/6, trả lời về vấn đề giải pháp triển khai gói hỗ trợ 2% hiệu quả để không xảy ra tình trạng trực lợi chính sách, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong quá trình triển khai Ngân hàng Nhà nước phối hợp với...
