Thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ trong ngành giáo dục

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ và Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh đã chủ trì Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện chương trình phối hợp công tác giữa KHCN và Bộ GD&ĐT.

Sau 3 năm triển khai, hai Bộ đã phối hợp chặt chẽ trong việc nghiên cứu, đề xuất và xây dựng cơ chế, chính sách phục vụ phát triển ngành GD&ĐT và KH&CN.

Tiêu biểu là việc xây dựng thành công Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH và nghị định hướng dẫn chi tiết một số điều; Luật Giáo dục năm 2019; Báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW. Hiện nay, Bộ KH&CN đang góp ý cho Bộ GD&ĐT trong việc xây dựng dự thảo Nghị định về hoạt động KH&CN trong cơ sở giáo dục ĐH; chính sách đầu tư phát triển nhóm nghiên cứu mạnh trong cơ sở giáo dục ĐH và chính sách nghiên cứu khoa học dành cho giảng viên trẻ.

Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ KH&CN triển khai Chương trình Khoa học giáo dục cấp quốc gia giai đoạn 2016-2020 với 49 nhiệm vụ, trong đó có 34 nhiệm vụ tập trung vào giải quyết các vấn đề phục vụ công tác quản lý, xây dựng chính sách đổi mới GD&ĐT.

Kết quả thực hiện chương trình đã tác động trực tiếp làm thay đổi quan điểm phát triển GD&ĐT trong bối cảnh hội nhập quốc tế, tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cơ sở giáo dục, thay đổi phương thức dạy – học gắn với nghiên cứu – tự nghiên cứu.

Công tác nghiên cứu khoa học trong giáo dục nói chung, giáo dục ĐH nói riêng thời gian qua có nhiều chuyển biến rõ nét. Ảnh: T.F

Hai Bộ cũng đã phối hợp triển khai Chương trình trọng điểm quốc gia về Toán giai đoạn 2010-2020, góp phần nâng cao vị thế của Toán học Việt Nam trên trường quốc tế; Chương trình phát triển vật lý; Chương trình thúc đẩy công bố quốc tế và đào tạo tiến sĩ, góp phần cải thiện mạnh mẽ thứ hạng ĐH Việt Nam trong khu vực và thế giới; triển khai Quyết định số 844/QĐ-TTg và 1665/QĐ-TTg thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp của sinh viên trong các cơ sở giáo dục ĐH.

Đánh giá cao kết quả thực hiện chương trình phối hợp giữa Bộ KH&CN và Bộ GD&ĐT, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, công tác nghiên cứu khoa học trong giáo dục nói chung, giáo dục ĐH nói riêng thời gian qua có nhiều chuyển biến rõ nét. Tiêu biểu là sự xuất hiện ngày càng dày dặn hơn của các cơ sở giáo dục ĐH Việt Nam trong các bảng xếp hạng uy tín của khu vực và thế giới.

Theo báo cáo của Vụ KH,CN&MT, Bộ GD&ĐT hiện đang quản lý trực tiếp hoạt động KH&CN của 43 ĐH, trường ĐH, học viện và trường cao đẳng sư phạm, viện nghiên cứu.

Số lượng tiến sĩ trong các cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ GD&ĐT hiện chiếm 38% tổng số tiến sĩ trong 235 cơ sở giáo dục ĐH cả nước hiện nay.

Tuy số lượng cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ GDĐT chỉ chiếm 18,2% số lượng cơ sở giáo dục ĐH trong cả nước, nhưng lực lượng cán bộ KH&CN lại chiếm đến 33% và có chất lượng tốt, đóng góp quan trọng vào kết quả hoạt động KHCN chung của cả nước.

7 năm giải thưởng Tạ Quang Bửu (2014-2020) đã trao 20 giải: có 12/20 giải thuộc cơ sở giáo dục ĐH, trong đó cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ GD&ĐT có 4/12 giải.

Công bố ISI năm 2019: Cả nước có 7.705 bài, trong đó toàn hệ thống giáo dục ĐH có 6.549 bài (85%), các cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ GD&ĐT có 2.412 bài (36,8%).

Công bố Scopus tính đến 1-2-2020: Trong top 49 cơ sở giáo dục ĐH Việt Nam năng suất cao nhất (trích dẫn nhiều nhất), có 25 cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ; top 10 cơ sở giáo dục ĐH, có 5 cơ sở giáo dục ĐH trực thuộc Bộ GD&ĐT.

Trong 8 nhóm nhiệm vụ phối hợp giữa hai Bộ, theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, Chương trình khoa học giáo dục cấp quốc gia “Nghiên cứu phát triển khoa học giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam” được phê duyệt thực hiện trong giai đoạn 2016-2020, đạt được nhiều kết quả ấn tượng.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ mong muốn trong thời gian tới, công tác phối hợp giữa 2 Bộ sẽ đi vào chiều sâu, tập trung một số nội dung ưu tiên để tạo chuyến biến rõ nét.

Trong đó có việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động dạy và học, thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục; hoàn thiện Nghị định về hoạt động KHCN trong cơ sở giáo dục ĐH – “mở khóa” về cơ chế cho nghiên cứu khoa học trong trường ĐH.

Đồng thời, tập trung rà soát các kết quả hoạt động để có hình thức ghi nhận, tôn vinh xứng đáng các nhà khoa học có đóng góp, cống hiến tích cực.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh đồng thời đánh giá cao sự phối hợp hiệu quả giữa Bộ GD&ĐT và Bộ KH&CN thời gian vừa qua. Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho rằng, từ những kết quả đạt được, hoạt động phối hợp cần đi vào chiều sâu, thực chất và thường xuyên hơn nữa. Trong đó cần tăng cường vai trò của đơn vị đầu mối trong công tác phối hợp giữa hai Bộ.