Thí sinh có nên chạy theo những “ngành hot, nghề mốt”?
Theo các chuyên gia, thí sinh nên cân nhắc thật kỹ để có sự lựa chọn ngành nghề phù hợp với năng lực của bản thân.
Có một thực trạng trong chọn nghề, chọn ngành, chọn trường của nhiều thí sinh là lựa chọn theo dư luận mà chưa một lần hỏi rằng mình có thật sự phù hợp và đủ sức theo đuổi hay không. Vậy chọn ngành nghề nên căn cứ vào các tiêu chí nào?
PGS.TS Bùi Đức Triệu – Trưởng phòng Quản lý Đào tạo (trường ĐH Kinh tế Quốc dân) cho rằng, trước đi đăng ký chọn ngành hay chọn trường thí sinh cần hết sức bình tĩnh, tự đặt câu hỏi xem ngành đó có hợp với năng lực, sở trường của mình hay không.
“Khi chọn ngành, chọn trường thí sinh có thể tuân thủ theo nguyên tắc 3 bậc: Cao hơn – ngang bằng – thấp hơn so với học lực, sở thích của mình để có thể đạt được nguyện vọng như mong muốn”, PGS.TS Bùi Đức Triệu lưu ý.
Trí tuệ nhân tạo được coi là một ngành hot hiện nay.
Còn PGS.TS Phạm Mạnh Hà – Khoa Quản lý Giáo dục, Trường ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội) thì cho biết một trong những tiêu chí quan trọng để chọn ngành học là nghiên cứu thị trường lao động, trong đó cần dự báo 4 – 5 năm sau khi thí sinh đã tốt nghiệp.
Video đang HOT
Nếu các em không nghiên cứu kỹ thị trường lao động thì ra trường khó xin được việc đúng chuyên ngành hoặc phải làm trái ngành.
“Tôi nghĩ rằng thí sinh không nên chạy theo những “ngành hot, nghề mốt” vì năm nay những ngành đó “hot” nhưng 4 – 5 năm sau, có thể nó sẽ bão hòa, do có nhiều trường đào tạo và nhiều người theo học.
Đó là chưa tính đến việc nó không phù hợp với năng lực bản thân, quá sức, thí sinh không yêu thích ngành đó. Khi đó cơ hội việc làm sẽ hạn chế, thậm chí các em khó có thể xin được việc làm tốt, với mức thu nhập cao và cống hiến hết mình cho công việc”, PGS.TS Phạm Mạnh Hà nói.
Theo PGS.TS Phạm Mạnh Hà, hiện nay nhiều ngành truyền thống, thậm chí có những ngành không hot nhưng rất “khát” nhân lực, khó trong việc tìm kiếm thí sinh.
Vậy tại sao các em không tìm hiểu để có thể lựa chọn theo học, vừa phù hợp với sở thích, sở trường, điều kiện gia đình, vừa có cơ hội việc làm tốt sau này? Thí sinh cần loại bỏ ngay suy nghĩ ỷ lại, chọn ngành vì mong muốn của gia đình.
Bởi lẽ trong việc chọn ngành nghề, bố mẹ không thể làm thay cho con cái cả đời. Mẫu số chung của những người tìm kiếm được việc làm và có mức lương cao là say sưa nghiên cứu và trải nghiệm công việc mình yêu thích ngay từ khi còn là sinh viên. Qua đó, các bạn tích lũy kỹ năng để thỏa mãn yêu cầu của nhà tuyển dụng.
Như vậy, để lựa chọn ngành nghề chính xác, học sinh cần lưu ý phải xuất phát lựa chọn ngành nghề dựa vào sở thích, sở trường của mình cũng như giá trị mà mình mong muốn. Bởi vì nghề nghiệp sẽ theo mình suốt cả cuộc đời, nếu không phù hợp bản thân sẽ không hạnh phúc khi làm, không gắn bó với nó và rất khó có thể cống hiến hết mình.
Ngoài ra, khi lựa chọn nghề, thí sinh cần mở rộng diện ngành nghề lựa chọn, lĩnh vực để làm cơ sở chọn ngành, từ đó dẫn đến chọn chuyên môn và cuối cùng là chọn trường phù hợp.
Bí kíp chọn ngành học trong công cuộc chuyển đổi số
Mùa tuyển sinh 2021 đang đến gần, học sinh lớp 12 ngoài việc gấp rút ôn tập để chuẩn bị cho kỳ thi còn đặc biệt quan tâm tới chọn ngành, chọn nghề.
Trong đó, câu chuyện chuyển đổi số đang được nhắc đến nhiều ở tất cả lĩnh vực đã tác động trực tiếp đến sự lựa chọn này.
Học sinh cần lựa chọn ngành, nghề phù hợp với khả năng, năng lực của bản thân.
PGS, TS Trần Trung Kiên, Trưởng phòng Tuyển sinh (ĐH Bách khoa Hà Nội) cho biết, khối ngành Toán tin, Toán ứng dụng là những ngành cần trong nhiều lĩnh vực chuyển đổi số. Đây cũng là những ngành được nhiều trường đại học đào tạo. Riêng trong khối ngành Công nghệ thông tin có những chuyên ngành như: Khoa học máy tính, Khoa học dữ liệu, An ninh mạng... rất cần thiết trong bối cảnh chuyển đổi số.
Năm 2021, Đại học Bách khoa Hà Nội mở 5 chương trình mới, trong đó có tới 3 chương trình liên quan đến nội dung chuyển đổi số, cụ thể: Chương trình về hệ thống điện và năng lượng tái tạo thuộc lĩnh vực Kỹ thuật điện; lĩnh vực Điện tử viễn thông có Truyền thông số và kỹ thuật đa phương tiện liên quan đến xử lý thông tin về giọng nói, hình ảnh.
"Chuyển đổi số đang diễn ra ở mọi lĩnh vực xã hội nên không có nghĩa chỉ làm việc ở các cơ sở chuyên về công nghệ thông tin mới cần thiết với mục tiêu chuyển đổi số. Mỗi ngành nghề có những đòi hỏi mang tính đặc thù trong mục tiêu chuyển đổi số, dó đó cần có hiểu biết kiến thức chuyên ngành", PGS, TS Trần Trung Kiên lưu ý.
PGS, TS Hoàng Đình Phi, Chủ nhiệm Khoa Quản trị Kinh doanh (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, năm 2021, Khoa Quản trị và Kinh doanh của trường công bố ngành học mới là Quản trị và An ninh.
Theo đó, cử nhân Quản trị và An ninh sau khi tốt nghiệp loại khá hoặc giỏi có nhiều cơ hội nghề nghiệp tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp theo các nhóm công việc như: Làm việc cho các cơ quan, đơn vị chuyên môn thuộc các Bộ: Công an, Quốc phòng, TT&TT, Ngoại giao... hay các cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương; làm chuyên viên phát triển công nghệ số, chuyên viên an ninh mạng, chuyên viên công nghệ tài chính, chuyên viên an ninh tài chính, chuyên viên khai thác dữ liệu, chuyên viên phát triển kinh doanh số, trợ lý hoặc chuyên viên cho các cơ quan hành chính, tổ chức chính phủ hoặc phi chính phủ.
PGS, TS Phạm Văn Thuần, Trưởng phòng Đào tạo (Đại học Hàng Hải Việt Nam) chia sẻ, nếu bức tranh hoạt động nghề nghiệp của năm 2020 thường gắn với CMCN 4.0 thì năm 2021 được cụ thể hơn với định hướng liên quan đến chuyển đổi số, kinh tế số, đến phát triển dịch vụ logistics, phát triển kinh tế biển... Những mục tiêu phát triển của Chính phủ sẽ là những định hướng quan trọng cho học sinh chọn trường, chọn nghề.
Để rõ hơn về ngành logistics, PGS, TS Vũ Thị Hiền (Đại học Ngoại thương) cho biết, logistics là ngành hậu cần. Quá trình đưa hàng hóa từ người sản xuất đến người tiêu dùng rất phức tạp. Với nền kinh tế áp dụng công nghệ, ngành này giúp cung ứng hàng hóa trên thế giới thuận lợi hơn.
"Đơn cử, hệ thống cung Walmart của Mỹ có một hệ thống logistics khổng lồ, ứng dụng công nghệ rất cao. Đây là ngành giao thoa kinh tế và kỹ thuật, cung cấp cơ hội việc làm rất tốt. Các trường hiện lồng ghép với các chứng chỉ quốc tế để các học sinh đáp ứng chuẩn đầu ra, có thể làm việc tại các công ty có quy mô lớn", PGS, TS Vũ Thị Hiền cho biết thêm.
Lớp 12 là thời điểm các em học sinh đứng trước rất nhiều kỳ thi và sự lựa chọn ngành, nghề mà mình sẽ theo đuổi. Lựa chọn đúng, cơ hội sẽ rộng mở nhưng lựa chọn sai sẽ gặp rất nhiều khó khăn cùng đồng hành với các em trong suốt những năm tháng sau này.
Theo các chuyên gia tuyển sinh, mỗi ngành nghề đòi hỏi những tố chất nhất định phù hợp với đặc thù công việc. Tuy nhiên, thực tế, không phải học sinh nào cũng đam mê hoặc có khả năng theo đuổi những ngành nghề "hot", dễ xin việc, thu nhập cao... Do vậy, các em cần lựa chọn ngành, nghề phù hợp với khả năng, năng lực của bản thân.
Tư vấn nghề 2021: Muốn làm Nhân ái thì học ngành nào? Muốn giúp đỡ, hỗ trợ, những người không may mắn, có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn trong cộng đồng, nhằm giúp họ có cuộc sống tốt hơn... thì học ngành nào? trường đại học nào? (minhtam@gmail.com) Trả lời: Đó là nghề Công tác xã hội (CTXH) là nghề có nhu cầu nhân lực lớn do xuất phát từ thực tế là, con...
