Thế giới 2016: Nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt

Tình hình thế giới năm 2016 dự đoán sẽ có nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt, từ tình hình Biển Đông, bầu cử ở Mỹ, sự đi xuống của tổ chức khủng bố IS và giá dầu dự báo còn lao dốc.

Năm 2016 dự báo có thêm nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt

Năm 2015 xuất hiện nhiều sự kiện được dư luận thế giới quan tâm như việc Nga lần đầu không kích tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Syria, vụ khủng bố tấn công thảm sát ở thủ đô Paris của Pháp, căng thẳng trên Biển Đông, nhức nhối vấn đề người tị nạn ở châu Âu…

Năm 2016 bên cạnh đối mặt những vấn đề lớn của năm 2015, dự báo có thêm nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt.

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Donald Trump đấu Hillary Clinton

Từng được xem là những người bạn của nhau, năm 2016 chính trường Mỹ sẽ chứng kiến cảnh hai ứng viên Donald Trump đấu Hillary Clinton trong cuộc đua bầu tổng thống Mỹ năm 2016.

Bà Hillary Clinton (trái) và ông Donald Trump liệu có phải đối đầu trực tiếp trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016? – Ảnh: Reuters

Không phải đợi lâu, ông Donald Trump, ứng viên tranh cử phía đảng Cộng hòa nổi bật với hàng loạt phát ngôn gây sốc, đã chuyển hướng “tấn công” sang bà Hillary Clinton, một trong những đại diện nổi bật đang tranh cử bên phe Dân chủ, theo tạp chí Time ngày 30.12.

Hiện cả ông Trump lẫn bà Clinton đều là những người dẫn đầu các cuộc thăm dò về mức độ ủng hộ bên mỗi đảng ở Mỹ, và báo chí quốc tế đều dự đoán có khả năng cuộc bầu cử năm 2016 sẽ là cuộc đối đầu trực tiếp của họ.

Căng thẳng Biển Đông: Mỹ – Trung Quốc tăng đối đầu

Năm 2016, Trung Quốc sẽ hoàn tất việc bồi đắp và xây đảo nhân tạo phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông, bất chấp sự phản đối của các nước trên thế giới. Các đường băng, hải đăng và tiền đồn quân sự trên các đảo nhân tạo phi pháp này sẽ hoàn thành.

Đường băng Trung Quốc xây dựng phi pháp trên Đá Xu Bi – Ảnh: DigitalGlobe

Sự đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông được dự báo tiếp tục căng thẳng, theo nhận định của tờ The Economist (Anh). Theo đó, Washington tiếp tục điều máy bay và tàu chiến áp sát các đảo nhân tạo phi pháp này để khẳng định quyền tự do hàng hải và hàng không. Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa ở các đảo nhân tạo và có khả năng lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông. Và Trung Quốc sẽ tiếp tục phản đối Mỹ tăng cường hỗ trợ, hợp tác an ninh với các đồng minh và đối tác trong khu vực vì lo sợ động thái này của Mỹ là nhằm cô lập Trung Quốc.

Xung đột, chiến tranh nhiều hơn hòa bình

Các chuyên gia dự đoán thế giới trong năm 2016 sẽ chứng kiến nhiều cuộc chiến và xung đột hơn là hòa bình, từ châu Á cho đến châu Mỹ.

Quân đội Iraq tiến vào tái chiếm thành phố Ramadi từ tay quân IS, ngày 298.12.2015 – Ảnh: Reuters

Trên tờ The Economist (Anh), ông John Andrews, tác giả quyển sáchWorld in Conflict (tạm dịch: Thế giới trong xung đột), dự đoán: “Nhiều khu vực ở Syria, Iraq và châu Phi được dự đoán sẽ chìm trong bạo lực; những băng đảng ma túy sẽ đe dọa sự ổn định của Mỹ Latinh; và những &’xung đột đóng băng’ từ bán đảo Triều Tiên cho đến vùng Caucasus có nguy cơ kích ngòi cuộc chiến tranh mới”.

Ông Andrews dự đoán trong năm 2016, quân đội các nước chuyển sang chiến tranh chống lại phiến quân hay các tổ chức cực đoan, khủng bố; hoặc chiến tranh ủy nhiệm, hay tình trạng nội chiến.

Tổng thống Putin và nước Nga xoay chuyển cục diện

Năm 2015 qua là quãng thời gian khó khăn cho kinh tế của Nga, bên cạnh vụ máy bay Nga chở 224 người rơi tại bán đảo Sinai của Ai Cập vào ngày 31.10 được cho là do bị khủng bố gài bom.

Tình hình nước Nga và những quyết định của Tổng thống Vladimir Putin luôn gây sự quan tâm trên toàn thế giới – Ảnh: Reuters

Mặc dù vậy, với việc Tổng thống Vladimir Putin liên tục “ghi điểm” qua hàng loạt hành động ở Syria, năm 2016 hứa hẹn tiếp tục là thời điểm người Nga đặt hy vọng vào ông. Nga sẽ chịu lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây thêm 6 tháng (tới tháng 7.2016) và liệu họ sẽ xoay chuyển cục diện?

Giải pháp chính trị cho Syria và chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad

Tổng thống Bashar al-Assad và người ủng hộ ông vẫn hy vọng nhiều vào sự hậu thuẫn của Nga, trước các cuộc nổi dậy của những nhóm chính trị trong nước do Mỹ và phương Tây chống lưng.

Mỹ có phần nhượng bộ về vai trò của Tổng thống Syria Bashar al-Assad tại Syria, nhưng kết cục vẫn chưa được định đoạt – Ảnh: Reuters

Đầu năm 2016, một ủy ban đàm phán gồm 33 thành viên đối lập sẽ cử đại diện đàm phán với chính quyền Syria hiện tại. Đó có thể là lúc mở ra một loạt diễn biến mới cho việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho Syria, và có thể chấm dứt được cuộc nội chiến đẫm máu kéo dài.

Giá dầu 2016 tiếp tục lao dốc

Đây là điều được báo trước, vì Ả Rập Xê Út không thay đổi chính sách cung ứng dầu của mình, The Wall Street Journal hôm 31.12.2015 dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng của Ả Rập Xê Út, ông Ali al-Naimi.

Ả Rập Xê Út sẽ khiến giá dầu thêm lao dốc? – Ảnh: AFP

Việc Ả Rập Xê Út, một thành viên của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) tiếp tục bơm dầu vào thị trường đã khiến giá dầu giảm mạnh trong thời gian dài. Và nếu họ giữ nguyên chính sách ấy, năm 2016 dự kiến sẽ chứng kiến cảnh các đại gia dầu mỏ gồng mình chiến đấu trong bối cảnh giá dầu thấp do cung lớn hơn cầu.

Cuộc khủng hoảng tị nạn sẽ còn tiếp tục

Năm 2015, thế giới và đặc biệt các nước châu Âu đối mặt cuộc khủng hoảng người tị nạn. Cả triệu người từ Libya, Syria đã tràn vào châu Âu và nhiều nơi, gây áp lực lớn cho chính phủ các nước.

Thách thức từ dòng người tị nạn sẽ tiếp tục đè nặng lên nhiều nước trên thế giới – Ảnh: AFP

Với việc tình hình chiến sự ở Syria chưa kết thúc, song song các cuộc không kích nhằm vào IS, năm 2016 vẫn đứng trước viễn cảnh không mấy tốt đẹp về vấn đề người tị nạn. Theo thông tin mới đây, Reuters cho biết chính phủ Đức đã chuẩn bị kế hoạch 17 tỉ euro để đối phó vấn đề tị nạn trong năm 2016.

EU và nỗi lo nước Anh chia tay

Là nền kinh tế thuộc loại hàng đầu thế giới, khối Liên minh châu Âu (EU) có tác động lớn đối với nền kinh tế toàn cầu, và từng biểu hiện trục trặc bên trong của nó cũng sẽ có tác động lớn với bên ngoài. Hiện tại sau khi tạm “cứu” được Hy Lạp, EU đang thảo luận tìm giải pháp trước việc nước Anh, một thành viên lớn của EU, có khả năng rời khối này.

Thủ tướng Anh David Cameron liệu sẽ tổ chức trưng cầu về việc ở lại hay rời EU năm 2016? – Ảnh: Reuters

Thủ tướng Anh David Cameron từng hứa chậm nhất vào năm 2017 sẽ tổ chức trưng cầu dân ý để quyết định có ở lại EU hay không. Tuy nhiên theo đánh giá của FX Street (cổng thông tin và phân tích kinh tế, thị trường), một cuộc bỏ phiếu nhiều khả năng sẽ xảy ra vào năm 2016.

Vận mệnh của EU theo đó cũng phụ thuộc nhiều vào viễn cảnh nước Anh rời EU (gọi là Brexit).

IS sẽ suy sụp?

Năm 2016 dự kiến tiếp tục là giai đoạn toàn cầu đối phó mạnh tay với tổ chức cực đoan nguy hiểm nhất hiện nay: IS.

Năm 2016 sẽ chứng kiến sự suy tàn của IS? – Ảnh: Reuters

Trong năm 2015, các nước như Nga, Pháp, Úc, Anh, Đức và mới nhất Trung Quốc đều có nhiều hoạt động mang tính bước ngoặt trong nỗ lực chống IS. Việc quân đội Iraq giành thắng lợi ở thành phố Ramadi cuối năm 2015, cũng như việc IS liên tục bị Nga, Mỹ và liên quân dội bom cấp tập ở cả Syria lẫn Iraq cũng như cắt đứt nguồn lợi tài chính từ dầu mỏ cho thấy sức mạnh của tổ chức khủng bố này suy yếu dần. Chính vì vậy, năm 2016 cũng có thể là thời kỳ suy tàn của IS.

Kinh tế Trung Quốc đối diện khả năng sụp đổ

Đó là nhận định của National Interest ngày 19.12, phản ánh những khó khăn kinh tế mà Trung Quốc đối mặt sau 30 năm phát triển liên tục.

Các tòa nhà đang xây ở Nhật Chiếu, tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc) trong ngày đầy sương mù và khói bụi 18.10.2015 – Ảnh: Reuters

Năm 2015 chứng kiến kinh tế Trung Quốc tăng trưởng khoảng 7%, con số thấp kỷ lục của nước này. Bất chấp chính phủ Trung Quốc hai lần đưa ra đợt giảm lãi suất, chỉ số tiêu dùng vẫn thấp do tâm lý người dân muốn giữ tiền và đợi giảm thêm. Nhập khẩu của Trung Quốc vào tháng 11 giảm 8,7%, đánh dấu kỷ lục 13 tháng suy giảm liên tiếp. Xuất khẩu cũng giảm 6,8% và đó là tháng thứ 5 liên tiếp giảm.

Nguy cơ kinh tế sụp đổ đột ngột vào năm 2016 có thể vẫn được ngăn chặn từ các biện pháp cải cách của Trung Quốc, nhưng có thể nó sẽ phát triển theo hình chữ “L”, tức kéo dài trì trệ trong thời gian tới, The Wall Street Journal dẫn lời một quan chức cấp cao Trung Quốc nhận xét.

Nhật Đăng – Phúc Duy

Theo Thanhnien