Thay đổi lập trường, Bolivia quyết định gia nhập Nhóm Lima

Mai Hoàng Minh08:25 23/12/2019

Ngày 22/12, chính phủ tạm quyền Bolivia quyết định tham gia Nhóm Lima, gồm 12 nước Mỹ Latinh và Canada nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng chính trị, kinh tế, xã hội và nhân đạo tại Venezuela.

Chính phủ tạm quyền của Tổng thống lâm thời Bolivia quyết định gia nhập Nhóm Lima. (Nguồn: Reuters)

Trong một thông cáo chính thức, Bộ Ngoại giao Bolivia cho biết, nước này mong muốn đóng góp tiếng nói cùng với các nước trong khu vực vào việc tìm kiếm giải pháp hòa bình, dân chủ và hợp hiến cho cuộc khủng hoảng tại Venezuela.

Kể từ khi Nhóm Lima được thành lập năm 2017, Bolivia luôn là nước phản đối vì coi đó là sự can thiệp vào công việc nội bộ của Venezuela. Hơn nữa, dưới thời cựu Tổng thống Evo Morales, Bolivia và Venezuela luôn có mối quan hệ gắn kết chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trên mọi diễn đàn.

Sau khi ông Morales buộc phải từ chức, tình hình đã thay đổi hoàn toàn khi Tổng thống tạm quyền Bolivia Jeanine Áez ngay lập tức đã chỉ trích mạnh mẽ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và công nhận vai trò lãnh đạo của thủ lĩnh đối lập Juan Guaido.

Thế Việt

Theo baoquocte.vn/Reuters

Chuyên gia: Thế giới 2019 'nhiều xáo trộn nhất' và 2020 'tồi tệ và đẫm máu hơn'

Nhận định của ông Tony Walker, Giáo sư Trường Truyền thông, Đại học La Trobe về tình hình thế giới trong bài viết đăng trên trang The Conversation của Australia.

Theo Giáo sư Tony Walker, năm 2019 có thể đi vào lịch sử là năm nhiều xáo trộn nhất trong nền chính trị toàn cầu kể từ khi Bức tường Berlin sụp đổ năm 1989, và có nhiều khả năng năm 2020 sẽ còn trở nên tồi tệ hơn và đẫm máu hơn.

Video đang HOT

Washington chính là kẻ gây ra xáo trộn thế giới

Tổng thống Donald Trump đã đưa nước Mỹ ra khỏi vai trò truyền thống như một lực lượng giữ ổn định toàn cầu. (Nguồn: EAP)

Nói ngắn gọn, thế giới hiện đang ở trong tình trạng lộn xộn, lại càng có nguy cơ cao hơn khi chính quyền của Tổng thống My Donald Trump rút khỏi vai trò truyền thống như một lực lượng giữ ổn định.

Có thể nói, Washington đã gây ra các xáo trộn khi rút ra khỏi nhiều thỏa thuận quốc tế, trong đó có Thỏa thuận Paris về chông biến đổi khí hậu và Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) - "tiên thân" cua Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) nhằm tự do hóa thương mại trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Mỹ cũng đã rút khỏi Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) được thiết kế nhằm "đóng băng" các tham vọng hạt nhân của Iran. Việc Washington chỉ trích JCPOA và tai áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Iran chính là nguyên nhân gây mất ổn định hơn nữa cho khu vực bất ổn nhất thế giới.

Điều này cùng với cuộc xung đột thương mại chưa được giải quyết giữa Mỹ và Trung Quốc cho thấy rằng các bất ổn của một trật tự toàn cầu mong manh sẽ tiếp tục kéo dài trong năm 2020. Sự ảm đạm này còn được tăng thêm bởi những diễn biến của cuộc chiến tranh công nghệ Mỹ-Trung và rủi ro của việc chia cắt công nghệ trên thế giới.

Thế giới tồi tệ hơn so với 10 năm trước

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2007-2008 gây ra sự sụp đổ của hệ thống tài chính toàn cầu nhưng hậu quả chỉ giới hạn ở các chính phủ và các tổ chức cho vay quốc tế.

Năm 2019, tình hình rất khác. Các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối sự phân chia bất bình đẳng các lợi ích của quá trình toàn cầu hóa, cùng với việc suy giảm niềm tin vào một mô hình dân chủ, đa thách thức các giả định làm nền tảng cho hệ thống tư bản tự do phương Tây. Sự bất bình đang gây ra các cuộc biểu tình tại nhiều nơi cách xa nhau như La Paz ở Bolivia và Beirut ở Lebanon. Tình trạng tham nhũng cũng đang ngày cang lan rộng.

Nguyên nhân gây ra tình trạng bất ổn ở nhiều nơi trên thế giới chính là tình trạng người dân không cảm thấy họ đang được chia sẻ các lợi ích của một giai đoạn tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Khoảng cách giàu nghèo đang nới rộng trên thế giới không thể biện hộ cho mô hình tăng trưởng kinh tế đang đem lại lợi ích cho tất cả mọi người. (Nguồn: Merco Press)

Tháng 1/2019, tổ chức Oxfam đã đưa ra một báo cáo rằng 26 người giàu nhất thế giới đang sở hữu khối tài sản tương đương với tài sản của một nửa dân số nghèo nhất toàn cầu. Trong khi tổng tài sản của các tỷ phú này tăng 2,5 tỷ USD mỗi ngày trong năm 2018, tổng tài sản của 3,8 tỷ người nghèo nhất thế giới lại giảm 500 triệu USD mỗi ngày.

Rõ ràng khoảng cách giàu nghèo đang nới rộng trên khắp thế giới, lên tới mức không còn cơ sở cho việc biện hộ rằng một mô hình tăng trưởng kinh tế có lợi cho số ít người đang đem lại lợi ích cho tất cả mọi người.

Tình trạng bất bình đẳng và giận dữ đang gia tăng

Giáo sư Henry Carey của Đại học bang Georgia, Mỹ, thừa nhận có sự khác biệt trong các nguyên nhân gây ra tình trạng bất ổn cục bộ hiện đang lan rộng trên thế giới, nhưng ông cũng chỉ ra một số đặc điểm chung của tình trạng này.

Đó là, "sự chán ngấy với tình hình bất bình đẳng gia tăng, tham nhũng và tăng trưởng kinh tế chậm chạp, các công dân giận dữ trên toàn thế giới đang yêu cầu chấm dứt tệ nạn tham nhũng và khôi phục chế độ pháp trị dân chủ". Ông Carey lý giải, khi thế giới trở nên đô thị hóa hơn, các thành phố đang quá tải chính là nơi phát sinh làn sóng bất ổn toàn cầu.

Vào năm 1950, chỉ có 2 thành phố lớn có dân số trên 10 triệu người là New York và Tokyo. Ngày nay, có tới 25 siêu đô thị như vậy. Theo số liệu của Liên hợp quốc, dân số thế giới hiện nay là 7,7 tỷ người, trong đó 4,2 tỷ (tương đương 55%) sinh sống ở các thành phố và khu vực đô thị khác. Dự kiến sẽ có thêm 2,5 tỷ người chuyển tới các thành phố ở các nước nghèo vào năm 2050.

Nói cách khác, nghèo đói, tội phạm băng đảng, buôn lậu ma túy và tất cả các tệ nạn khác liên quan đến môi trường đô thị nghèo nàn sẽ trở nên khó kiểm soát hơn khi tình trạng quá tải trở nên tồi tệ hơn ở các thành phố, nhất là tại các khu ổ chuột.

Thế giới chứng kiến mặt trái của quá trình đô thị hóa khi các thành phố đang quá tải chính là nơi phát sinh làn sóng bất ổn toàn cầu. (Nguồn: AFP)

Theo ông Carey, chính sự "phớt lờ" của chính quyền thành phố (các khu định cư đô thị quá tải) dẫn đến tình trạng thiếu vệ sinh, nước sạch, điện, cơ sở chăm sóc sức khỏe và trường học...

"Những bất công trong cuộc sống hàng ngày chính là nguyên nhân gây ra sự phẫn nộ của đám đông người biểu tình hiện nay. Không phải ngẫu nhiên mà Mỹ Latinh, nơi có mức tăng trưởng kinh tế thấp nhất thế giới và tình trạng bất bình đẳng rõ nhất, đã xảy ra các cuộc biểu tình bạo lực kéo dài nhất", ông Carey khẳng định.

***

Trong một nghiên cứu về các phong trào phản kháng, Viện Brookings chỉ ra rằng chủ nghĩa đa phương phát triển, GDP toàn cầu tăng và tỷ lệ người dân sống trong nghèo đói tuyệt đối giảm nhiều sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989.

Nhưng điều nghịch lý là chính thời kỳ này đã tạo ra mầm mống của những thách thức hiện nay. Những tiến bộ trong công nghệ và toàn cầu hóa, được thúc đẩy bởi các rào cản thương mại thấp, đã giúp GDP toàn cầu tăng lên nhưng cũng dẫn đến sự thay đổi về sinh kế của tầng lớp trung lưu trong nhiều xã hội phương Tây.

Nghiên cứu này kết luận: "Hiện nay, sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, hai động lực quan trọng đã diễn ra. Thứ nhất, các nền dân chủ hùng cường của cộng đồng xuyên Đại Tây Dương (thành trì chủ yếu của trật tự do phương Tây lãnh đạo) đang phải đối mặt với bất ổn chính trị ngay ở trong nước và những điểm yếu về chất lượng của chính phủ các nước này.

Thứ hai, các nền dân chủ này đã trở nên yếu thế trên phạm vi quốc tế trước các cường quốc độc tài đang cố gắng phá vỡ các đặc tính của trật tự quốc tế mà các nền dân chủ này đã thiết lập ra".

Năm sự giận dữ leo thang

Tại Chile, nơi nỗi bất bình về tình hình kinh tế khó khăn đã trở nên sôi sục sau nhiều ngày biểu tình, Hội nghị Thượng đỉnh APEC phải hủy bỏ vì lo ngại về an ninh. Ở Bolivia, Tổng thống Evo Morales bị buộc từ chức và rời khỏi đất nước sau những ngày bất ổn tai các đô thị. Tại Haiti, các cuộc biểu tình chống tham nhũng, thiếu việc làm và nghèo đói đã làm tê liệt hoạt động của nhà nước trong nhiều tháng. Ở Ecuador, Peru và Venezuela, tình trạng bất ổn đã trở nên hầu như không kiểm soát được trong bối cảnh tình trạng tham nhũng kéo dài và chính phủ không còn khả năng cung cấp các dịch vụ cơ bản.

Tình hình tương tự ở Trung Đông. Tại Lebanon, Thủ tướng Saad Hariri phải từ chức trong bối cảnh giận dữ ngày càng tăng về chi phí sinh hoạt, thiếu cơ hội việc làm, tiền lương trì trệ và tham nhũng. Tại Iraq, các cuộc biểu tình đẫm máu về thất bại của chính phủ trong việc giải quyết các bất bình đẳng dẫn đến sự từ chức của Thủ tướng Adel Abdul Mahdi. Ở Iran, những ngày biểu tình phản đối chính sách "thắt lưng buộc bụng" kinh tế đã bị đàn áp một cách tàn nhẫn trong khi đang phải đối phó với các lệnh trừng phạt kinh tế. Chế độ Abdel Fattah al-Sisi của Ai Cập đang chịu áp lực rất lớn từ một dân số bùng nổ và nghèo khó. Jordan gần đây đã chứng kiến các cuộc biểu tình phản đối các khó khăn kinh tế.

Tại Pháp, các cuộc biểu tình rầm rộ phản đối nỗ lực của Tổng thống Emmanuel Macron nhằm giải quyết bất ổn kinh tế chưa có dấu hiệu giảm bớt. Ở Tây Ban Nha, hàng chục nghin người xuống đường biểu tình đòi độc lập cho xứ Catalan trong cuộc đối đầu căng thẳng với chính quyền trung ương.

Tại châu Phi, Nam Phi đang phải vật lộn đối phó với thách thức kinh tế nghiêm trọng do dòng người tị nạn và người nghèo chuyển tới mưu sinh tại các thị trấn xung quanh các thành phố lớn. Tại châu Á, các cuộc biểu tình lớn ở Hong Kong phản đối đạo luật dẫn độ những người bị cáo buộc hình sự sang Trung Quốc có những nguyên nhân kinh tế, trong đó có sự chênh lệch giàu nghèo ở Hong Kong ngày càng gia tăng.

Theo baoquocte.vn

"Vết dầu loang" của bất ổn tại Mỹ Latinh Bất ổn chính trị, biểu tình hàng loạt và bạo loạn dẫn đến đổ máu đang lan rộng tại Mỹ Latin. Điều gì đã dẫn đến thực trạng đáng báo động này? Những người ủng hộ cựu Tổng thống Evo Morales đứng cạnh những người lính bảo vệ con đường dẫn đến nhà máy nhiên liệu Senkata thuộc sở hữu nhà nước, ở...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Vua Charles III và chiến lược ngoại giao với Tổng thống đắc cử Donald Trump

18:04:26 20/01/2025

Việc ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng đang đặt ra nhiều thách thức mới cho mối quan hệ đặc biệt giữa Anh và Mỹ.

Khả năng Hàn Quốc theo đuổi vũ khí hạt nhân trong nhiệm kỳ hai của ông Trump

17:57:08 20/01/2025

Trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, việc Triều Tiên tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân chiến thuật có thể làm gia tăng nghi ngờ của Hàn Quốc về khả năng bảo vệ từ phía Mỹ, khiến nước này cân nhắc xây dựng năng lực răn đe độc lập.

Phó Chủ tịch Hàn Chính: Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ

17:33:48 20/01/2025

Trong thông báo, nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết ông Hàn Chính và ông Vance đã thảo luận nhiều chủ đề bao gồm thuốc giảm đau fentanyl, cân bằng thương mại và ổn định khu vực.

Washington DC bùng nổ 'bất động sản vàng' khi quyền lực chính trị và tài chính giao thoa

17:30:23 20/01/2025

Cùng với việc ông Trump tái đắc cử, một trong những tác động tức thời nhất ở Washington là sự bùng nổ của thị trường bất động sản hạng sang.

Thủ tướng O.Scholz khẳng định nước Đức không bao giờ quên ký ức về thảm họa diệt chủng Do Thái

17:23:59 20/01/2025

Phát biểu trước cộng đồng Do Thái ở Frankfurt trong lễ kỷ niệm 80 năm ngày giải phóng trại tập trung Auschwitz - lớn nhất của Đức Quốc xã, Thủ tướng Scholz khẳng định không thể lãng quên quá khứ.

Các gia đình Palestine ăn mừng khi tù nhân được thả theo thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza

16:09:44 20/01/2025

Tại Ramallah, hàng ngàn người đã tập trung để chào đón những người được thả. Cờ Palestine và biểu tượng của Hamas xuất hiện khắp nơi, trong khi đám đông hô vang khẩu hiệu thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho lực lượng Hamas.

Bà Stacy Dixon sẽ đảm nhiệm quyền Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ

16:08:59 20/01/2025

Bà Dixon, người đã đảm nhận vai trò Phó Giám đốc Tình báo Quốc gia từ tháng 8/2021, sẽ tạm thời lãnh đạo cơ quan này trong thời gian chờ Thượng viện xác nhận ứng cử viên chính thức cho vị trí này.

Điểm danh những sắc lệnh hành pháp 'sẵn sàng' ngay khi ông Trump nhậm chức

16:08:03 20/01/2025

Sẽ có hơn 100 hành động hành pháp lệnh cho các bộ máy hành chính thay đổi cách làm việc của họ , Stephen Miller, Phó chánh văn phòng phụ trách chính sách sắp tới của ông Trump, nói với Fox News vào tuần trước.

Tổng thống đắc cử Mỹ cam kết thay đổi lớn ngay ngày đầu nhậm chức

15:54:20 20/01/2025

Liên quan đến vấn đề Ukraine, Tổng thống đắc cử Mỹ khẳng định quan điểm đặt ưu tiên cao cho việc tìm kiếm giải pháp hòa bình nhằm chấm dứt xung đột tại Ukraine.

Nguy cơ cháy rừng ở bang California tiếp tục lan rộng do gió mạnh

15:51:49 20/01/2025

Lực lượng chức năng cho biết đã khống chế được hơn 50% diện tích 2 đám cháy lớn nhất, đã thiêu hủy gần 16.187 ha đất, san phẳng toàn bộ các khu phố của thành phố lớn thứ hai của Mỹ.

Australia dành 2,2 tỷ USD thúc đẩy sản xuất nhôm 'xanh'

15:48:44 20/01/2025

Nhôm được tinh luyện từ quặng trong các nhà máy khổng lồ, tiêu thụ khoảng 10% tổng lượng điện của Australia. Tuy nhiên, quá trình này từ lâu đã phụ thuộc vào các nhà máy điện chạy bằng than, một nguồn năng lượng gây ô nhiễm.

Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol tiếp tục từ chối trả lời thẩm vấn

15:43:11 20/01/2025

Nếu ông Yoon tiếp tục không tuân thủ lệnh triệu tập, CIO có thể sẽ áp dụng biện pháp cưỡng chế hoặc trực tiếp đến Trung tâm giam giữ Seoul - nơi ông đang bị giam giữ từ tuần trước, để tiến hành thẩm vấn.