Thanh toán không tiền mặt: Ngày càng được ưa chuộng

Dịch Covid-19 tạo “cú huých” thúc đẩy xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) trong chi tiêu của người tiêu dùng (NTD). Và, hơn 63% số người trưởng thành tại Việt Nam có tài khoản ở ngân hàng cũng là điều kiện quan trọng để ngân hàng số phát triển.

Tăng trưởng nhanh

Giao dịch TTKDTM ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt, thói quen tiêu dùng qua kênh mua sắm online trong dịch Covid-19 với nhiều ưu điểm vượt trội đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi của loại hình dịch vụ thanh toán này.

Ông Phạm Tiến Dũng – Vụ trưởng Vụ thanh toán Ngân hàng Nhà nước (NHNN) – cho hay, TTKDTM đã có sự thay đổi rất lớn khi mọi thứ đều “lên mạng”. Trước kia, không có chuyện ngân hàng chịu trách nhiệm về cân gạo, cân thịt của NTD, nhưng hiện giờ người dùng đặt hàng qua ngân hàng và ngân hàng chịu trách nhiệm về những giao dịch này.

Thanh toán không dùng tiền mặt được dự báo sẽ tăng mạnh

Đánh giá về tốc độ tăng trưởng của hình thức TTKDTM, ông Nguyễn Đăng Hùng – Phó Tổng giám đốc Napas – cho biết: Hiện Napas xử lý 2,8 triệu giao dịch/ngày, tức gần 21.000 tỷ đồng/ngày, tương ứng gần 1 tỷ USD.

Cũng theo số liệu của NHNN, có đến 65% giao dịch TTKDTM đã được miễn và giảm phí trong đợt dịch Covid-19 vừa qua. Điển hình có ngân hàng đã giảm phí giao dịch từ 7.000 đồng/1 lượt xuống còn 0 đồng, trên 50% ngân hàng đã giảm phí. Hiện, tỷ trọng các giao dịch không dùng tiền mặt dưới 2 triệu đồng chiếm đến 70% giao dịch thanh toán.

“Nuôi dưỡng” thói quen tiêu dùng

Hiện nhiều nơi đã áp dụng TTKDTM và người dân cũng được hưởng nhiều tiện ích với phương thức thanh toán mới này. Tuy nhiên, chính sự thay đổi của người dùng đang đặt ra những thách thức mới cho các ngân hàng.

Theo ông Phạm Tiến Dũng, xây dựng hệ sinh thái là câu chuyện sống còn của các ngân hàng để giữ chân khách hàng. Vì hiện nay, người dân dùng ngân hàng điện tử không chỉ để chuyển khoản mà còn để thanh toán vé máy bay, bảo hiểm, vay tiêu dùng, mua sắm hàng hóa…

Ông Phạm Tiến Dũng cho hay, tháng 6 tới đây Chính phủ sẽ ban hành nghị định mới về TTKDTM. Nhưng, còn rất nhiều việc phải làm để phương thức này trở nên đại chúng hơn, thao tác thực hiện dễ và nhanh hơn nữa, để người lớn tuổi, người ở nông thôn cũng có thể thực hiện dễ dàng.

Với phương châm lấy khách hàng làm trọng tâm, ứng dụng thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0) làm nhân tố quyết định, để phát triển TTKDTM thời gian tới, NHNN xác định tiếp tục xây dựng, bổ sung hành lang pháp lý cho hoạt động động thanh toán điện tử, đáp ứng yêu cầu đối với các mô hình kinh doanh và sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng CNTT, trong đó tập trung vào ngân hàng số, thanh toán số…

Ngoài những giải pháp thiết thực của NHNN, hiện các ngân hàng cũng đang chung tay đẩy nhanh tiến trình thực hiện số hóa ngân hàng. Cụ thể, VietBank (Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương tín) đã triển khai ký kết biên bản ghi nhớ về việc nghiên cứu và ứng dụng thẻ chip nội địa Napas (VCCS) với Napas trong thanh toán giao thông, dự kiến thực hiện vào cuối năm 2020. Việc triển khai thí điểm ứng dụng thẻ chip nội địa Napas trong thanh toán giao thông có ý nghĩa quan trọng trong việc phổ cập các hình thức TTKDTM tới đại đa số người dân.

Theo số liệu mới nhất của NHNN, Việt Nam hiện có 88,5 triệu tài khoản ngân hàng. Riêng hệ thống thanh toán của NHNN xử lý 1 ngày 17 tỷ USD. Đến cuối năm 2019, giao dịch qua kênh internet tăng 64% về số lượng và 37% về giá trị.