Tại sao có nhiều đề thi Ngữ văn ra trùng nhau?
Đề thi trùng nhau cũng cho thấy, một số thầy cô giáo được giao nhiệm vụ ra đề chưa thật sự đầu tư và tự tin vào kiến thức, chuyên môn của mình (sợ sai sót).
LTS: Đưa ra một số nguyên nhân lý giải vì sao hiện nay lại có nhiều đề thi Ngữ văn ra trùng nhau, tác giả Sông Trà đã có bài viết chia sẻ.
Tòa soạn trân trọng gửi đến độc giả bài viết này.
Bài viết: “Hàng loạt đề thi Ngữ văn ra trùng đề khiến giáo viên ngao ngán” của tác giả Cao Nguyên đăng trên Báo điện tử Giáo dục Việt Nam (ngày 15/12) bày tỏ sự thất vọng về tình trạng nhiều đề thi môn Ngữ văn ra trùng nhau.
Thực tế diễn ra đúng như tác giả đã phản ánh. Song cũng chưa có quy định cụ thể nào yêu cầu, ràng buộc thầy cô giáo ra đề thi không được phép trùng lặp với những đề thi đã từng ra ở nơi khác.
Tại sao có nhiều đề thi Ngữ văn ra trùng nhau? (Ảnh minh họa: vov.vn).
Phải nói rằng, so với các môn tự nhiên thì việc ra đề thi ở môn Ngữ văn có thuận lợi, dễ dàng hơn, vì nguồn ngữ liệu rất phong phú, đa dạng, nhất là đề thi, câu hỏi thuộc về nghị luận xã hội.
Tôi từng tham gia ra đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, tôi biết mỗi thầy cô giáo có một “gu” ra đề và nguồn tư liệu khác nhau.
Giữa nguồn tư liệu phong phú, mênh mông như hiện nay, các thầy cô giáo không thể nắm bắt, thuộc nhớ hết những đề thi, ngữ liệu nào đã ra rồi hay chưa từng ra, nếu như các thầy cô giáo đó không “bật mí” với các thầy cô giáo khác.
Video đang HOT
Đến lúc học sinh làm xong bài, các đề thi, đáp án được công khai rộng rãi thì mới hay rằng đề thi này, câu hỏi kia trùng lặp, giống y chang ở tài liệu, sách tham khảo chỗ khác. Tất nhiên sẽ có lời bàn tán xôn xao trong đồng nghiệp, đồng môn với nhau.
Theo tôi, đề thi trùng nhau có mấy lý do sau đây:
Đề thi trùng nhau, có thể do ngẫu nhiên những “tư tưởng lớn” gặp nhau.
Đề thi trùng nhau, phần lớn do các thầy cô giáo “kết” ngữ liệu, cách hỏi của đề thi của tác giả, nơi đã từng ra.
Đề thi trùng nhau cũng cho thấy, một số thầy cô giáo được giao nhiệm vụ ra đề chưa thật sự đầu tư và tự tin vào kiến thức, chuyên môn của mình (sợ sai sót) nên quá phụ thuộc, ỷ lại vào những ngữ liệu, đề thi đã có sẵn.
Giáo viên và học sinh quan ngại nhất là một số thầy cô giáo cố tình ra đề thi trùng để học sinh của mình đi thi được hưởng lợi hơn so với học sinh các trường khác (không có người được mời ra đề thi). Đây cũng là một biểu hiện của căn “bệnh” sính thành tích mà ra.
Để khắc phục được tình trạng đề thi ra trùng nhau, cái chính nằm ở khâu quán triệt, yêu cầu của lãnh đạo hội đồng ra đề thi và thái độ, trách nhiệm, bản lĩnh nghề nghiệp của các thầy cô giáo được mời ra đề thi.
Chọn lựa các giáo viên có tâm huyết, kiến thức sâu rộng, chuyên môn vững vàng thì chắc chắn sẽ bớt chuyện trùng đề.
Các hội đồng ra đề thi hạn chế chọn các thầy cô giáo ở trường có nhiều học sinh tham gia dự thi.
Trong trường hợp bắt buộc, chủ tịch hội đồng ra đề thi học sinh giỏi có thể yêu cầu tổ hợp đề, không lấy toàn bộ đề của một giáo viên để bớt đi chuyện “trúng tủ”, “mớn” sẵn đề cho học sinh của mình.
SÔNG TRÀ
Theo giaoducthoidai
Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn tại Hà Nội: Đề cao sự giao thoa giữa lý trí và cảm xúc
Ngày 3/10, Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức kỳ thi học sinh giỏi dành cho học sinh lớp 12 trên địa bàn TP. Trong đó, đề thi Ngữ văn được nhiều thầy cô nhận xét "đề mở, có tính giáo dục cao và khơi gợi sự sáng tạo ở học sinh".
Nữ sinh Hà Nội (Ảnh minh họa)
Đề văn mở
Đề thi học sinh giỏi (HSG) môn Ngữ văn có hai câu hỏi; nghị luận xã hội: 8 điểm và nghị luận văn học: 12 điểm. Cả hai câu hỏi đều thu hút sự chú ý của cộng đồng người yêu văn và được đánh giá cao về mức độ yêu cầu thí sinh tư duy hướng đến dạy học phát triển năng lực.
Nhận xét chung về đề thi, cô Vũ Thị Đỗ Quyên, GV Trường THPT Quang Trung (Đống Đa, Hà Nội) cho biết: Câu nghị luận xã hội mang tính mở, tạo cho HS cách suy nghĩ độc lập, sáng tạo. Câu nghị luận văn học tránh được bài văn mẫu. Tác phẩm văn học được đặt trong đời sống, có cuộc sống đồng hành cùng với sự phát triển của thời đại.
Với đề thi kiểu này, HS không thể học tủ, học vẹt theo bài mẫu. Các em phải có tư duy độc lập, kể cả tư duy phản biện để có cái nhìn mới về văn học.
Đồng quan điểm, cô Hà Hồng Chuyên, GV Trường THPT Việt Nam - Ba Lan (Hà Nội) cho rằng, đây là dạng đề mở - mở ở việc để cho học sinh lựa chọn nội dung bàn luận và lựa chọn phạm vi tư liệu, dẫn chứng trong đời sống, trong văn học và nhiều lĩnh vực khác để đưa vào bài viết của mình. Đề thi yêu cầu HS có khả năng phân tích, bàn luận để tìm ra vấn đề có giá trị nhất, gắn với đời sống thực tiễn xã hội. Vì vậy, HS cần có khả năng tư duy, lập luận vấn đề, có khả năng liên tưởng với thực tiễn xã hội.
Đòi hỏi học sinh phải có nhiều kỹ năng, thao tác
Ở phần nghị luận xã hội (câu 1), đề đặt ra yêu cầu HS trình bày cảm nghĩ về lời nhắn nhủ của La Fontaine: "Hãy học suy nghĩ bằng trái tim và hãy học cảm xúc bằng lý trí". "Với tôi đây là câu hỏi hay, có tính giáo dục cao và gợi mở cho học sinh nhiều điều", cô Nguyễn Thị Tuyết, GV Trường THPT Hoài Đức (Hà Nội) chia sẻ.
Câu nghị luận xã hội đề cao sự giao thoa giữa lý trí và cảm xúc. Lời nhắn nhủ của La Fontaine: "Hãy học suy nghĩ bằng trái tim và hãy học cảm xúc bằng lý trí" với những yếu tố tưởng chừng rất mâu thuẫn, đối lập, nhưng nhắc nhở chúng ta cần có sự kết hợp hài hòa giữa lý trí và tình cảm, cảm xúc để có sự cân bằng trong cuộc sống.
HS có thể đưa ra những lý lẽ, dẫn chứng để nhận định rằng: Trong thế giới đầy rẫy những lời giả dối, những điểm mù, mặt nạ mang hình người..., việc nhìn thấu bản chất của một sự việc, của hành động hay của một người không tránh khỏi khó khăn. Thực ra, lý trí và cảm xúc không thống nhất khiến chúng ta thường đưa ra những quyết định sai lầm. Khi tìm giải pháp cho một vấn đề, người ta cần suy nghĩ và hành động tuân theo lý trí. Vậy làm thế nào để cân bằng giữa lý trí và cảm xúc? Làm thế nào để ta có một trí tuệ cảm xúc đúng đắn? Làm thế nào để biết lúc nào ta nên dùng cảm xúc để truyền tải lý trí và ngược lại, dùng lý trí để bộc lộ cảm xúc của mình? Mỗi cá nhân cần tránh những suy nghĩ cảm tính nhưng cũng cần hạn chế cách sống lý tính cực đoan sẽ khiến con người khô khan cảm xúc, hành động duy lý cứng nhắc. Bài làm đòi hỏi HS nhiều kỹ năng, thao tác như giải thích, chứng minh, bình luận. Khi bàn luận, các em cũng cần rút ra bài học về nhận thức và hành động cho chính bản thân mình.
Tạo điều kiện để học sinh phá cách
Theo cô Hà Hồng Chuyên, câu hỏi về nghị luận văn học (câu 2) yêu cầu bằng những trải nghiệm văn học, HS bình luận về nhận định:"Không phải là một cái gì đó cố định và bất biến, mỗi tác phẩm văn học mang ý nghĩa của một cuộc đối thoại về cả hình thức cũng như nội dung". Câu hỏi không trói buộc vào một tác phẩm cụ thể, tạo điều kiện để học sinh phá cách, bùng phát và khai phóng cảm xúc trong diễn đạt và lập luận.
Đề yêu cầu thí sinh trình bày cách hiểu của mình bằng những trải nghiệm đọc các tác phẩm văn học. Đề thi biểu hiện đúng quan điểm không chọn những em học sinh có khả năng phân tích đều mà chọn những em có điểm sáng, có chất văn riêng và có lối suy nghĩ ấn tượng.
Gần đây, xuất hiện nhiều đề Ngữ văn ghi những dấu ấn đặc biệt trên hành trình đổi mới dạy học và đánh giá môn Ngữ văn. Nếu trước đây, đề Ngữ văn "truyền thống" nặng về học thuộc, học tủ thì giờ cách dạy học và kiểm tra đánh giá môn Ngữ văn nghiêng theo hướng đòi hỏi tư duy, quan điểm, suy nghĩ thật của các em. Đặc biệt môn Ngữ văn trong chương trình mới hướng đến phát triển năng lực người học.
Theo cô Nguyễn Thị Tuyết, muốn giải quyết yêu cầu này của đề, ngoài việc vận dụng thao tác giải thích để xác định vấn đề lý luận văn học được nêu ra, học sinh cần lựa chọn đúng, hợp lý dẫn chứng chứng minh. Phần phân tích và chứng minh trong bài văn nghị luận chiếm một vị trí quan trọng, quyết định việc bài văn có được triển khai đúng hướng, vấn đề có được sáng rõ hay không và khả năng cảm thụ văn chương của học sinh như thế nào.
"Hướng ra đề thi như thế này có tác dụng tốt với học sinh, làm giảm tình trạng học "vẹt", học sáo mòn trong các nhà trường", cô Tuyết chia sẻ.
Lê Đăng
Theo giaoducthoidai
Tuyển sinh lớp 10 Sóc Trăng: Thí sinh "trúng tủ" môn Văn Ngày 15/6, gần 12.000 học sinh lớp 9 ở tỉnh Sóc Trăng bước vào ngày thi đầu tiên của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2019 - 2020. Kết thúc buổi thi đầu tiên với môn Ngữ Văn, nhiều thí sinh rời phòng thi với tâm trạng thoải mái vì "trúng tủ". Thí sinh Nguyễn Nhật Sáng (trường THCS Lê...