Sức khỏe tuổi mãn kinh của 13 triệu phụ nữ bị ‘bỏ quên’
Cả nước có khoảng 13 triệu chị em bước vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh với nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng
Thông tin này được bác sĩ Đinh Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ – Trẻ em (Bộ Y tế) chia sẻ tại hội thảo về thực trạng chăm sóc sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, do Bộ Y tế tổ chức, chiều 16-10.
Ước tính, cả nước có khoảng 13 triệu phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh và mãn kinh (từ 45 tuổi trở lên). Nếu tính nhóm phụ nữ bắt đầu suy giảm nội tiết tố (35 tuổi trở lên), cả nước có hơn 20 triệu, chiếm 1/5 dân số.
Sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh chưa được quan tâm. Ảnh minh họa
Chất lượng cuộc sống, sức khỏe suy giảm
Suy giảm nội tiết dẫn đến tiền mãn kinh và mãn kinh là quá trình sinh lý của người phụ nữ. Khi suy giảm nội tiết tố, sức khỏe chị em xuất hiện nhiều rắc rối. Họ phải đối mặt với các vấn đề như suy giảm chất lượng cuộc sống với những triệu như bốc hỏa, mất ngủ, mệt mỏi, giảm ham muốn tình dục, đau xương khớp, loãng xương và các hậu quả lâu dài về tim mạch, suy giảm trí nhớ.
“Những vấn đề suy giảm nội tiết tố ảnh hưởng đến sức khỏe, gia đình, công việc nhưng hầu hết mọi người, kể cả chị em lại cho rằng việc suy giảm nội tiết tố, mãn kinh là vấn đề sinh lý bình thường nên cố gắng chịu đựng”- bác sĩ Tuấn nói.
Ông Tuấn cho biết Bộ Y tế đang xây dựng Hướng dẫn quốc gia về chăm sóc sức khỏe phụ nữ tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh; đồng thời tăng cường truyền thông để phụ nữ chủ động chia sẻ với bác sĩ về sức khỏe và các triệu chứng rối loạn liên quan đến mãn kinh, để được tư vấn, điều trị tốt nhất.
Tại hội thảo, PGS-TS Lưu Thị Hồng, Tổng thư ký Hội phụ sản Việt Nam cho biết độ tuổi mãn kinh trung bình tại các nước phát triển là 51-52 tuổi. Tại Việt Nam, độ tuổi mãn kinh trung bình là 48-50 tuổi. Tuy nhiên, sau 35 tuổi, số lượng nang noãn buồng trứng ở phụ nữ giảm, nội tiết bắt đầu thay đổi.
Video đang HOT
PGS Lưu Thị Hồng cho biết sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh chưa được quan tâm
Phần lớn phụ nữ gặp các triệu chứng rối loạn mãn kinh lầm tưởng rằng những biểu hiện này có liên quan đến các chuyên khoa khác như thần kinh, cơ xương khớp… Trong khi đó, sau mãn kinh, phụ nữ còn sống thêm 20-30 năm, tương đương một phần ba cuộc đời và thường phải đối mặt với suy giảm chất lượng cuộc sống. Thậm chí, phần lớn phụ nữ chịu đựng thời kỳ này một cách âm thầm.
Theo PGS Hồng, dù các vấn đề của phụ nữ mãn kinh rất nhiều nhưng họ thường không đi khám chuyên khoa mà tự tìm kiếm thông tin trên mạng hoặc qua lời khuyên của bạn bè, người bán thuốc.
Không tùy tiện dùng thuốc nội tiết
Để vượt qua thời kỳ mãn kinh khỏe mạnh, bác sĩ Trần Thị Thu Hạnh, Phó Khoa Phụ nội tiết (Bệnh viện Phụ sản Trung ương) khuyên chị em cần chăm sóc sức khỏe tinh thần, cải thiện chế độ sinh hoạt, luyện tập thể dục thường xuyên; ăn uống và bổ sung các vi chất như canxi, vitamin D, chất xơ, ăn chế độ giàu thực vật… Nếu có những rối loạn, bất thường cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị phù hợp.
Bác sĩ khuyến cáo phụ nữ thêm đi thăm khám khi gặp các vấn đề về sức khỏe
“Phụ nữ muốn dùng các thuốc nội tiết tố cần đi khám và được bác sĩ tư vấn, kê đơn, không tự ý dùng thuốc hay thực phẩm chức năng tùy tiện vì có thể sẽ sinh ra tác dụng phụ, gây nguy cơ ung thư vú, đột quỵ, huyết khối… Thời gian sử dụng, liều dùng, đường dùng của thuốc (uống hay bôi ngoài da…) phải được bác sĩ chỉ định tùy theo đối tượng.”- bác sĩ Hạnh lưu ý.
Thêm bằng chứng nên ăn mỗi ngày một quả trứng
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy trứng tốt cho não, là một phần của chế độ ăn lành mạnh cho não, giúp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy ăn một quả trứng mỗi ngày có ích trong việc giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ.
1. Ăn trứng có thể cải thiện đáng kể sức khỏe não bộ
Ngày càng có nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng việc tăng lượng trứng có thể cải thiện trí nhớ và ngăn ngừa chứng mất trí.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nutrients (tạp chí khoa học về dinh dưỡng của Australia) tháng 10/2024 cho thấy những người tham gia ăn một quả trứng mỗi ngày có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn so với những người ăn trứng hàng tuần hoặc hàng tháng.
Tác giả chính Precious Igbinigie là một nhà nghiên cứu về sức khỏe và hạnh phúc tại Đại học Wolverhampton ở Anh cho biết: "Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng và là nguồn cung cấp choline, folate, vitamin D, iốt , vitamin B, protein chất lượng cao. Tác dụng bảo vệ của việc tiêu thụ trứng hàng ngày chống lại chứng mất trí ở người lớn tuổi có thể là do sự hiện diện của các hợp chất hoạt tính sinh học và nhiều chất dinh dưỡng khác như protein chất lượng cao, acid béo không bão hòa, vitamin".
Ăn trứng có những lợi ích với sức khỏe não bộ.
2. Trứng có thể bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức
Nghiên cứu đã so sánh dữ liệu sức khỏe trong hai năm về thói quen ăn uống của 233 người lớn mắc chứng mất trí và một số lượng tương đương không mắc chứng mất trí, tất cả đều từ các phòng khám sức khỏe cộng đồng và hệ thống quản lý chứng mất trí ở Quảng Châu, Trung Quốc. Trung bình có 74 người tham gia và hơn 60 phần trăm là phụ nữ.
Khi so sánh nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, các nhà khoa học đã phân loại thói quen ăn trứng của những người tham gia thành các nhóm: không ăn; một quả trứng mỗi tháng; một quả trứng mỗi tuần; một quả trứng mỗi ngày hoặc hai quả mỗi ngày hoặc nhiều hơn.
Phân tích trong nghiên cứu cho thấy một người ăn càng ít trứng thì nguy cơ mắc chứng mất trí càng cao: So với những người ăn một quả trứng mỗi ngày, những người ăn trứng hàng tuần có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn 1,76 lần, trong khi những người ăn một quả trứng mỗi tháng có nguy cơ mắc chứng mất trí cao hơn 4 lần.
Những phát hiện này được đưa ra chỉ vài tháng sau một cuộc điều tra liên quan đến hơn 1.000 người lớn tuổi cho thấy rằng ăn nhiều hơn một quả trứng mỗi tuần có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ Alzheimer.
3. Tại sao trứng giúp tăng cường trí não?
Tiến sĩ Elizabeth Mills, Phó giám đốc Phòng chống lão hóa và bệnh Alzheimer tại Quỹ khám phá thuốc điều trị bệnh Alzheimer (người không tham gia vào nghiên cứu nói trên) cho biết: "Vì trứng thường có giá trị dinh dưỡng tuyệt vời nên mối quan hệ được quan sát thấy giữa việc tiêu thụ trứng như một phần của chế độ ăn uống bổ dưỡng và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp không có gì đáng ngạc nhiên".
TS. Mills nhấn mạnh rằng những người tham gia thường xuyên ăn trứng cũng có xu hướng ăn các thực phẩm giàu dinh dưỡng khác như thịt, rau và trái cây.
Theo TS. Mills, chứa nhiều chất dinh dưỡng liên quan đến sức khỏe não bộ ở dạng dễ hấp thụ và sử dụng cho cơ thể. Điều này có thể giải thích tại sao trứng nói riêng có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí.
TS. Mills giải thích: "Trứng là một loại protein hoàn chỉnh, nghĩa là chúng chứa tất cả chín loại acid amin thiết yếu là những loại mà cơ thể không thể tự sản xuất. Một trong những chất dinh dưỡng quan trọng giúp xây dựng não bộ có nhiều trong trứng là choline. Nó được kết hợp vào acetylcholine, một trong những chất truyền tin hóa học được sử dụng để giao tiếp trong não và rất cần thiết cho các quá trình học tập và ghi nhớ".
Trước đây, các bác sĩ đã cảnh báo rằng trứng có thể không tốt cho sức khỏe tim mạch do lượng cholesterol cao trong lòng đỏ trứng, được cho là làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Quan điểm đó đã thay đổi đáng kể theo thời gian và các nghiên cứu lớn gần đây đã phát hiện ra rằng lượng cholesterol trong một quả trứng mỗi ngày là an toàn cho hầu hết mọi người.
Trứng là một loại protein hoàn chỉnh chứa các loại acid amin thiết yếu.
Vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn về trứng và sức khỏe não bộ do nghiên cứu mới nhất có một số hạn chế: Số lượng người tham gia tương đối nhỏ và giới hạn trong một khu vực địa lý, trong khi thông tin về chế độ ăn uống dựa trên trí nhớ của người tham gia có độ tin cậy không cao.
Ngoài ra, một số kết quả không ủng hộ phát hiện rằng tiêu thụ nhiều trứng hơn tương đương với tỷ lệ mắc chứng mất trí thấp hơn vì vậy cần được thêm nhiều nghiên cứu để xác định một người nên ăn bao nhiêu trứng để có được lợi ích về nhận thức cao nhất.
TS. Mills khuyến nghị: "Là một loại protein hoàn chỉnh giàu dinh dưỡng, trứng có thể là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh cho não bộ khi kết hợp với các thực phẩm tốt cho não bộ khác, chẳng hạn như rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt".
6 vấn đề thường gặp ở người cao tuổi Tuổi càng cao kèm theo cơ chế thoái hóa tự nhiên khiến nhiều chức năng cơ quan suy giảm. Bệnh ở người cao tuổi thường trở thành mạn tính, kéo dài hay tái phát và khó điều trị hơn. Tuổi già cũng được đặc trưng bởi sự xuất hiện của một số tình trạng sức khỏe phức tạp thường được gọi là hội...