Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa

Theo dõi VGT trên

Mỗi cân trà, nghệ nhân Hà thành ướp cùng 1.000 -1.200 bông sen vì thế người nước ngoài đã không ít lần xuýt xoa trước nghệ thuật ướp trà cầu kỳ, tinh tế của người Hà Nội.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 1

Ảnh:phache.net

Trong nghệ thuật ướp trà này, trà mạn hảo được ưa chuộng hơn cả. Nguyên liệu là trà Tuyết Shan cổ thụ vùng mạn ngược Hà Giang, mọc tự nhiên trên những dãy núi cao 800 -1.300 m, quanh năm sương phủ. Các nghệ nhân trà Hà Nội trân trọng, nâng niu từng búp trà này như một báu vật. Họ chọn lựa những búp non, những lá trà bánh tẻ rửa sạch, cho vào chõ đồ chín. Sau khi phơi khô, họ cho trà vào chum (vại), trên phủ một lớp lá chuối khô, ủ 3 – 4 năm cho trà phong hoá bớt chất chát, có độ xốp như giấy bản mà vẫn lưu giữ được hương vị đặc trưng.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 2

Video đang HOT

Ảnh:vinacuoi.vn

Khi ướp, người ta rải một lớp trà rồi một lớp gạo sen mỏng, rồi lại một lớp trà, một lớp gạo sen. Cứ thế cho đến khi hết trà. Sau cùng, phủ một lớp giấy bản. Thời gian ướp tuỳ thuộc vào độ ẩm của gạo sen nhiều hay ít, thường từ 18 -24 giờ. Sau đó, đem sàng để loại bỏ những hạt gạo sen. Sàng loại xong, trà được đóng vào những chiếc túi làm bằng giấy chống ẩm để giữ lấy cả hương sen lẫn hương trà, rồi sấy cho đến khi cánh trà khô, hương sen quyện thì bỏ ra. Lại ướp một lần sen thứ hai, thứ ba, thậm chí thứ tư, thứ năm tuỳ thuộc vào sở thích của người thưởng trà đậm hay nhạt. Càng ướp nhiều lần thì hương sen càng quyện, trà càng thơm. Trung bình, mỗi cân trà ướp cần từ 1.000 -1.200 bông sen. Cho nên, không phải ngẫu nhiên, mỗi 1kg trà sen thời xưa được đổi bằng 2 -3 chỉ vàng mà người sành trà vẫn nao nức lùng mua bằng được.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 3

Ảnh:vnthuquan.net

Với người Hà Nội, uống trà là một thú chơi thanh đạm. Pha cho mình cũng như pha trà mời khách, người ta phải để vào đó nhiều công phu. Những công phu đó, dần trở thành lễ nghi. Trong ấm trà ngon, người ta thấy phảng phất một mùi thơ và một vị triết lý. Các trà nhân từ xưa rất chú ý đến nghệ thuật thưởng trà với nhiều loại trà cụ (dụng cụ pha trà) cần thiết để làm sao cho người uống cũng có thể cảm nhận và thể nghiệm giống như các thiền sư. Dùng thìa gỗ múc trà cho vào ấm đất nung nhỏ, được gọi là “Ngọc diệp hồi cung”.

Để có được chén trà ngon thì bình trà và tách uống trà phải được làm nóng lên bằng nước sôi. Trà cụ dùng để xúc trà, lấy bã trà đều bằng tre khô hoặc gỗ thơm. Khi châm nước lần một gọi là “cao sơn trường thuỷ” rồi chắt ngay ra. Đây là thao tác tráng trà nhằm loại hết bụi bẩn và cho trà khô kịp thấm không nổi lềnh bềnh. Lần thứ hai đổ nước vào ấm gọi là “hạ sơn nhập thuỷ” nên đổ nước cao, tràn miệng bình để khi đậy nắp lại, bụi trà tràn ra hết, rồi dội nước sôi lên nắp để giữ nhiệt độ cao nhất cho ấm trà. Nước hai chính là nước ngon nhất được tạo ra trong vòng 1-2 phút, có hương vị đượm đà, thơm tho quyến rũ. Khi rót trà phải chuyên đều các chén sao cho nồng độ trà như nhau bằng cách kê khít miệng chén lại và đưa vòi ấm quay vòng. (Cách phổ biến trong truyền thống là rót ra chén tống (chén hạt mít) rồi chia đều ra các “chén quân”. Cách này ngày nay ít dùng vì phần làm nguội trà, phần hương trà phôi pha.

Dâng chén trà theo đúng cách là ngón giữa phải đỡ lấy đáy chén, ngón chỏ và cái đỡ miệng chén gọi là “Tam long giá ngọc”. Người dâng trà và người nhận đều phải cung kính cúi đầu. Trước khi uống, đưa chén trà sang tay trái, mắt nhìn theo, sau đó đưa sang phải “du sơn lâm thuỷ”. Khi uống, cầm chén trà quay lòng bàn tay vào trong, dâng chén trà lên sát mũi để thưởng thức hương trà trước, sau đó tay che miệng nháp nháp từng ngụm nhỏ nhẹ. Tay áo các quan lại phong kiến thường rất rộng cũng một phần vì lẽ dùngche miệng khi uống trà là vậy. Che miệng khi ăn, uống, cười trong chèo, tuồng, trong đời sống người Việt xưa chính là một hành vi văn hoá. Người uống cũng phải chậm rãi mím miệng nuốt khẽ cho hương trà thoát ra đằng mũi và đồng thời đọng trong cổ họng, nuốt tý nước bọt lần một, lần hai, lần ba để cảm nhận.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 4

Ảnh:baovietnam.vn

Ngoài cách uống trà trong gia đình, người Hà Nội xưa còn có các hình thức Hội trà, uống trà thưởng hoa đầu năm, uống trà thưởng hoa quý và uống trà ngũ hương. Trong đó, hội trà là hình thức tụ họp cùng thưởng trà khi có trà ngon hay dịp đặc biệt của các cụ. Thưởng trà đầu xuân là thói quen của riêng các bậc tao nhân chốn kinh thành xưa. Thường thì trước Tết, đích thân các cụ đi chọn mua hoa đào, cúc, mai trắng, thuỷ tiên ở tận vườn, chuẩn bị loại trà ngon nhất. Sáng mùng một, con cháu dành riêng cho cụ những giây phút đầu tiên để tịnh tâm và ngắm hoa, thưởng trà, sau đó mới là cả đại gia đình cùng ngồi quanh bàn trà chúc thọ cụ và nghe lời dặn dò.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 5

Ảnh:vefac.vn

Uống trà thưởng hoa quý như hoa quỳnh, hoa trà cũng là cái thú của nhiều người Tràng An. Đó cũng là hình thức hội trà quanh chậu hoa quý vào tối hoa mãn khai của những người cao tuổi, đàm đạo thế sự, văn chương và dặn dò lớp con cháu.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 6

Ảnh:phache.net

Trà ngũ hương chỉ giới hạn cho 5 người. Khay uống trà ngũ hương phải thửa 5 chỗ trũng để 5 loại hoa đang độ đượm hương nhất: cúc, sói, nhài, sen, ngâu và úp các chén kín hoa, bưng khay để lên nồi nước sôi cho hương hoa bám vào lòng chén. Pha trà mạn ngon và rót đều vào từng chén, mỗi người tham gia sẽ phải đoán hương trà trong chén của mình và cùng nhận xét. Sau mỗi chén trà, người chủ trà lại hoán vị hương để ai cũng được thưởng thức hết cái tinh tuý của hội trà ngũ hương.

Theo PNO

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tiêu điểm

6 bí quyết làm bánh xèo giòn rụm, không bị ướt bột6 bí quyết làm bánh xèo giòn rụm, không bị ướt bột
22:57:20 11/03/2025
7 mẹo luộc thịt trắng đẹp, không bị khô bở, giữ vị ngọt tự nhiên7 mẹo luộc thịt trắng đẹp, không bị khô bở, giữ vị ngọt tự nhiên
22:48:16 12/03/2025
Ba chỉ ngâm bia nướng, cuốn rau thơm rồi chấm tương ớt, nghĩ thôi đã thèm chảy nước miếngBa chỉ ngâm bia nướng, cuốn rau thơm rồi chấm tương ớt, nghĩ thôi đã thèm chảy nước miếng
06:02:47 12/03/2025
300 món ngon mỗi ngày cho thực đơn sáng, trưa, tối vừa đơn giản, tiết kiệm thời gian, cả nhà yêu thích300 món ngon mỗi ngày cho thực đơn sáng, trưa, tối vừa đơn giản, tiết kiệm thời gian, cả nhà yêu thích
22:45:55 12/03/2025
Trổ tài với cách làm cánh gà cháy tỏi ngon, thơm nức mũiTrổ tài với cách làm cánh gà cháy tỏi ngon, thơm nức mũi
06:27:10 13/03/2025
Mẹo rã đông cá nhanh, không tanh, không nát và 4 điều cần tránh mà nhiều chị em hay mắc phảiMẹo rã đông cá nhanh, không tanh, không nát và 4 điều cần tránh mà nhiều chị em hay mắc phải
22:48:57 11/03/2025
Cách nấu gà ác hầm thuốc bắc bổ dưỡng, mềm nhừ và 2 trường hợp cần hết sức lưu ý khi ănCách nấu gà ác hầm thuốc bắc bổ dưỡng, mềm nhừ và 2 trường hợp cần hết sức lưu ý khi ăn
22:50:57 11/03/2025
Chỉ với vài bước đơn giản, không tốn thời gian, bạn đã có ngay món gà hấp lá chanh không cần nước rất thơm ngon, đúng vịChỉ với vài bước đơn giản, không tốn thời gian, bạn đã có ngay món gà hấp lá chanh không cần nước rất thơm ngon, đúng vị
05:59:52 12/03/2025

Tin đang nóng

Rộ tin "động trời": Kim Soo Hyun hãm hại Seo Ye Ji, Kim Sae Ron có bằng chứng ghi lại nhiều bí mật?Rộ tin "động trời": Kim Soo Hyun hãm hại Seo Ye Ji, Kim Sae Ron có bằng chứng ghi lại nhiều bí mật?
23:07:04 12/03/2025
Tìm ra nam diễn viên đi cùng Kim Sae Ron trong vụ tai nạn xe, được Kim Soo Hyun chống lưng bao che?Tìm ra nam diễn viên đi cùng Kim Sae Ron trong vụ tai nạn xe, được Kim Soo Hyun chống lưng bao che?
21:27:01 12/03/2025
Kim Soo Hyun sắp "toang" sự nghiệp: Hủy ghi hình show cực hot, có nguy cơ bị cấm sóngKim Soo Hyun sắp "toang" sự nghiệp: Hủy ghi hình show cực hot, có nguy cơ bị cấm sóng
22:19:12 12/03/2025
2 nghệ sĩ đình đám lên kể chuyện cuối đời của Quý Bình: Hoang mang không biết ai đúng2 nghệ sĩ đình đám lên kể chuyện cuối đời của Quý Bình: Hoang mang không biết ai đúng
21:36:36 12/03/2025
Quyền Linh ngỡ ngàng khi Việt kiều Mỹ từ chối hẹn hò với nữ thư kýQuyền Linh ngỡ ngàng khi Việt kiều Mỹ từ chối hẹn hò với nữ thư ký
21:45:37 12/03/2025
Kim Soo Hyun lộ sở thích đặc biệt dành cho các bạn gái: Từ Kim Sae Ron giờ đến lượt Kim Ji Won!Kim Soo Hyun lộ sở thích đặc biệt dành cho các bạn gái: Từ Kim Sae Ron giờ đến lượt Kim Ji Won!
21:32:31 12/03/2025
Trang thư tình mùi mẫn và lời yêu của Kim Soo Hyun dành cho Kim Sae RonTrang thư tình mùi mẫn và lời yêu của Kim Soo Hyun dành cho Kim Sae Ron
21:40:43 12/03/2025
'Bắc Bling' của Hoà Minzy chiếm vị trí Top 1 'MV ra mắt ấn tượng nhất toàn cầu''Bắc Bling' của Hoà Minzy chiếm vị trí Top 1 'MV ra mắt ấn tượng nhất toàn cầu'
23:42:29 12/03/2025

Tin mới nhất

Đổi vị ngày mưa nồm ẩm với món gà hầm ớt hiểm cực bổ dưỡng

Đổi vị ngày mưa nồm ẩm với món gà hầm ớt hiểm cực bổ dưỡng

06:27:50 13/03/2025
Gà hầm ớt hiểm là món ngon bổ dưỡng, có hương vị thơm nồng, the the đầu lưỡi, dễ ăn giúp tăng cường thể lực, bồi bổ khí huyết.
Đây mới là cách làm món chân gà chiên mắm tỏi ngon tuyệt cú mèo

Đây mới là cách làm món chân gà chiên mắm tỏi ngon tuyệt cú mèo

06:26:44 13/03/2025
Chân gà dù được nhiều người ưa thích bởi lớp da giòn dai, rất thích hợp để chế biến những món nộm, nướng hay chiên thơm ngon.
Bật mí cách làm chân gà rang muối giòn, bên trong mềm thơm cực đỉnh

Bật mí cách làm chân gà rang muối giòn, bên trong mềm thơm cực đỉnh

06:25:31 13/03/2025
Chân gà rang muối có lớp ngoài giòn, bên trong mềm thơm kèm theo chén nước chấm tắc ắt hẳn sẽ khiến nhiều người mê mẩn.
Bật mí cách chiên đùi gà bằng nồi chiên không dầu cực đơn giản

Bật mí cách chiên đùi gà bằng nồi chiên không dầu cực đơn giản

06:20:17 13/03/2025
Vừa chế biến nhanh chóng, dễ dàng vừa tốt cho sức khỏe mà hương vị món ăn không hề kém cạnh gà chiên trong dầu mỡ.
Tai heo làm nộm mãi cũng chán, đem kho kiểu này được món giòn ngon, đậm đà cực hấp dẫn

Tai heo làm nộm mãi cũng chán, đem kho kiểu này được món giòn ngon, đậm đà cực hấp dẫn

06:01:41 12/03/2025
Không ngờ món tai và mũi lợn chế biến thế này lại ngon gấp bội, cả nhà ăn hết rồi lại đòi nấu tiếp. Hãy tham khảo ngay cách làm dưới đây nhé!
Đây mới là món gà rán Hàn Quốc với 3 loại nước sốt cực ngon, khó cưỡng

Đây mới là món gà rán Hàn Quốc với 3 loại nước sốt cực ngon, khó cưỡng

06:00:50 12/03/2025
Ngoài các món ăn hấp dẫn như thịt nướng, mì tương đen thì món gà rán Hàn Quốc luôn nằm trong top các món ăn Hàn Quốc quen thuộc được nhiều người yêu thích nhất.
Cách làm gà hấp xì dầu ngon với nguyên liệu đơn giản mà cực kỳ dễ làm

Cách làm gà hấp xì dầu ngon với nguyên liệu đơn giản mà cực kỳ dễ làm

06:00:19 12/03/2025
Thịt gà là một trong những thực phẩm dễ chế biến nhất, có thể kết hợp với nhiều loại gia vị, rau củ mà biến tấu thành nhiều món ngon hấp dẫn... đặc biệt là món gà hấp.
Món canh từ loại nguyên liệu gây bất ngờ: 99% mọi người chưa từng nấu mà không biết rằng siêu ngon

Món canh từ loại nguyên liệu gây bất ngờ: 99% mọi người chưa từng nấu mà không biết rằng siêu ngon

06:11:27 11/03/2025
Vào tháng 3 bạn hãy thường xuyên đưa món canh này vào thực đơn của gia đình để bổ sung dinh dưỡng, giúp cơ thể thoải mái hơn.
Cách làm bánh bao nguyên cám nhân thịt gà thập cẩm siêu ngon, cả nhà tha hồ ăn sáng

Cách làm bánh bao nguyên cám nhân thịt gà thập cẩm siêu ngon, cả nhà tha hồ ăn sáng

06:09:52 11/03/2025
Bánh bao nguyên cám nhân thịt gà phô mai thập cẩm là lựa chọn tuyệt vời cho bữa sáng hoặc bữa xế, vừa thơm ngon lại giàu dinh dưỡng.
Ngô nướng không chưa đủ, phải thêm thứ này ngô béo ngậy, thơm nức trẻ con mê tít đòi ăn suốt

Ngô nướng không chưa đủ, phải thêm thứ này ngô béo ngậy, thơm nức trẻ con mê tít đòi ăn suốt

06:09:26 11/03/2025
Ngô ngọt nướng phô mai béo ngậy, thơm lừng với lớp phô mai kéo sợi hấp dẫn. Món ăn vặt này đơn giản, dễ làm, cực hợp cho những buổi tụ họp vui vẻ!
Cách làm bánh chuối nướng cực dễ lại ngon, không thử ngay quá phí

Cách làm bánh chuối nướng cực dễ lại ngon, không thử ngay quá phí

06:09:03 11/03/2025
Một miếng bánh chuối nướng thưởng thức cùng tách trà nóng hay ly cà phê sẽ khiến ngày mới của bạn trở nên thật trọn vẹn.
Độc đáo măng xào lá nghệ: Hương quê dân dã, ăn một lần nhớ mãi

Độc đáo măng xào lá nghệ: Hương quê dân dã, ăn một lần nhớ mãi

06:08:32 11/03/2025
Món ăn có độ giòn của măng, thêm chút lá nghệ xắt sợi thơm lừng, sự kết hợp hoàn hảo này khiến cho ai ăn chắc cũng sẽ nhớ.

Có thể bạn quan tâm

Kim Sae Ron bị "chú" ép tiếp khách mới gặp nạn, danh tính kẻ đi cùng cực sốc?

Kim Sae Ron bị "chú" ép tiếp khách mới gặp nạn, danh tính kẻ đi cùng cực sốc?

Sao châu á

07:07:58 13/03/2025
Những uẩn khúc xoay quanh mối tình chú - cháu của Kim Sae Ron và Kim Soo Hyun đang là chủ đề nóng được dân chúng cả châu Á quan tâm. Mới đây, 1 người bạn của Sae Ron đã có tiết lộ bất ngờ về vụ ta.i nạ.n năm xưa.
Nhân viên cửa hàng CellphoneS ở Bắc Ninh trộm cắp 26 điện thoại iPhone

Nhân viên cửa hàng CellphoneS ở Bắc Ninh trộm cắp 26 điện thoại iPhone

Pháp luật

07:00:20 13/03/2025
Lợi dụng sơ hở trong quá trình quản lý cửa hàng, Nguyễn Khắc Đạt đã lấy trộm cắp 26 chiếc điện thoại iPhone các loại trị giá gần 800 triệu đồng rồi mang bán lại cho các cửa hàng khác.
Cục Hàng không đánh giá gì về máy bay C909 do Trung Quốc sản xuất?

Cục Hàng không đánh giá gì về máy bay C909 do Trung Quốc sản xuất?

Tin nổi bật

06:40:22 13/03/2025
Thông tin hãng hàng không Vietjet đề xuất đưa 2 máy bay COMAC C909 do Công ty Thương mại máy bay Trung Quốc (COMAC) sản xuất vào khai thác tại Việt Nam gây chú ý.
Cảnh nhạy cảm trong phim "3 xu" bị la ó, tổng tài phản ứng khiến dân mạng "ngại giùm"

Cảnh nhạy cảm trong phim "3 xu" bị la ó, tổng tài phản ứng khiến dân mạng "ngại giùm"

Phim việt

06:31:44 13/03/2025
Trong những diễn biến mới nhất của phim 18+ gây bão mạng nhất lúc này - Nàng Kiều Lỡ Bước, nhân vật tổng tài Khanh (Nhật Hào) tiếp tục khiến khán giả phải mắc cỡ giùm.
Nữ chính phim 18+: Lộ vóc dáng thật, chi tiết nóng bị soi từ phim ra đời thực

Nữ chính phim 18+: Lộ vóc dáng thật, chi tiết nóng bị soi từ phim ra đời thực

Hậu trường phim

06:00:27 13/03/2025
Dương Châu Uyên khiến cõi mạng dậy sóng khi đăng 3 bức ảnh chụp cùng 3 nam chính của bộ phim, đồng thời nhờ khán giả chọn giúp mình xem ai là chàng trai hợp với Kiều nhất.
Mẹ chồng lương hưu 14 triệu/tháng vẫn bỏ bê nhà cửa nhận trông con hàng xóm, tôi liền sôi máu lao sang mắng xối xả khiến tất cả bẽ bàng

Mẹ chồng lương hưu 14 triệu/tháng vẫn bỏ bê nhà cửa nhận trông con hàng xóm, tôi liền sôi máu lao sang mắng xối xả khiến tất cả bẽ bàng

Góc tâm tình

05:18:41 13/03/2025
Tôi chẳng thể ngờ một ngày mình lại biến thành một người đàn bà chanh chua, hung dữ chỉ vì hành động của mẹ chồng.
Azerbaijan tạo con đường hòa giải với Nga?

Azerbaijan tạo con đường hòa giải với Nga?

Thế giới

05:15:50 13/03/2025
Sự kiện trên đã châm ngòi cho một loạt cuộc trao đổi gay gắt giữa Baku và Moskva. Tình hình trở nên căng thẳng đến mức Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev được cho là đã từ chối nhận cuộc gọi từ lãnh đạo Chechnya Ramzan Kadyrov.
Lời nhắn không ngờ nữ hành khách nhận được từ phi công ngay giữa sân bay

Lời nhắn không ngờ nữ hành khách nhận được từ phi công ngay giữa sân bay

Netizen

23:49:58 12/03/2025
Một nữ hành khách 23 tuổi mới đây đã tiết lộ việc cô bất ngờ nhận được lời nhắn viết trên chiếc khăn ăn từ phi công ngay giữa sân bay.
Công ty Sen Vàng lên tiếng xin lỗi lùm xùm kẹo rau của Thuỳ Tiên

Công ty Sen Vàng lên tiếng xin lỗi lùm xùm kẹo rau của Thuỳ Tiên

Sao việt

23:34:14 12/03/2025
Sau nhiều ngày im lặng, công ty quản lý của Hoa hậu Thuỳ Tiên đã có động thái trong vụ lùm xùm quảng cáo của nàng hậu.
Fan Jennie "ngửa mặt lên trời": Chuyên trang âm nhạc khó tính nhất thế giới chấm điểm album RUBY cao kỷ lục, nhưng...

Fan Jennie "ngửa mặt lên trời": Chuyên trang âm nhạc khó tính nhất thế giới chấm điểm album RUBY cao kỷ lục, nhưng...

Nhạc quốc tế

22:26:36 12/03/2025
Jennie đưa đến tuyên bố cá nhân đậm nét trong xuyên suốt 15 bài nhạc, cho thấy sự trưởng thành sau 9 năm hoạt động với tư cách là thành viên nhóm nhạc toàn cầu.
Vì sao MV Bắc Bling 'gây sốt'?

Vì sao MV Bắc Bling 'gây sốt'?

Nhạc việt

22:16:04 12/03/2025
MV Bắc Bling của Hòa Minzy đang là hiện tượng trên các nền tảng nghe nhìn trực tuyến, không chỉ chinh phục khán giả trong nước mà còn gây ấn tượng mạnh mẽ với quốc tế.