Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa

Theo dõi VGT trên

Mỗi cân trà, nghệ nhân Hà thành ướp cùng 1.000 -1.200 bông sen vì thế người nước ngoài đã không ít lần xuýt xoa trước nghệ thuật ướp trà cầu kỳ, tinh tế của người Hà Nội.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 1

Ảnh:phache.net

Trong nghệ thuật ướp trà này, trà mạn hảo được ưa chuộng hơn cả. Nguyên liệu là trà Tuyết Shan cổ thụ vùng mạn ngược Hà Giang, mọc tự nhiên trên những dãy núi cao 800 -1.300 m, quanh năm sương phủ. Các nghệ nhân trà Hà Nội trân trọng, nâng niu từng búp trà này như một báu vật. Họ chọn lựa những búp non, những lá trà bánh tẻ rửa sạch, cho vào chõ đồ chín. Sau khi phơi khô, họ cho trà vào chum (vại), trên phủ một lớp lá chuối khô, ủ 3 – 4 năm cho trà phong hoá bớt chất chát, có độ xốp như giấy bản mà vẫn lưu giữ được hương vị đặc trưng.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 2

Ảnh:vinacuoi.vn

Khi ướp, người ta rải một lớp trà rồi một lớp gạo sen mỏng, rồi lại một lớp trà, một lớp gạo sen. Cứ thế cho đến khi hết trà. Sau cùng, phủ một lớp giấy bản. Thời gian ướp tuỳ thuộc vào độ ẩm của gạo sen nhiều hay ít, thường từ 18 -24 giờ. Sau đó, đem sàng để loại bỏ những hạt gạo sen. Sàng loại xong, trà được đóng vào những chiếc túi làm bằng giấy chống ẩm để giữ lấy cả hương sen lẫn hương trà, rồi sấy cho đến khi cánh trà khô, hương sen quyện thì bỏ ra. Lại ướp một lần sen thứ hai, thứ ba, thậm chí thứ tư, thứ năm tuỳ thuộc vào sở thích của người thưởng trà đậm hay nhạt. Càng ướp nhiều lần thì hương sen càng quyện, trà càng thơm. Trung bình, mỗi cân trà ướp cần từ 1.000 -1.200 bông sen. Cho nên, không phải ngẫu nhiên, mỗi 1kg trà sen thời xưa được đổi bằng 2 -3 chỉ vàng mà người sành trà vẫn nao nức lùng mua bằng được.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 3

Ảnh:vnthuquan.net

Với người Hà Nội, uống trà là một thú chơi thanh đạm. Pha cho mình cũng như pha trà mời khách, người ta phải để vào đó nhiều công phu. Những công phu đó, dần trở thành lễ nghi. Trong ấm trà ngon, người ta thấy phảng phất một mùi thơ và một vị triết lý. Các trà nhân từ xưa rất chú ý đến nghệ thuật thưởng trà với nhiều loại trà cụ (dụng cụ pha trà) cần thiết để làm sao cho người uống cũng có thể cảm nhận và thể nghiệm giống như các thiền sư. Dùng thìa gỗ múc trà cho vào ấm đất nung nhỏ, được gọi là “Ngọc diệp hồi cung”.

Để có được chén trà ngon thì bình trà và tách uống trà phải được làm nóng lên bằng nước sôi. Trà cụ dùng để xúc trà, lấy bã trà đều bằng tre khô hoặc gỗ thơm. Khi châm nước lần một gọi là “cao sơn trường thuỷ” rồi chắt ngay ra. Đây là thao tác tráng trà nhằm loại hết bụi bẩn và cho trà khô kịp thấm không nổi lềnh bềnh. Lần thứ hai đổ nước vào ấm gọi là “hạ sơn nhập thuỷ” nên đổ nước cao, tràn miệng bình để khi đậy nắp lại, bụi trà tràn ra hết, rồi dội nước sôi lên nắp để giữ nhiệt độ cao nhất cho ấm trà. Nước hai chính là nước ngon nhất được tạo ra trong vòng 1-2 phút, có hương vị đượm đà, thơm tho quyến rũ. Khi rót trà phải chuyên đều các chén sao cho nồng độ trà như nhau bằng cách kê khít miệng chén lại và đưa vòi ấm quay vòng. (Cách phổ biến trong truyền thống là rót ra chén tống (chén hạt mít) rồi chia đều ra các “chén quân”. Cách này ngày nay ít dùng vì phần làm nguội trà, phần hương trà phôi pha.

Dâng chén trà theo đúng cách là ngón giữa phải đỡ lấy đáy chén, ngón chỏ và cái đỡ miệng chén gọi là “Tam long giá ngọc”. Người dâng trà và người nhận đều phải cung kính cúi đầu. Trước khi uống, đưa chén trà sang tay trái, mắt nhìn theo, sau đó đưa sang phải “du sơn lâm thuỷ”. Khi uống, cầm chén trà quay lòng bàn tay vào trong, dâng chén trà lên sát mũi để thưởng thức hương trà trước, sau đó tay che miệng nháp nháp từng ngụm nhỏ nhẹ. Tay áo các quan lại phong kiến thường rất rộng cũng một phần vì lẽ dùngche miệng khi uống trà là vậy. Che miệng khi ăn, uống, cười trong chèo, tuồng, trong đời sống người Việt xưa chính là một hành vi văn hoá. Người uống cũng phải chậm rãi mím miệng nuốt khẽ cho hương trà thoát ra đằng mũi và đồng thời đọng trong cổ họng, nuốt tý nước bọt lần một, lần hai, lần ba để cảm nhận.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 4

Ảnh:baovietnam.vn

Ngoài cách uống trà trong gia đình, người Hà Nội xưa còn có các hình thức Hội trà, uống trà thưởng hoa đầu năm, uống trà thưởng hoa quý và uống trà ngũ hương. Trong đó, hội trà là hình thức tụ họp cùng thưởng trà khi có trà ngon hay dịp đặc biệt của các cụ. Thưởng trà đầu xuân là thói quen của riêng các bậc tao nhân chốn kinh thành xưa. Thường thì trước Tết, đích thân các cụ đi chọn mua hoa đào, cúc, mai trắng, thuỷ tiên ở tận vườn, chuẩn bị loại trà ngon nhất. Sáng mùng một, con cháu dành riêng cho cụ những giây phút đầu tiên để tịnh tâm và ngắm hoa, thưởng trà, sau đó mới là cả đại gia đình cùng ngồi quanh bàn trà chúc thọ cụ và nghe lời dặn dò.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 5

Ảnh:vefac.vn

Uống trà thưởng hoa quý như hoa quỳnh, hoa trà cũng là cái thú của nhiều người Tràng An. Đó cũng là hình thức hội trà quanh chậu hoa quý vào tối hoa mãn khai của những người cao tuổi, đàm đạo thế sự, văn chương và dặn dò lớp con cháu.

Sự tinh tế trong cách thưởng trà của người Hà Nội xưa - Hình 6

Ảnh:phache.net

Trà ngũ hương chỉ giới hạn cho 5 người. Khay uống trà ngũ hương phải thửa 5 chỗ trũng để 5 loại hoa đang độ đượm hương nhất: cúc, sói, nhài, sen, ngâu và úp các chén kín hoa, bưng khay để lên nồi nước sôi cho hương hoa bám vào lòng chén. Pha trà mạn ngon và rót đều vào từng chén, mỗi người tham gia sẽ phải đoán hương trà trong chén của mình và cùng nhận xét. Sau mỗi chén trà, người chủ trà lại hoán vị hương để ai cũng được thưởng thức hết cái tinh tuý của hội trà ngũ hương.

Theo PNO

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tiêu điểm

Mẹo luộc cua, ghẹ không rụng càngMẹo luộc cua, ghẹ không rụng càng
22:52:40 22/03/2025
Luộc cua ghẹ nên dùng nước nóng hay nước lạnh?Luộc cua ghẹ nên dùng nước nóng hay nước lạnh?
06:03:37 23/03/2025
6 bí quyết nấu chè thơm ngon, không bị vón cục6 bí quyết nấu chè thơm ngon, không bị vón cục
06:15:27 22/03/2025
Một số cách ướp sườn cốt lết thơm mềm, không khô, hấp dẫnMột số cách ướp sườn cốt lết thơm mềm, không khô, hấp dẫn
06:16:21 22/03/2025
Món quýt nướng gây sốt trong 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt' không chỉ thơm ngon, người Việt vẫn dùng trị ho, chống cảm lạnhMón quýt nướng gây sốt trong 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt' không chỉ thơm ngon, người Việt vẫn dùng trị ho, chống cảm lạnh
06:14:37 22/03/2025
4 cách làm sườn non rim ngon nhất, thịt mềm, thơm phức, cả nhà ăn không ngừng đũa4 cách làm sườn non rim ngon nhất, thịt mềm, thơm phức, cả nhà ăn không ngừng đũa
06:18:00 22/03/2025
Đổi vị cuối tuần với món ngon dễ làm từ dạ dày vừa bổ dưỡng vừa làm ấm cơ thể trong mùa nồm ẩmĐổi vị cuối tuần với món ngon dễ làm từ dạ dày vừa bổ dưỡng vừa làm ấm cơ thể trong mùa nồm ẩm
17:40:12 22/03/2025
Có một "loại rau" khi đem nấu kiểu gì cũng hấp dẫn, thậm chí còn giòn hơn cả mộc nhĩ và ngon hơn rong biểnCó một "loại rau" khi đem nấu kiểu gì cũng hấp dẫn, thậm chí còn giòn hơn cả mộc nhĩ và ngon hơn rong biển
09:56:56 21/03/2025

Tin đang nóng

Người phụ nữ bí ẩn nhất màn ảnh Hàn hiện tại: Vang danh thiên hạ nhưng chẳng ai biết mặt, "chị Google" cũng bó tayNgười phụ nữ bí ẩn nhất màn ảnh Hàn hiện tại: Vang danh thiên hạ nhưng chẳng ai biết mặt, "chị Google" cũng bó tay
06:00:27 23/03/2025
Bị Kim Soo Hyun kiện, gia đình Kim Sae Ron quyết định ngừng làm 1 chuyệnBị Kim Soo Hyun kiện, gia đình Kim Sae Ron quyết định ngừng làm 1 chuyện
07:05:22 23/03/2025
Đặc phái viên Mỹ tiết lộ hành động bất ngờ của Tổng thống Nga Putin sau vụ ám sát hụt ông TrumpĐặc phái viên Mỹ tiết lộ hành động bất ngờ của Tổng thống Nga Putin sau vụ ám sát hụt ông Trump
06:44:38 23/03/2025
Nam chính Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt hé lộ về đám cưới, phũ phàng không mời 1 ngôi saoNam chính Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt hé lộ về đám cưới, phũ phàng không mời 1 ngôi sao
07:08:57 23/03/2025
Vì sao cựu Chủ tịch An Giang "sa lầy" vào mỏ cát?Vì sao cựu Chủ tịch An Giang "sa lầy" vào mỏ cát?
07:13:09 23/03/2025
Học vấn lớp 5, làm giả sổ đỏ "qua mặt" nhân viên ngân hàngHọc vấn lớp 5, làm giả sổ đỏ "qua mặt" nhân viên ngân hàng
07:15:12 23/03/2025
Nghe được cuộc nói chuyện của gia đình nhà chồng, tôi chỉ muốn bỏ chạy ngay trong đêm tân hônNghe được cuộc nói chuyện của gia đình nhà chồng, tôi chỉ muốn bỏ chạy ngay trong đêm tân hôn
08:32:57 23/03/2025
Mỹ nam đóng liên tiếp 4 phim top 1 rating cả nước, diễn xuất đỉnh cao không ai dám chêMỹ nam đóng liên tiếp 4 phim top 1 rating cả nước, diễn xuất đỉnh cao không ai dám chê
05:59:30 23/03/2025

Tin mới nhất

Bật mí cách nấu canh cải chua sườn non ngon mềm hấp dẫn

Bật mí cách nấu canh cải chua sườn non ngon mềm hấp dẫn

08:40:52 23/03/2025
Nếu bạn đã quá ngán những món ăn dầu mỡ, thì canh cải chua sườn non là một sự lựa chọn hoàn hảo cho bạn. Bài viết sau sẽ hướng dẫn cho chúng ta cách nấu canh cải chua sườn non thơm ngon nức mũi.
Cách làm gỏi bò cà pháo thơm ngon, lạ miệng

Cách làm gỏi bò cà pháo thơm ngon, lạ miệng

06:02:11 23/03/2025
Gỏi bò cà pháo là một món ăn độc đáo, kết hợp giữa thịt bò mềm ngọt, cà pháo giòn giòn và nước trộn chua ngọt đậm đà.
Cách nấu cà ri bò mềm, thơm ngon

Cách nấu cà ri bò mềm, thơm ngon

06:01:20 23/03/2025
Cà ri bò là món ăn có hương vị đậm đà, thịt bò mềm, béo ngậy, kết hợp với nước cà ri sánh mịn, thơm lừng. Món này ăn cùng cơm trắng rất ngon.
5 công thức làm sườn nướng ngon bất bại, tha hồ đổi món vì cực dễ, thịt mềm thơm nức mũi, đậm đà hương vị

5 công thức làm sườn nướng ngon bất bại, tha hồ đổi món vì cực dễ, thịt mềm thơm nức mũi, đậm đà hương vị

06:17:20 22/03/2025
Sườn nướng là món ăn khoái khẩu đối với nhiều người. Tuy nhiên, để có công thức ướp sườn chuẩn, đậm đà hương vị không phải ai cũng nắm bắt được.
Hôm nay nấu gì: Bữa tối 4 món ngon "đánh bay" cơm

Hôm nay nấu gì: Bữa tối 4 món ngon "đánh bay" cơm

17:15:48 21/03/2025
Thực đơn bữa tối với 4 món ngon "đánh bay" nồi cơm. Món nào cũng đơn giản, dễ nấu nhưng hương vị lại thơm ngon tuyệt vời.
Một số cách nấu canh chua cá hú chuẩn vị miền Tây cực thơm ngon, bổ dưỡng cho cả nhà

Một số cách nấu canh chua cá hú chuẩn vị miền Tây cực thơm ngon, bổ dưỡng cho cả nhà

06:18:31 21/03/2025
Canh chua là món ăn đặc biệt đối với người miền trong, canh được kết hợp với nhiều hình thức khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn những cách nấu canh chua cá hú thơm ngon khó cưỡng.
Cách làm món vịt nấu chao ngon chuẩn vị tại nhà

Cách làm món vịt nấu chao ngon chuẩn vị tại nhà

06:17:05 21/03/2025
Vịt nấu chao là món ăn ngon, bổ dưỡng đậm chất miền Tây, phù hợp với bữa cơm gia đình, đây là món ăn có sự kết hợp hài hòa giữa thịt vịt và các loại rau củ.
3 món ăn đặc trưng trong tiết Xuân phân vừa giúp cơ thể khỏe mạnh lại mang ý nghĩa bình an, may mắn

3 món ăn đặc trưng trong tiết Xuân phân vừa giúp cơ thể khỏe mạnh lại mang ý nghĩa bình an, may mắn

06:14:42 21/03/2025
Đến tận ngày nay, những phong tục và ý nghĩa của nó vẫn giữ nguyên giá trị, hướng dẫn con người sống hài hòa với thiên nhiên. Tiết Xuân phân, ăn 3 món này để cầu chúc bình an, phúc lộc dồi dào.
Cách làm bánh xoài dẻo mịn, ăn là mê

Cách làm bánh xoài dẻo mịn, ăn là mê

06:14:06 21/03/2025
Từ những trái xoài chín vàng ươm, chua ngọt, chỉ với vài bước đơn giản trong bài viết sau đây, bạn đã có thể làm được món bánh xoài dẻo dai, lạ miệng nhưng vẫn giữ được hương vị đặc trưng của xoài.
Mùa hè này hãy thử ngay 6 cách làm sữa chua dẻo mịn, không bị tách nước

Mùa hè này hãy thử ngay 6 cách làm sữa chua dẻo mịn, không bị tách nước

19:53:55 20/03/2025
Sữa chua là món ăn vừa thơm ngon, bổ dưỡng lại dễ làm tại nhà. Tuy nhiên, nhiều người thường gặp tình trạng sữa chua bị tách nước, không mịn màng hoặc không đạt độ dẻo như mong muốn.
Cách làm món thịt ba rọi chiên sả ớt thơm ngon khó cưỡng

Cách làm món thịt ba rọi chiên sả ớt thơm ngon khó cưỡng

11:14:19 20/03/2025
Thịt ba rọi chiên sả ớt là món ăn có hương vị đậm đà, lớp da giòn, thịt mềm béo, kết hợp với mùi thơm của sả và vị cay nồng của ớt rất đưa cơm.
Hãy tranh thủ ăn món rau "lạ mà quen" này: Dễ nấu mà rất giàu kali và vitamin C, giúp tăng miễn dịch, cải thiện tiêu hóa

Hãy tranh thủ ăn món rau "lạ mà quen" này: Dễ nấu mà rất giàu kali và vitamin C, giúp tăng miễn dịch, cải thiện tiêu hóa

05:43:10 20/03/2025
Món ăn từ loại nguyên liệu lạ mà quen này thực sự là báu vật cho cơ thể, giúp tăng cường chức năng tỳ vị, kích thích vị giác!

Có thể bạn quan tâm

Giao thông thuận lợi, Cát Bà bứt phá du lịch bốn mùa

Giao thông thuận lợi, Cát Bà bứt phá du lịch bốn mùa

Du lịch

09:29:53 23/03/2025
Bến phà Đồng Bài - Cái Viềng được mở rộng, cáp treo chạy quanh năm, cùng với các tiện ích vây quanh như: xe bus điện, tàu cao tốc....
Serbia có động thái bất ngờ đối với Nga trong vấn đề Ukraine

Serbia có động thái bất ngờ đối với Nga trong vấn đề Ukraine

Thế giới

09:28:29 23/03/2025
Ông Aleksandar Vulin đã khẳng định: Như các bạn đã biết, chúng tôi không tham gia các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga, và chúng tôi sẽ tiếp tục đi theo con đường này .
Tôi 38 tuổi mọi thứ bình thường nhưng chỉ thích các cô gái giỏi giang và xinh xắn

Tôi 38 tuổi mọi thứ bình thường nhưng chỉ thích các cô gái giỏi giang và xinh xắn

Góc tâm tình

09:26:04 23/03/2025
Tôi năm nay 38 tuổi nhưng chưa bao giờ có mối quan hệ yêu đương với cô gái nào dù tôi cũng khát khao có người yêu và một gia đình nhỏ của mình.
500 cổ phiếu của Jungkook (BTS) bị đánh cắp

500 cổ phiếu của Jungkook (BTS) bị đánh cắp

Sao châu á

09:03:24 23/03/2025
Theo các nguồn tin cho biết vào thứ 7, cổ phiếu của Jungkook trong công ty HYBE đã bị đánh cắp sau khi anh nhập ngũ.
Sao Việt 23/3: Đan Trường từng trải qua 5, 6 mối tình, luôn chung thủy khi yêu

Sao Việt 23/3: Đan Trường từng trải qua 5, 6 mối tình, luôn chung thủy khi yêu

Sao việt

09:01:34 23/03/2025
Ca sĩ Đan Trường tiết lộ anh trải qua 5, 6 mối tình, luôn chung thủy khi yêu nhưng lận đận tình duyên, hiện lẻ bóng ở tuổi U50.
Khi cuộc đời cho bạn quả quýt, nhưng mở ra lại là củ hành tây

Khi cuộc đời cho bạn quả quýt, nhưng mở ra lại là củ hành tây

Phim châu á

08:58:51 23/03/2025
Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines) hiện đang là tựa phim gây ra cơn sốt tại nhiều quốc gia châu Á.
Trấn Thành bất ngờ góp mặt ở phim Hàn hot nhất hiện tại, viral khắp cõi mạng chỉ vì một kiểu tóc

Trấn Thành bất ngờ góp mặt ở phim Hàn hot nhất hiện tại, viral khắp cõi mạng chỉ vì một kiểu tóc

Hậu trường phim

08:52:37 23/03/2025
Ngay sau khi Kim Seon Ho xuất hiện trên phim, cư dân mạng lập tức gọi tên một nam MC, diễn viên nổi tiếng của Việt Nam là... Trấn Thành.
Pháo tung bài rap quá đỉnh: Đồng nghiệp thán phục, đến "ông hoàng diss người yêu cũ" cũng phải gật gù!

Pháo tung bài rap quá đỉnh: Đồng nghiệp thán phục, đến "ông hoàng diss người yêu cũ" cũng phải gật gù!

Nhạc việt

08:49:09 23/03/2025
Sự Nghiệp Chướng theo đó cũng trở thành bản rap diss hay nhất từ trước đến nay của Pháo nói riêng, cũng như làng nhạc rap Việt nói chung.
ĐTCL mùa 14: Khám phá sức mạnh "siêu sát thủ" Shaco, giá chỉ 1 vàng nhưng "gánh team" cực khỏe

ĐTCL mùa 14: Khám phá sức mạnh "siêu sát thủ" Shaco, giá chỉ 1 vàng nhưng "gánh team" cực khỏe

Mọt game

08:43:34 23/03/2025
Cách đây ít ngày, ĐTCL mùa 14 đã chính thức xuất hiện tại máy chủ PBE và nhận được nhiều sự chú ý từ phía game. Rất nhiều lối chơi
Chọn 1 lá bài để biết trong tuần mới bạn cần làm gì để thu hút may mắn?

Chọn 1 lá bài để biết trong tuần mới bạn cần làm gì để thu hút may mắn?

Trắc nghiệm

08:33:32 23/03/2025
Chọn 1 lá bài để nhận thông điệp trong tuần mới.Chọn 1 lá bài để biết bước sang tháng 3 Âm lịch bạn cần làm gì để tài vận thăng hoa,
Từ "tiệc ma túy" trong chung cư cao tầng, bắt thêm một hot girl có liên quan

Từ "tiệc ma túy" trong chung cư cao tầng, bắt thêm một hot girl có liên quan

Pháp luật

07:10:52 23/03/2025
Nguồn tin từ Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an tỉnh Ninh Thuận ngày 22/3 cho biết, đang tạm giữ 5 đối tượng liên quan đến hành vi tổ chức sử dụng và tàng trữ trái phép chất ma túy.