Sớm công bố nội dung chỉnh sửa sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGD) đang xin ý kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) và Hội đồng thẩm định quốc gia cho phép chỉnh sửa sách giáo khoa (SGK) trong lần tái bản tiếp theo.
Trước dư luận xã hội phản ánh về những “hạt sạn” trong một số bộ SGK của NXBGD, ông Nguyễn Văn Tùng, Phó Tổng biên tập NXBGD cho biết, đơn vị này đã chỉ đạo toàn bộ biên tập viên và họa sĩ phối hợp cùng với các tác giả để tổ chức tự rà soát, lắng nghe và tiếp thu góp ý của giáo viên, phụ huynh để xem xét chỉnh sửa, hoàn thiện bản thảo khi tái bản, bảo đảm SGK của NXBGD đáp ứng tốt nhất nhu cầu giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Sau một thời gian rà soát, NXBGD đã tổng hợp và báo cáo Bộ GD-ĐT để xin ý kiến của Bộ và Hội đồng thẩm định quốc gia cho phép chỉnh sửa trong lần tái bản tiếp theo.
Theo TS Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD-ĐT, trong quá trình triển khai chương trình, biên soạn SGK, việc các tác giả và nhà xuất bản lắng nghe, tiếp thu các ý kiến là bình thường. Do SGK là đối tượng đặc biệt trong xuất bản cho nên cần được quan tâm hơn, phải khảo sát rộng hơn, sát hơn. NXBGD đã chủ động lắng nghe, tiếp thu các ý kiến phản biện của xã hội và nhân dân.
Cũng theo TS Thái Văn Tài, đến nay, NXBGD đã có những báo cáo rà soát theo yêu cầu, gửi Bộ GD-ĐT. Khi nhận được báo cáo, Bộ GD-ĐT đã triển khai các bước tiếp theo, rà soát và gửi hội đồng thẩm định. Hiện nay, Hội đồng thẩm định đang thảo luận, xem xét trên nhiều yếu tố; thậm chí có cả những đối thoại với tác giả về các nội dung liên quan để thống nhất công bố những vấn đề cần điều chỉnh trong SGK của NXBGD. Tuy nhiên, do NXBGD mới gửi báo cáo cho nên chưa thực hiện rà soát xong các nội dung cần điều chỉnh.
Video đang HOT
Trước đó, một số chuyên gia đã chỉ ra “sạn” ở một số cuốn SGK trong các bộ SGK của NXBGD về: Ngữ liệu; phương pháp; câu hỏi trong bài học còn mơ hồ; nội dung một đằng, minh họa một nẻo… gây khó khăn cho quá trình dạy và học.
Mặt khác, hiện nay có 5 bộ SGK lớp 1 thì Bộ GD-ĐT cũng như Hội đồng thẩm định mới tổ chức rà soát, làm việc với tác giả, thống nhất tiếp thu, điều chỉnh nội dung chưa phù hợp của bộ sách Cánh Diều (từ ngày 15-10) còn lại 4 bộ chưa xong. Vì vậy, Hội đồng thẩm định cần sớm công bố những nội dung chỉnh sửa SGK lớp 1 của 4 bộ sách còn lại, tránh ảnh hưởng đến việc dạy và học, gây lo lắng trong giáo viên, phụ huynh, học sinh…
Sửa lỗi sai trong sách: Nếu cần, nên biên soạn lại để đảm bảo tính thống nhất
Nhưng theo nghiên cứu nội dung tài liệu chỉnh sửa SGK Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều được công bố trên mạng, nhiều chuyên gia, giáo viên cảm thấy chưa thật yên tâm.
Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD&ĐT cho biết, những chỉnh sửa, bổ sung ngữ liệu trong sách giáo khoa (SGK) Tiếng Việt 1, bộ sách Cánh Diều đã được đưa ra để xin ý kiến giáo viên sử dụng SGK, các nhà khoa học và xã hội trước khi Hội đồng thẩm định cấp Bộ họp.
Đến thời điểm này, nhiều ý kiến vẫn cho rằng, cần sửa sách theo hệ thống bài học, không thể chắp vá, có thể phải biên soạn lại.
Theo Bộ GD&ĐT, Hội đồng thẩm định đã làm việc thẩm định lần cuối sau khi có ý kiến góp ý về dự thảo tài liệu chỉnh sửa, bổ sung những vấn đề cần sửa chữa trong sách Tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh Diều. Trước ngày 30-11, NXB có trách nhiệm hoàn thiện và gửi về địa phương để bổ sung miễn phí tài liệu cho học sinh.
Nhưng theo nghiên cứu nội dung tài liệu chỉnh sửa SGK Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều được công bố trên mạng, nhiều chuyên gia, giáo viên cảm thấy chưa thật yên tâm. Một số điều chỉnh vẫn tạo ra các câu khá trúc trắc và khó giải thích cho học sinh. Ví dụ, trang 61, thay "Nó la cà nhá cỏ, nhá dưa, lơ mơ ngủ" bằng "Nó la cà chỗ nọ, chỗ kia, lơ mơ ngủ"... Tức là các từ phổ thông hơn, nhưng ngữ nghĩa lại tối, trong văn cảnh một con thỏ đang là cà rong chơi chỗ nọ chỗ kia, tại sao lại vừa la cà vừa mơ ngủ?
Nhiều ý kiến cho rằng, những nội dung chỉnh sửa trong sách Tiếng Việt, bộ Cánh Diều phải kỹ lưỡng, đảm bảo tính hệ thống, không thể chắp vá. (Ảnh: NXB ĐH Sư Phạm TP HCM)
Tương tự, bài số 25, trang 49, SGK Tiếng Việt 1, tập 1. Bài tập đọc như sau: "Nhà sẻ có sẻ bé. Sẻ ca "ri...ri...". Phía xa là nhà quạ. Quạ la "quà...quà...". Sẻ bé sợ quá. Sẻ bố dỗ: Sẻ ca ri ri. Quạ la quà quà. Bé sợ gì!". Thế nhưng trong tài liệu chỉnh sửa NXB chỉ sửa từ "quà...quà" thành "quạ...quạ". Trong khi đó, cả bài đọc này được nhận rất nhiều ý kiến rằng khó hiểu, trúc trắc, rất khó giải thích cho trẻ lớp 1.
GS Nguyễn Lân Dũng nhận định, không chỉ SGK Tiếng Việt lớp 1 tập 1 của bộ sách Cánh Diều mà cả tập 2 của sách này cũng có nhiều "sạn". PGS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và văn hóa phương Đông- nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Việt ngữ học trường ĐH KHXH&NV (ĐHQG Hà Nội) lại cho rằng: Những sai sót trong sách không thể coi là "sạn" mà là những lỗi sai cơ bản cả về phương pháp biên soạn, ngữ liệu, tri thức về ngôn ngữ học, về mục đích dạy tiếng Việt, ngữ liệu của các bài đọc cũng ngô nghê, phương pháp học âm vần gán ghép các từ ngữ rất tùy tiện... Vì thế, muốn dùng SGK Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều thì phải biên soạn lại chứ không thể sửa chữa theo kiểu chắp vá.
TS Lê Thống Nhất tại Diễn đàn Giáo dục Vietnam Educamp 2020 vừa diễn ra tại Hà Nội đưa ra câu hỏi: Vì sao 20 năm qua quanh đi quẩn lại vẫn là những người cũ viết SGK? Cả sách cũ, cả sách mới, chủ biên, người viết đều là những cái tên vô cùng quen thuộc, trong khi đó, học sinh ngày nay với cách nói năng, tư duy khác với học sinh thế hệ trước của mình... nên nếu không có những thay đổi thì khó bắt kịp với thời đại. Nhưng để chọn những khối kiến thức thay đổi, ngữ liệu hợp thời đại, lại cần những người chuyên nghiệp.
TS Giáp Văn Dương, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Time School nêu quan điểm: Những ngữ liệu, nội dung, hình ảnh minh họa... thiếu nhất quán, tự phát và bị giới hạn bởi trải nghiệm tuổ.i thơ và giáo dục của chính các tác giả. Đó là lý do vì sao trong sách hay có nhiều từ địa phương, xa lạ và ít sử dụng với tr.ẻ e.m hiện giờ.
Bởi thế, đã rất nhiều lần, câu hỏi về thực nghiệm sách trước khi giảng dạy chính thức, và lấy ý kiến dư luận về sách trước khi phát hành đã được đặt ra. GS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT nêu quan điểm: Lẽ ra sách Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều phải được đưa lên mạng ngay từ đầu để xin ý kiến của giáo viên, phụ huynh, dư luận, như thế, những sai sót có khi đã được khắc phục.
Với bộ sách mới, các khâu thẩm định, thực nghiệm...đều có vẻ như vội vàng. Trong khi việc triển khai chương trình GDPT mới, biên soạn SGK mới là một quá trình, đã có thời gian để nghiên cứu, chuẩn bị. Và nếu khâu rà soát, thẩm định kỹ hơn thì học sinh, giáo viên sẽ không rơi vào tình trạng vừa học, vừa chờ tài liệu chỉnh sửa.
Cô giáo N.T.V, giáo viên tiểu học tại quận Tây Hồ cho biết: "Thay ngữ liệu, chọn từ phổ thông là cần thiết, nhưng có những bài không thể thay một, hai từ là đã hoàn toàn dễ giải thích nghĩa cho các con. Vì thế, tôi hi vọng nhóm tác giả kỹ lưỡng với những nội dung chỉnh sửa, bài nào cần thay thế hoàn toàn thì phải thay thế hoàn toàn, bằng những đoạn, từ, câu dễ đọc, dễ hiểu hơn".
Sửa SGK Tiếng Việt lớp 1: "Sáng tạo từ cái sai chỉ càng thêm sai" Đã có những phản hồi về tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 Cánh Diều, sau khi cuốn sách này làm dư luận bức xúc vì "chi chít sạn". Nhà Xuất bản Đại học Sư phạm TPHCM đã công bố tài liệu điều chỉnh SGK Tiếng Việt 1 thuộc bộ Cánh Diều để xin ý kiến nhân dân đến hết ngày 20/11,...