Sách giáo khoa lớp 1: Đừng tưởng dễ biên soạn!

Ông LÊ NGỌC ĐIỆP - nguyên Trưởng phòng Giáo dục tiểu học - Sở GDĐT TP.HCM11:33 13/10/2020

Nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT – GS Trần Hồng Quân cho rằng giáo dục tiểu học là bậc học khó nhất về mặt khoa học giáo dục trong các bậc học.

Ảnh minh họa

Do vậy, bi ên soạn sách giáo khoa (SGK) cho bậc tiểu học đừ ng tưởng là dễ. Và cũng đừng tưởng cứ g iáo sư, tiến sĩ biên soạn SGK cho học trò lớp 1 thì ắt sẽ chuẩn, sẽ hay.

Cùng nhìn lại những lần cải cách giáo dục và đổi mới SGK để thấy lời nói của GS Trần Hồng Quân rất có giá trị trong thực tiễn.

Đ ó là cải cách giáo dục lớp 1 vào năm 1980. T ác giả biên soạn sách học vần dạy bài đầu tiên là nguyên âm O. Đọc tiếng thì đọc vần trước rồi phụ âm đầu và thành tiếng. Chữ viết thì bỏ bớt nét cong, nét hất… Dư luận thời đ ó dậy sóng với bước cải tiến này.

Video đang HOT

Thông tin đầy trên báo chí, trong các hội thảo. Thậm chí trên sân khấu, người ta còn cười c ợt bằng cách cắp hai tay vào thân mình rồi cất tiếng “ò ó o…”. Bộ GD&ĐT và các nhà biên soạn sách sau đó phải lắng nghe, nghiên cứu và điều chỉnh cho hợp lý hơn.

Đế n lần đ ổi mới giáo dục vào năm 2000. Sách học vần lớp 1, bài đầu tiên là nguyên âm E . Nhà biên soạn lúc đó là TS ngôn ngữ học Đặng Thị Lanh. Tác giả cho là âm e gắn với các tiếng nói gần gũi học sinh như “mẹ, bé, me…” giúp trẻ dễ học. Nhưng sau đó, từ một bài báo của nhà thơ TMH, n gười ta bắt đầu soi lại bài học và làn sóng phản đối nổi lên, thành chế giễu: Chào nhau “be be be”, chạy “te te te”, vui mừng “he he he”…

Cố Thủ t ướ ng Võ Văn Kiệt lúc đó nghỉ hưu có m ời giám đ ốc Sở GD&ĐT TP.HCM, Hội Ngôn ngữ của TP đến để lắng nghe và trao đổi ý kiến. Ông cũng s ẵn sàng giúp đỡ và kiến nghị lên C hính phủ hỗ trợ cho TP được viết sách học vần lớp 1 mới. Buổi họp tranh luận rất sôi nổi, các nhà ngôn ngữ học chê bai và kiên quyết kiến nghị xin được viết sách lớp 1 khác. Giám đốc Sở GD&ĐT lúc đó là anh Trương Song Đức phát biểu rằng TP sẽ dạy theo sách học vần lớp 1 dù còn nhiều điều phải bàn bạc và sẽ kiến nghị lên bộ cùng tác giả biên soạn về sách lớp 1 vào cuối năm học.

Qua đó để thấy viết SGK nếu không chuyên nghiệp thì sẽ thành t ùy tiện, cẩu thả với quyển sách mà hàng triệu học sinh phải học, cũng là phụ lại niềm tin của toàn xã hội. Đố i với cấp tiểu học, dạy chữ càng cần được chú trọng đến văn hóa truyền thống của Việt Nam, dạy trẻ làm người Việt Nam. Biên soạn SGK lớp 1 làm sao để mỗi lần đổ i sách, người dân đón nhận với sự vui mừng vì con em được dạy dỗ về đạo đức, nhân cách, đượ c tiếp thu cái hay, cái mới. Mà để làm được như vậy, thật không dễ chút nào.

Tổng chủ biên sách Cánh Diều trải lòng về cuốn Tiếng Việt lớp 1

"Những người viết bài trên mạng để chỉ trích sách của chúng tôi cố ý chỉ chụp ảnh phần 1, cắt nó ra khỏi phần 2 để người đọc tin vào những lời mà họ nói," giáo sư Nguyễn Minh Thuyết cho hay.

Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên bộ sách Cánh Diều (Ảnh: PM/Vietnamplus)

Trước nhiều ý kiến phản hồi của phụ huynh về một số "sạn" trong sách Tiếng Việt lớp 1, nhất là bộ Cánh Diều, giáo sư Nguyễn Minh Thuyết, Tổng chủ biên cuốn sách cho hay sẽ điều chỉnh những điểm chưa phù hợp trong quá trình triển khai sách.

Tại buổi trả lời phỏng vấn báo chí, giáo sư Thuyết cho hay bản thân ông đã có gần 40 năm nghiên cứu về giáo dục tiểu học, thường xuyên dự giờ và trao đổi với các giáo viên. Trong nhóm tác giả soạn sách có cả giáo viên tiểu học. Vì thế, mỗi tác giả như ông đều phải đặt mình vào vị trí của học sinh để viết sách phù hợp với lứa tuổi lớp 1.

Lý giải về việc phụ huynh phản ánh sách có dùng một số từ ít thông dụng, ông Thuyết cho hay do trong tháng đầu, học sinh chưa biết nhiều chữ. Người viết sách phải vận dụng số chữ ít ỏi mà các em biết để tạo thành câu văn, bài tập đọc nên phải dùng một số từ này. Ví dụ từ "chả", đồng nghĩa với từ "không", "chẳng", là những từ thông dụng hơn. Tuy nhiên, khi học sinh chưa học vần "ông" và "ăng", tác giả phải dùng từ "chả" để thay thế. Hoặc tác giả dùng từ "nhá" trong câu "bò nhá cỏ" vì lúc này học sinh chưa học vần "ai" nên chưa đọc được từ "nhai".

Cũng theo giáo sư Thuyết, sách mới cố gắng tạo ra các bài tập đọc là các đoạn văn ngắn sớm hơn, giúp học sinh gắn chữ và vần mới học với những câu chuyện, bài thơ cụ thể, làm việc học hấp dẫn hơn.

Trong sách Tiếng Việt 1 của bộ Cánh Diều, các chuyện được lựa chọn đưa vào đều phỏng theo các tác phẩm nổi tiếng của các tác gia lớn như Lev Tolstoy, La Fontaine... Để phù hợp với học sinh lớp 1, các tác giả còn chỉnh sửa một số chi tiết trong truyện.

Chuyện "Hai con ngựa" được tách thành hai phần trong sách Tiếng Việt lớp 1 bộ Cánh Diều

"Ví dụ, trong truyện "Hai con ngựa" của Lev Tolstoy, ngựa cái lười biếng xui ngựa đực không đi cày, nếu chủ quật roi thì tung vó đá lại. Vì không thể khuyên trẻ em như nguyên tác câu chuyện nên ở đây có hai chi tiết chúng tôi phải sửa. Thứ nhất, để ngựa tía khuyên ngựa ô trốn đi. Thứ hai, không đề cập đến giới tính (nói ngựa đực chăm và ngựa cái lười) vì dễ gây phản ứng và cũng vì đến bài này học sinh chưa học các vần 'ưc', 'ai'. Chuyện 'Ve và kiến' chúng tôi đổi thành 'Ve và gà' vì học sinh chưa học vần 'iên," giáo sư Thuyết chia sẻ.

Cũng liên quan đến bài "Hai con ngựa", bài nhận được rất nhiều ý kiến phản biện của dư luận, ông Thuyết cho hay chuyện này cũng như một số chuyện khác, được tách làm hai phần, có đánh số 1, 2 và dạy liền nhau, để tránh học sinh phải đọc một chuyện quá dài.

"Tuy nhiên, những người viết bài trên mạng để chỉ trích sách của chúng tôi cố ý chỉ chụp ảnh phần 1, cắt nó ra khỏi phần 2 để người đọc tin vào những lời mà họ nói. Nếu đọc cả hai phần, mọi người sẽ hiểu ý nghĩa giáo dục là nếu xúi người khác làm điều xấu thì sẽ gánh hậu quả," giáo sư Thuyết phân trần.

Tuy nhiên, giáo sư Thuyết cũng nhấn mạnh là sẽ có chỉnh sửa sách trong thời gian tới. "Chúng tôi sẽ đánh giá kết quả triển khai, tiếp thu ý kiến của giáo viên, xã hội để điều chỉnh cho ngày càng phù hợp hơn," Tổng chủ biên bộ Cánh Diều nói./.

Biên soạn sách giáo khoa cần phải khoa học và nghiêm túc hơn Trước những ồn ào xung quanh sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, bộ Cánh diều, các bên liên quan cần có những cách giải quyết thỏa đáng với mục tiêu cuối cùng là học sinh có SGK hoàn toàn là tiếng Việt trong sáng, phổ thông và ý nghĩa. Học sinh lớp 1 học đánh vần tại một trường tiểu học ở...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: giáo dục tiểu học tiến sĩ giáo sư học sinh lớp 1 ngôn ngữ học gs trần hồng quân biên soạn sách giáo khoa sgk lớp 1 ts đặng thị lanh

Xem thêm Share

Xem nhiều

Ông chú 40 trêu ghẹo cô gái 17 tuổi, bị phản ứng liền đập vỡ kính quán ăn00:57

Clip: Nam thanh niên bỗng dưng lao đầu xuống đường đúng lúc ô tô tới, cảnh tượng sau đó gây kinh hãi00:53

Hy hữu nam thanh niên nghi say thuốc lào ngã ra đường bị ô tô tông trúng00:53

Kinh hoàng khoảnh khắc ô tô lao vào nhà dân khi 2 ông cháu đang ngồi xem TV: Đoạn clip khiến nhiều người sợ hãi00:26

Pha sang đường vỏn vẹn 16 giây của chiếc xe máy khiến hàng loạt phương tiện chao đảo00:16

Mẹ đẻ ốm nhập viện, mẹ chồng của cô gái có hành động khiến ai cũng sững sờ01:01

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

Nếu không có camera thì không phán được điều gì: Cứ bảo "cháu nó ở nhà ngoan lắm"!00:17

Sau vụ ồn ào Maybach, Lọ Lem flex luôn 16 tuổi kiếm hơn 1 tỷ, tự trả toàn bộ học phí ĐH RMIT02:06

Viral cảnh Lọ Lem "đập hộp" Maybach hơn 7 tỷ, gia đình MC Quyền Linh vừa xuất hiện đã gây "náo loạn"00:32

Video từ camera an ninh ghi lại khoảnh khắc tuổi thơ của một đứa trẻ sụp đổ00:17

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022

Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022

Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022

Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022

Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022

Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022

Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022

Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022

UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022

Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022

Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022

Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022

Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...