Rối như học phí đại học
Cùng là công lập nhưng có nhiều trường ĐH hiện thu học phí (HP) rất cao khiến sinh viên (SV) ngỡ ngàng, người trong ngành thắc mắc.
Cao như ngoài công lập
Nghĩ rằng HP các trường công lập đều như nhau nên Y.V, vừa thi đậu vào ngành Việt Nam học của trường ĐH Tôn Đức Thắng, đã rất bất ngờ khi biết HP và các khoản phí khác phải đóng cho trường đến gần 15 triệu đồng. Nhà nghèo, không thể kham nổi mức HP này nên Y.V quyết định kiếm việc làm chờ năm sau thi vào một trường công lập khác có mức HP nhẹ nhàng hơn.
Trên thực tế, hiện có nhiều trường công lập nhưng thuộc diện tự chủ tài chính nên học phí không theo khung quy định mà thường cao hơn nhiều lần
Cũng thi vào trường ĐH Tôn Đức Thắng ngành toán ứng dụng, T.V cũng gặp khó khăn về HP. T.V cho biết do không tìm hiểu kỹ HP của trường này so với các trường công lập khác, nên giờ phải chạy vạy khắp nơi. Mẹ V. đã phải bán chiếc xe máy là phương tiện làm ăn chính của gia đình cũng như phải đi vay nóng với lãi suất 20% để V. nhập học.
Nhiều thí sinh cho biết khi đăng ký dự thi ĐH thường không để ý đến HP vì nghĩ rằng các trường công lập thu HP theo quy định của Nhà nước. Trên thực tế, hiện có nhiều trường công lập nhưng thuộc diện tự chủ tài chính nên HP không theo khung quy định mà thường cao hơn nhiều lần.
Nhập nhằng
Từ năm 2002 cũng có một số trường ĐH công lập tự chủ tài chính nhưng lại thu HP theo đúng quy định dành cho các trường công lập. Đó là các trường ĐH Ngoại thương, ĐH Kinh tế quốc dân, ĐH Kinh tế TP.HCM, ĐH Mở TP.HCM, ĐH Hà Nội, ĐH Bách khoa Hà Nội… Đây là các trường công lập đang được Bộ GD-ĐT thí điểm về tự chủ tài chính. Những trường này thường có nguồn thu sự nghiệp cao nên bộ giảm phí chi thường xuyên (lương, hoạt động dịch vụ…) cấp hằng năm cho trường. Chẳng hạn năm 2008 trường ĐH Kinh tế TP.HCM chỉ được bộ cấp 4,31 tỉ đồng – so với số t.iền hơn 26 tỉ đồng những năm chưa thực hiện tự chủ tài chính.
Theo tìm hiểu, những trường như ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Tài chính – Marketing, ĐH Công nghiệp TP.HCM, ĐH Công nghiệp thực phẩm… là trường ĐH công lập tự chủ 100% kinh phí chi thường xuyên, không do Bộ GD-ĐT chủ quản. Theo Nghị định 43/2006 về Quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập của Chính phủ, có 3 hình thức trường công lập: Nhà nước lo 100%, tự chủ một phần và tự chủ 100% kinh phí chi thường xuyên.
Video đang HOT
Đối với 2 hình thức sau có quy định: “Đơn vị căn cứ nhu cầu chi phục vụ cho hoạt động, khả năng đóng góp của xã hội để quyết định mức thu cụ thể cho phù hợp với từng loại hoạt động, từng đối tượng, nhưng không được vượt quá khung mức thu do cơ quan có thẩm quyền quy định”. Tuy vậy, đối với các trường mà Bộ GD-ĐT không phải là cơ quan chủ quản, trước tới nay chưa thấy các bộ, ngành chủ quản quy định khung mức thu HP cho trường ĐH mình quản lý. Tự xác định đứng ngoài Nghị định 49 của Chính phủ (thu HP theo khung quy định), những trường này định các mức HP khác nhau.
Thế nên mới có tình trạng cùng là trường ĐH công lập tự chủ tài chính mà có 2 mức HP khác nhau gây thắc mắc cho nhiều phụ huynh và SV.
SV đóng học phí năm học 2011-2012 tại trường ĐH Tôn Đức Thắng
Cần phải công khai thông tin
Mong muốn của người học là các trường phải công khai thông tin về loại hình trường cũng như mức HP trước khi tuyển sinh để thí sinh biết. Chắc chắn không một thí sinh nào biết được sự khác biệt giữa các trường công lập về vấn đề tự chủ tài chính. Các trường thường cũng lợi dụng điều này, không thông tin cụ thể để đặt SV vào chuyện đã rồi.
Đối với thí sinh dự thi ĐH-CĐ, Những điều cần biết về tuyển sinh ĐH-CĐ do Bộ GD-ĐT phát hành là tài liệu chính thống về thông tin tuyển sinh của các trường từ chỉ tiêu đến HP. Thế nhưng trong tài liệu này năm 2011, các trường ĐH công lập tự chủ tài chính như ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Tài chính – Marketing, trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, trường ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM… không có một chi tiết nào công khai về loại hình trường cũng như mức HP. Chính vì thế, SV thường rất hoang mang trước thông tin về HP và các loại phí khác mà những trường này công bố vào mỗi đầu năm học.
Khung HP theo quy định các trường ĐH công lập Mức trần HP theo các nhóm ngành đào tạo năm học 2011 – 2012 gồm: Nhóm ngành khoa học xã hội – kinh tế – luật, nông – lâm – thủy sản: 355 ngàn đồng/tháng); khoa học tự nhiên, kỹ thuật – công nghệ, thể dục thể thao – nghệ thuật, khách sạn – du lịch: 395 ngàn đồng/tháng, y dược: 455 ngàn đồng/tháng. Theo Nghị định 49/2010/NĐ-CP HP một số trường ĐH công lập tự chủ tài chính (Bộ GD-ĐT không quản lý về tài chính) ĐH Tôn Đức Thắng: 6 triệu đồng/học kỳ. ĐH Tài chính – Marketing: gần 3 triệu đồng/học kỳ. ĐH Công nghiệp TP.HCM: khoảng 2,2 triệu đồng/học kỳ. ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM: 2,275 triệu đồng/học kỳ.
Theo TT
Khi trường tư chèo kéo học sinh
Trường tư đang phải đối mặt với quy luật cạnh tranh, đào thải rất khốc liệt... Để trụ lại và phát triển, các trường phải đưa ra nhiều "chiêu" tuyển sinh và giữ học sinh.
Giờ xem phim của HS nội trú Trường THPT Nhân Văn (quận Tân Phú, TP.HCM). Tân Phú là quận tập trung nhiều trường phổ thông dân lập, tư thục nhất tại TP.HCM.
Cuộc cạnh tranh thường diễn ra khốc liệt vào mỗi mùa tuyển sinh, giữa những trường nằm chung địa bàn hoặc những trường xem nhau là "đối thủ" khi có "thị phần" tuyển sinh trùng nhau.
Tại TP.HCM, mỗi trường tư thường có "thị phần" tuyển sinh riêng như Trường Đông Du (Tân Phú) tuyển đa số HS các tỉnh Tây nguyên (trường có cơ sở 2 tại TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk). Trường Thành Nhân (Q.Tân Phú) có đa số HS và cả giáo viên, nhân viên là người Quảng Nam. Trường Trương Vĩnh Ký (Q.11) với đa số HS ở miền Nam và các tỉnh Tây nguyên. Trường Nguyễn Khuyến (Q.Tân Bình) có 40% HS TP.HCM và 60% HS các tỉnh thành khác... Mỗi năm, các trường đều phải có chiến lược tuyển sinh sao cho thông tin của trường mình tiếp cận được HS cuối cấp nhanh nhất, hấp dẫn nhất. Nhiều trường không ngại cử cả một đoàn tư vấn tuyển sinh đến các vùng tuyển sinh để phát tờ rơi, hồ sơ, tìm kiếm HS, tặng quà và... lôi kéo các em đăng ký vào trường.
Đăng ký học được 1 triệu đồng
Nhiều trường không ngại đến ngay cổng của những trường nổi tiếng để chèo kéo HS. Đứng trước cổng Trường Nguyễn Khuyến những ngày nhận hồ sơ tuyển sinh, chúng tôi được một tư vấn viên phát cho một danh thiếp đề địa chỉ Trường KM và quảng cáo: "Trường Nguyễn Khuyến đã ngưng nhận hồ sơ rồi, hiện giờ có Trường KM cũng rất tốt, là mô hình của Trường Nguyễn Khuyến thu nhỏ. Phụ huynh nên tìm đến địa chỉ này tham khảo".
Một tư vấn viên khác tới từ Trường QVSG phát cho chúng tôi một phiếu quà tặng trị giá 1 triệu đồng "nếu đăng ký vào học trường này". Thậm chí, một thành viên ban giám hiệu Trường Nguyễn Khuyến còn nhận được đề nghị từ một trường khác: "Nếu HS nào Nguyễn Khuyến chê không nhận thì xin chuyển qua trường chúng tôi"(!).
Không chỉ tiếp thị tận nơi, chuyện trường này lôi kéo HS của trường kia hay chuyện bỗng dưng... mất HS cũng không phải hiếm. Tháng 12-2009, ban giám hiệu Trường tư thục HH (Tân Bình) gồm hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, phó tổng quản nhiệm... đột ngột thôi việc do không đồng ý cách làm việc của hội đồng quản trị. Một trong số những người ra đi đã đầu quân cho một trường tư khác cũng ở địa bàn quận Tân Bình và có động thái lôi kéo phụ huynh, HS qua trường mới.
Số HS của Trường HH lúc đó khoảng 220, sau một thời gian phụ huynh rút hồ sơ, có thời điểm trường lâm vào cảnh sống dở c.hết dở với chỉ 60 HS trong cơ ngơi 1.000m2 được đầu tư xây dựng khang trang, hiện đại. Một nhân viên tuyển sinh của trường cho biết: "Phụ huynh ít gắn bó với hội đồng quản trị mà trực tiếp giao con cho hiệu trưởng hay quản nhiệm. Vì vậy khi những người này ra đi, phụ huynh sẽ rút hồ sơ đi theo".
Có những trường đã lâm vào cảnh đột ngột mất cả trăm HS vì ban giám hiệu hoặc tổng quản nhiệm chuyển qua trường khác. Chuyện tương tự từng xảy ra ở Trường TP khi một loạt quản nhiệm, giáo viên rời khỏi trường do không chấp nhận cơ cấu tổ chức, điều hành mới của hội đồng quản trị.
Một quản nhiệm cũ của trường này cho biết: "Thời điểm đó nhà trường rút bớt nhân sự, chỉ cho sáu lớp một quản sinh khiến quyền lợi học trò không được đảm bảo và có nhiều thay đổi trong cơ chế khiến một loạt nhân sự đã rời trường đi nơi khác, từ bảo vệ, tạp vụ cho đến giáo viên, quản nhiệm". Cùng với sự ra đi hàng loạt đó, phụ huynh cũng rút hồ sơ chuyển con đi trường khác hoặc đi theo các quản nhiệm, giáo viên. Chỉ trong một năm, Trường TP mất một nửa số HS.
Nhiều trường giải thể
Cuộc cạnh tranh gay gắt cũng như quy luật đào thải khắc nghiệt đã khiến nhiều trường tư đang rơi vào cảnh khó khăn. Và không ít trường đã phải dừng bước. Một trường hợp dừng cuộc chơi là Trường tiểu học dân lập Phương Nam (Tân Bình). Ngôi trường này đã có 13 năm hoạt động và có bước tiến đáng kể song khoảng ba năm trở lại đây, việc tuyển sinh yếu dần do không đáp ứng được yêu cầu phụ huynh (trường không có sân chơi) cùng sự phất lên của các trường tiểu học quốc tế. Hiệu trưởng nhà trường cho biết do sức khỏe suy giảm cộng với việc tuyển sinh không hiệu quả nên đã quyết định ngừng hoạt động nhà trường. Ở thời điểm ngưng hoạt động đầu tháng 8-2011, trường chỉ có 31 HS.
Một trường hợp từng phải ngưng tuyển sinh là Trường dân lập Nguyễn Trãi do cơ quan chủ quản quyết định giải thể. Lúc này trường có khoảng 200 HS. Hiệu trưởng nhà trường lúc đó là ông Văn Đức Kim đã quyết tâm vực dậy trường bằng cách xin duy trì nhà trường, ngưng tuyển sinh một năm bởi mặt bằng đã thuê dài hạn không trả lại được.
Ông Kim đã bỏ t.iền túi và vay thêm của giáo viên, bạn bè để tổ chức lại trường. Sau đó, trường chuyển sang mô hình tư thục lấy tên là Hoàng Diệu và hoạt động đến nay. Trước đó, đã có khá nhiều trường tư thục rơi vào cảnh giải thể vì nhiều lý do như kinh tế khó khăn, nội bộ không đoàn kết... như NT, NV... khiến HS, phụ huynh phải long đong đi tìm trường khác.
Hiện trong số hơn 80 trường dân lập, tư thục đang hoạt động tại TP.HCM, có những trường vẫn đang èo uột duy trì với vài chục HS. Số trường giữ được con số ngàn HS ngày càng hiếm. Những trường tư tốp giữa thì cố gắng duy trì hoạt động ở mức vài trăm HS và tuyển sinh chắt lọc để giữ HS.
Lôi kéo giáo viên Không chỉ cạnh tranh trong tuyển sinh, các trường sẵn sàng trả mức lương cao hơn, đãi ngộ tốt hơn để kéo những giáo viên, quản nhiệm uy tín về phía mình, bởi phụ huynh thường giao con và tin tưởng tuyệt đối vào giáo viên và quản nhiệm. Sau một thời gian học hỏi kinh nghiệm, nhiều cán bộ quản lý hoặc giáo viên ra mở trường riêng để cạnh tranh với chính trường cũ của mình. Cô Đ., một giáo viên trường tư, kể: "Nếu nhà trường biết mình đi dạy ở trường tư khác sẽ có biện pháp chế tài rất mạnh. Giáo viên giỏi sẽ bị tăng tiết lên 80 tiết/tuần để hết thời gian đi dạy ngoài, giáo viên bình thường bị cắt xuống chỉ còn 6 tiết/tuần để mất thu nhập. Trường hợp tham gia tư vấn cho trường khác, ban giám hiệu sẽ buộc người đó chọn một trong hai trường để tránh tình trạng kéo HS trường mình về bên kia".
Theo TTO
Đề nghị giao quyền tự chủ hoàn toàn cho các trường đại học Ông Lê Viết Khuyến, nguyên Vụ phó Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT) cùng nhiều lãnh đạo trường ngoài công lập cho rằng, luật giáo dục đại học mới cần trao quyền tự chủ hoàn toàn cho các trường, không nửa vời bằng cách phân quyền cho cấp thấp hơn. Sáng 5/10, tại ĐH FPT, hiệp hội các trường đại học, cao đẳng...
