Phim cổ trang Việt Nam: Chỉ đẹp thôi là chưa đủ
Thể loại cổ trang vẫn là mảnh đất hấp dẫn nhưng đầy thử thách với các nhà làm phim Việt Nam.
Cổ trang là dòng phim được đông đảo khán giả yêu thích. Nhiều quốc gia có ngành phim ảnh phát triển như Hàn Quốc, Trung Quốc thường xuyên cho ra đời nhiều bom tấn thuộc thể loại này và liên tục gây tiếng vang. Các đạo diễn Việt cũng không đứng ngoài xu thế đó. Thời quan qua, phòng vé Việt chào đón hàng loạt tác phẩm cổ trang như Người Vợ Cuối Cùng, Hồng Hà Nữ Sĩ…
Tuy nhiên, để phim cổ trang Việt thành công vẫn là một thách thức không nhỏ với các nhà làm phim. Đây vừa là mảng đề tài chứa đựng vô vàn điều thú vị nhưng cũng không thiếu những thử thách đau đầu. Đặc biệt là khi ngành phim ảnh của Việt Nam chưa có đủ hệ thống cơ sở hạ tầng, nhân sự chuyên trách cho mảng này.
Người Vợ Cuối Cùng là dự án điện ảnh cổ trang mới nhất ra rạp Việt.
Thử thách khó nhằn của các nhà làm phim Việt
Khi nói về thể loại cổ trang, câu trả lời chung của các đạo diễn và những người làm việc trong ngành phim Việt Nam thường là “vô cùng khó”. Đạo diễn Victor Vũ của Người Vợ Cuối Cùng chia sẻ: “Thật sự phim cổ trang là một thử thách rất lớn. Chắc chắn điều mọi người luôn luôn quan tâm khi nghĩ tới một bộ phim cổ trang là bối cảnh, phần mỹ thuật và phục trang. Đó là signature (đặc trưng) của một bộ phim cổ trang. Tôi nghĩ đó là phần phải nghiên cứu rất nhiều, bỏ ra rất nhiều thời gian, tham khảo nhiều tài liệu”.
Thử thách lớn nhất thường được nhắc đến là làm sao đưa khán giả về quá khứ, trải nghiệm một cuộc sống xa xưa mà họ thường chỉ được biết qua sách vở, tranh vẽ. Vì vậy, công đoạn nghiên cứu lịch sử và văn hóa cho các khâu bối cảnh, phục trang phù hợp với thời kỳ mà phim lựa chọn là vô cùng quan trọng.
Khâu bối cảnh, trang phục trong phim phức tạp và đòi hỏi sự chính xác trong việc tái hiện những thời kỳ đã qua. Cần có các nhà thiết kế có kỹ năng và kiến thức chuyên sâu về lịch sử. Khâu trang điểm, làm tóc cũng đòi hỏi nhiều công sức để tạo ra những hiệu ứng thích hợp. Điều này đặt ra các thách thức về ngân sách và kỹ thuật. Đáng tiếc thay, đây cũng đều là những yếu tố mà ngành phim ảnh của Việt Nam hiện nay còn thiếu.
Các khâu bối cảnh, phục trang, trang điểm luôn là thử thách lớn với các nhà làm phim Việt.
Lý do mảng lịch sử, cổ trang của Việt Nam còn yếu chính vì không đủ kinh phí sản xuất, chưa có nhiều trường quay chuyên dụng cho thể loại này. Với các tác phẩm lấy bối cảnh hiện đại, các nhà làm phim dễ dàng tìm kiếm địa điểm quay phim hơn rất nhiều. Trong khi đó, khi làm về thời xưa, họ đôi khi phải tự xây dựng từng ngôi nhà, trang trí biển hiệu hay thiết kế các bộ trang phục cho đúng với từng giai đoạn lịch sử.
Việc tìm kiếm diễn viên phù hợp cho thể loại cổ trang cũng chất đầy thêm những khó khăn cho các đoàn làm phim. Khi làm Người Vợ Cuối Cùng, đạo diễn Victor Vũ cho biết chọn Kaity Nguyễn và Thuận Nguyễn đóng chính vì khả năng diễn xuất cho dù hai người bị phần đông khán giả nhận xét có ngoại hình, giọng nói không phù hợp bối cảnh câu chuyện.
Nhìn nhận một cách xác đáng, đây có thể xem là một sự đánh đổi hợp lý của đoàn phim trong hoàn cảnh chưa có lứa diễn viên chuyên trị thể loại cổ trang. Cả Kaity Nguyễn và Thuận Nguyễn đều có màn thể hiện tròn vai, đáp ứng được yêu cầu của đạo diễn. Tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận rằng sự hạn chế này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng của các tác phẩm cổ trang nước nhà.
Kaity Nguyễn được khen có màn thể hiện đột phá trong Người Vợ Cuối Cùng nhưng ngoại hình, giọng nói không phù hợp với bối cảnh phim.
Chỉ đẹp là chưa đủ
Những tác phẩm cổ trang gần đây của điện ảnh Việt đều cho thấy các đạo diễn rất coi trọng đầu tư mảng thiết kế mỹ thuật và phục trang. Ngày càng ít các trường hợp xuất hiện những “hạt sạn” to đùng về mặt hình ảnh khiến khán giả phải ngán ngẩm như trước.
Thế nhưng, nhiều tác phẩm mang đến những tạo hình bắt mắt nhưng vẫn bị chê về tính chính xác, thậm chí bị nhận xét là “lai căng”. Tiêu biểu có thể kể đến Kiều (2021) của đạo diễn Mai Thu Huyền với những bộ váy diêm dúa, cách tân đến chẳng ai nhận ra. Hay Quỳnh Hoa Nhất Dạ – bộ phim hiện chưa ra mắt của Thanh Hằng – đã nhận hàng loạt nhận xét tiêu cực rằng trang phục có hơi hướng cung đình Mãn Thanh ngay sau khi công bố những hình ảnh quảng bá đầu tiên.
Video đang HOT
Nhiều phim cổ trang Việt bị chê vay mượn trang phục, tạo hình từ những bộ phim nước ngoài.
Phong trào mặc cổ phục và sự quan tâm về văn hóa lịch sử nước ta gần đây được các bạn trẻ hưởng ứng nhiều hơn. Chính các tác phẩm văn hóa – nghệ thuật cũng góp một phần không nhỏ để tạo nên xu hướng đó. Nhưng cũng vì vậy, sự kỳ vọng dồn lên vai các nhà làm phim cổ trang cũng ngày càng nặng nề hơn, đặc biệt trong bối cảnh có rất nhiều quốc gia có nền phim ảnh phát triển như Hàn Quốc, Trung Quốc rất đầu tư vào thể loại này.
Nhiều người lấy lý do trang phục, diễn viên phải đẹp mới có thể thu hút khán giả. Cũng vì vậy, việc các ekip sáng tạo, biến đổi các chi tiết lịch sử để trở nên đẹp mắt, quen thuộc với người xem hơn cũng là điều dễ hiểu. Việc cân bằng giữa hai yếu tố thẩm mỹ và chính xác là điều các nhà làm phim phải lưu tâm. Nói cho cùng, một bộ phim cổ trang đẹp và hay nhưng không góp phần tôn vinh và quảng bá văn hóa Việt thì cũng không mang lại nhiều giá trị.
Như trong Người Vợ Cuối Cùng – một tác phẩm nhận nhiều lời khen về khâu thiết kế mỹ thuật, phục trang từ khán giả, đạo diễn Victor Vũ cho biết đặt ra tiêu chuẩn từ đầu là hư cấu trong một khuôn khổ cho phép. “Có thể nói, 80% dựa trên thực tế, 20% là sự sáng tạo, hư cấu mới lạ để mang đến một vẻ đẹp điện ảnh cho bộ phim”, anh giải thích.
Khi vượt được chướng ngại về mặt hình ảnh, nhiều dự án lịch sử – cổ trang lại gây thất vọng về mặt nội dung. Việc tìm một biên kịch đủ tầm để gánh vác một kịch bản cổ trang cũng không phải điều dễ dàng. Có thể nói, bên cạnh khía cạnh bối cảnh và trang phục, kịch bản cũng luôn là vấn đề đau đầu với các nhà làm phim Việt. Lịch sử nước ta không thiếu những câu chuyện hấp dẫn, nhưng việc đưa chúng lên màn ảnh như thế nào để mang đến những câu chuyện vừa mới mẻ, vừa hấp dẫn với khán giả hiện đại vẫn là bài toán chưa tìm thấy lời giải.
Các bộ phim cổ trang Việt thường bị chê về khâu kịch bản, câu chuyện.
Ngay ở trường hợp của Người Vợ Cuối Cùng, bộ phim nhận nhiều lời khen về mặt hình ảnh nhưng kịch bản thì bị chê tan tác. Câu chuyện của phim không hề mới mẻ về cả các tính tiết cũng như cách kể. Nhiều ý kiến còn cho rằng đạo diễn Victor Vũ đã chọn hướng đi quá an toàn dẫn đến lãng phí một tiểu thuyết gốc hứa hẹn vốn mang nặng màu sắc tâm linh, trinh thám.
Bên cạnh đó, mỗi khi ra mắt, các dự án lịch sử – cổ trang thường xuyên đi kèm với hàng loạt tranh cãi về các bị soi xét khắt khe về sử liệu. Vốn dĩ, thể loại phim này không phải ra đời để nhằm mục đích tái hiện chính xác nhất những câu chuyện của cha ông. Thế nhưng, để chinh phục được khán giả, nhà làm phim cũng phải cân bằng được việc tôn trọng lịch sử và sáng tạo nghệ thuật, để những câu chuyện quá khứ trở nên hấp dẫn, gần gũi hơn.
Mặc dù có nhiều thách thức, làm phim cổ trang cũng mang lại cơ hội để các đạo diện thể hiện sự sáng tạo và tài năng nghệ thuật. Nếu được thực hiện tốt, họ có thể tạo ra những tác phẩm độc đáo và ấn tượng. Khai thác chất liệu lịch sử còn giúp chúng ta kể được những câu chuyện truyền cảm hứng của Việt Nam cho khán giả trong nước và quốc tế. Đặc biệt, trong bối cảnh ngành phim vẫn chưa cho ra đời nhiều kịch bản gốc chất lượng, việc sử dụng các chất liệu lịch sử, văn học để làm phim là một hướng đi hay.
Victor Vũ: Người Vợ Cuối Cùng không cần đến 100 tỷ để hòa vốn đâu
Người Vợ Cuối Cùng là tác phẩm đánh dấu sự trở lại của Victor Vũ với dòng phim cổ trang sau 11 năm kể từ Thiên Mệnh Anh Hùng.
Sau nhiều tác phẩm ghi dấu ấn trong lòng khán giả như Quả Tim Máu (2014), Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh (2015), Mắt Biếc (2019), Victor Vũ được xem là một trong những đạo diễn có tay nghề cao nhất điện ảnh Việt. Các phim của anh luôn được khán giả mong đợi sẽ mang đến một trải nghiệm mới lạ.
Với Người Vợ Cuối Cùng, Victor Vũ lần đầu tiên trở lại với thể loại cổ trang kể từ Thiên Mệnh Anh Hùng (2012). Không những thế, tác phẩm còn có sự góp mặt của "nàng thơ" Kaity Nguyễn, dàn diễn viên kỳ cựu của miền Bắc như NSƯT Quang Thắng, NSƯT Kim Oanh và nhiều cảnh nóng bỏng mắt. Trong buổi trò chuyện với chúng tôi, vị đạo diễn sinh năm 1975 đã có nhiều chia sẻ về hậu trường làm phim Người Vợ Cuối Cùng, quan điểm làm nghề cũng như đưa ra những nhận định về thị trường điện ảnh Việt hiện tại.
Phim cổ trang là một thử thách rất lớn
Trở lại với thể loại phim cổ trang sau 11 năm kể từ Thiên Mệnh Anh Hùng, anh có suy nghĩ gì?
Tôi cảm thấy may mắn và hạnh phúc khi mình có cơ hội quay lại với thể loại này. Thật sự mà nói, cổ trang cũng là một thể loại rất hiếm ở thị trường Việt Nam và cũng đòi hỏi một sự đầu tư rất lớn nên điều kiện và cơ hội để làm phim cổ trang thật ra cũng rất khó. Nhưng nếu so sánh với bộ phim Thiên Mệnh Anh Hùng trước đây thì Người Vợ Cuối Cùng lần này rất khác. Thiên Mệnh Anh Hùng nghiêng về võ thuật và một số yếu tố lịch sử nhiều hơn còn Người Vợ Cuối Cùng thì mang bản sắc dân tộc nhiều hơn. Câu chuyện cũng nhỏ hơn, gói gọn trong một ngôi làng nhỏ và một thị trấn nên độ hoành tráng cũng khác. Chính vì vậy, tôi cảm thấy thích thú với nó hơn vì mình có thể tập trung nhiều vào hành trình tâm lý của nhân vật. Chính xác đây là một bộ phim tâm lý, tình cảm cổ trang nên nó có một màu sắc rất riêng so với những phim cổ trang mà tôi làm trước đây.
Theo anh, đâu là cái khó nhất khi làm một bộ phim cổ trang?
Khó thì có rất nhiều thứ. Thật sự phim cổ trang là một thử thách rất lớn. Chắc chắn điều mọi người luôn luôn quan tâm khi nghĩ tới một bộ phim cổ trang là bối cảnh, phần mỹ thuật và phục trang. Đó là signature (đặc trưng) của một bộ phim cổ trang. Tôi nghĩ đó là phần phải nghiên cứu rất nhiều, bỏ ra rất nhiều thời gian, tham khảo nhiều tài liệu. Đó là một phần chắc chắn phải làm rồi. Nhưng bên cạnh đó, đây cũng là một bộ phim được chuyển thể từ một tiểu thuyết thì việc chuyển thể cũng có cái thử thách của nó. Tiểu thuyết thì mang màu sắc tâm linh, trinh thám hơn nhưng trong quá trình khai thác kịch bản, tôi và đội biên kịch nhận ra là phần tâm lý, tình cảm của hai nhân vật chính là Linh và Nhân mới chính là linh hồn của câu chuyện. Vì vậy nên mình đi một hướng hơi khác.
Trở lại câu hỏi, thật ra phần mỹ thuật và phục trang luôn luôn là một thử thách vì khi mọi người xem một bộ phim cổ trang, điều mà nhà làm phim muốn đầu tiên là đưa khán giả về quá khứ, đưa họ về một thời đại mà họ không biết. Tôi biết một bộ phim điện ảnh cần sự hư cấu, sự sáng tạo nhưng tôi cũng muốn tôn vinh nét đẹp của văn hóa Việt trong bộ phim này nên muốn hư cấu trong một khuôn khổ cho phép thôi. Có thể nói, 80% dựa trên thực tế, 20% là sự sáng tạo, hư cấu mới lạ để mang đến một vẻ đẹp điện ảnh cho bộ phim.
Đất Rừng Phương Nam vừa gặp phải ý kiến trái chiều rất mạnh mẽ về việc làm sai bối cảnh, anh có lo lắng Người Vợ Cuối Cùng cũng gặp vấn đề tương tự?
Về bối cảnh, bộ phim của tôi diễn ra ở thời kỳ giữa thế kỷ 19, thời phong kiến, thời nhà Nguyễn nên chắc chắn một điều là bộ phim này phải diễn ra ở vùng Bắc Bộ. Nó sẽ phù hợp với câu chuyện hơn vì câu chuyện trong Hồ Oán Hận là tiểu thuyết mà bộ phim lấy cảm hứng diễn ra ở khu Bắc Bộ luôn nên tôi muốn giữ tinh thần đó trong bộ phim. Khi nghĩ đến bối cảnh thì chắc chắn mình nghĩ phải quay ở khu vực miền Bắc rồi. Đối với tôi đó là sự lựa chọn tốt nhất cho bộ phim.
Nhiều quốc gia Châu Á khác rất chuộng thể loại cổ trang nhưng dòng phim này ở Việt Nam hầu như là bị khán giả ngó lơ, theo anh lý do là vì đâu?
Khán giả luôn luôn tìm tòi và khao khát những gì mới lạ. Đối với tôi thì cổ trang là một thể loại rất hiếm, rất lạ đối với thị trường của mình nên tôi lại nghĩ khi có một bộ phim cổ trang thì sẽ có một số người họ rất tò mò, rất thích thú và có thể nói là háo hức về đề tài này. Mỹ thuật và phục trang rất quan trọng nhưng cái quan trọng nhất vẫn là câu chuyện phải chạm đến cảm xúc và trái tim của người xem. Đó là điều mà tôi muốn ưu tiên trong việc thực hiện Người Vợ Cuối Cùng.
Vì sao Victor Vũ lại quyết định thay đổi phim sang thể loại tình cảm thay vì tâm linh như truyện gốc?
Lúc mới khai thác kịch bản, phải nói là tôi và đội biên kịch lấy cảm hứng từ tiểu thuyết nhiều hơn là chuyển thể đợt này. Khi mới đọc tiểu thuyết, đúng là mình bị thu hút bởi câu chuyện, đường dây tâm linh trinh thám. Nhưng khi khai thác kịch bản, mình nhận ra câu chuyện chính ở đây là thân phận người phụ nữ thời phong kiến. Và cách để khai thác tâm lý và đường dây của nhân vật tốt nhất và hiệu quả nhất là qua một câu chuyện tình cảm tâm lý chứ không phải là một bộ phim li kì, trinh thám. Vì vậy nên yếu tố trinh thám, li kì vẫn có trong phim nhưng là phụ thôi, cái chính vẫn là tâm lý tình cảm của hai nhân vật chính và hành trình của hai nhân vật đó.
Câu chuyện người con gái trở thành vợ lẽ trong nhà quan rồi khao khát yêu thương từng được khai thác rất nhiều trước đây, đơn cử như phim Vợ Ba cũng giống Người Vợ Cuối Cùng về cả bối cảnh. Theo anh, đâu là chi tiết giúp Người Vợ Cuối Cùng trở nên khác biệt?
Tôi nghĩ đề tài phụ nữ thời phong kiến quá là rộng lớn nên quan trọng chính là khía cạnh và cách kể câu chuyện đó thôi. Đối với tôi, không có chuyện gì là quá mới lạ nhưng quan trọng hơn là cách mình khai thác, góc nhìn câu chuyện của mình thôi. Trong trường hợp này, tôi nghĩ ở đâu có sự bất hạnh trong tình yêu, trong cuộc sống thì sẽ có người đồng cảm. Câu chuyện này mặc dù có thể diễn ra 200 năm trước đây hoặc 50 năm trước đây, tôi nghĩ người xem bây giờ vẫn thấy được giá trị của nó. Về mặt câu chuyện, điều quan trọng chính là hành trình tâm lý cảm xúc của nhân vật. Làm sao để người xem dễ đồng cảm hơn, làm sao để khán giả xem sẽ thương nhân vật nhiều hơn.
Đây có phải canh bạc lớn vì Victor Vũ thường gắn với những bộ phim mang màu sắc giật gân, nhiều plot twist?
Vậy hả? Thật ra, tôi thấy list phim của Việt Nam cũng khá đa dạng. Như Mắt Biếc, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh cũng không phải phim giật gân. Đó cũng là phim tâm lý tình cảm, tình cảm xã hội nên thật ra, tôi không nghĩ tên mình gắn liền với thể loại li kì nhiều lắm đâu. Quan trọng đây là chủ đề, đề tài mang lại cảm hứng cho tôi nhiều nhất thôi.
Vì sao Victor Vũ không chọn gắn bó với một dòng phim cố định và khiến khán giả khi nghe tên là biết đến ngay phong cách như Quentin Tarantino hay Christopher Nolan?
Mỗi nhà làm phim sẽ có lối đi riêng của họ. Họ sẽ tìm nguồn cảm hứng từ nhiều nơi. Đối với tôi, quan trọng nhất là câu chuyện mà mình muốn kể cho khán giả như thế nào. Thể loại giống như một phương tiện để kể câu chuyện đó. Thực tế, trong Người Vợ Cuối Cùng vẫn có yếu tố li kì, trinh thám nhưng chỉ là phụ. Phải nói là, yếu tố trinh thám và li kì thật ra là một yếu tố đặc biệt trong phim Người Vợ Cuối Cùng.
Cảnh nóng trong Người Vợ Cuối Cùng là rất cần thiết
Anh từng nói chọn diễn viên vì diễn xuất chứ không phải giọng nói, nhưng đài từ cũng là một thứ rất quan trọng trong diễn xuất. Anh nghĩ sao về điều này?
Một phần cũng đồng ý nhưng tôi không muốn bị hạn chế bởi giọng nói vùng miền. Tôi nghĩ việc một bộ phim có sự kết hợp giữa diễn viên miền Nam và diễn viên miền Bắc ở thời nay rất là bình thường. Khi viết kịch bản, mình đã biết chuyện đó có thể xảy ra nên trong quá trình viết thoại và chỉnh lại kịch bản. Tôi và kể cả tác giả Hồng Thái cùng một số người tư vấn về ngôn ngữ đã cố gắng phổ thông hóa thoại của mình làm sao cho dễ hiểu và dễ nghe nhất. Tôi sẽ hạn chế những cổ ngữ, thổ ngữ và phương ngữ để không gây khó hiểu cho người xem. Vì có rất nhiều từ mà mình sẽ dùng trong một bộ phim người thời nay chưa chắc họ sẽ hiểu liền nên việc phổ thông hóa thoại trong phim này rất quan trọng.
Tại sao anh không chọn lồng tiếng?
Thật ra, tôi đã trải qua tình huống này trước đây với Mắt Biếc, một bộ phim diễn ra ở Huế nhưng toàn bộ diễn viên nói chung lại là người miền Nam và miền Bắc. Lúc đó tôi cần một giọng có thể hát nên mới lồng tiếng một diễn viên chính. Thật sự mà nói, tôi cảm thấy rất là khó, rất phức tạp và đôi khi cảm xúc không đạt như mình mong muốn được khi mà một người lồng tiếng cho một diễn viên khác. Tôi rất sợ cảm giác đó nên nếu mà phải chọn, tôi vẫn lựa chọn giữ giọng thật của diễn viên để giữ được cảm xúc thật nhất đối với người diễn viên đó.
Những phim gần đây, Victor Vũ có xu hướng chọn diễn viên trẻ, nổi bật tại phòng vé. Đây có phải sự thay đổi trong cách làm phim của anh?
Thật ra, việc chọn diễn viên có tên tuổi hay cast một người mới tùy theo bộ phim, tùy theo nội dung. Với Người Vợ Cuối Cùng, khi đang viết kịch bản, tôi hình dung được một diễn viên. Những nhân vật trong phim đều mang tính hình tượng rất nhiều. Khi nghĩ đến một ông quan tri huyện, có tính hơi trào phúng thì tự nhiên mình suy nghĩ tới anh Quang Thắng. Hoặc một mợ cả rất quyền lực, rất bén thì mình cũng nghĩ đến chị Kim Oanh. Kaity Nguyễn và Thuận Nguyễn cũng vậy thôi. Thực ra Thuận là một trường hợp đặc biệt. Điều mà Victor luôn luôn mong muốn trong việc chọn diễn viên, casting là không chỉ hợp vai mà còn có sự đột phá. Linh trong Người Vợ Cuối Cùng là một đột phá của Kaity. Còn Thuận Nguyễn thì lúc Thuận và Kaity diễn chung một phân đoạn, sự chemistry, kết nối giữa hai nhân vật quá tốt, quá mạnh nên tôi biết lúc đó Thuận có những yếu tố mà mình rất cần cho nhân vật này.
Vậy còn vai mợ hai của Đinh Ngọc Diệp thì sao? Liệu anh có ưu ái bà xã của mình?
Không chỉ mình Victor mà cả ba biên kịch còn lại đều hình dung ra mợ hai chính là Diệp. Trong tiểu thuyết, mợ hai có màu sắc hơi giống bà cả, cũng là kiểu lúc nào cũng gây khó khăn cho mợ ba. Nhưng lúc viết kịch bản, tôi và mọi người thấy ba bà cần màu sắc riêng. Bà hai thật ra sẽ có một vai trò đặc biệt hơn, là người trong nhà có một sự đồng cảm với nhân vật Linh của Kaity. Bà này thì kiểu nghĩ gì nói vậy, không để bụng gì hết, một người rất thoải mái. Khi viết những phân đoạn, nghĩ tới thoại về cách bà hai phản ứng với mọi thứ, mình nghĩ tới Ngọc Diệp liền.
Người Vợ Cuối Cùng có khá nhiều cảnh nóng, anh có sợ bị khán giả cho là phản cảm, câu khách?
Có thể nói đây là lần đầu tiên tôi khai thác những cảnh ân ái trong phim của mình. Cũng không có cách nào, không tránh được. Vì đối với tôi, quan trọng nhất là một phân đoạn, một chi tiết phải phục vụ cho câu chuyện. Trong trường hợp này, tôi đang khai thác tình yêu rất sâu đậm của hai nhân vật chính nên việc khai thác những cảnh ân ái trong bộ phim này rất cần thiết. Đó là một điều rất đẹp, rất đầy cảm xúc giữa hai nhân vật nên hy vọng điều đó không gây phản cảm.
Những cảnh nóng trong Người Vợ Cuối Cùng rất táo bạo, anh cân bằng ra sao giữa việc bảo vệ diễn viên và thể hiện cảm xúc mãnh liệt của nhân vật?
Thật ra, cách mà tôi tiếp cận những cảnh này, đầu tiên phải rất chi tiết trong các góc quay. Một phân đoạn cần thể hiện cái gì, cần thể hiện nội dung như thế nào thì tôi đã lên kế hoạch từ trước, gọi là shot list. Mình phải note ra từng shot, từng góc và khi mình bàn với diễn viên, mình sẽ chia sẻ hoàn toàn những góc đó. Lúc quay, điều đầu tiên là phải tạo ra một môi trường, không gian thoải mái cho diễn viên. Tôi nghĩ khi diễn viên đã thoải mái rồi, họ không bị quá áp lực thì cảm xúc sẽ đến với họ dễ dàng hơn. Không có ai là không căng thẳng trong những cảnh quay này, phải nói là diễn viên là những người căng thẳng nhất vì họ là người phải thể hiện điều đó. Tôi rất hiểu vấn đề đó nên mình sẽ bàn bạc từng góc quay với diễn viên. Mọi thứ đã được tính toán rất kỹ cho mỗi phân đoạn như vậy.
Trước khi quay, tôi cũng bàn bạc rất nhiều, có những buổi trao đổi với hai bạn. Đêm hôm quay, tâm lý của mọi người khi ra hiện trường là thực hiện thôi. Tôi nhiều khi phải vào set để trình bày một lần nữa là mình cần như thế nào, có thể pha một tí hài hước gì đó cho mọi người thoải mái hơn. Tôi nghĩ đó vẫn là cái quan trọng nhất để diễn viên lấy tâm lý dễ hơn thôi.
Nếu chỉ nhắm vào doanh thu thôi thì sẽ rất khó phát triển và xây dựng một nền điện ảnh
Victor Vũ có rất nhiều phim thành công nhưng cũng có vài tác phẩm không như kỳ vọng. Anh có áp lực hay rút ra nhận định gì sau mỗi phim như vậy?
Khi hoàn thành xong một bộ phim, một tác phẩm nào đó, điều mình có thể chắc chắn là mình đã hết lòng và hết mình với nó rồi. Tôi nghĩ quan trọng nhất là mình phải hiểu tại sao nó thành công, tại sao nó không thành công. Mình chấp nhận điều đó một cách rất nhẹ nhàng. Làm nghệ thuật sẽ không thể làm vừa lòng tất cả mọi người, sẽ có người thích, người không thích. Quan trọng là khi mình nhận một kết quả nào đó, mình luôn luôn ngồi lại và phải suy nghĩ, phân tích tại sao phim này thành công, tại sao phim kia không thành công? Mình nhận điều đó một cách rất nhẹ nhàng nên đối với tôi, đây luôn là một hành trình học hỏi. Mình phải rút kinh nghiệm thôi và quan trọng chính mình phải biết nó thành công hay thất bại ở đâu.
Thị trường phim Việt những năm qua rất ảm đạm, nhiều phim Việt thua lỗ, theo anh là vì sao?
Tôi nghĩ năm nào cũng có phim thắng, phim thua hoặc là phim thắng về mặt doanh thu, hoặc là thắng về mặt chuyên môn. Nhưng cũng phải nói, trong thời điểm kinh tế đang gặp khó khăn thì tất cả ngành đều gặp những thử thách, không chỉ ngành điện ảnh. Thói quen xem phim của mọi người bây giờ cũng rất khác. Nghĩa là họ phải suy nghĩ kĩ hơn trước khi họ chọn xem một bộ phim ngoài rạp, không giống như lúc kinh tế đang tốt, mọi người cuối tuần đi coi phim, không cần biết phim gì, cứ coi thôi, trải nghiệm thôi. Còn bây giờ phải suy nghĩ rất kĩ mỗi lần mua một vé. Đó cũng là một thử thách cho các nhà làm phim. Nhưng không có nghĩa là mình ngừng làm phim, ngừng làm nghề. Điều đó thúc đẩy các nhà làm phim, nhà sản xuất để mang đến cho khán giả những sản phẩm chỉnh chu nhất và tốt nhất thôi.
Có những khán giả còn tuyên bố "không bao giờ xem phim Việt ngoài rạp", theo anh các đạo diễn phải làm gì để thay đổi điều này?
Tôi nghĩ điều đó là chuyện bình thường thôi vì thật ra mỗi người có một gu. Đó là quyền của mỗi người. Để xây dựng một nền điện ảnh thì tất cả người trong ngành, các nhà làm phim, nhà đầu tư và sản xuất, họ phải luôn luôn có mục tiêu. Nếu chỉ nhắm vào doanh thu thôi thì tôi nghĩ sẽ rất khó phát triển và xây dựng một nền điện ảnh. Khi mình chỉ nhắm vào doanh thu thôi thì nó trở thành một bài toán. Nhưng điện ảnh thì là một sự kết hợp giữa thương mại và nghệ thuật nên tôi luôn luôn nghĩ khán giả cần cả giải trí lẫn nghệ thuật. Khi mình chọn dự án có thể kết hợp giữa giải trí và nghệ thuật thì đó là điều tuyệt vời nhất.
Anh kỳ vọng doanh thu Người Vợ Cuối Cùng là bao nhiêu?
Cái này khó lắm. Tại vì đó là một đề tài hiếm trong thị trường của mình. Nếu so sánh với một phim nào khác thì rất khó. Kỳ vọng của tôi không tính bằng số được. Thực ra, từ ban đầu, mọi người quyết định làm bộ phim này cũng có mục tiêu rất rõ. Mình muốn mang tới khán giả một bộ phim giàu cảm xúc và đậm chất Việt. Mình mong muốn sự kết hợp hai yếu tố đó sẽ mang lại những trải nghiệm thú vị và mới cho người xem. Nếu nói về kì vọng về doanh thu thì sẽ rất khó.
Trấn Thành từng nói "Đất Rừng Phương Nam đạt 100 tỷ thì tôi mới lãi được 6 triệu", vậy với Người Vợ Cuối Cùng thì sao?
À không, Người Vợ Cuối Cùng không cần đến 100 tỷ để hòa vốn đâu.
Cám ơn anh về cuộc trò chuyện này!
Phim lịch sử Việt: Bây giờ hay bao giờ? Nhân phim 'Hồng Hà nữ sĩ' (về cuộc đời Đoàn Thị Điểm) sắp công chiếu, và phim 'Chiến bào' (về vị anh hùng Lê Lợi) đang thực hiện, cùng sự vụ gây tranh cãi trái chiều về phương diện lịch sử với phim 'Đất rừng phương Nam', có thể thấy rằng: đã đến lúc dòng phim lịch sử Việt nên được nhận diện...