Phép thử mới cho mối quan hệ Ukraine – Ba Lan
Ba Lan đang gia tăng áp lực lên Ukraine để thuyết phục nước này không kiện lệnh cấm nhập khẩu nông sản.
Gia tăng căng thẳng trong quan hệ giữa Belarus và Ba Lan Ba Lan sẵn sàng đơn phương ban hành lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine
Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc họp báo ở Kiev ngày 23/8/2022. Ảnh: Politico
Theo nhận định của tờ Pravda (Ukraine), “tuần trăng mật” trong quan hệ Ukraine – Ba Lan dường như sắp kết thúc. Những tuyên bố gay gắt từ các quan chức cấp cao ở Kiev và Warsaw trong vài tháng qua chỉ càng củng cố thêm xu hướng này.
Nhưng điều gì thực sự đang xảy ra giữa Ukraine và Ba Lan? Những vấn đề hiện tại có xuất phát từ cuộc bầu cử sắp diễn ra ở Ba Lan hay không? Mối quan hệ này có thể cải thiện nhanh chóng hay chúng mang tính hệ thống và có khả năng trở nên tồi tệ hơn trong tương lai?
Đó là một số nghi vấn mà Pravda đã tìm kiếm câu trả lời tại Diễn đàn Kinh tế ở thành phố Karpacz của Ba Lan. Những phản ánh dưới đây đến từ các cuộc phỏng vấn với nhiều chuyên gia, đại diện doanh nghiệp và chính trị gia Ba Lan.
Trước hết, tất cả những người được phỏng vấn đều cho rằng Ba Lan sẽ tiếp tục ủng hộ Ukraine trong cuộc xung đột đang diễn ra với Nga. Warsaw có truyền thống tách vấn đề an ninh khỏi các vấn đề khác mà có thể gây ra hiểu lầm và tranh chấp với Kiev.
Trong số những vấn đề đáng nói đến, có tâm lý mệt mỏi trong xã hội Ba Lan trước những người tị nạn Ukraine. Tuy nhiên, vấn đề này vẫn chưa nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến quan hệ giữa hai nước.
Một vấn đề quan trọng hơn nhiều là tranh chấp hiện nay do lệnh cấm nhập khẩu nông sản Ukraine vào Ba Lan (cũng như Hungary, Slovakia, Romania và Bulgaria).
Lệnh cấm do Ủy ban châu Âu áp đặt nhưng chỉ có hiệu lực đến ngày 15/9 tới. Hiện tại, khó có khả năng lệnh cấm sẽ được Ủy ban châu Âu gia hạn, bất chấp đề xuất từ các quốc gia bị ảnh hưởng.
Thay vào đó, Ba Lan và Hungary cảnh báo duy trì lệnh cấm ở cấp quốc gia, đây rõ ràng là vi phạm nguyên tắc của thị trường chung EU.
Lập trường của Ba Lan chắc chắn được thúc đẩy bởi yếu tố chính trị – cuộc bầu cử quốc hội sẽ diễn ra vào ngày 15/10 và chiến thắng dường như không chắc chắn đối với chính phủ đương nhiệm.
Trong tình hình này, Chính phủ Ba Lan hiện tại không sẵn sàng mạo hiểm đánh mất phiếu bầu của nông dân Ba Lan nên họ không thể đồng ý dỡ bỏ lệnh cấm. Điều trớ trêu ở đây là lệnh cấm đã tác động đến các doanh nghiệp Ba Lan có quy mô lớn quan tâm đến nguyên liệu thô giá rẻ từ Ukraine. Tuy nhiên, khi cuộc bầu cử đến gần, quan điểm của họ không còn được tính đến nữa.
Vấn đề ngũ cốc đang gây căng thẳng cho mối quan hệ Ukraine-Ba Lan. Ảnh: UKRINFORM
Có lý do nào để cho rằng vấn đề này sẽ dịu sau cuộc bầu cử ngày 15/10? Tiếc là không có.
Thứ nhất, dường như có sự đồng thuận giữa các chính trị gia Ba Lan về vấn đề này. Phe đối lập đã tránh chỉ trích quyết định của chính phủ.
Thứ hai, có khả năng lớn là cuộc bầu cử sẽ không dẫn đến việc hình thành ngay lập tức đa số và bổ nhiệm một chính phủ mới. Các cuộc đàm phán liên minh có thể bị kéo dài và liên minh mới có thể không ổn định.
Trong tình huống như vậy, các lực lượng chính trị sẽ hành động đồng thời xem xét khả năng bầu cử sớm và do đó, việc hủy bỏ lệnh cấm sẽ xuất hiện như một bước đi rủi ro ngay cả sau cuộc bầu cử.
Vì vậy, quyết định của Kiev thách thức về mặt pháp lý lệnh cấm đơn phương được Ba Lan công bố có vẻ là một bước đi hợp lý. Việc phân xử cần có thời gian và sẽ không thực tế nếu lệnh cấm chỉ kéo dài trong vài tháng. Tuy nhiên, nếu lệnh cấm của Ba Lan được gia hạn, Kiev không còn lựa chọn nào khác.
Chính phủ Ukraine mới đây đã công bố kế hoạch kiện hành động của Ba Lan trong trường hợp bị đơn phương áp lệnh cấm.
Thái độ của người dân Ba Lan đối với động thái trên của Kiev khá rõ ràng. Hầu hết những người mà Pravda phỏng vấn đều cho rằng Warsaw không sợ mối đe dọa này, cho rằng Ba Lan vốn đã có nhiều tranh chấp pháp lý với các nước láng giềng (ví dụ với CH Séc), nhưng họ coi đây là hành động đúng đắn để bảo vệ lợi ích quốc gia.
Tuy nhiên, vấn đề không đơn giản như vậy. Có vẻ như Chính phủ Ba Lan thực sự lo ngại về khả năng gây tổn hại cho hình ảnh của mình, đặc biệt nếu Kiev tích cực tham gia vào vụ kiện.
Chính phủ Ukraine dường như cũng hiểu điểm yếu này trong lập trường của Warsaw. Trong một động thái rất đáng chú ý, Chính phủ Ukraine tuyên bố sẽ kiện lệnh cấm của Ba Lan lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WHO). Thoạt nhìn, quyết định này có vẻ kỳ lạ vì Kiev có sẵn một công cụ thay thế – trọng tài theo Thỏa thuận liên kết với EU.
Công cụ này có trọng lượng hơn trọng tài WTO. Hơn nữa, cơ chế phúc thẩm của WTO hiện đang bị phong tỏa nên mọi phán quyết của trọng tài đều không thể có tính ràng buộc.
Tuy nhiên, Kiev đã chọn công cụ WTO chủ yếu để tạo áp lực quốc tế lên Ba Lan.
Trong cơ chế trọng tài WTO, bất kỳ quốc gia nào quan tâm đến tranh cãi này đều có thể tham gia với tư cách là bên thứ ba. Rõ ràng là tranh cãi này sẽ thu hút sự quan tâm của các nước Global South (các nước đang phát triển và mới nổi ngoài phương Tây), đặc biệt là các nước châu Phi, những quốc gia sẽ tham gia tranh cãi này để ủng hộ lập trường của Ukraine.
Và trong đó có việc Warsaw lo ngại rằng họ sẽ bị cáo buộc gây ra “nạn đói ở Châu Phi”.
Kết quả là, trong những tuần tới, Kiev sẽ phải đối mặt với áp lực rất lớn trong việc từ bỏ cơ chế phân xử như vậy và hậu quả của cuộc tranh cãi này có thể còn tiếp tục ảnh hưởng đến quan hệ Ukraine – Ba Lan trong nhiều năm tới.
Nhiều người Ukraine trốn quân dịch ra nước ngoài, nghị sĩ đề xuất truy tố, dẫn độ
Một nhà lập pháp Ukraine đề nghị Kyiv bắt đầu thủ tục dẫn độ những người Ukraine trong độ tuổi quân dịch đã trốn sang Ba Lan và các nước khác thuộc Liên minh châu Âu bằng cách hối lộ giới chức.
Vào ngày 1.9, ông David Arachamia, lãnh đạo đảng Đầy tớ của Nhân dân Ukraine, nói rằng các cơ quan thực thi pháp luật Ukraine nên yêu cầu dẫn độ những người đàn ông trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự đã rời Ukraine trái phép để trốn khỏi lệnh điều động, và truy tố đối tượng này, theo báo Kyiv Post.
Bão Bild mới đây dẫn số liệu từ Bộ Nội vụ Đức cho hay kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ vào ngày 24.2.2022, đã có hơn 163.000 người tị nạn Ukraine trong độ tuổi quân dịch đã đến Đức.
Binh sĩ Ukraine do NATO huấn luyện thừa nhận bị áp đảo bởi lực lượng Nga gần Kharkiv
Ngoài ra, báo Ba Lan Rzeczpospolitej dẫn dữ liệu do Lực lượng Biên phòng Ba Lan cung cấp cho hay 2,87 triệu người Ukraine trưởng thành đã vượt biên sang Ba Lan trong khoảng thời gian từ ngày 24.2.2022 đến ngày 31.8.2023. Ước tính có khoảng 80.000 nam giới trong độ tuổi 18-60, có khả năng đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ quân sự, đã nhập cảnh vào Ba Lan, theo Kyiv Post.
Phát ngôn viên Lực lượng Biên phòng Ba Lan Anna Michalska nói rằng không biết có bao nhiêu người thực sự đáp ứng các yêu cầu được miễn nghĩa vụ quân sự.
Người dân xếp hàng tại cửa khẩu biên giới ở Shehyni (Ukraine) chờ nhập cảnh vào Ba Lan ngày 27.2.2022. Ảnh Reuters
Ukraine có chung biên giới với năm quốc gia mà người Ukraine có thể đi qua, gồm Ba Lan, Slovakia, Hungary, Romania và Moldova. Ông Fedir Venislavsky, thành viên của Ủy ban An ninh, Quốc phòng và Tình báo quốc gia Ukraine, cho hay số lượng những người trốn tránh chiến tranh một cách bất hợp pháp và tị nạn ở nước ngoài là rất đáng kể.
Phát ngôn viên Lực lượng Cảnh sát Ba Lan Mariusz Ciarka chỉ ra rằng đã có một số trường hợp cá nhân bị chặn lại khi cố gắng vượt biên trái phép mà không được miễn nghĩa vụ quân sự.
Trước đó, vào tháng 7, Cục Chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU) đã khởi tố nghị sĩ Lyudmila Marchenko và trợ lý của bà về tội tham nhũng hoặc yêu cầu hối lộ để cấp cho một người đàn ông giấy phép rời khỏi Ukraine cũng như đăng ký cho người đàn ông này vào Shlyakh, hệ thống cho phép đàn ông trong độ tuổi quân dịch rời khỏi đất nước.
Sau nhiều trường hợp mà trong đó các ủy ban quân y Ukraine và các cơ quan có thẩm quyền khác nhận hối lộ để cấp giấy chứng nhận miễn quân dịch vì sức khỏe một cách gian lận cho những người trong độ tuổi nhập ngũ, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ra lệnh rà soát lại tất cả các giấy phép được cấp kể từ khi cuộc xung đột Nga-Ukraine bùng phát, theo Kyiv Post.
Nghị sĩ Quốc hội Campuchia khóa VII tuyên thệ nhậm chức Theo phóng viên TTXVN tại Phnom Penh, chiều 21/8, tại Cung điện Hoàng gia ở thủ đô Phnom Penh, 125 nghị sĩ Quốc hội Campuchia khóa VII đã tuyên thệ nhậm chức trước Quốc vương Norodom Sihamoni, gần một tháng sau cuộc tổng tuyển cử diễn ra ngày 23/7. Sáng 21/8/2023, tại thủ đô Phnom Penh, Quốc hội Campuchia khóa VII chính thức...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Ông Zelensky vẫn muốn làm bạn với ông Trump sau cuộc "đấu khẩu"

'Kiến trúc sư' thỏa thuận hạt nhân Iran bất ngờ xin từ chức

Chuyên gia: Nga hưởng lợi từ cuộc gặp "thảm họa" của ông Trump - Zelensky

Bộ trưởng Tài chính Mỹ nêu điều kiện tiên quyết để ký thỏa thuận khoáng sản với Ukraine

Căng thẳng giữa ông Trump - Zelensky báo hiệu sóng gió giữa Mỹ và NATO

Thủ tướng Ba Lan tự tin có thể thuyết phục Mỹ tăng cường ủng hộ Ukraine

Hợp tác Nga - Trung trong 3 năm xung đột ở Ukraine

Nga kiểm soát các mỏ đất hiếm ở Ukraine

Canada áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Liên bang Nga

Những vấn đề đáng suy ngẫm sau 3 năm xung đột Nga - Ukraine

Ngọn núi thiêng của Triều Tiên sắp được UNESCO công nhận Công viên địa chất toàn cầu

Bộ trưởng Quốc phòng Na Uy lên tiếng trước việc ngừng cung cấp nhiên liệu cho Mỹ
Có thể bạn quan tâm

Toàn cảnh vụ fan 'Anh trai say hi' mắng nghệ sĩ tới tấp ở rạp chiếu phim
Sao việt
16:34:03 03/03/2025
Truy xét kẻ chặn đầu xe buýt, ném đá vỡ kính rồi hành hung lái xe
Pháp luật
16:30:01 03/03/2025
Vợ Bùi Tiến Dũng bụng bầu vượt mặt nhan sắc vẫn đỉnh của chóp, gia đình sóng gió nhất làng bóng "gương vỡ lại lành"
Sao thể thao
16:16:57 03/03/2025
Chiêm ngưỡng những loài lan độc đáo có hình dáng mặt khỉ
Lạ vui
15:55:11 03/03/2025
1 sao hạng A bị đuổi khéo khỏi sân khấu Oscar, có phản ứng khiến khán giả rần rần!
Sao âu mỹ
15:29:27 03/03/2025
Chủ quán trà sữa cốm lên tiếng sau clip liếm cốc khi đóng hàng cho khách
Netizen
15:21:31 03/03/2025
Chương trình thực tế của Chương Tử Di lại gặp sóng gió
Sao châu á
14:49:46 03/03/2025
Syria lập ủy ban soạn thảo hiến pháp mới, lần đầu có đại diện nữ

Drama bủa vây màn solo của Lisa (BLACKPINK), rời xa Kpop đúng là "bão tố"?
Nhạc quốc tế
14:42:39 03/03/2025
Tỉnh có diện tích nhỏ nhất ở Việt Nam, từng vào "tầm ngắm" sáp nhập
Tin nổi bật
14:40:46 03/03/2025