Phát hiện thứ khiến ‘Trái Đất thứ 2′ biến đổi đáng sợ
Khám phá về ‘tử thần giấu mặt’ nơi hành tinh song sinh có ý nghĩa lớn đối với tương lai Trái Đất cũng như việc săn tìm sự sống ngoài hành tinh.
Theo Science Alert, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà khoa học hành tinh Michael Chaffin từ Đại học Colorado Boulder (Mỹ) đã giải được một phần quan trọng của câu đố lớn: Vì sao Sao Kim – hành tinh được ví như phiên bản hoàn hào nhất của Trái Đất – bị mất nước?
Sao Kim cũng nằm trong vùng sự sống Goldilocks của hệ Mặt Trời. Hàng tỉ năm trước, thế giới trên hành tinh này cũng từng đầy nước và có môi trường ôn hòa như địa cầu.
Thế nhưng qua thời gian, nó dần khô cạn và chìm trong hiệu ứng nhà kính khắc nghiệt.
Sao Kim hiện tại (trái) và trong quá khứ – Ảnh: NASA
“Sao Kim hiện có lượng nước ít hơn Trái đất 100.000 lần, mặc dù về cơ bản nó có cùng kích thước và khối lượng” – TS Chaffin nói.
Nghiên cứu mới chỉ ra một quá trình gọi là tái hợp phân ly, khiến hydro của sao Kim rò rỉ ra ngoài không gian, có thể là thủ phạm.
Video đang HOT
Đó là sự tái kết hợp của một phân tử có tên là HCO , một ion dương bao gồm hydro, carbon và oxy, được hình thành thông qua sự kết hợp giữa carbon dioxide, nước và sự mất đi các electron mang điện tích âm.
Nghiên cứu cho thấy rằng khi các electron tái kết hợp với phân tử, khí hydro (H2) hình thành, nhanh chóng bị tách khỏi tổ hợp ra và bay vút vào không gian.
Không có hydro xung quanh, nước không thể hình thành được nữa.
Cơ chế này có thể giải thích lượng nước mất đi một cách khủng khiếp trong các lý thuyết trước đây, giải quyết gọn gàng vấn đề về sự khác biệt giữa nước trên Trái Đất và sao Kim.
“Có một chút khó khăn. Mô hình này yêu cầu khá nhiều HCO trong bầu khí quyển của Sao Kim, thứ cho đến nay vẫn chưa được phát hiện trên hành tinh này” – TS Chaffin thông tin.
Nhưng đó có thể là do chúng ta chưa nghĩ đến việc tìm kiếm nó nên không có tàu thăm dò Sao Kim nào nhắm mục tiêu vào phân tử này. Điều này có thể được giải quyết trong kế hoạch thiết kế cho các sứ mệnh sao Kim trong tương lai.
Theo bài nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature, quá trình hóa học đặc biệt trên Sao Kim cũng chỉ ra những khác biệt cơ bản khiến một hành tinh có thể trở nên sống được và chết chóc.
Điều đó cho thấy Trái Đất đã may mắn như thế nào trong quá khứ, cũng như dự đoán các “bất trắc” có thể nảy sinh trong tương lai.
Ngoài ra, kết quả cũng cho thấy “tử thần” HCO là thứ cần lưu tâm trong bầu khí quyển các ngoại hành tinh.
Cho đến nay, các thiết bị của NASA đã tìm thấy hơn 5.000 hành tinh ngoài hệ Mặt trời, nhiều cái nằm trong vùng sự sống của sao mẹ, kích cỡ tương đương Trái Đất.
Thế nhưng các nhà khoa học vẫn cần thêm các yếu tố giúp sàng lọc cụ thể hơn những hành tinh sống được, và HCO là một dấu hiệu cho thấy hành tinh đó nên bị loại trừ.
Hành tinh song sinh của Trái Đất đang bị "bóc vỏ" tàn khốc
Những phát hiện từ tàu vũ trụ BepiColombo của châu Âu - Nhật Bản có thể lý giải cách một hành tinh giống Trái Đất trở thành "hỏa ngục".
Trong chuyến bay ngang qua hành tinh gần Trái Đất nhất, tàu BepiColombo của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) và Cơ quan Thám hiểm Hàng không Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đã đem lại một số dữ liệu lạ.
BepiColombo bay ngang hành tinh "hỏa ngục" Sao Kim - Ảnh: ESA
Phân tích của nhóm tác giả dẫn đầu bởi TS Lina Hadid từ Phòng thí nghiệm Vật lý Plasma (LPP) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) dựa trên dữ liệu BepiColombo đã phát hiện ra hành tinh này đang bị tước đoạt lớp khí quyển phía trên.
Điều này khiến carbon và oxy trong tầng trên của bầu khí quyển mỏng manh bị thất thoát ra ngoài vũ trụ.
Các tác giả cho biết đây là lần đầu tiên hiện tượng thất thoát các ion carbon tích điện dương được quán sát ở Sao Kim.
Không giống như Trái đất, Sao Kim không tạo ra từ trường nội tại trong lõi của nó.
Tuy nhiên, một từ trường cảm ứng yếu hình sao chổi được tạo ra xung quanh hành tinh do sự tương tác của các luồng hạt tích điện phát ra từ Mặt Trời - tức gió Mặt Trời - với các hạt tích điện trong bầu khí quyển phía trên của Sao Kim.
Sao Kim sơ khai từng có nhiều điểm tương đồng với Trái Đất, bao gồm một lượng nước lỏng đáng kể.
Thế nhưng, chính quá trình tương tác với gió Mặt Trời này đã lấy đi nước, để lại bầu khí quyển bao gồm chủ yếu là carbon dioxide và một lượng nhỏ ni-tơ cùng vài nguyên tố vi lượng khác.
Vì vậy, việc phát hiện sự thất thoát của các ion carbon và cả oxy có thể giúp các nhà khoa học lần ngược lại con đường, từ đó suy ra cơ chế góp phần khiến một hành tinh nằm trong vùng sự sống, rất giống Trái Đất, lại trở thành một "hỏa ngục"ngột ngạt.
Hiểu biết về các cơ chế có thể hủy hoại một hành tinh đáng lẽ có sự sống cũng giúp các nhà thiên văn có thêm công cụ để sàng lọc các hành tinh ngoài hệ Mặt Trời, từ đó khoanh vùng các thế giới có sinh vật sống tiềm năng nhất.
Phát hiện làm sáng tỏ bi kịch của hành tinh song sinh với Trái đất Sao Kim từng có môi trường giống như Trái Đất. Gần đây, có phát hiện mới về lý do biến sao Kim giống như địa ngục. Sao Kim được coi như một hành tinh song sinh với Trái đất Bầu khí quyển các hành tinh thường bị rò rỉ. Không có thứ gì có thể ngăn cản việc giữ bầu khí quyển bị...