Phát hiện loại tổn thương phổi mới do hút thuốc lá điện tử
Các bác sĩ tại Trung tâm Khoa học sức khỏe London cho rằng ca bệnh trên cho thấy một số chất hóa học có trong các loại thuốc lá điện tử, không chỉ riêng tinh dầu vitamin E, có thể gây tổn thương.
Các loại thuốc lá điện tử. (Ảnh minh họa: Getty)
Các nhà nghiên cứu Canada mới đây đã xác định một loại tổn thương phổi mới liên quan tới thuốc lá điện tử, cụ thể là các loại hương liệu trong những điếu thuốc lá điện tử vape thông thường. Tổn thương này có triệu chứng giống với bệnh viêm tiểu phế quản tắc nghẽn thường thấy ở các công nhân hít nhiều hương liệu từ các máy làm bỏng ngô.
Ca bệnh được các nhà nghiên cứu Canada công bố trên tạp chí Hiệp hội y khoa Canada là một nam giới 17 tuổi, có các triệu chứng viêm tiểu phế quản, một dạng tổn thương phổi nghiêm trọng và thường không thể phục hồi do tiếp xúc với hóa chất. Tình trạng này có liên quan tới chất diacetyl, chất hoá học trong máy làm bỏng ngô giúp tạo hương bơ, được xác nhận là nguyên nhân dẫn tới viêm tiểu phế quản. Một số nghiên cứu khác cũng từng tìm thấy diacetyl trong các tinh dầu thuốc lá điện tử.
Đầu năm 2018, nam bệnh nhân này tới bệnh viện Ontario thăm khám khi bị ho trở nặng. Ban đầu bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi và được kê đơn kháng sinh. Năm ngày sau, bệnh nhân tái khám với các triệu chứng nặng hơn và buộc phải nhập viện để truyền kháng sinh tĩnh mạch. Nhưng tình trạng sức khỏe bệnh nhân ngày càng diễn biến tệ hơn và phải đặt nội khí quản mà vẫn không cải thiện.
Bệnh nhân sau đó được chuyển tới Trung tâm Khoa học sức khỏe London (tỉnh bang Ontario) và phải nhờ tới hệ thống trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể (ECMO) – biện pháp điều trị đặc biệt sử dụng máy hỗ trợ thay thế chức năng của phổi. Nhờ máy móc hỗ trợ, tình trạng của bệnh nhân sau đó đã ổn định nhưng bác sĩ lo ngại phổi của anh này sẽ không thể hồi phục để có thể tự thở. Bệnh nhân sau đó được chuyển tới trung tâm cấy ghép ở Toronto để đánh giá khả năng phải ghép phổi.
Video đang HOT
Sau khi các xét nghiệm cho thấy tổn thương phổi không phải do virus, các bác sĩ đã thử cho bệnh nhân sử dụng steroid liều cao giúp giảm viêm. Bệnh nhân có tiền sử dùng cả thuốc lá điện tử hương vị và hợp chất ức chế thần kinh THC, có nguồn gốc từ cần sa. Bệnh nhân thường xuyên sử dụng thuốc lá điện tử trong vòng 5 tháng trước khi phát bệnh. Ngay khi đó, các bác sĩ đã nghi ngờ bệnh nhân bị tổn thương phổi vì sử dụng thuốc lá điện tử, thời điểm này trước cả khi bệnh bùng phát tại Mỹ.
Trường hợp mắc bệnh kể trên có nhiều đặc điểm tương đồng với hơn 2.000 ca bệnh liên quan đến thuốc lá điện tử tại Mỹ nhưng dạng tổn thương khác nhau. Không phải các túi khí trong phổi mà là đường thở của bệnh nhân bị tổn thương và các bác sĩ tin rằng nguyên nhân là do chất hóa học gây ra. Trong khi đó, các bệnh nhân tại Mỹ được ghi nhận nhiều tổn thương khác nhau, chủ yếu là các túi khí ở cuối đường thở.
Công bố mới được cho là càng đào sâu thêm những bí ẩn xung quanh thuốc lá điện tử, sản phẩm đang trở nên ngày càng thịnh hành. Tổng cộng có 42 ca tử vong và hơn 2.000 ca mắc tổn thương phổi liên quan tới thuốc lá điện tử đã được ghi nhận tại Mỹ. Các nhà điều tra cho rằng thủ phạm là tinh dầu vitamin E sử dụng trong các sản phẩm thuốc lá điện tử, đặc biệt là những loại chứa THC.
Các bác sĩ tại Trung tâm Khoa học sức khỏe London cho rằng ca bệnh trên cho thấy một số chất hóa học có trong các loại thuốc lá điện tử, không chỉ riêng tinh dầu vitamin E, có thể gây tổn thương. Hiện đội nghiên cứu tập trung vào diacetyl vì chất này từng được chứng minh là gây ra những tổn thương tương tự. Bốn tháng sau khi ra viện, bệnh nhân vẫn có vấn đề về đường thở và các bác sĩ không dám chắc phổi của anh này có thể hồi phục hay không. Các trường hợp bị viêm tiểu phế quản tắc nghẽn thường là không thể hồi phục hoàn toàn./.
Lê Ánh
Theo TTXVN/Vietnamplus
WHO cảnh báo tác hại nghiêm trọng của thuốc lá điện tử
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các sản phẩm thuốc lá đều độc hại với sức khoẻ và đến nay ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy thuốc lá điện tử gây nguy hại đối với sức khoẻ cộng đồng tương tự thuốc lá điếu thông thường.
Thuốc lá điện tử là các thiết bị hoạt động bằng pin, chúng có dạng hình trụ và được làm giống như điếu thuốc lá. Cấu tạo thuốc lá điện tử gồm 4 phần: đầu ngậm trong có chứa bình đựng chất lỏng, tiếp theo là bộ phận làm nóng, pin và đèn LED. Thành phần của chất lỏng sử dụng trong thuốc lá điện tử thường bao gồm: nicotine, nước, propylene glycol, glycerine, hương liệu, một số chất hoá học và các chất kim loại nặng gây nguy hại đối với sức khoẻ và có khả năng gây ung thư. Khi người dùng hít một hơi, đèn LED sẽ phát sáng giống như điếu thuốc lá đang cháy đồng thời pin sẽ được kích hoạt bộ phun bên trong, làm nóng dung dịch và tạo ra dạng phun sương mà người dùng có thể hít vào và thở ra như hút thuốc lá điếu thông thường. Hàm lượng nicotine sẽ đạt từ 24 đến 36 mg/ml khí thở.
WHO cũng cho biết, nhiều nước trên thế giới đã có người chết hoặc mắc các bệnh lý liên quan đến thuốc lá điện tử. Một số quốc gia đã cấm toàn diện loại hình thuốc lá này.
Tại Mỹ, Cơ quan Quản lý thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cảnh báo hãng sản xuất thuốc lá điện tử phải chấm dứt các quảng cáo tuyên truyền các sản phẩm của hãng ít độc hại hơn so với hút thuốc lá truyền thống.
Từ năm 2015, Bang California của Mỹ đã tuyên bố loại thuốc lá điện tử là mối đe dọa với sức khỏe cộng đồng. Nước này sẽ siết chặt hoạt động quảng cáo thuốc lá điện tử trong thời gian tới.
Tính đến ngày 5/11/2019 đã có đến 2051 trường hợp bị tổn thương phổi liên quan đến sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử được báo cáo cho cơ quan kiểm soát bệnh Hoa Kỳ (CDC) từ 49 bang của nước này, trong số đó có 39 trường hợp tử vong vì bệnh phổi liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử.
GS.TS.BS Ngô Quý Châu - Phó giám đốc phụ trách điều hành Bệnh viện Bạch Mai cho hay, "Nhiều người nghĩ rằng thuốc lá điện tử không đốt cháy thuốc lá nên khói không chứa nhiều các chất độc, chất gây ung thư như thuốc lá truyền thống. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong khói thuốc lá điện tử có thể chứa các kim loại nặng, các phân tử siêu mịn, và đặc biệt vẫn chứa formaldehyde, benzene, nitrosamines (chất gây ung thư có trong thuốc lá thông thường), acetaldehyde và các chất gây ung thư khác
GS.TS.BS Ngô Quý Châu cũng cho biết thuốc lá điện tử có chứa nicotine, một chất có khả năng gây nghiện cao có thể dẫn đến hoặc duy trì việc sử dụng các sản phẩm có chứa nicotine khác, bao gồm cả thuốc lá truyền thống, cũng như tăng nguy cơ sử dụng các chất gây nghiện khác như rượu bia, ma tuý,.... Nicotine trong thuốc lá điện tử có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ ở lứa tuổi thanh thiếu niên, và thậm chí có thể gây tổn thương bào thai (dẫn đến cân nặng sơ sinh thấp, tăng nguy cơ đẻ non, và tăng nguy cơ hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh).
Nhiều loại thuốc lá điện tử sử dụng các hương liệu tạo mùi thơm hấp dẫn (mùi bạc hà, cam, dâu tây, sô cô la, caramen..), có thể dẫn đến ngộ độc ở trẻ nhỏ do uống nhầm hoặc kích thích trẻ em, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử.
Việc hít kéo dài một số mùi hương (ví dụ diacetyl được sử dụng để tạo mùi hương như bắp rang bơ) có thể gây tổn thương phổi không hồi phục
Bên cạnh đó, các phân tích về phơi nhiễm thụ động với khói thuốc lá điện tử cho thấy: người không hút thuốc khi phơi nhiễm thụ động với hơi thuốc lá điện tử hấp thu lượng nicotine tương đương với khi phơi nhiễm với khói thuốc thông thường. Khi phân tích thành phần không khí trong nhà ở nơi có người hút thuốc lá điện tử thấy gia tăng đáng kể lượng nicotine trên tất cả các bề mặt, có nồng độ cao của các hạt siêu mịn, nồng độ các chất gây ung thư hydro carbua vòng thơm tăng 20%, nồng độ nhôm tăng gấp 2,4 lần sau khi hút thuốc lá điện tử; các chất benzene, toluene, và 2,5 - dimethylfuran được thấy trong thành phần khói thở ra.
Như vậy có thể thấy với các thành phần như vậy trong không khi phòng sau khi hút thuốc lá điện tử thì việc phơi nhiễm thụ động lâu dài với khói thuốc lá điện tử hoàn toàn có thể gây ra những ảnh hưởng đối với sức khoẻ của người xung quanh. Vì vậy để đảm bảo sức khỏe những ai chưa hút thuốc lá thì hãy đừng bao giờ hút thuốc, kể cả thuốc lá điện tử. Ai đã nghiện thuốc lá thì hãy đến các cơ sở y tế trong đó Trung tâm Hô Hấp bệnh viện Bạch Mai là một địa chỉ tin cậy hoặc gọi điện đến đường dây tổng đài cai nghiện thuốc lá miễn phí của bệnh viện Bạch Mai: 19006606 để được tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá, không nên thay việc nghiện thuốc lá thông thường bằng nghiện thuốc lá điện tử.
Minh Tuấn
Theo vietnamnet
Mỹ đặt tên cho căn bệnh viêm phổi do thuốc lá điện tử gây ra Trước tình trạng ngày càng có nhiều người nghiện thuốc lá điện tử và mắc bệnh viêm phổi, thậm chí đã có ca tử vong, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (Centres for Disease Control and Prevention - CDC) của Bộ y tế Mỹ đã chính thức đặt tên cho căn bệnh ảnh hưởng đến những người hút thuốc lá...