Phạm tội sau khi sử dụng rượu, bia: Không được xem xét tình tiết giảm nhẹ
Sau khi Báo ANTĐ có bài viết phản ánh về tác hại của việc lạm dụng rượu bia, một trong những vấn đề “ nóng” ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, gây ảnh hưởng đến các vấn đề kinh tế- xã hội, phóng viên Báo ANTĐ đã có cuộc trò chuyện với Luật sư Nguyễn Thanh Hà- Giám đốc Công ty Luật S&B về thực trạng này.
Lạm dụng rượu bia đang là hiện trạng đáng lo ngại, để lại nhiều hậu quả tiêu cực
- PV: Ông đán.h giá như thế nào về những quy định liên quan đến việc kiểm soát việc kinh doanh, tiêu thụ và sử dụng rượu bia hiện nay?
- Luật sư Nguyễn Thanh Hà: Thực tế, những quy định về kiểm soát rượu bia chủ yếu tập trung vào các sản phẩm do Nhà nước sản xuất và nhập khẩu. Cơ sở nào có giấy đăng ký kinh doanh là được nhập khẩu, lưu hành. Trong khi đó, vấn đề kiểm soát nhu cầu về bia rượu hay hành vi tiêu dùng đang bị bỏ ngỏ, hậu quả là tỷ lệ v.ị thàn.h niê.n và thanh niên sử dụng rượu bia gia tăng nhanh trong những năm gần đây. Mặc dù việc sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, xuất khẩu rượu, bia và đồ uống có cồn đã được quy định trong hệ thống văn bản pháp luật, nhưng vẫn chưa cụ thể và thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý trong việc tăng cường quản lý, kiểm tra đối với hành vi buôn bán, nhập khẩu, sản xuất rượu giả, không bảo đảm chất lượng, gây hại cho sức khoẻ cộng đồng.
- Thực tế cho thấy nếu không có biện pháp kiểm soát, định hướng, Việt Nam sẽ đón những hậu quả xấu từ bia, rượu?
- Trong suy nghĩ nhiều người, việc sử dụng rượu bia còn là cần thiết trong mọi hình thức giao tiếp, biếu xén, làm ăn, lễ lạt, hiếu hỷ. Điều đáng nói là xu thế này ngày càng gia tăng và trở nên khó kiểm soát. Ước tính phí tổn do rượu bia bao gồm cả dung nạp và giải quyết hậu quả do rượu bia gây ra chiếm từ 2-8% GDP của nhiều quốc gia. Tác hại của rượu bia đến xã hội đã quá rõ ràng, nhưng hiện nay, việc sử dụng rượu bia vẫn diễn ra phổ biến và có chiều hướng gia tăng. Một nghiên cứu gần đây cho thấy 42,7% người đã từng sử dụng rượu bia trước 14 tuổ.i. Trong nhóm tuổ.i bị cấm sử dụng rượu bia (14-17 tuổ.i), 21% cho biết đã từng say. Vì vậy, việc kiểm soát bia rượu là một trong những vấn đề “nóng”, cần được quan tâm, tránh những hệ luỵ lâu dài cho xã hội.
Video đang HOT
- Pháp luật có nên xem xét tình tiết giảm nhẹ cho đối tượng gây án sau khi sử dụng rượu bia?
- Không có chuyện xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với các đối tượng gây án sau khi sử dụng rượu, bia và các chất kích thích khác. Điều 14 – Bộ luật Hình sự quy định “Người phạm tội trong tình trạng say do dùng rượu hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự”. Bởi, bất kỳ một lý do lớn, nhỏ, tiềm ẩn hay bộc phát nào đó, khi đối tượng có chất kích thích trong người và bị tác động bởi một số yếu tố bên ngoài, sẽ không thể kiểm soát được hành vi phạm tội và trở thành tội phạm. Nếu người bị các chất kích thích điều khiển mà xâm phạm thân thể người khác dẫn đến thương tích, sẽ bị pháp luật truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “cố ý gây thương tích”. Nếu tước đoạt đi mạng sống người khác, tội phạm sẽ bị truy cứu về hành vi “giế.t ngườ.i”. Pháp luật rất nghiêm minh và kẻ phạm tội đến đâu sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đúng với tội danh đã gây ra.
- Được biết, mới đây Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 244 nhằm phòng chống tác hại của rượu, bia và đồ uống có cồn đến năm 2020 sẽ không bán rượu bia cho người dưới 18 tuổ.i. Đây có phải là biện pháp mạnh để giảm số lượng tiêu thụ rượu, bia của người Việt xuống mức thấp, thưa ông?
- Theo Quyết định này, mục tiêu đặt ra của Chính phủ đến năm 2020 là sẽ xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng chống tác hại của rượu, bia và đồ uống có cồn khác; đồng thời phòng ngừa và giảm tác hại của lạm dụng rượu, bia và đồ uống có cồn khác đối với sức khỏe cộng đồng, trật tự an toàn xã hội để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, góp phần phát triển kinh tế xã hội ổn định và bền vững; tăng cường một số giải pháp như không bán rượu, bia và đồ uống có cồn khác trên vỉa hè, bán bằng máy bán tự động, bán cho người có biểu hiện say, người dưới 18 tuổ.i, phụ nữ có thai… Chính quyền địa phương tuyên truyền vận động cộng đồng không lạm dụng đồ uống có cồn trong đám tang, lễ hội, đám cưới, hộ gia đình không nấu rượu…
Tuy vậy, chúng ta cần đưa ra các giải pháp đồng bộ khác như kiểm soát việc sử dụng, cung cấp, giám sát và xử lý vi phạm về nội dung quảng cáo rượu, bia và đồ uống có cồn; tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống hành vi nhập lậu liên quan đến các sản phẩm này. Có như vậy mới giải quyết được những vấn nạn liên quan đến bia, rượu và giảm tỷ lệ lượng rượu, bia mà Việt Nam tiêu thụ xuống mức thấp.
Theo ANTD
Vụ Huyền Như: Lý lẽ của Viện Kiểm Sát tại Tòa
Phiên tòa xét xử Huỳnh Thị Huyền Như đã bước sang phần nghị án, dự kiến HĐXX sẽ tuyên án vào ngày 27/1. Xung quanh phiên xét xử siêu lừa này, còn rất nhiều vấn đề pháp lý cần được làm rõ.
Phiên toà xét xử vụ án siêu lừa Huỳnh Thị Huyền Như tạm khép lại trong thời gian chờ HĐXX nghị án. Tuy nhiên, sau phần tranh luận đầy căng thẳng và kịch tính giữa Đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên toà, với các luật sư bảo vệ quyền lợi cho những đơn vị, cá nhân tham gia gửi tiề.n và.o ngân hàng Vietinbank bị Như chiếm đoạt, nhiều vấn đề pháp lý đã được đặt ra trong vụ án này. Một trong số đó là, đối với các tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và " Vi phạm quy định về cho vay..." yếu tố thiệt hại có phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm hay không?
Trong phần đối đáp ý kiến đối với nhóm tội "vi phạm quy định về cho vay...", đại diện Viện KSND cho rằng, Điều 179 không có cụm từ "gây thiệt hại", điều luật cũng không quy định là gây hậu quả cho đơn vị nào, nên không nhất thiết phải gây thiệt hại cho Vietinbank. Việc Huyền Như rút trót lọt 718 tỷ của Ngân hàng ACB là "gây hậu quả nghiêm trọng" do các bị cáo làm sai quy trình nên không có cơ sở để xem xét lại quyết định truy tố đối với nhóm các bị cáo này.
Tòa sẽ tuyên án đối với Huyền Như cùng đồng phạm vào ngày 27/1
Tương tự, đối với nhóm tội "Thiếu trách nhiệm...", vị đại diện Viện kiểm sát cũng cho rằng, điều luật truy tố các bị cáo không bắt buộc là phải gây thiệt hại nghiêm trọng cho ai, mà chỉ quy định gây hậu quả nghiêm trọng nên việc luật sư đề nghị rút truy tố là không có cơ sở để chấp nhận.
Vậy, khái niệm "gây hậu quả nghiêm trọng" có đồng nghĩa với "gây thiệt hại nghiêm trọng" không? Và, trong trường hợp nào thì vấn đề thiệt hại mới được xem là yếu tố bắt buộc của cấu thành tội phạm, và là cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự?
Về mặt khoa học pháp lý, khái niệm "hậu quả" hay "hậu quả nghiêm trọng" được quy định trong BLHS có nội hàm rộng hơn rất nhiều so với yếu tố thiệt hại. Hậu quả của tội phạm nói chung, không chỉ là những thiệt hại vật chất mà còn bao hàm cả những thiệt hại phi vật chất. Vì vậy, khi một điều luật quy định "gây hậu quả nghiêm trọng" là yếu tố cấu thành tội phạm thì khi có hậu quả xảy ra là đã đủ cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự, mà không đặt vấn đề hậu quả đó xảy ra với ai, với đối tượng nào trong quan hệ pháp luật hình sự.
Khác với khái niệm gây hậu quả nghiêm trọng, vấn đề thiệt hại chỉ được xem là yếu tố bắt buột của cấu thành tội phạm trong một số trường hợp. Theo đó, nếu không có thiệt hại xảy ra thì hành vi không cấu thành tội phạm. Vì vậy, đối với các trường hợp này, vấn đề thiệt hại luôn được xác định một cách cụ thể, có "địa chỉ" rõ ràng. Và, chỉ khi nào thiệt hại xảy ra đúng với đối tượng mà điều luật đã quy định, thì hành vi đó mới được xem là đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
Chẳng hạn đối với tội "Ra quyết định trái pháp luật" (Điều 295 BLHS). Tại khoản 1 của điều luật này quy định: "người nào có thẩm quyền trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án ra quyết định mà mình biết rõ là trái pháp luật gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm".
Như vậy, đối với tội phạm này, ngoài việc quy định phải có thiệt hại xảy ra, nhà làm luật còn xác định thiệt hại đó phải xảy ra đối với Nhà nước, tổ chức, công dân thì mới xem là hành vi tội phạm. Vì vậy, nếu không có thiệt hại xảy ra thì hành vi không cấu thành tội phạm, mà sai phạm đó có thể sẽ được xử lý bằng các biện pháp hành chính.
Hoặc như tội "cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" (Điều 165 BLHS). Tại khoản 1 của điều luật này quy định: "người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại từ một trăm triệu đồng đến dưới ba trăm triệu đồng hoặc dưới một trăm triệu đồng, đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm".
VKS đề nghị án chung thân cho Huyền Như
Mặc dù nội dung của điều luật có nêu khái niệm gây hậu quả nghiêm trọng, nhưng đối với tội phạm này, yếu tố thiệt hại cũng được xem là dấu hiệu cơ bản của cấu thành tội phạm. Và thiệt hại ở đây được xác định là thiệt hại đối với chính cơ quan, tổ chức mà người phạm tội đang làm việc, công tác. Nếu không có thiệt hại xảy ra đối với các cơ quan, tổ chức này thì chưa đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Cố ý làm trái..."
Như vậy có thể thấy, theo quy định của BLHS vấn đề thiệt hại chỉ được xem là yếu tố bắt buột của cấu thành tội phạm trong một số trường hợp. Trong khi đó, khái niệm "gây hậu quả nghiêm trọng" lại được quy định trong hầu hết cấu thành cơ bản của các loại tội phạm. Vì vậy, khái niệm này không đồng nghĩa với yếu tố gây thiệt hại trong quan hệ pháp luật hình sự. Mặt khác, vì là dấu hiệu cơ bản, và được quy định chung cho các loại tội phạm, nên nhà làm luật cũng không xác định hậu quả nghiêm trọng đó phải xảy ra với ai, với đối tượng nào, thì mới xem là đủ yếu tố cấu thành tội phạm, mà chỉ cần có hậu quả nghiêm trọng xảy ra thì người thực hiện hành vi phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự đối với tội phạm mà mình đã thực hiện.
Theo Đời sống Pháp luật
Mạnh tay với hành vi buôn bán quân trang giả Trong thời gian qua, nhiều vụ lừ.a đả.o chiếm đoạt tài sản liên quan đến các đối tượng sử dụng quân trang giả đã bị cơ quan chức năng phát hiện. Các đối tượng này đều bị xử lý, song những người buôn bán quân trang quân dụng giả thì vẫn... vô can. Lực lượng công an phối hợp với quản lý thị...