Ông Biden: Trung Quốc phải cho phép tiếp cận điều tra nguồn gốc COVID-19

Tổng thống Mỹ Joe Biden nói vẫn chưa có kết luận về nguồn gốc dịch COVID-19 và Trung Quốc cần phải minh bạch, cho phép phương Tây tiếp cận để điều tra xem liệu đại dịch có phát sinh từ phòng thí nghiệm không.

Tổng thống Mỹ Joe Biden tại hội nghị G7 ở Anh ngày 13-6 – Ảnh: REUTERS

“Chúng ta chưa được tiếp cận các phòng thí nghiệm (Trung Quốc) để xác định có hay không – tôi chưa đưa ra kết luận vì cộng đồng tình báo của chúng tôi vẫn chưa chắc chắn – rằng dịch là… từ khu chợ nơi có con dơi tiếp xúc với động vật và môi trường đã gây ra bệnh COVID-19 này, hay nó là một thử nghiệm thất bại trong phòng thí nghiệm” – Hãng tin Reuters dẫn lời ông Biden nói tại hội nghị các nước G7 ở Anh ngày 13-6.

Trong tuyên bố chung cùng ngày, nhóm G7 cũng “kêu gọi tiến hành một nghiên cứu kịp thời, minh bạch, dựa trên cơ sở khoa học và do các chuyên gia lãnh đạo, bao gồm khuyến nghị trong báo cáo của các chuyên gia ở Trung Quốc”.

Bắc Kinh trước đó đã mỉa mai các lãnh đạo G7 rằng đã qua thời các nhóm “nhỏ” quyết định vận mệnh của cả thế giới .

Ôn Biden tháng trước đã yêu cầu các cơ quan được giao trách nhiệm điều tra nguồn gốc của COVID-19 phải báo cáo lại tình hình cho ông trong vòng 90 ngày.

Các cơ quan tình báo Mỹ đến nay vẫn xem xét cả 2 giả thuyết: virus corona chủng mới gây bệnh COVID-19 là sản phẩm của phòng thí nghiệm Trung Quốc hoặc do con người tiếp xúc với động vật.

Bắc Kinh đến nay vẫn bác bỏ mọi cáo buộc về nguồn gốc của đại dịch.

Cuộc điều tra của phái đoàn chuyên gia quốc tế do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) điều phối tại Trung Quốc hồi đầu năm nay kết luận SARS -CoV-2 có thể đã lây từ động vật sang người, trực tiếp từ dơi hoặc có thể thông qua các loài động vật có vú bán tại chợ hải sản, đồ tươi sống ở Vũ Hán.

WHO thúc giục Trung Quốc hợp tác điều tra nguồn gốc Covid-19

Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi Trung Quốc hợp tác trong cuộc điều tra về nguồn gốc virus gây đại dịch Covid-19.

Lực lượng an ninh bên ngoài Viện Virus học Vũ Hán khi nhóm chuyên gia của WHO tới thăm cơ sở này hồi tháng 2 (Ảnh: Reuters).

"Chúng tôi cần sự hợp tác từ phía Trung Quốc. Chúng tôi cần sự minh bạch để hiểu, biết hoặc tìm ra nguồn gốc của loại virus này, sau khi báo cáo cho thấy có những khó khăn trong việc chia sẻ dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu thô", Tổng giám đốc WHO Tedros Ghebreyesus cho biết sau cuộc họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo G7 ngày 12/6.

Ông Tedros hy vọng sẽ có sự hợp tác tốt hơn và minh bạch hơn khi giai đoạn tiếp theo của cuộc điều tra về nguồn gốc của virus gây đại dịch Covid-19 đang được tiến hành. Nhà lãnh đạo WHO nói thêm rằng vấn đề nguồn gốc Covid-19 đã được các nhà lãnh đạo G7 thảo luận hôm 12/6.

Nhóm chuyên gia quốc tế do WHO dẫn đầu hồi tháng 2 đã tới thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc, nơi phát hiện các ca nhiễm đầu tiên, để điều tra nguồn gốc Covid-19. Báo cáo điều tra sau đó đưa ra 4 giả thuyết, trong đó giả thuyết được xác định nhiều khả năng xảy ra nhất là virus có nguồn gốc tự nhiên, lây từ động vật nhiễm bệnh sang người, và giả thuyết khó xảy ra nhất là virus thoát ra từ phòng thí nghiệm.

Nhiều nước cho rằng kết luận này chưa thỏa đáng và bị hạn chế bởi sự thiếu minh bạch của Bắc Kinh, do vậy đề nghị mở rộng điều tra nguồn gốc đại dịch ở Trung Quốc, đồng thời kêu gọi Trung Quốc minh bạch hơn nữa. Tuy nhiên, Trung Quốc tuyên bố đã hoàn thành trách nhiệm và giai đoạn tiếp theo sẽ là điều tra ở các nơi khác trên thế giới.

Giới chức Mỹ gần đây bất ngờ lật lại cuộc điều tra về nguồn gốc đại dịch. Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chỉ đạo cộng đồng tình báo nỗ lực gấp đôi để đưa ra kết luận rõ ràng hơn về nguồn gốc Covid-19. Nỗ lực này cũng nhận được sự ủng hộ của Anh khi tình báo Anh cũng bất ngờ thay đổi quan điểm, từ chỗ cho rằng giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm "khó xảy ra" sang đánh giá giả thuyết này "hoàn toàn có thể".

Phía Trung Quốc cáo buộc Mỹ và các nước phương Tây đã thổi phồng giả thuyết Covid-19 rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán. Bắc Kinh thậm chí "đá bóng" nguồn gốc Covid-19 sang Mỹ khi đề nghị kiểm tra một phòng thí nghiệm quân sự của Mỹ tại Fort Detrick, bang Maryland.

Liên quan tới vấn đề vắc xin Covid-19, các nhà lãnh đạo G7 cam kết tài trợ một tỷ liều vắc xin cho các quốc gia đang phát triển trước cuối năm 2022. Trong khi đó, WHO đặt mục tiêu tiêm chủng cho 70% dân số thế giới trước tháng 6/2022 và cho biết cần 11 tỷ liều vắc xin để làm được điều này.

"Chúng tôi cần nhiều vắc xin hơn, và chúng tôi cần vắc xin nhanh hơn", ông Tedros nói.

Mặc dù thiếu vắc xin, song nhà lãnh đạo WHO cho rằng mục tiêu 70% dân số toàn cầu được tiêm chủng vào tháng 6 năm sau vẫn có thể đạt được. Ông nhận định năng lực sản xuất vắc xin có thể được tăng cường để đạt được mục tiêu.

Tổng thống Biden và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã thông qua hội nghị thượng đỉnh G7 ở Anh để tuyên bố tài trợ lần lượt 500 triệu và 100 triệu liều vắc xin cho các quốc gia nghèo nhất thế giới.

"Chúng tôi không mong đợi có được mọi thứ từ G7", ông Tedros nói, nhưng cho biết thêm rằng ông sẽ gửi lời kêu gọi tới Nhóm G20.