Ôn thi môn Địa lí: Làm thế nào để lấy điểm tối đa?
Để đạt được điểm số cao ở môn Địa lí, giáo viên lưu ý học sinh cần rèn luyện thành thạo kĩ năng xem và trả lời câu hỏi Atlat. Bên cạnh đó, cố gắng lấy điểm ở câu hỏi nhận biết và thông hiểu.
Tô đậm những phần quan trọng
Thầy Hồ Ngọc Quang – Trường THPT DTNT huyện Đăk Hà (Kon Tum) cho biết, tổng thể sách giáo khoa Địa lí 12 được chia ra làm 4 phần: địa lí tự nhiên, địa lí dân cư, địa lí các ngành kinh tế và địa lí vùng kinh tế . Các phần này đều có mối liên hệ qua lại với nhau. Do đó, học sinh cần hệ thống kiến thức trong từng chủ đề, bài cụ thể.
Theo thầy Quang, sau khi đã hệ thống các bài học, có thể đi vào chi tiết từng bài. Đối với mỗi bài cũng có thể hệ thống lại xem có bao nhiêu nội dung chính, mỗi ý chính có bao nhiêu ý phụ…
Thầy Quang lưu ý học sinh kĩ năng Atlat chiếm tỉ lệ tương đối lớn trong bài thi. Ảnh: NVCC.
Để ghi nhớ kiến thức được lâu và sâu, học sinh có thể dùng bút màu tô đậm những phần quan trọng hoặc gạch dưới những ý chính. Làm theo nguyên tắc từ tổng thể đến chi tiết, từ khái quát đến cụ thể. Đây cũng là cách để nhớ mà không nhất thiết phải cầm SGK học, vừa không gây cảm giác nặng nề mà còn giúp các em hệ thống lại bài học.
Dạng câu hỏi nhận biết và thông hiểu sẽ có ở tất cả ở các bài học của lớp 12. Đây là mức độ mà học sinh, đặc biệt là bạn có học lực trung bình cần chú trọng nhằm nắm chắc kiến thức. Bởi, khả năng lấy điểm đối với dạng câu hỏi này là khá lớn.
Với dạng câu hỏi vận dụng, vận dụng cao, thầy Quang lưu ý học sinh trong quá trình học tập cần chú ý đến việc rèn luyện các kĩ năng quan sát, nhận xét, phân tích, so sánh, đánh giá các sự vật, hiện tượng địa lí… Từ đó giúp hình thành các năng lực cần thiết để bước vào cuộc sống lao động và học tập sau này.
Theo thầy Quang, đề thi có thể xuất hiện một số câu hỏi yêu cầu học sinh phải biết vận dụng tri thức địa lí đã học được trong nhà trường để giải thích các hiện tượng, sự vật của thực tiễn cuộc sống về tự nhiên, dân cư và môi trường… phù hợp với khả năng của học sinh. Đây là những câu hỏi rất thực tiễn.
Đồ hoạ: An Nhiên
Kĩ năng Atlat chiếm tỉ lệ tương đối lớn
Theo thầy Quang, trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, câu hỏi sử dụng kĩ năng Atlat Địa lí Việt Nam chiếm tỉ lệ tương đối lớn. Đây là số điểm tương đối lớn và khả năng lấy điểm dễ dàng đối với các sĩ tử.
Video đang HOT
Do đó, thầy Quang lưu ý đối với dạng câu hỏi này học sinh cần đọc kĩ ký hiệu theo yêu cầu. Bởi trong Atlat Địa lí Việt Nam có phần ký hiệu riêng cho từng trang. Chính vì vậy, học sinh phải nắm chắc các ký hiệu chung về khoáng sản , nông nghiệp , công nghiệp , lâm ngư nghiệp…
Thầy Quang cũng nhắc nhở học sinh, tất cả những câu hỏi trắc nghiệm có yêu cầu trình bày về phân bố sản xuất hoặc yêu cầu nói rõ ngành đó ở đâu, vì sao ở đó… đều có thể dùng bản đồ của Atlat để trả lời. Các câu hỏi có yêu cầu trình bày tình hình phát triển sản xuất hoặc quá trình phát triển của ngành này hay ngành khác, học sinh cũng có thể tìm thấy một vài số liệu ở các biểu đồ trong Atlat.
Đối với các câu hỏi liên quan đến biểu đồ, thầy Quang cho hay, cũng có một số cách hỏi như chọn phương án đúng hoặc sai đối với 4 nhận xét đã có. Bên cạnh đó, sẽ có những câu hỏi xác định nội dung thể hiện, thực chất là tên của biểu đồ, hoặc xử lí số liệu từ biểu đồ.
Tương tự như làm việc với số liệu thống kê, để trả lời những câu hỏi dạng này, thầy Quang khuyên học sinh cần tiến hành quy trình chung với 3 bước.
Cụ thể, xem xét kĩ biểu đồ đã cho, như dạng biểu đồ, các số liệu … Sau đó, tìm ra mối liên hệ hoặc quy luật giữa các đối tượng Địa lí được thể hiện trên biểu đồ. Từ đó, học sinh nhớ lại những kiến thức đã học và trả lời theo yêu cầu của câu hỏi.
Thầy Quang khuyên các sĩ tử nên rèn luyện việc khai thác biểu đồ có trong bản đồ của Atlat. Theo đó, đối với địa lí ngành kinh tế , thông thường mỗi bản đồ đều có từ 1 đến 2 biểu đồ (cột, đường, tròn…). Bên cạnh thể hiện sự tăng, giảm về giá trị tổng sản lượng, về diện tích đối với các ngành nông-lâm nghiệp của các ngành kinh tế. Chính vì vậy, học sinh cần biết cách khai thác biểu đồ trong các bài có liên quan để đỡ phải nhớ nhiều số liệu .
Trước khi bước vào kì thi, thầy Quang khuyên các sĩ tử bình tĩnh, tự tin, cố gắng hoàn thành tốt bài thi của mình.
“Thay vì học tủ, học vẹt các em nên hệ thống hoá lại từng phần kiến thức từ tổng thể đến chi tiết. Bởi đối với địa lí vùng kinh tế thì khối lượng kiến thức là khá nhiều. Nếu học sinh không có phương pháp cụ thể sẽ khó khăn trong quá trình ghi nhớ và áp dụng vào bài thi”, thầy Quang chia sẻ.
Cũng theo thầy Quang, đối với bài thi trắc nghiệm, học sinh chỉ có điểm khi chọn được câu trả lời chính xác nhất. Do đó, khi làm bài các em cần bình tĩnh, chọn 1 đáp án chính xác duy nhất. Trong quá trình làm bài, các sĩ tử nên làm những câu hỏi dễ trước, câu khó sau.
Ôn thi mùa dịch: Giáo viên, phụ huynh, học sinh cùng hợp lực
Ở thời điểm gấp rút chuẩn bị cho các kỳ thi quan trọng, dịch Covid-19 bùng phát khiến nhiều trường học phải thay đổi "chiến lược" ôn tập cho học sinh, đảm bảo vừa an toàn, vừa hiệu quả.
Tiến tới các kỳ thi an toàn, hiệu quả.
Hình thức dạy và ôn trực tuyến lại phát huy tác dụng, đòi hỏi cả giáo viên, phụ huynh và học sinh cùng hợp lực.
Tạo động lực cho học sinh
Cô Nguyễn Thanh Thủy- giáo viên Trường THCS Ngô Gia Tự (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) nhận định: Tại thời điểm này, phòng chống dịch là vấn đề chung của toàn xã hội, của nhiều quốc gia. Không ít phụ huynh, học sinh có tâm trạng lo lắng khi các kỳ vượt vũ môn quan trọng đang đến gần.
Tuy nhiên, nhà trường và phụ huynh học sinh cần nhận thức khó khăn này không phải chỉ của trường mình, gia đình mình hay của riêng con mình mà là vấn đề chung của toàn xã hội để không làm cho việc thi cử trở nên căng thẳng, nặng nề, không gây xáo trộn tâm lý của học sinh.
"Thầy cô, cha mẹ cần xác định với các con, thời điểm này tuy khó khăn nhưng cũng là cơ hội để giúp con rèn luyện các kĩ năng, năng lực, phẩm chất như tự học, tinh thần trách nhiệm, sự hợp tác... để các con có động lực trong việc học tập", cô Thủy chia sẻ.
Không phải đến thời điểm gấp rút ôn tập mà ngay từ đầu năm học, Trường THCS Ngô Gia Tự đã phân loại đối tượng để thuận lợi trong việc bồi dưỡng cho học sinh có học lực khá- giỏi và phụ đạo cho các em học lực trung bình -yếu.
Tổ nhóm chuyên môn đã xây dựng nội dung ôn tập riêng cho từng đối tượng. Với học sinh yếu lại chưa chăm học, nội dung ôn tập chủ yếu là củng cố ôn tập những kiến thức cơ bản với yêu cầu cần đạt ở mức độ trung bình để các em không nản, không buông xuôi. Học sinh được giảng lại bài nhiều lần để nắm vững lí thuyết và được giáo viên hướng dẫn làm những dạng bài chủ yếu ở các mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng thấp.
Thời lượng học tập của nhóm học sinh ở trình độ này cũng được tăng cường. Giáo viên trong nhóm sẽ thay phiên nhau lần lượt truy bài, ôn tập cho học sinh.
Ngoài ra, tổ chuyên môn còn phân công giáo viên hỗ trợ dạy kèm các học sinh thuộc diện yếu kém trong khối. Giáo viên chủ nhiệm cũng thường xuyên liên hệ với phụ huynh học sinh để gia đình nắm bắt khả năng thực tế của con.
Cô Thủy cho biết: Khi tổ chức dạy trực tuyến, giáo viên cùng học sinh thống nhất kế hoạch ôn tập về thời gian, nội dung, cách thức tiến hành để các em hiểu mình phải làm gì, học gì, ôn luyện thế nào? Từ đó học sinh sẽ chủ động hợp tác với các bạn trong lớp và giáo viên trong quá trình ôn tập.
Các em cũng phải nhận thấy rằng, để đạt kết quả cho kì thi vào lớp 10 sắp tới, việc ôn thi không thể làm đối phó, qua loa. Học sinh và phụ huynh học sinh phải biết rõ kết quả thực chất mới có thể đăng kí nguyện vọng phù hợp với khả năng.
Sát sao ôn luyện
Ôn luyện trực tuyến có khó khăn là giáo viên không sát sao trực tiếp được hết kết quả ôn tập của học sinh. Để khắc phục hạn chế này, theo cô Thủy:Giáo viên cần chuẩn bị hệ thống bài tập bao quát toàn bộ chương trình để giúp học sinh vừa ôn tập, củng cố lí thuyết, vừa luyện tập các dạng bài; xác định những bài tập học sinh tự luyện ở nhà, những bài tập sẽ làm trên lớp để có sự định hướng của giáo viên.
Để đảm bảo việc học sinh làm bài tập ở nhà đầy đủ, giáo viên phân công cán bộ lớp theo dõi, kiểm tra số lượng bài tập đã giao, báo cáo lại cho giáo viên. Thầy cô cũng cần tham gia vào việc kiểm tra bài tập bằng cách yêu cầu nộp bài trên group lớp hoặc trên hệ thống. Kết quả này được cập nhật hàng ngày, báo về cho phụ huynh học sinh để kịp thời nhắc nhở các con.
Cũng để việc ôn luyện trực tuyến có hiệu quả, giáo viên cần tăng cường tương tác với học sinh. Yêu cầu học sinh làm việc cá nhân hoặc làm việc theo nhóm, trình bày sản phẩm trước lớp, học sinh và giáo viên sẽ trao đổi để đi đến ý kiến thống nhất.
Ngoài ra, giáo viên cho học sinh luyện đề với nhiều dạng khác nhau để các em rèn kĩ năng trình bày bài, khả năng diễn đạt... Sau đó, thường xuyên chấm bài, chữa trên bài cụ thể để các em rút kinh nghiệm.
Để tạo không khí học tập sôi nổi, giáo viên cần tổ chức nhiều hình thức học tập để thi đua giữa các tổ nhóm: đua tài, game, đố vui... Theo dõi cả quá trình học tập, nắm rõ điểm mạnh, điểm hạn chế của từng học sinh trong việc học bộ môn để thấy được sự tiến bộ hay giảm sút về kết quả học tập; từ đó tư vấn kịp thời và xác đáng cho học sinh và phụ huynh học sinh.
Tránh học tủ, học vẹt
Thực tế, có nhiều học sinh thường nghe nhau hoặc nghe các anh chị các khóa trước trao đổi cái tưởng là "kinh nghiệm" nhưng rất nguy hiểm. Ví dụ như: Năm trước đã thi bài nào rồi, năm nay không thi nữa, đề thi học sinh giỏi đã thi bài nào rồi thì loại trừ bài đó trong kì thi 10, hoặc đoán đề để học tủ dựa vào các vấn đề chính trị, văn hóa lớn trong năm...
Học sinh nghiêm túc ôn thi trực tuyến.
Cô Nguyễn Thanh Thủy cho rằng, nhận thức này dẫn đến việc học tủ, ôn tủ vào một số bài, một số dạng, không bao quát được toàn bộ chương trình, việc học không cốt để lấy thực chất mà trở thành đối phó. Và không thể hy vọng có được kết quả cao trong kì thi.
Hơn nữa, việc học tủ sẽ không thể đem đến sự tự tin khi đi thi, dẫn tới tâm lí hoang mang, mất bình tĩnh; thậm chí có thể kéo theo việc vi phạm qui chế thi nếu đề không "trúng tủ".
Để tránh tâm lí chủ quan, học đối phó, học tủ, giáo viên cần giúp học sinh nhận thức đúng đắn về vấn đề này, thấy được tác hại nghiêm trọng của việc học tủ để các em tự tránh, không mắc phải.
Bên cạnh đó, giáo viên cũng cần tránh việc ôn tập chỉ chú trọng vào dạy một số bài được cho là trọng tâm mà cần có sự khái quát tổng thể nội dung chương trình, ôn luyện cho học sinh nắm vững những kiến thức cơ bản và quan trọng hơn cần tránh dạy để học sinh chỉ học thuộc theo kiểu học vẹt. Thầy cô hướng dẫn các kĩ năng, phương pháp làm bài ở các dạng để học sinh có thể linh hoạt vận dụng trong việc giải quyết các bài tập...
Cô Thủy nhắn nhủ: Thời gian nước rút này, học sinh cần tự mình rà soát các đơn vị kiến thức của bộ môn, biết được những đơn vị kiến thức nào đã nắm vững, chưa nắm vững.... để bổ sung hoặc tìm hiểu kĩ thêm cho chắc chắn.
Tập trung làm các dạng bài luyện tập để củng cố kiến thức và rèn các kĩ năng. Với những dạng bài tập chưa thành thạo, còn để mất điểm trong các lần kiểm tra, cần làm đi làm lại cho vững.
Các em có thể cập nhật trên hệ thống của Sở GD&ĐT Hà Nội để ôn luyện, thi thử môn Lịch sử và Tiếng Anh trên hệ thống Elearning Hocbaionha.com; đồng thời nghiêm túc thực hiện các yêu cầu và hướng dẫn của các thầy cô giáo trong việc ôn tập.
"H ọc thêm không phải là yếu tố quyết định học sinh sẽ thi đỗ hay không. Yếu tố quyết định là ở sự tự giác, khả năng tự học tập của các em, đặc biệt là trong thời gian dịch bệnh hiện nay . Bởi phạm vi kiến thức thi không nằm ngoài chương trình học, nội dung kiến thức cơ bản theo đúng chuẩn kiến thức và chuẩn kĩ năng đã đề ra. Đề thi không đánh đố, không nâng cao mà đảm bảo phân loại học sinh.
Vì thế, các bậc cha mẹ học sinh không nên đốc thúc con đi học thêm quá nhiều mà cần lưu ý các con nắm vững kiến thức cơ bản, làm các dạng bài tập để rèn luyện kĩ năng; đồng thời đăng kí nguyện vọng dự thi phù hợp với khả năng học tập của con , điều kiện của gia đình"- cô Nguyễn Thanh Thủy nhận định.
Thầy trò sát cánh phòng dịch và ôn thi hiệu quả Linh hoạt ứng phó là tinh thần chung của các nhà trường theo diễn biến của dịch Covid-19. Hiện, thầy cô đang sát cánh cùng học trò ôn tập trong thời điểm các kỳ thi cối cấp năm học 2020 - 2021 đang đến rất gần. Ảnh minh hoạ. (nguồn: Internet) Nguyên tắc ôn thi "nước rút" Theo Ông Lê Châu Vân -...