Nợ công lên tới 2,7 triệu tỷ đồng: “Đóng băng” bội chi ngân sách?
Đây là số liệu được ông Trần Văn – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách đưa ra trước Quốc hội chiều 3/11. Đồng thời, để góp phần giải quyết mất cân đối ngân sách, ông Văn đề xuất phải “đóng băng” bội chi ngân sách 2016 và biên chế nhà nước trong vòng 3 năm.
Phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội ngày 3/11 “ nóng” lên với vấn đề cân đối thu chi ngân sách nhà nước (NSNN).
Đại biểu Trần Văn (đoàn Cà Mau) – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách cho biết, tình trạng mất cân đối ngân sách kéo dài liên tục ở mức trên 5% GDP/năm. Nếu tính theo giá trị tuyệt đối thì đều tăng mạnh hàng năm, từ 112.000 tỷ năm 2011 lên 226.000 tỷ đồng năm 2015.
Đó là chưa kể nguồn vốn trái phiếu Chính phủ (TPCP) cho đầu tư để ngoài cân đối ngân sách và giải ngân nguồn vốn ODA. Ví dụ năm 2015, vốn TPCP là 85.000 tỷ đồng, còn vốn ODA giải ngân vượt dự toán là 30.000 tỷ đồng.
Đại biểu Trần Văn (đoàn Cà Mau) – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội
Do đó, nợ công tăng rất nhanh, bình quân 5 năm khoảng 20%/năm, từ khoảng 1,3 triệu tỷ đồng năm 2011 lên dự kiến 2,7 triệu tỷ đồng năm 2015.
Trong khi đó, từ năm 2013 trở lại đây, Việt Nam không cân đối được đủ nguồn để trả lãi nợ gốc các khoản vay của Chính phủ đến hạn phải trả và phải vay nợ mới để trả nợ cũ, giá trị năm sau cao hơn năm trước. Nếu năm 2013, lần đầu tiên phải vay để đảo nợ với mức 40.000 tỷ đồng thì năm 2014 là 77.000 tỷ đồng, năm 2015 khoảng 125.000 tỷ đồng.
“Khó có thể nói mọi việc đều suôn sẻ khi nợ đến hạn chúng ta không trả được mà phải cơ cấu lại nợ theo hướng kéo dài thời gian”, ông Văn nhận xét.
Video đang HOT
Vị đại biểu cũng chỉ ra rằng, việc tăng chi đầu tư chủ yếu là vốn vay, chưa phải là tích lũy của nền kinh tế đã dần trở thành gánh nặng của ngân sách nhà nước, trong đó chi thường xuyên không giảm do bộ máy nhà nước cồng kềnh, nặng lực quản lý nhà nước, năng lực cán bộ công chức nhà nước chưa được cải thiện, thủ tục hành chính rườm rà, rắc rối; lễ hội nặng nề, tốn kém.
Theo đại biểu tỉnh Cà Mau, không thể để NSNN lâm vào thế bị động như hiện nay “khi chúng ta phải tìm mọi cách để cân đối, kể cả bán đi tài sản đang sinh lời, vay nợ mới trả nợ cũ, vay nước ngoài trả nợ trong nước và huy động cả cổ tức của doanh nghiệp Nhà nước để đưa vào cân đối NSNN”.
Ông Văn đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét “đóng băng” mức bội chi ngân sách 254.000 tỷ đồng năm 2016 cho 3 năm liên tiếp, thay vì tăng hàng năm theo tỉ lệ phần trăm so với GDP để giảm dần tỉ lệ bội chi/GDP.
Đồng thời, “đóng băng” biên chế nhà nước trong 3 năm để xác định lại vị trí việc làm của cán bộ công chức, tiến tới giảm mạnh trong những năm tiếp theo, song song với lộ trình cải cách hành chính và thực hiện Chính phủ điện tử. Dừng tuyệt đối xây dựng các công trình, dự án không thật cần thiết.
“Tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta phải tự giác thắt lưng buộc bụng trước khi buộc phải thắt lưng buộc bụng theo yêu cầu của các định chế tài chính nước ngoài”, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Ngân sách, tài chính phát biểu.
Cũng tại phiên thảo luận này, đại biểu Phùng Đức Tiến (Hà Nam) đánh giá, trong chi tiêu ngân sách vẫn còn được sử dụng nhiều cho lễ hội, sự kiện, chi cho đi công tác nước ngoài vẫn chiếm tỉ trọng cao.
Trong khi đó, chi cho đầu tư phát triển, nhất là chi cho đầu tư cơ bản, các chương trình mục tiêu quốc gia vẫn còn dàn trải, chưa có trọng tâm trọng điểm nên hiệu quả không cao, thậm chí là lãng phí.
Đại biểu Đỗ Mạnh Hùng (đoàn Thái Nguyên) cho biết, ông không tán thành với đề nghị phương án sử dụng khoảng 10.000 tỷ đồng tiền bán bớt cổ phần Nhà nước tại doanh nghiệp để xử lý hụt thu ngân sách Trung ương.
Bởi theo ông Hùng, “như thế khác gì ăn vào vốn cố định, mục đích bán vốn là để đầu tư vào chỗ có hiệu quả hơn chứ không phải để tiêu”.
Bích Diệp
Theo Dantri
Sau tiết lộ "sốc", Bộ Tài chính "trấn an" về tình hình ngân sách
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn khi đánh giá về tình hình nợ công cho hay, hiện nợ công vẫn ở mức cao nhưng vẫn đảm bảo trong ngưỡng an toàn và ngân sách vẫn đảm bảo chi cho đầu tư phát triển.
(Ảnh minh hoạ).
Ngân sách vẫn đủ tiền
Trao đổi tại buổi họp báo chuyên đề diễn ra sáng nay (26/10), Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho hay, theo dự toán ngân sách hiện nay, nếu tính đủ cả ODA năm 2016 thì vào khoảng 63,2%.
"Nợ công tuy ở mức cao nhưng vẫn trong ngưỡng an toàn. Trong báo cáo kế hoạch cho 5 năm tới, chúng tôi luôn xây dựng và chấp hành nguyên tắc nợ công không vượt quá 65%. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm thế giới, ngưỡng an toàn này chỉ được đảm bảo khi quốc gia đó tăng trưởng 3% trở lên và bội chi dưới 5%", ông Tuấn nói.
Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, "rút kinh nghiệm" các năm trước, trong năm 2016, dự toán chi tiêu ngân sách đối với chi đầu tư từ vốn ODA sẽ tăng lên 50 nghìn tỷ đồng, tăng 30 nghìn tỷ đồng so với năm nay. Do đó, vốn chi đầu tư phát triển cho năm 2016 vẫn đảm bảo nhờ tăng thêm 60 nghìn tỷ đồng, tăng 31% so với năm 2015.
"Năm 2014, khi xây dựng dự toán ngân sách biết sẽ phải chi đầu tư từ nguồn ODA là 36 nghìn tỷ đồng nhưng chỉ dự toán chi 16 nghìn tỷ. Do đó, khi thực hiện xong rồi thì lại xin Quốc hội, Quốc hội phải chấp nhận, 20 nghìn tỷ dôi ra đó thành bội chi. Năm nay cũng vậy, dự kiến chi hết 50 nghìn tỷ nhưng chỉ dự toán 20 nghìn tỷ. 30 nghìn tỷ thiếu sẽ thành bội chi ngân sách, làm sao mà nợ công tốt được", ông Tuấn nói.
Nói về thông tin gây "sốc" của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư tại phiên họp Quốc hội mới đây cho biết, số thực để phân bổ vỏn vẹn chỉ còn 45 nghìn tỷ đồng, ông Tuấn cho hay: "Có ý kiến khác nhau cho rằng sau khi trừ ODA, trừ phần thu thuế đất thì phần chia cho các dự án thấp hơn năm ngoái. Tuy nhiên, tiền ODA cũng vẫn là ngân sách, vẫn đảm bảo đầu tư phát triển".
Thu ngân sách sẽ tăng so với dự toán
Chia sẻ tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Tài chính cũng cho biết, năm nay thu ngân sách dự kiến sẽ tăng khoản 14,7 nghìn tỷ đồng so với dự toán, trong đó ngân sách trung ương hụt thu hơn 31 nghìn tỷ đồng và ngân sách địa phương tăng thu thêm 43 nghìn tỷ đồng.
Ngân sách địa phương tăng thu do năm nay kinh tế tăng trưởng khá, dự kiến đạt mức 6,5%, cao hơn so với con số 6% của năm ngoái. Tuy nhiên, ngân sách trung ương giảm thu do giá dầu thô giảm mạnh, chỉ còn khoảng 54 USD/thùng, bằng một nửa so với dự toán 100 USD/thùng.
"Ngân sách trung ương hụt thu 31 nghìn tỷ đồng, do đó, vừa rồi khi Chính phủ trình Quốc hội đã kiến nghị dùng 10 nghìn tỷ đồng trong phần đã thu về từ thoái vốn khỏi doanh nghiệp Nhà nước để bù. Nhưng đồng thời vẫn chỉ đạo làm sao đảm bảo cân đối ngân sách để sử dụng càng ít trong số 10 nghìn tỷ đồng này càng tốt", ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, có đủ căn cứ và cơ sở thực tiễn để đảm bảo cân đối ngân sách để thực hiện chỉ đạo trên. Hiện nợ đọng doanh nghiệp lên tới 36 nghìn tỷ đồng, trong đó chỉ cần phấn đấu thu 50% đã có 17 nghìn tỷ đồng để chi tiêu. Bên cạnh đó, còn có thêm khoản 8 nghìn tỷ đồng có thể thu từ thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế.
"Còn có một số doanh nghiệp lớn ý thức chấp hành chưa nghiêm, cố tình chiếm dụng các khoản phải nộp ngân sách. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng thành lập 5 cơ quan chuyển giá để tập trung đấu tranh, chống thất thu ngân sách", ông nói thêm.
Phương Dung
Theo Dantri
'Vay để đầu tư phát triển, không phải để ăn' "Làm sao cơ cấu lại thu-chi để dần dần cân đối được giữa tích lũy và tiêu dùng, giữa chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên ở mức hợp lý, chứ không nên thu được bao nhiêu là ăn hết" - ông Phùng Quốc Hiển. Sáng 2-11, Quốc hội (QH) bước vào phiên thảo luận tại hội trường về kết quả...