Những thói quen gây hại cho tim mạch

Theo dõi VGT trên

Ngồi xem tivi hàng giờ liền, ăn đồ mặn, nhậu nhiều, hút thuốc… là những thói quen gây hại trực tiếp cho tim mạch.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 1

Những thói quen xấu có thể khiến tim mạch bị tổn hại. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Ai cũng muốn có được trái tim khỏe mạnh nhưng không phải muốn là được. Bạn cần biết rằng cứ 3 người trưởng thành ở Mỹ thì có 1 người bị ảnh hưởng bởi bệnh tim mạch. Chuyên gia cho rằng chỉ cần điều chỉnh các thói quen, bạn có thể giúp trái tim khỏe mạnh. Trước hết, bạn hãy tham khảo những thói quen tiêu cực dưới đây để phát hiện ra mình có đang tự gây hại cho trái tim hay không, theo Health.com.

Xem tivi liên tục

Ngồi nhiều giờ liên tục để xem tivi làm gia tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ, cho dù bạn có tập thể dục thường xuyên. Lý do là việc ngồi lì một chỗ có thể ảnh hưởng đến lượng mỡ và đường trong máu, theo bác sĩ Harmony R. Reynolds, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu lâm sàng tim mạch thuộc trung tâm y tế NYU Langone ở New York (Mỹ). Bác sĩ Reynolds khuyên rằng chúng ta nên thường xuyên đứng dậy hoặc đi lại nếu phải ngồi lâu.

Để trầm cảm và tâm trạng chán nản kéo dài

Nếu bạn đang căng thẳng, sống trong cảm giác thù địch hoặc trầm cảm thì nên tìm cách giải tỏa sớm. Bởi những cảm xúc này có hại cho tim. Bạn cần tiếng cười để thay thế, nhất là sự hỗ trợ kịp thời từ bạn bè và người thân. Hãy tâm sự và giãi bày với ai đó về những vấn đề mình đang gặp, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 2
Trầm cảm và chán nản kéo dài gây hại cho tim. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Phớt lờ tiếng ngáy

Ngủ ngáy có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng, đó là hiện tượng ngưng thở khi ngủ. Chứng rối loạn này khiến hơi thở gián đoạn trong lúc ngủ và làm huyết áp tăng vọt.

Hơn 18 triệu người trưởng thành ở Mỹ mắc chứng ngưng thở khi ngủ nói trên, làm gia tăng nguy cơ bệnh tim. Những người béo phì hay thừa cân càng có nhiều nguy cơ mắc chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng ngay cả người mảnh mai cũng bị.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 3
Người ngủ ngáy nhiều và hay mệt mỏi sau khi thức dậy có thể mắc chứng ngưng thở khi ngủ.ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Nếu bạn thường xuyên ngáy khi ngủ và mệt mỏi khi thức dậy thì hãy tìm gặp bác sĩ để nhờ kiểm tra càng sớm càng tốt.

Video đang HOT

Không vệ sinh răng miệng kỹ

Nghe có vẻ chẳng liên quan gì giữa việc vệ sinh răng miệng và tim mạch, thực tế thì các nhà khoa học cũng không xác định được nguyên nhân. Nhưng thực tế vẫn có mối liên quan giữa bệnh nướu và bệnh tim.

Bạn không giữ vệnh sinh răng miệng tốt, các mảng bám và vụn thức ăn trong kẽ răng sẽ sinh sôi vi khuẩn và dẫn đến bệnh nướu. Các vi khuẩn này kích hoạt tình trạng viêm trong cơ thể. Trong khi đó, chứng viêm lại thúc đẩy chứng xơ vữa động mạch.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 4
Cần giữ gìn vệ sinh răng miệng thật kỹ. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Nhậu quá nhiều

Khoa học chứng minh rằng lai rai nhẹ nhàng chút bia hoặc rượu có thể giúp ích cho tim mạch, nhưng nhậu quá nhiều thì tác hại khôn lường. Không chỉ vậy, ăn nhậu nhiều có thể dẫn đến tăng cân và đe dọa sức khỏe tim mạch.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 5

Nhậu nhiều và thừa cân ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe tim mạch. ẢNH MINH HỌA

Ăn uống quá nhiều

Thừa cân do ăn quá nhiều là yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim. Hãy cố gắng ăn uống có chừng mực, tránh các khẩu phần quá cỡ, uống nước giải khát thay cho các đồ uống có đường.

Hút thuốc hoặc sống trong môi trường khói thuốc

Hút thuốc là thảm họa “toàn tập” cho trái tim. Thói quen xấu này làm tắc nghẽn dòng máu đến tim và góp phần gây tích tụ các mảng bám ở động mạch.

Lười ăn trái cây và rau củ

Một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim cần lấy thực vật làm chính. Nghĩa là bạn thường xuyên phải ăn trái cây, rau củ, quả hạch, ngũ cốc nguyên hạt, sữa ít béo, đạm và hạn chế ăn vặt.

Những thói quen gây hại cho tim mạch - Hình 6
Thành phần chính trong bữa ăn hằng ngày nên là thực vật để duy trì sức khỏe tim mạch. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Thích ăn mặn

Càng tiêu thụ nhiều muối, bạn càng có nguy cơ bị cao huyết áp. Cứ 3 người trưởng thành ở Mỹ thì có 1 người cao huyết áp. Đây cũng là yếu tố nguy cơ chính của đột quỵ, suy thận và đau tim.

Trần Ka

Theo Thanhnien

Những thực phẩm 'bình dân' giúp tăng cường sức khỏe tim mạch

Dưa hấu, sữa chua, bơ, đậu... là những thực phẩm rất dễ tìm và giá cả hoàn toàn bình dân để bạn đưa vào chế độ ăn thường xuyên, tăng cường sức khỏe tim mạch.

Những thực phẩm bình dân giúp tăng cường sức khỏe tim mạch - Hình 1

Sữa chua ít béo có lợi cho tim mạch. ẢNH MINH HỌA: SHUTTER STOCK

Việc lựa chọn thực phẩm cho chế độ ăn hằng ngày có thể giúp ích cho sức khỏe tim mạch. Do đó, bạn hãy lưu tâm thật kỹ những món rất bình dân nhưng cực có lợi cho tim mạch dưới đây, theo khuyến nghị của Livestrong.

Dưa hấu

Dưa hấu đáp ứng sở thích ăn ngọt của bạn vừa cung cấp một lượng lớn chất xơ cùng hợp chất chống oxy hóa. Dưa hấu còn chứa nhiều lycopene, được cho có liên quan đến việc làm giảm nguy cơ bệnh tim và ung thư. Trong loại quả hơn 90% là nước này dồi dào vitamin A, C cũng như các khoáng chất kali và magiê.

Những thực phẩm bình dân giúp tăng cường sức khỏe tim mạch - Hình 2

Dưa hấu giá cả bình dân, dễ tìm nhưng là thực phẩm có nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch. ẢNH MINH HỌA: SHUTTER STOCK

Sữa chua

Sữa chua có thể chống lại các bệnh về nướu, yếu tố thường dẫn đến tăng nguy cơ bệnh tim. Bạn có thể trộn trái cây tươi vào ly sữa chua ít béo để tăng hương vị và bổ sung các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, các vitamin, chất xơ và probiotics có lợi cho sức khỏe tổng thể.

Cà chua

Cà chua cũng giàu lycopene giống như dưa hấu. Loại quả này giàu vitamin C, đóng vai trò như chất chống oxy hóa có lợi cho tim mạch.

Quả bơ chứa nhiều chất béo lành mạnh và kali, khoáng chất được cho có thể kiểm soát huyết áp. Đặc biệt là bơ chứa nhiều chất xơ, vitamin C và carotenoid. Carotenoid có liên quan đến khả năng giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Những thực phẩm bình dân giúp tăng cường sức khỏe tim mạch - Hình 3
Quả bơ được coi là siêu thực phẩm, có thể dùng thường xuyên. ẢNH MINH HỌA: SHUTTER STOCK

Quả mọng

Những loại quả mọng như cherry, dâu, phúc bồn tử... là những món ăn vặt tuyệt vời để bảo vệ sức khỏe trái tim của bạn. Quả mọng tăng cường cholesterol tốt (HDL) và làm giảm huyết áp. Đây là loại thực phẩm được các chuyên gia khuyên nên ăn hằng ngày để bổ sung nguồn dưỡng chất chống oxy hóa và kháng viêm cho cơ thể.

Cải rổ

Cải rổ ít calo nhưng giàu dưỡng chất có lợi như vitamin K, A và C cùng folate, magiê, canxi, chất xơ. Những chất này giúp máu đông bình thường (chẳng hạn máu đông lại và ngưng chảy sau khi đứt tay), ngăn ngừa hiện tượng máu vón cục ở các động mạch. Ngoài ra, cải rổ còn có thể giúp giảm cholesterol hiệu quả.

Các loại đậu

Chất xơ hòa tan là một trong những yếu tố quan trọng khiến các loại đậu có lợi cho tim mạch. Ngoài ra, đậu còn chứa folate, magiê, canxi, axit omega-3...

Trần Ka

Theo Thanhnien

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cô gái trẻ ở Hà Nội thủng mũi, lộ chỉ chi chítCô gái trẻ ở Hà Nội thủng mũi, lộ chỉ chi chít
21:33:24 20/12/2024
Từ ca bệnh mắc ung thư dạ dày, bác sĩ cảnh báo thói quen ăn lẩuTừ ca bệnh mắc ung thư dạ dày, bác sĩ cảnh báo thói quen ăn lẩu
07:53:07 22/12/2024
Hà Nội: Gia tăng số trẻ nhập viện vì sởi, nhiều trẻ biến chứng nặngHà Nội: Gia tăng số trẻ nhập viện vì sởi, nhiều trẻ biến chứng nặng
17:29:11 20/12/2024
Tiêm mỡ nhân tạo ở Hồng Kông, nữ Việt kiều phải mổ ngực biến dạng nặng nềTiêm mỡ nhân tạo ở Hồng Kông, nữ Việt kiều phải mổ ngực biến dạng nặng nề
20:04:01 20/12/2024
Ba không trước khi massageBa không trước khi massage
12:32:20 21/12/2024
Điều ước Giáng sinh của những em bé chỉ mong sớm được về nhà, cho mẹ đỡ cựcĐiều ước Giáng sinh của những em bé chỉ mong sớm được về nhà, cho mẹ đỡ cực
12:43:05 21/12/2024
Thủng mũi, biến dạng khuôn mặt: cô gái trẻ hối hận vì căng chỉ mũiThủng mũi, biến dạng khuôn mặt: cô gái trẻ hối hận vì căng chỉ mũi
05:46:40 22/12/2024
Bác sĩ rút ra búi chỉ trong mũi người phụ nữ từng đi làm đẹp tại spaBác sĩ rút ra búi chỉ trong mũi người phụ nữ từng đi làm đẹp tại spa
16:23:46 20/12/2024

Tin đang nóng

HOT: Quỳnh Nga đăng quang Á hậu 2 và giành 3 giải ở Miss Charm 2024!HOT: Quỳnh Nga đăng quang Á hậu 2 và giành 3 giải ở Miss Charm 2024!
06:14:12 22/12/2024
Bé trai 7 tuổi tử vong trong hồ bơi của căn biệt thự ở TPHCMBé trai 7 tuổi tử vong trong hồ bơi của căn biệt thự ở TPHCM
08:20:00 22/12/2024
Mỹ nhân phim Việt giờ vàng hot rần rần vì tạo hình xấu nhất sự nghiệp, diễn "duyên dễ sợ" khiến ai cũng mêMỹ nhân phim Việt giờ vàng hot rần rần vì tạo hình xấu nhất sự nghiệp, diễn "duyên dễ sợ" khiến ai cũng mê
06:03:01 22/12/2024
Sao Việt 22/12: Thanh Hằng trêu đùa ông xã, Hoa hậu Ý Nhi xinh đẹp sau 'dao kéo'Sao Việt 22/12: Thanh Hằng trêu đùa ông xã, Hoa hậu Ý Nhi xinh đẹp sau 'dao kéo'
07:17:20 22/12/2024
Từng dao kéo biến dạng, "thái tử phi đỉnh nhất màn ảnh Hàn" lột xác ảo diệu trên sân khấu cuối nămTừng dao kéo biến dạng, "thái tử phi đỉnh nhất màn ảnh Hàn" lột xác ảo diệu trên sân khấu cuối năm
06:55:23 22/12/2024
Kỳ Duyên nói 1 câu cực gắt trong phim Trấn Thành mà gây bão MXH, khiến cả tlinh cũng bị "réo gọi"Kỳ Duyên nói 1 câu cực gắt trong phim Trấn Thành mà gây bão MXH, khiến cả tlinh cũng bị "réo gọi"
07:07:16 22/12/2024
Sự thật về vụ Phương Lan được gia đình Phan Đạt tặng 1 căn nhà ở TP.HCMSự thật về vụ Phương Lan được gia đình Phan Đạt tặng 1 căn nhà ở TP.HCM
06:45:47 22/12/2024
Tóc Tiên chiến thắng áp đảo, 'hạ gục' Thiều Bảo TrâmTóc Tiên chiến thắng áp đảo, 'hạ gục' Thiều Bảo Trâm
08:29:13 22/12/2024

Tin mới nhất

Sáp ong tốt cho sức khỏe, vừa trị bệnh vừa làm đẹp

Sáp ong tốt cho sức khỏe, vừa trị bệnh vừa làm đẹp

10:50:47 22/12/2024
Một nghiên cứu vào tháng 8 năm 2018 trên Tạp chí Journal of Drugs in Dermatology đã chỉ ra rằng, sản phẩm chăm sóc da tự nhiên, bao gồm cả sáp ong, vượt trội hơn nhiều so với các sản phẩm có thành phần tổng hợp trong việc chăm sóc da nh...
Hai lý do khiến rươi ngon nhưng dễ mang họa

Hai lý do khiến rươi ngon nhưng dễ mang họa

07:56:00 22/12/2024
Rươi là món ăn nổi tiếng ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Đây là món ăn hiếm và đắt đỏ từ 400.000-500.000 đồng/kg. Rươi được cho là đặc sản vì một năm chỉ có 1 mùa.
Y bác sĩ xếp hàng vỗ tay đón mừng người phụ nữ ghép thận lợn

Y bác sĩ xếp hàng vỗ tay đón mừng người phụ nữ ghép thận lợn

07:51:03 22/12/2024
Looney bắt đầu chạy thận nhân tạo vào năm 2016 sau khi bị suy thận và được đưa vào danh sách ghép tạng đầu năm 2017. Sau đó, bà được phẫu thuật tại NYU Langone Health (Mỹ) ngày 25/11.
Mối lo viêm gan virus

Mối lo viêm gan virus

05:59:34 22/12/2024
Đồng thời hỗ trợ, góp phần nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ y bác sĩ tuyến tỉnh. Hai bệnh viện đã ký hợp đồng hỗ trợ, phối hợp đến hết năm 2025.
Cảnh báo bệnh ung thư da từ những nốt ruồi

Cảnh báo bệnh ung thư da từ những nốt ruồi

05:57:09 22/12/2024
Được biết, bệnh ung thư da là một trong các ung thư thường gặp với 3 loại chính gồm: Ung thư tế bào đáy, tế bào vảy và hắc tố. Ung thư da tế bào vảy là loại có độ ác tính khá cao, có nguy cơ di căn hạch và có thể di căn xa.
Robot phẫu thuật cơ hoành tại TP.HCM

Robot phẫu thuật cơ hoành tại TP.HCM

05:53:52 22/12/2024
Để phòng ngừa nhão cơ hoành, bác sĩ Thành khuyến cáo người dân nên khám sức khỏe định kỳ. Khi có các triệu chứng bất thường như khó thở, đau ngực, ho kéo dài, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm.
Uống rượu bia cuối tuần: Thú vui 'nguy hiểm' hơn bạn nghĩ

Uống rượu bia cuối tuần: Thú vui 'nguy hiểm' hơn bạn nghĩ

05:49:22 22/12/2024
Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Khoa học Sinh học Châu Phi chỉ ra rằng huyết áp tăng đáng kể sau những buổi cuối tuần uống rượu bia xã giao, so với những cuối tuần không tiêu thụ rượu bia.
Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

12:39:12 21/12/2024
Ung thư là bệnh lý ác tính nhưng cơ hội điều trị khỏi, kéo dài thời gian sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có giai đoạn bệnh.
Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

12:30:29 21/12/2024
Chỉ với 10 phút đi bộ mỗi ngày với một số thay đổi, bạn sẽ có thêm nhiều lợi ích sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim mạch, đột quỵ và ung thư.
Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

12:20:34 21/12/2024
Cà phê lâu nay được cho là có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng tỉnh táo và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thật có phải vậy?
Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

12:09:34 21/12/2024
Người dân được khuyến nghị tránh đốt than trong phòng kín, ưu tiên các phương pháp sưởi an toàn như máy sưởi điện và nâng cao nhận thức để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

22:15:15 20/12/2024
Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.

Có thể bạn quan tâm

Sao Hàn 22/12: Tạo hình gây sốc của Song Hye Kyo, Jang Nara khóc trên sân khấu

Sao Hàn 22/12: Tạo hình gây sốc của Song Hye Kyo, Jang Nara khóc trên sân khấu

Sao châu á

10:57:25 22/12/2024
Song Hye Kyo gây sốc với tạo hình nữ tu sĩ trong bộ phim Dark Nuns ; Jang Nara khóc khi nhận giải thưởng lớn ở SBS Drama Awards.
Phản ứng của Nguyễn Xuân Son khi bị nói 'không phải người Việt'

Phản ứng của Nguyễn Xuân Son khi bị nói 'không phải người Việt'

Sao thể thao

10:56:53 22/12/2024
Trước những lời lẽ tiêu cực, Nguyên Xuân Son không phản ứng bằng sự nóng giận. Thay vào đó, anh dùng tài năng và tinh thần của mình để khiến đối thủ phải im lặng.
Bồ Đào Nha phản đối Nga sau vụ không kích trúng các đại sứ quán tại Kiev

Bồ Đào Nha phản đối Nga sau vụ không kích trúng các đại sứ quán tại Kiev

Thế giới

10:56:38 22/12/2024
Ngoại trưởng Rangel cũng tiết lộ Bồ Đào Nha sẽ phối hợp với Liên minh châu Âu để áp dụng thêm các biện pháp đáp trả Nga trong thời gian tới.
Sony biết lúc nào người chơi đang phẫn nộ?

Sony biết lúc nào người chơi đang phẫn nộ?

Mọt game

10:52:10 22/12/2024
Việc các game thủ cảm thấy nóng mặt khi bị game làm khó đã không còn là chuyện hiếm gặp. Dù vậy, đôi khi nếu có xả giận thì cơ hội vượt ải vẫn là cực kỳ khó khăn, khiến cơn giận ngày càng gia tăng mà gây ức chế, bực bội.
Bố di chúc để lại nhà cùng 2,7 tỷ tiền tiết kiệm cho mẹ kế, chúng tôi kéo nhau gặp luật sư để rồi nhận cái kết sững người

Bố di chúc để lại nhà cùng 2,7 tỷ tiền tiết kiệm cho mẹ kế, chúng tôi kéo nhau gặp luật sư để rồi nhận cái kết sững người

Góc tâm tình

10:11:52 22/12/2024
Trong lúc đầu óc tỉnh táo, bố tôi đã lập di chúc. Bố để lại nhà và khoản tiền tiết kiệm trị giá 2,7 tỷ cho mẹ kế. Mẹ mất khi tôi 25 tuổi, 5 năm sau bố đi thêm bước nữa.
Lee Bo Young mặc đơn giản mà sang ở tuổi 45 nhờ 1 nguyên tắc

Lee Bo Young mặc đơn giản mà sang ở tuổi 45 nhờ 1 nguyên tắc

Phong cách sao

10:01:56 22/12/2024
Nữ diễn viên còn có phong cách thời trang rất thanh lịch, dù không hề phối đồ cầu kỳ. Chìa khóa xây dựng style ở tuổi ngoài 40 của Lee Bo Young chính là trang phục màu trung tính.
4 mẫu giày tôn dáng nên sắm diện Tết

4 mẫu giày tôn dáng nên sắm diện Tết

Thời trang

10:01:51 22/12/2024
Chị em sẽ bắt gặp khá nhiều mẫu giày dép khi đi mua sắm. Để không phải suy nghĩ nhiều mà vẫn chọn được mẫu giày sành điệu, hack dáng vượt trội, chị em hãy tham khảo 4 gợi ý sau đây:
Bức ảnh chụp 2 nam thanh niên tên Đức khiến nhiều ông bố bà mẹ đỏ mắt ngưỡng mộ

Bức ảnh chụp 2 nam thanh niên tên Đức khiến nhiều ông bố bà mẹ đỏ mắt ngưỡng mộ

Netizen

09:30:25 22/12/2024
Khi tham gia Olympia, các thí sinh có thể là những đối thủ quyết liệt trên sân khấu, cùng tranh tài qua từng câu hỏi đầy thử thách.
Xe đầu kéo container tông 2 người thương vong trên cầu vượt ở TPHCM

Xe đầu kéo container tông 2 người thương vong trên cầu vượt ở TPHCM

Tin nổi bật

09:20:47 22/12/2024
Nam tài xế lái xe đầu kéo container trên cầu vượt Sóng Thần, TP Thủ Đức (TPHCM), xảy ra va chạm với xe máy làm một người tử vong, một người bị thương.
Khám phá New York mùa Giáng sinh

Khám phá New York mùa Giáng sinh

Du lịch

09:15:40 22/12/2024
New York là một trong những thành phố sầm uất nhất Hoa Kỳ. Đây được coi là thủ đô của thế giới nhờ sức ảnh hưởng sâu rộng trong các lĩnh vực
Cách làm món gà Tây nướng Giáng sinh đơn giản với hương vị cực ngon

Cách làm món gà Tây nướng Giáng sinh đơn giản với hương vị cực ngon

Ẩm thực

09:10:10 22/12/2024
Món gà Tây nướng này sẽ khiến Giáng sinh thêm ý nghĩa và ấm cúng hơn rất nhiều. Hãy tham khảo ngay cách làm dưới đây nhé!