Những nẻo đường mưu sinh của học sinh nghèo

Một bàn chân 5 tuổi lang thang giữa phố thị phồn hoa; cái lưng gầy bé bỏng gùi khoai sắn trên mình; những đứa bé mót mủ cao su hối hả chạy khi có người lạ đến… Những hình ảnh này chính là cách mưu sinh hàng ngày để đỡ đần cha mẹ, tìm đến cái chữ của trẻ em trên mảnh đất Tây Nguyên đầy nắng đầy gió.

Vừa mới đi học về, hai anh em R’châm H’la (dân tộc Bahnar) đã vội ăn cho xong bữa cơm với canh lá mì. Như thường lệ, H’la lại khoác tấm lưới trên vai, còn em trai thì tay xách giỏ cũng đi vội vàng ra suối. Lúc bấy giờ kim đồng hồ đã chỉ sang con số 12 giờ trưa.

Dưới cái nắng gay gắt của núi rừng Tây nguyên, H’la và em trai lang thang dọc con suối, đầm mình trong dòng nước đục ngầu để bắt những con cá chỉ bằng ngón tay về làm bữa ăn cho gia đình. H’la cho biết, em đang học lớp 5, còn em trai học lớp 3 tại trường tiểu học Đak Pơ Pho (huyện Kông Chro, Gia Lai).

Hai anh em bắt đầu nghề này từ khi H’la còn học lớp 3, vất vả là vậy nhưng mỗi ngày các em cũng chỉ kiếm được vài lạng cá mang về. “Cái chài này ba mình phải đổi mì tương đương 300.000 đồng rồi giao cho hai anh em kiếm cá về ăn. Hôm nào may mắn bắt được nửa giỏ cá, ăn không hết, mẹ em mang ra chợ bán để mua bút vở cho hai anh em” – H’la hồn nhiên kể lại.

Trên đường từ TP. Pleiku đi huyện Ia Grai (Gia Lai), chúng tôi gặp rất nhiều trẻ em tay xách can nhựa lang thang khắp nơi. Tò mò hỏi người đi đường thì được biết chúng đi mót mủ cao su. Khi thấy chúng tôi dừng xe tiếp cận, các em sợ hãi chạy tán loạn về nhiều hướng. Phải mất một hồi lâu, chúng tôi mới bắt chuyện được với cô bé tên là H’ríu.

Những đứa trẻ đi mót mủ cao su chạy toán loạn khi gặp người lạ

H’ríu cho biết, nhóm của bọn em hơn 20 bạn, đều đang học lớp 4. Ngày nào cũng vậy, cả nhóm dành một nửa thời gian để đến trường và còn lại là đi mót mủ.

Đôi chân nhỏ của các em phải lang thang hết vườn cao su này đến vườn cao su khác, mót những giọt mủ cao su bị rớt xuống đất đã vón cục hoặc vớt những giọt còn sót lại trên bát chứa mủ. Cứ đều đặn ngày nào cũng như vậy, chừng 5 ngày dồn lại, số mủ mót của mỗi em bán được chừng 15.000 đồng. Số tiền trên, các em đều đưa cho bố mẹ để mua sách vở, quần áo hoặc đong gạo.

Khi được hỏi tại sao các em lại sợ hãi bỏ trốn khi gặp chúng tôi, H’ríu líu ríu trả lời, chúng em rất sợ bảo vệ nông trường, họ không cho chúng em mót mủ đâu.

Cậu bé Ksor An với đàn bò gần 50 con

Đồng cảnh ngộ là cậu bé Ksor An (13 tuổi, học lớp 7 trường THCS xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Pah, Gia Lai), một ngày với em cũng được chia làm 2. Một buổi đến trường và một buổi đi chăn hơn 50 con bò. Với An, công việc này đến với em như là một phản xạ không điều kiện. Lên lớp 2, em được bố giao cho 5 con bò để đi chăn sau mỗi buổi đi học về. Đến giờ này là đàn bò lớn. An tâm sự, em đi học để biết viết cái tên, để biết những con số và để viết gì mình nghĩ ra, nó hay lắm.

Tuy nhiên, sau khi rong ruổi gần chục cây số với đàn bò, kết thúc một ngày của em là bữa cơm chiều và giấc ngủ sau đó. Học bài cũ với An vào buổi tối là điều rất hiếm, dù rất muốn nhưng 2 mắt cứ ríu lại vì mệt nhọc. Em cần một giấc ngủ ngon để lấy lại sức sáng mai đến trường và tan học lại đi làm việc. Cứ thế ngày này qua ngày nọ…

Những bé gái với thân hình còm nhom oằn mình với cái gùi trên lưng

Khắp nơi trên mảnh đất Tây nguyên này, những học sinh với thân hình gầy gò, lem luốc… là hình ảnh rất dễ bắt gặp, quen thuộc nhất là những cô bé với dáng người gầy nhom, lưng còng xuống vì cái gùi khoai, sắn, lúa quá nặng cứ lầm lũi bước đi…

Dù chúng chỉ đang chập chững làm quen với những con chữ đầu tiên nhưng đôi vai còm đã phải gánh đủ chuyện vất vả cho cuộc mưu sinh thiên hình vạn trạng.

Về lại thành phố Pleiku, những hình ảnh này tưởng đã mờ nhạt, nhưng bất chợt những bước chân bé nhỏ của một bé trai đang lang thang khắp trung tâm thương mại Pleiku để bán những tấm phong bì, sổ tay… để kiếm vài đồng bạc lẻ đỡ đần cha mẹ nghèo, để nuôi ước mơ đến trường, may ra có cơ hội thoát nghèo, thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn lại hiện ra trước mắt chúng tôi. Vất vả là vậy nhưng gương mặt nào cũng tròn xoe, nụ cười lúc nào cũng nở trên môi, cứ như đấy chính là định mệnh khiến ai trông thấy cũng không khỏi chạnh lòng.

Theo VTC