Nhật Bản quốc hữu hóa đảo tranh chấp

Chính phủ Nhật Bản vừa quyết định mua và quốc hữu hóa 3 đảo thuộc nhóm đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư, bất chấp phản đối từ Trung Quốc.

Ngày 10.9, Chánh văn phòng nội các Nhật Bản Osamu Fujimura tuyên bố chính phủ quyết định đưa 3 đảo thuộc Senkaku/Điếu Ngư, đang tranh chấp với Trung Quốc, vào diện kiểm soát của nhà nước sau khi mua lại từ một gia đình người Nhật. Quyết định mua đảo được đưa ra tại cuộc họp cùng ngày với các bộ trưởng, theo Kyodo News. Ông Fujimura khẳng định việc mua lại nhằm quản lý “ổn định và bình lặng” 3 đảo trên. Tuy nhiên, ông không tiết lộ giá cả và thời điểm ký hợp đồng mua đảo.

Cuối tuần trước, báo The Yomiuri Shimbun dẫn một nguồn tin cho hay trước khi ký hợp đồng vào ngày 11.9, nội các Nhật sẽ họp thông qua khoản ngân sách 2,05 tỉ yen (hơn 26 triệu USD) để mua đảo. Cũng theo nguồn tin này, chính quyền của Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda quyết định quốc hữu hóa 3 đảo sắp mua càng sớm càng tốt nhằm giảm thiểu phản đối từ Trung Quốc. Vì thế, việc quốc hữu hóa sẽ có hiệu lực ngay sau khi hợp đồng mua bán được ký. Trong khi đó, hợp đồng của chính phủ thuê 3 đảo trên còn hạn đến cuối tháng 3.2013.

Các nhà khảo sát Nhật ở Senkaku/Điếu Ngư ngày 2.9 – Ảnh: AFP

Khi tuyên bố quyết định mua đảo, ông Fujimura bày tỏ: “Chúng tôi hy vọng việc mua đảo sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ Nhật – Trung ở phạm vi rộng”. Tuy nhiên, phát biểu này không đủ làm dịu Bắc Kinh. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi chỉ trích việc mua đảo của Nhật là “phi pháp” và “vô giá trị”. AFP dẫn lời ông Hồng Lỗi ngày 10.9 tuyên bố: “Chúng tôi đang theo dõi tình hình và sẽ có các biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc”. Trước đó, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào cùng Thủ tướng Noda có cuộc gặp kéo dài 15 phút bên lề Hội nghị APEC diễn ra tại Nga (kết thúc ngày 9.9). Tại cuộc gặp, ông Hổ Cẩm Đào cho rằng quan hệ hai nước đối mặt tình trạng nghiêm trọng trong thời gian gần đây vì vấn đề Senkaku/Điếu Ngư. Tân Hoa xã dẫn lời ông nhấn mạnh: “Nhật phải nhận ra tình trạng này nên đừng có thêm quyết định sai lầm”.

Liên quan đến Senkaku/Điếu Ngư, báo Asahi Shimbun từng đưa tin chính phủ Nhật chưa có bất kỳ kế hoạch xây dựng nào tại đây để tránh gây căng thẳng với Bắc Kinh. Giới phân tích cho rằng việc Tokyo quyết định mua mà chưa làm gì ở 3 đảo trên là cách vẹn toàn, theo AFP. Cách này vừa làm hài lòng những người theo chủ nghĩa dân tộc ở Nhật vừa có thể khiến Bắc Kinh không phản ứng gay gắt.

Theo TNO