Nguy hiểm khi trẻ sốt xuất huyết nhưng cha mẹ tưởng mắc Covid-19
Các bác sĩ cho biết nếu cha mẹ nhầm tưởng con tái nhiễm Covid-19 mà để ở nhà tự theo dõi thì khi bệnh sốt xuất huyết nặng, trẻ có thể rơi vào sốc, suy đa cơ quan và nguy hiểm tính mạng.
Bệnh nhi vừa mắc sốt xuất huyết và Covid-19
Ngày 14/10 trao đổi với Dân trí , TS.BS Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện (BV) Nhi Đồng 1 cho biết, từ sau ngày TPHCM nới lỏng giãn cách, số lượng bệnh nhân đến các phòng khám đông hơn. Mỗi ngày khoa tiếp nhận 10-15 trẻ mắc sốt xuất huyết nhập viện, tăng nhẹ so với thời điểm dịch căng thẳng.
Trong đó, có một số bệnh nhi vừa mắc sốt xuất huyết, vừa mắc Covid-19, hoặc từng là F0. Đáng chú ý, có một trẻ mắc bệnh biến chứng sốc nặng, khi xét nghiệm cho kết quả dương tính với SARS-CoV-2. May mắn nhờ được xử trí tích cực kịp thời, bệnh nhi qua cơn nguy kịch.
Bác sĩ ghi nhận tình trạng bệnh nhân vào cấp cứu khi triệu chứng đã nặng, nguyên nhân vì tâm lý sợ dịch không dám đến BV hoặc vì nhầm lẫn với việc tái nhiễm Covid-19.
Bác sĩ Tuấn thông tin, cả sốt xuất huyết lẫn Covid-19 đều là những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Sốt xuất huyết gây ra do virus dengue, lây truyền từ người bệnh qua người lành bằng việc bị muỗi vằn aedes aegypti đốt. Còn Covid-19 là bệnh do virus SARS-CoV-2 lây chủ yếu qua đường hô hấp do hít phải giọt bắn từ việc hắt hơi, sổ mũi của người bệnh.
Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhi mắc sốt xuất huyết tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, TPHCM.
Triệu chứng của sốt xuất huyết và Covid-19 ở giai đoạn ban đầu có thể nhầm lẫn do đều gây sốt, đau nhức cơ, đau đầu, đau tay chân, đau khớp, mệt mỏi. Tuy nhiên trong sốt xuất huyết, ngoài sốt thì người bệnh còn có thể buồn nôn, chán ăn, da xung huyết là chính – ít có triệu chứng hô hấp.
Ở giai đoạn nặng của bệnh, thường rơi vào sau ngày thứ 3, thứ 4 – khi bệnh nhân bắt đầu giảm sốt. Lúc này, bệnh nhân có thể bị tay chân lạnh, đau bụng, ói nhiều, xuất huyết ngoài da hoặc chảy máu mũi, chảy máu chân răng, đi cầu phân đen… Trường hợp nặng sẽ vào sốc, trụy tim nặng, xuất huyết nặng, suy đa cơ quan.
Còn với Covid-19, chủ yếu bệnh nhân có triệu chứng đường hô hấp như ho, hắt hơi, ngạt mũi, sổ mũi, đau họng, mất khứu giác vị giác, tiêu chảy. Nếu diễn tiến nặng, bệnh nhân sẽ bị ho, khó thở, suy hô hấp và cũng suy đa cơ quan.
Video đang HOT
Ban đầu triệu chứng dễ lẫn lộn, do đó phải xem xét yếu tố dịch tễ, gia đình có người thân nào hay gần nhà có người nhiễm Covid-19 hay sốt xuất huyết hay không.
“Phải theo dõi thật kỹ để xác định các triệu chứng nguy hiểm, kịp thời đưa đi BV. Nếu để trễ quá, bệnh nhân sốt xuất huyết vào sốc, suy đa cơ quan thì tính mạng sẽ bị đe dọa” – bác sĩ Tuấn phân tích.
Ca sốt xuất huyết sẽ tăng cao
Tại BV Nhi Đồng 2, bác sĩ Đỗ Châu Việt, Trưởng khoa Nhiễm cho biết, vì khoa đang đảm đương nhiệm vụ điều trị Covid-19 nên các trẻ mắc sốt xuất huyết nhập viện được chuyển qua khoa Nội 1.
“Hiện tại, số lượng mắc sốt xuất huyết đang điều trị tại BV là 12 bệnh, 3-4 trường hợp nặng. Bệnh nhi sốt xuất huyết có liên quan đến Covid-19 chỉ có 2-3 ca” – bác sĩ Việt thông tin.
Phụ huynh đưa con đến thăm khám tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, TPHCM (Ảnh: Hoàng Lê)
Cũng theo bác sĩ Việt, TPHCM và khu vực Nam Bộ đã vào mùa mưa, muỗi sinh sản mạnh nên dự kiến sắp tới, số ca sốt xuất huyết sẽ tăng cao. Do đó, khoa đang lên kế hoạch để chuẩn bị các cơ sở vật chất, phương tiện. Các nhân viên y tế cũng sẽ được tập huấn lại kỹ năng chăm sóc, điều trị sốt xuất huyết cho trẻ sau một thời gian dài tập trung chống chọi với Covid-19.
Bác sĩ Việt khuyến cáo dù cho trẻ có từng là F0 hay không, khi thấy con mình có triệu chứng bất thường về sức khỏe, sốt 2 ngày mà không tìm thấy nguyên nhân thì cha mẹ phải đưa đi BV kiểm tra sớm. Hiện tại, các BV đã có đơn vị điều trị Covid-19 riêng, đi cổng riêng nên người dân có thể yên tâm đưa trẻ đi khám bệnh.
“Dù có Covid-19 hay không thì nguy cơ sốt xuất huyết vẫn bùng lên. Người dân phải ngủ mùng, mặc áo quần dài, xịt thuốc diệt muỗi… để ngăn muỗi đốt, phòng nguy cơ sốt xuất huyết”, BS khuyến cáo.
Nguy kịch vì sốt xuất huyết gây biến chứng nguy hiểm: Làm sao phân biệt với Covid-19?
Trong khi dịch bệnh Covid-19 vẫn phức tạp thì sốt xuất huyết trỗi lên và gây các biến chứng nguy hiểm.
Các bệnh viện Nhi đồng ở TPHCM liên tục tiếp nhận các ca bệnh nhi bị sốt xuất huyết.
Nguy hiểm khi trẻ mắc sốt xuất huyết
Bé C. L. M. Y. 28 ngày tuổi, ngụ ở Cà Mau, được chuyển lên BV Nhi đồng Thành phố HCM từ bệnh viện địa phương. Khai thác bệnh sử ghi nhận bệnh 3 ngày sốt, nôn ói, ọc sữa 4-5 lần/ngày, tiêu phân sệt có lẫn ít máu, ngày thứ 3 trẻ đừ, xuất hiện nhiều chấm xuất huyết da, nhập bệnh viện địa phương ghi nhận trẻ đừ, bú ít, sốt môi hồng, thở đều, mạch rõ 130 lần/phút, chi ấm, tim đều, phổi không ran, bụng mềm, gan to 2cm dưới bờ sườn, thóp phẳng. Test nhanh kháng nguyên dương tính với sốt xuất huyết.
Tại đây các bác sĩ chẩn đoán trẻ sốt xuất huyết nặng, tổn thương gan nặng, rối loạn đông máu nặng, xuất huyết tiêu hóa. Trẻ được truyền dịch, truyền máu, truyền tiểu cầu, huyết tương tươi đông lạnh, vitamin K1, điều trị hỗ trợ gan.
BS CK2 Nguyễn Minh Tiến - Phó Giám Đốc Bệnh Viện Nhi Đồng Thành Phố HCM cho biết, bệnh viện đã cấp cứu cho nhiều trẻ sốc sốt xuất huyết, thậm chí có trẻ nhũ nhi dưới 1 tuổi.
Đặc điểm các bệnh nhi này là các cháu quá nhỏ bệnh nặng diễn biến khó lường, lại không biết diễn đạt ngoài quấy khóc bứt rứt, sốt cao, lấy đường truyền khó khăn..
Trong đại dịch Covid-19, bác sĩ Tiến lưu ý, khi trẻ sốt kèm theo quấy khóc, bứt rứt, lăn trở khó chịu hoặc li bì, lơ mơ, chảy máu cam, máu răng hoặc ói ra máu, tiêu phân đen, đỏ, tay chân lạnh, nằm một chỗ không chơi, bỏ bú, bỏ ăn uống thì cha mẹ nên đưa trẻ tới các cơ sở y tế.
Một trẻ sơ sinh mắc Covid-19 tại BV Nhi đồng thành phố.
Phân biệt sốt xuất huyết với Covid-19
TS.BS Nguyễn Minh Tuấn- Trưởng khoa Sốt xuất huyết và Huyết học Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM cho biết sốt xuất huyết và Covid-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Sốt xuất huyết do virus Dengue truyền bệnh qua trung gian muỗi vằn Aedes aegyptie. Còn Covid-19 do virus SARS CoV-2 truyền bệnh qua ho, hắt hơi và giọt bắn. Cả hai đều có một số triệu chứng giống nhau có thể dễ gây nhầm lẫn như sốt, đau đầu, đau nhức mình mẩy.
Khi nhiễm Covid-19, người bệnh thường có các triệu chứng của đường hô hấp như ho, hắt hơi, đau họng, nghẹt mũi, chảy nước mũi, mất khứu giác, mất vị giác, tức ngực hoặc tiêu chảy, khi diễn tiến nặng sẽ dẫn đến khó thở, suy hô hấp, suy đa cơ quan.
Ngược lại, khi sốt xuất huyết, người bệnh thường có da và kết mạc sung huyết, các biểu hiện xuất huyết da và niêm mạc như chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu mũi, đau bụng, nôn ói, khi diễn tiến nặng sẽ dẫn đến sốc, xuất huyết nặng, suy đa cơ quan.
Phụ huynh cần lưu ý bệnh sốt xuất huyết thường có 3 giai đoạn:
Giai đoạn sốt (3-5 ngày đầu của bệnh): Trẻ thường sốt rất cao khó giảm dù được dùng thuốc hạ sốt, mệt mỏi, đau nhức mình mảy, buồn nôn, chán ăn, da sung huyết.
Giai đoạn nguy hiểm (từ ngày 3-ngày 6 của bệnh): Giai đoạn này thường xảy ra khi người bệnh bắt đầu hết sốt, nhưng không cảm giác khỏe hơn, tươi tỉnh hơn mà xuất hiện các dấu hiệu nặng như: đau bụng, nôn ói nhiều, lừ đừ, bứt rứt, vật vã, tay chân mát lạnh, tiểu ít, xuất huyết bất thường nhất là ở niêm mạc như chảy máu mủi, nôn ra máu, chảy máu răng, xuất huyết âm đạo, đi cầu phân đen...
Giai đoạn phục hồi(thường từ ngày 7 của bệnh): trẻ hết sốt, tổng trạng tươi tỉnh hơn, thèm ăn trở lại, tiểu nhiều, không đau bụng và nôn ói; ngoài da có thể có phát ban hồi phục.
Để chẩn đoán phân biệt chắc chắn sớm giữa nhiễm Covid-19 và sốt xuất huyết cũng phải dựa vào xét nghiệm. Trong nhiễm Covid-19, xét nghiệm tìm kháng nguyên SARS-CoV-2 dương tính. Còn trong sốt xuất huyết, xét nghiệm máu thấy bạch cầu giảm, tiểu cầu giảm, kháng nguyên virus Dengue (NS1) dương tính.
Khi chăm sóc trẻ nhiễm sốt xuất huyết tại nhà, cha mẹ cần lưu ý trong giai đoạn 1 - 2 ngày đầu của sốt, cho trẻ uống nhiều nước, dùng thuốc hạ sốt paracetamol với liều 10 - 15 mg ứng với mỗi kilogram cân nặng (ví dụ: trẻ 10 kg dùng 100 - 150 mg paracetamol) khi nhiệt độ trên hoặc bằng 39 độ C. Có thể kết hợp lau mát khi trẻ sốt cao. Liên lạc các số điện thoại tư vấn sức khỏe để nhờ hỗ trợ khi không đi khám được.
Từ ngày 3 - 5 của bệnh trở đi, nếu diễn tiến bệnh của trẻ có cải thiện, bé vẫn chơi, chịu ăn uống khá, không đau bụng, không nôn ói, tiểu nhiều, có thể tiếp tục theo dõi thêm tại nhà. Tiếp tục cho trẻ uống nhiều nước, ăn những thức ăn mềm, lỏng dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa.
Nếu trẻ vẫn tiếp tục sốt cao vào ngày 3 - 5 của bệnh trẻ vẫn không cải thiện cần liên hệ bác sĩ tư vấn hỗ trợ.
Ba sai lầm khiến người mắc sốt xuất huyết dễ tử vong Sốt xuất huyết đã bước vào mùa cao điểm khi hàng chục nghìn bệnh nhân nhiễm bệnh. Đáng lưu ý, phần lớn các trường hợp bệnh diễn tiến nặng do người bệnh chủ quan, tự điều trị tại nhà. Các biểu hiện của sốt xuất huyết Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, có thể gây...