Người dân c.hết chìm với thông tin “nguy cơ”
Con người ngày nay thật khổ. Sáng mở mắt dậy, lướt qua thông tin trên các mặt báo là đối mặt với đủ thứ nguy cơ như ngộ độc do ăn uống, t.ử v.ong sau chích ngừa, thương tật vì giao thông. Chưa kịp tiếp xúc với nguy cơ đã có nguy cơ đổ bệnh do thông tin đem lại.
Con số và nguy cơ
Nhằm kêu gọi người dân đi tầm soát ung thư đại tràng, trung tâm ung thư Memorial Sloan-Kettering, Mỹ đăng một thông báo trên New York Times về tác hại của ung thư đại tràng kèm con số 150.000 người Mỹ mắc mỗi năm.
Thật kinh hoàng! Nhưng nếu biết dân số Mỹ là 300 triệu thì tỷ lệ mắc này chỉ là 5/10.000. Như thế, mỗi người Mỹ chỉ có 0,0005 nguy cơ ung thư đại tràng, thua xa so bệnh tim mạch 0,0033 (1 triệu người Mỹ mắc mỗi năm). Vậy trước nhất nên kêu gọi đi tầm soát bệnh tim mạch!
Tiêu huỷ sữa nhiễm melamine tại Trung Quốc năm 2008. Ảnh: TL
Các nhà nghiên cứu thấy rằng nhận thức về sợ hãi của con người rất phức tạp và bị tác động bởi nhiều yếu tố. Chẳng hạn con người thường đ.ánh giá nguy cơ qua tính đột ngột của biến cố hơn là tính thường quy.
Một trẻ t.ử v.ong sau chích vắcxin (dù chưa xác định chính xác do vắcxin) vẫn khiến các phụ huynh lo lắng cực độ, nhưng họ không biết rằng mỗi ngày ở Việt Nam có khoảng 30 trẻ t.ử v.ong không rõ nguyên nhân. Một ca rõ ràng ít hơn nhiều so với 30 ca. Thi thoảng mới có một ca tai biến sau chích vắcxin, trong khi ngày nào cũng có 30 ca t.ử v.ong, nhưng nếu hỏi ra, có lẽ ai cũng sợ t.ử v.ong sau chích ngừa!
Những nguy cơ do hành vi của mình tạo ra, dù hậu quả nhiều hơn, vẫn không làm con người sợ hãi bằng nguy cơ đến từ bên ngoài. Ung thư não do xài điện thoại di động chưa có gì rõ ràng, thế nhưng khi nghe chuyện không ít người hốt hoảng. Trớ trêu thay, trong số họ có người hút thuốc, uống rượu, họ không từ bỏ những nguy cơ này dù y học xác nhận chắc chắn chúng có thể dẫn đến bệnh tật, tử vong!
Truyền thông có lỗi
Trong cuốn Báo chí y tế: Phơi bày sự thật, hư cấu, lừa gạt (Medical journalism: Exposing fact, fiction, fraud), bác sĩ Ragnar Levi cho rằng nhận thức nguy cơ của con người thường bị tác động bởi giới truyền thông, thế nhưng giới này lại chưa hiểu thấu đáo về nguy cơ. Ông nói: “Nguy cơ làm con người t.ử v.ong và bệnh tật nhiều nhất lại thường được báo chí đ.ánh giá thấp hơn những nguy cơ gây ra sự cố thê thảm”.
Năm 2008, thông tin ba trẻ t.ử v.ong và 30 trẻ nhập viện do dùng sữa nhiễm melamine ở Trung Quốc khiến báo chí Việt Nam lên cơn sốt, vì trong nước cũng có loại sữa nhiễm chất này. Hơn một tháng thông tin rầm rộ, chẳng có t.rẻ e.m Việt nào có vấn đề với sữa nhiễm melamine nhưng xã hội đã một phen lao đao, tiêu thụ sữa đình đốn, nông dân nuôi bò thiệt hại vì người dân tẩy chay sữa. Ai biết được rằng cũng trong năm đó cả nước có 4,1 triệu nam giới và 2,7 triệu nữ giới t.ử v.ong sớm do gánh nặng bệnh tật, trong đó 24% do bệnh tim mạch, 21% do bệnh ung thư, 17% do chấn thương không chủ định (nguồn: Gánh nặng bệnh tật và chấn thương ở Việt Nam 2008, NXB Y học Hà Nội 2011).
Video đang HOT
Thông tin trẻ t.ử v.ong sau tiêm vắcxin cũng là một bài học khác của truyền thông. Trong hàng chục ca t.rẻ e.m có vấn đề sau chích ngừa trong hai năm qua, ít có ca nào được xác định có liên quan trực tiếp với vắcxin, nhưng cách thông tin của báo chí lại ít nhiều làm các bậc phụ huynh hoang mang, không cho trẻ đi chích ngừa, dẫn đến dịch sởi bùng phát như hiện nay.
Bình luận chuyện này, TS Nguyễn Đức An, giảng viên cao cấp ngành báo chí trường Truyền thông, đại học Bournemouth (Anh), cho rằng báo chí đã thông tin theo hướng định kiến với vắcxin.
Ông nói: “Mặc dù bài báo nào cũng có phát biểu của nhà khoa học này hay quan chức kia, nhưng cuối cùng mọi bài báo đều giả định rằng vắcxin là thủ phạm. Là một nhà báo, anh phải điều tra, xác minh sự thật chứ không thể đặt niềm tin cá nhân của mình lên trên sự thật. Trẻ t.ử v.ong sau tiêm vắcxin có thể do những nguyên nhân khác ngoài vắcxin như sốc phản vệ, bệnh lý có sẵn, quy trình sai của nhân viên y tế và thậm chí không rõ nguyên nhân”.
TS Nguyễn Đức An: “Giới truyền thông cần hiểu đúng về nguy cơ” “Thông tin nguy cơ sức khoẻ dồn dập hoặc thiếu chính xác trên báo chí sẽ dẫn đến hai phản ứng trên công chúng: hoặc người dân tẩy chay các sản phẩm mà báo chí quy trách nhiệm (không chích vắcxin) rồi dẫn đến hậu quả tai hại (bùng phát dịch sởi), hoặc người dân tê liệt cảm xúc, tỏ thái độ bất cần (“bây giờ ăn cái gì cũng độc, thôi thì cứ ăn đại cho xong, sống c.hết có số!”). Tôi không nghĩ mọi tờ báo ở Việt Nam cố tình giật gân, thê thảm hoá vấn đề để câu bạn đọc, nhưng vấn đề chính hiện nay là dường như họ chưa hiểu biết đầy đủ về nguy cơ. Nếu hiếu biết đủ, họ sẽ bớt thông tin dựa trên định kiến và giả định, từ đó cung cấp cho người đọc thông tin chính xác hơn”.
Theo Dân Việt
Nghịch lý từ đỉnh dịch sởi
Nghịch lý thời điểm dịch sởi hoành hành: ngành y tế TP.HCM chuẩn bị tới 100 ngàn liều vắc xin sởi miễn phí nhưng phần lớn bị người dân từ chối. Ngược lại, phụ huynh lại đổ xô đưa con đi chích dịch vụ làm vắc xin loại này đứng trước nguy cơ "cháy hàng".
Dân mất lòng tin với vắc - xin miễn phí?
Theo ghi nhận của TS, mấy ngày nay tại Khoa khám t.rẻ e.m lành mạnh - Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP.HCM đông nghẹt phụ huynh bồng con đi chích vắc - xin ngừa sởi dịch vụ.
Chị Trần Thị Thủy, ngụ tại quận 4 đang bế con 9 gái tháng chờ chích mũi 3 trong 1 (sởi - quai bị - rubella) chia sẻ: "Hôm nay tới ngày con mình chích mũi sởi đầu tiên theo đúng chương trình tiêm chủng quốc gia. Ở y tế phường có tổ chức chích ngừa miễn phí nhưng mình không yên tâm.
Có những thứ miễn phí được nhưng riêng đối với sức khỏe, tính mạng con cái thì không nên tiếc. Từ lúc cháu sinh ra đến giờ, gia đình biết có những trường hợp tai biến t.ử v.ong sau khi chích vắc - xin nên vô cùng thận trọng, tất cả các mũi chích ngừa của cháu, mình đều cho đi chích dịch vụ hết".
Phụ huynh từ chối vắc - xin miễn phí, đổ xô đưa con đi chích sởi dịch vụ. Ảnh: Thanh Huyền.
Cùng suy nghĩ như chị Thủy, anh Nguyễn Đức Minh, ngụ quận 2, có con trai 2 t.uổi đi chích sởi bày tỏ: "Lẽ ra bé nhà tôi phải chích mũi sởi thứ 2 từ lúc 18 tháng nhưng do các tai tiếng lùm xùm về chất lượng vắc xin nên tôi đã cho cháu tạm ngưng. Giờ thấy dịch sởi bùng phát, nhiều trẻ t.ử v.ong, tôi lo quá, cho cháu đi chích ngừa sởi, nhưng nhất quyết chọn vắc - xin dịch vụ.
Ngành y tế cứ nói vắc - xin theo chương trình là an toàn nhưng xin hỏi vắc - xin 5 trong 1 có bao nhiêu t.rẻ e.m chết như thế, rồi đợt này có rất nhiều trẻ đã chích ngừa sởi vẫn bị sởi là sao? Không thể cứ đổ lỗi mãi cho hoàn cảnh thế được".
Một phụ huynh khác cũng hoang mang: "Trong dân chúng người ta đồn con số mắc sởi và t.ử v.ong do sởi cao lắm, cao hơn công bố trên báo đài rất nhiều. Suốt từ trước Tết tới giờ ngành y tế chống dịch mà không mấy hiệu quả. Bao nhiêu vắc - xin được tung ra để chích ngừa cho t.rẻ e.m, thế mà các cháu vẫn bị sởi và vẫn có cháu c.hết. Thực tế đã có vấn đề gì với virus sởi vậy?".
Theo bác sĩ Đặng Thị Kim Huyên, Phó Phòng khám bệnh - Bệnh viện Nhi Đồng 2, lượng bệnh nhi sởi ngoại trú tại bệnh viện mình vẫn chưa hạ nhiệt.
"Hiện nay, trung bình mỗi ngày chúng tôi khám và phát hiện khoảng 30 bệnh nhi bị sởi (cao hơn cùng kỳ tháng trước 50%), con số sởi nhập viện cũng đang ở mức từ 50 - 60 bệnh nhi. Đang giao mùa nên tôi không dám chắc là bệnh sởi có dấu hiệu hạ nhiệt. Chúng tôi đã bố trí ở khu khám bệnh thêm một bàn nhận bệnh sởi và cách ly ngay các bé này với những bệnh nhi tới khám vì bệnh lý khác để tránh lây lan", bác sĩ Huyên nói.
Sẽ khan hiếm vắc - xin sởi dịch vụ
Bệnh viện Nhi Đồng 2 nhận chích ngừa cả vắc - xin theo chương trình (chích miễn phí) lẫn vắc - xin dịch vụ cho t.rẻ e.m.
Theo số liệu từ Khoa khám t.rẻ e.m lành mạnh, từ đầu tháng 4 tới nay, đơn vị này đã chích sởi theo chương trình cho 344 trẻ, và chích vắc xin 3 trong 1 dịch vụ (sởi - quai bị - rubella) cho 797 trẻ.
Sởi vẫn chưa hề hạ nhiệt tại TP.HCM. Ảnh: Thanh Huyền.
Trước đó, trong tháng 3 Bệnh viện Nhi Đồng 2 đã chích sởi dịch vụ cho 1709 bé, trong khi số trẻ tới chích sởi theo chương trình chưa tới 1/3, khoảng 561 bé.
Như vậy, số trẻ tới chích vắc xin sởi dịch vụ cao hơn chích vắc xin sởi theo chương trình rất nhiều.
Được biết, hiện Bệnh viện Nhi Đồng 2 còn 690 liều vắc xin dịch vụ (sởi - quai bị - rubella), vắc xin theo chương trình còn 800 liều.
Theo ước tính với số lượng trẻ đến chích ngừa như hiện nay, lượng vắc - xin sởi dịch vụ chỉ đủ dùng tới hết tháng 4, còn vắc xin sởi theo chương trình đủ dùng tới hết tháng 5.
Qua đó, bác sĩ Kim Huyên nhắn nhủ các bậc phụ huynh: "Dù chưa thiếu vắc - xin nhưng chúng tôi khuyến cáo phụ huynh nên cho con đi chích sởi ở y tế địa phương, không cần thiết cứ phải tới bệnh viện nhi để l.àm t.ình trạng quá tải thêm trầm trọng và giảm thiểu nguy cơ lây chéo các bệnh nguy hiểm. Nếu cứ tiếp tục đổ xô đi chích sởi dịch vụ đương nhiên sẽ làm cho vắc - xin này trở nên khan hiếm một cách không cần thiết."
Trước đó, trong buổi họp khẩn giữa Cục Y tế dự phòng và Sở Y tế TP.HCM về dịch bệnh diễn ra vào ngày 10/4, ông Trần Đắc Phu, Cục Trưởng cục Y tế dự phòng lo ngại tình trạng người dân không chịu cho con tiêm theo chương trình mà muốn tự đi tiêm dịch vụ. Do đó nhiều khả năng nguồn vắc xin tiêm dịch vụ sẽ trở nên khan hiếm.
Bác sĩ Nguyễn Hữu Hưng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM cho biết từ ngày 7/3 toàn TP.HCM bắt đầu chiến dịch tiêm ngừa vét cho những t.rẻ e.m chưa hoặc đã chích sởi nhưng chưa đủ liều.
Thời gian dự tính của chiến dịch này kéo dài 8 tuần, số vắc xin dự tính là 100 ngàn liều.
Tới nay, đã được 5 tuần, ngành y tế TP mới chích được 37 ngàn liều sởi theo chương trình.
Bác sĩ Hưng cũng thừa nhận: "Nhiều người dân ghi rõ vào giấy thăm dò là họ không đồng ý cho con chích ngừa vắc - xin miễn phí. Họ sẽ tự cho con đi chích dịch vụ."
Con số thống kê toàn TP.HCM cho thấy trong 14 tuần đầu tiên của năm 2014, lượng trẻ mắc sởi thường là 815 ca (tăng 708 ca so với cùng kỳ năm 2013), sởi bị viêm phổi là 365 ca (tăng 67 ca). Như vậy, tổng số cùng kỳ năm ngoái TP.HCM có 405 ca sởi, còn năm nay là 1180 ca sởi.
Đặc biệt, năm 2013, trẻ bị sởi đa số dưới 3 t.uổi, nay lứa t.uổi bị bệnh có khuynh hướng gia tăng, thậm chí trẻ chưa tới t.uổi chích ngừa cũng mắc sởi.
Theo_VietNamNet
Thiền định là phương pháp trị liệu tuyệt vời nhất Thiền là thức dậy, giống như bạn thức dậy sau giấc ngủ vùi. "Thức dậy" để tìm lại bạn, để cảm nhận sự sống, tiếp xúc với hơi thở, bước chân, nụ cười, nắng mai. Ngồi thiền là ngồi chơi. Ngồi chơi là ngồi thở. Nhờ tu tập thiền định hơn 20 năm qua, thần đã vượt qua được bệnh ung thư đại...