Người bệnh viêm quanh khớp vai nên ăn uống thế nào?
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các khớp khỏe mạnh, trong đó có khớp vai. Tham khảo những lời khuyên dinh dưỡng dưới đây nếu bạn đang đối phó với bệnh viêm quanh khớp vai.
PGS.TS. Hà Hoàng Kiệm, Bệnh viện Quân y 103, viêm quanh khớp vai tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều đến khả năng lao động và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Trong đó, hội chứng vai – tay nếu không được điều trị có thể dẫn đến mất chức năng tay và tay bị bệnh trở thành tàn phế.
Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất dinh dưỡng có thể giúp giảm viêm, hỗ trợ sức khỏe sụn và thúc đẩy chức năng tổng thể của khớp. Dinh dưỡng không đầy đủ dễ dẫn đến đau khớp, cứng khớp, tăng nguy cơ chấn thương. Bằng cách kết hợp các loại thực phẩm bổ dưỡng và chất bổ sung vào chế độ ăn uống, có thể hỗ trợ sức khỏe vai, ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến khớp.
1. Tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với bệnh viêm quanh khớp vai
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị, phòng ngừa tái phát viêm quanh khớp vai. Chế độ dinh dưỡng hợp lý hỗ trợ tối ưu trong điều trị bệnh viêm quanh khớp vai bằng cách:
Giảm viêm: Một số thực phẩm có khả năng chống viêm, giúp giảm đau, cải thiện khả năng vận động khớp vai.
Cải thiện sức khỏe khớp: Cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho việc tái tạo sụn khớp, tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp.
Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm áp lực lên khớp vai, giảm nguy cơ tiến triển của bệnh.
Viêm quanh khớp vai không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống của người bệnh.
2. Các dưỡng chất cần thiết cho người bệnh viêm quanh khớp vai
Theo TS. Bernard Ong – bác sĩ được chứng nhận về Y học thể thao và Phẫu thuật chỉnh hình, người được bình chọn là một trong 100 bác sĩ hàng đầu ở Las Vegas, Nevada (Hoa Kỳ), một trong những nguyên nhân chính gây các triệu chứng tê cứng vai trong bệnh viêm quanh khớp vai có liên quan đến tình trạng viêm. Do đó những thực phẩm có tác dụng chống viêm đều sẽ mang lại lợi ích, giúp chữa lành vết thương nhanh hơn hoặc thậm chí tránh được những biến chứng về sau. Cùng với đó, chế độ ăn chống viêm sẽ có thêm lợi ích là góp phần giảm đau trong bệnh viêm quanh khớp vai.
Thực phẩm giàu protein: Protein rất cần thiết cho việc chữa lành mô và phục hồi chấn thương vì chúng cung cấp các thành phần cần thiết để xây dựng lại cơ và các mô bị tổn thương khác, có thể tăng tốc độ phục hồi cho vai. Việc kết hợp các nguồn protein nạc như thịt gà, gà tây, cá, đậu phụ, đậu nành, đậu lăng vào chế độ ăn uống giúp tăng cường khả năng sửa chữa mô của cơ thể.
Acid béo omega-3: Omega-3 có thể giúp giảm viêm ở khớp, giảm đau liên quan đến các tình trạng như viêm khớp. Việc thường xuyên bổ sung cá béo, các thực phẩm giàu acid béo omega-3 như hạt chia, hạt lanh, hạt cây gai dầu, quả óc chó vào chế độ ăn uống sẽ hỗ trợ sức khỏe vai bằng cách giảm viêm, giảm đau, thúc đẩy chức năng khớp tổng thể.
Vitamin D: Vitamin D rất cần thiết cho sức khỏe của xương và chức năng miễn dịch. Mức vitamin D đầy đủ rất quan trọng để duy trì các khớp khỏe mạnh, ngăn ngừa các tình trạng như loãng xương. Cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung vitamin D nếu bạn có hàm lượng chất dinh dưỡng thiết yếu này thấp hoặc sinh sống ở nơi hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Collagen: Collagen là một loại protein được tìm thấy trong các mô liên kết như sụn, gân và dây chằng. Bổ sung collagen có thể giúp hỗ trợ sức khỏe khớp, giảm viêm, thúc đẩy chức năng tổng thể của vai. Cân nhắc việc bổ sung collagen để hỗ trợ sức khỏe khớp vai, ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến bệnh viêm quanh khớp vai.
Video đang HOT
Vitamin E: Vitamin E đóng một vai trò quan trọng trong việc sửa chữa mô và chống viêm. Kết hợp các loại thực phẩm như các loại hạt (hạnh nhân, quả phỉ, đậu phộng), hạt giống (hạt hướng dương) và dầu thực vật (dầu ô liu, dầu hướng dương) vào bữa ăn có thể giúp giảm đau, giảm sưng tấy nhờ tác dụng của vitamin E.
Chế độ ăn đa dạng các loại thực phẩm chống viêm góp phần làm giảm các triệu chứng của viêm quanh khớp vai.
Glucosamine và chondroitin: Glucosamine và chondroitin là những hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong sụn khớp. Những chất bổ sung này thường được sử dụng để hỗ trợ sức khỏe khớp, giảm viêm. Glucosamine và chondroitin giúp cải thiện chức năng khớp, giảm đau, tăng cường sức khỏe tổng thể của vai.
Kẽm: Ăn thực phẩm giàu kẽm giúp ích cho cơ thể trong việc chữa lành, sửa chữa và phát triển các mô, vì kẽm được coi là thành phần quan trọng đối với các enzyme và sản xuất protein. Do đó, tiêu thụ đủ kẽm trong chế độ ăn uống giúp đảm bảo phục hồi nhanh hơn. Một số thực phẩm giàu kẽm là thịt nạc, hải sản, hạt bí ngô, đậu xanh, đậu lăng.
3. Lưu ý về chế độ ăn với người bệnh viêm quanh khớp vai
Bên cạnh việc nghỉ ngơi hợp lý, vật lý trị liệu và điều trị y tế, dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình phục hồi khi bị viêm quanh khớp vai. Dưới đây là một số cách:
3.1 Thực phẩm tối ưu cho sức khỏe khớp vai
Cá béo: Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi rất giàu acid béo omega-3, có đặc tính chống viêm.
Chất béo lành mạnh như quả bơ, dầu ô liu, các loại hạt có chứa các hợp chất chống viêm.
Nghệ: Nghệ là một loại gia vị có đặc tính chống viêm mạnh mẽ nhờ hợp chất hoạt tính curcumin. Curcumin giúp giảm viêm ở khớp, giảm đau cứng khớp.
Rau nhiều màu sắc: Thêm các loại rau có màu sắc rực rỡ vào chế độ ăn uống mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Giàu chất chống oxy hóa giúp trung hòa các gốc tự do và giảm căng thẳng oxy hóa trong cơ thể. Những chất dinh dưỡng này cũng có tác dụng giảm viêm, bảo vệ sụn khỏi bị hư hại và thúc đẩy chức năng chung của khớp. Kết hợp nhiều loại rau vào chế độ ăn uống thường xuyên để hỗ trợ sức khỏe vai và ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến khớp.
Các loại trái cây có đặc tính chống viêm: Các loại quả mọng như quả việt quất, dâu tây, mâm xôi rất giàu chất chống oxy hóa giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại. Các chất chống oxy hóa trong quả mọng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe sụn, hỗ trợ quá trình chữa lành. Dứa và nho đỏ cũng là những loại trái cây chống viêm tuyệt vời.
Bổ sung các loại quả mọng vào chế độ ăn uống có thể thúc đẩy sức khỏe vai tối ưu, giảm nguy cơ đau khớp, cứng khớp.
3.2 Nên tránh xa những thực phẩm này khi bị viêm quanh khớp vai
Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn: Để hạn chế tình trạng viêm nhiễm, hãy giảm tiêu thụ lượng thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, chẳng hạn như xúc xích, thịt xông khói, thịt nguội. Những loại thịt này được biết là có hàm lượng chất béo bão hòa cao và các hợp chất hình thành trong quá trình nấu, cả hai đều có thể dẫn đến viêm nhiễm.
Các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo cao: Thay vì các sản phẩm từ sữa có hàm lượng chất béo cao như sữa nguyên kem hoặc một số loại phomai, hãy chọn các sản phẩm ít béo hoặc không chứa sữa động vật, chẳng hạn như sữa hạnh nhân, sữa đậu nành hoặc sữa chua ít béo.
Hạn chế tiêu thụ rượu và caffeine: Việc tiêu thụ rượu làm gián đoạn quá trình chữa lành của cơ thể và làm tình trạng viêm nặng hơn. Hơn nữa, nó có thể tương tác bất lợi với thuốc giảm đau, làm giảm hiệu quả của chúng. Tương tự, caffeine, thường có trong cà phê, trà, nước tăng lực, một số loại nước ngọt, làm suy giảm sự hấp thụ chất dinh dưỡng và làm tăng tình trạng viêm.
Thực phẩm giàu natri: Điều quan trọng là phải đọc nhãn thực phẩm và chọn các thực phẩm thay thế ít natri, vì thực phẩm có hàm lượng natri cao có thể thúc đẩy giữ nước và đầy hơi, có khả năng làm trầm trọng thêm cơn đau quanh khớp vai.
Chất béo chuyển hóa: Để bảo vệ vai, tốt nhất nên tránh bơ thực vật, thực phẩm chiên rán, các sản ph ẩm thực phẩm nướng thương mại có chứa dầu hydro hóa. Những thực phẩm này chứa chất béo chuyển hóa, có thể gây viêm toàn thân, làm chậm quá trình lành vết thương ở khớp vai.
Thực phẩm và đồ uống có đường: Tiêu thụ quá nhiều đường sẽ làm tăng tình trạng viêm, dễ gây ra vấn đề cho những người bị viêm quanh khớp vai. Những thực phẩm này làm tăng mức độ viêm nhiễm và gây tăng cân, do đó cản trở khả năng tự chữa lành tự nhiên của cơ thể.
4 loại trái cây giàu chất xơ hỗ trợ giảm cân lành mạnh
Nếu bạn đang thực hiện hành trình giảm cân hoặc muốn kiểm soát cân nặng, việc bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ hơn vào chế độ ăn uống là một cách tuyệt vời để đạt được mục tiêu đó.
Nhiều người thường có quan niệm sai lầm rằng ăn trái cây gây tăng cân. Tuy nhiên, theo Tạp chí Dinh dưỡng Hoa Kỳ, lượng chất xơ trong trái cây có liên quan đến giảm cân nhiều hơn cũng như tuân thủ tốt hơn các kế hoạch ăn kiêng hạn chế calo.
Một nghiên cứu năm 2017 trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ đã cho thấy những người tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ so với người ăn ngũ cốc tinh chế có tỷ lệ trao đổi chất khi nghỉ ngơi cao hơn. Điều này góp phần đáng kể trong việc giảm cân và kiểm soát cân nặng.
Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa, TS. Will Bulsiewicz làm việc tại Trung tâm Y tế Gastroenterology & Digestive Health ở Charleston, Nam Carolina (Hoa Kỳ) cho biết: Trái cây chứa nhiều chất xơ, có thể giúp hỗ trợ sức khỏe đường ruột, sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư.
TS. Bulsiewicz cho biết trái cây có thể giúp bạn giảm cân nếu biết cách lựa chọn loại trái cây và thời điểm ăn trái cây cũng như số lượng bạn tiêu thụ mỗi ngày. Theo TS. Bulsiewicz, trái cây là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, lý tưởng cho việc tiêu hóa lành mạnh và giảm cân.
Theo Thư viện Y khoa Hoa Kỳ, một trong những lợi ích tuyệt vời của chế độ ăn nhiều chất xơ là thực phẩm giàu chất xơ giúp bạn cảm thấy no hơn, do đó bạn sẽ ăn vào ít hơn. Do chất xơ hòa tan hút nước từ ruột và tạo thành một chất giống như gel, làm chậm tốc độ tiêu hóa hoàn toàn. Những chất xơ dạng này sẽ kéo dài thời gian làm rỗng dạ dày, có nghĩa là thức ăn mất nhiều thời gian hơn để đi từ dạ dày đến ruột non và do đó làm chậm cơn đói.
TS. Bulsiewicz gợi ý 4 lựa chọn trái cây hàng đầu về hương vị, chất dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe cùng với các công thức kết hợp những loại trái cây này vào thói quen ăn uống hàng ngày của bạn.
1. Quả mâm xôi giàu chất chống oxy hóa
Quả mâm xôi bổ dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả việc hỗ trợ giảm cân.
TS. Bulsiewicz cho biết, các loại quả mọng, đặc biệt là quả mâm xôi là loại trái cây hàng đầu cho sức khỏe đường ruột nói chung và sức khỏe tổng thể. Một cốc mâm xôi tươi chỉ chứa khoảng 53 calo nhưng lại cung cấp 8g chất xơ, chiếm 32% nhu cầu chất xơ hàng ngày.
Một số nghiên cứu cho thấy mâm xôi giúp tăng cường trao đổi chất, đốt cháy nhiều calo hơn và hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Quả mâm xôi rất giàu chất xơ cũng như các chất chống oxy hóa và vitamin C nên chúng giúp cho hệ miễn dịch hoạt động tốt và giữ cho làn da khỏe mạnh. Vị ngọt tươi ngon của chúng khiến chúng trở nên hoàn hảo để ăn nhẹ một mình hoặc bạn có thể dùng chúng để phủ lên bát bột yến mạch, sữa chua hoặc sinh tố để nhận được nhiều lợi ích sức khỏe tối ưu.
2. Quả sung giàu chất xơ, hỗ trợ giảm cân
Quả sung là loại trái cây chứa nhiều chất xơ. Dù là tươi hay khô, quả sung cũng chứa một lượng chất xơ lý tưởng giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng.
Quả sung chứa prebiotics, là nguồn thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Theo TS. Bulsiewicz, mỗi quả sung có từ 1-2g chất xơ. Ngoài ra, quả sung còn là nguồn cung cấp canxi và magie dồi dào, vì vậy chúng rất lý tưởng để giúp xương chắc khỏe.
Quả sung có thể là một phần bổ sung hữu ích cho chế độ ăn uống giảm cân của bạn. Tuy nhiên, cần sử dụng quả sung một cách thông minh, kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên để đạt hiệu quả giảm cân tốt nhất.
Hãy kết hợp ăn quả sung với chế độ tập luyện phù hợp để đạt được mục tiêu giảm cân của bạn.
3. Quả bơ chứa chất béo có lợi
Theo chuyên gia Bulsiewicz, trong một quả bơ cỡ vừa 10g chất xơ. Theo một nghiên cứu năm 2020 trên Tạp chí Tâm sinh lý Quốc tế, với hàm lượng chất xơ này, quả bơ không chỉ giúp hỗ trợ giảm cân và thúc đẩy chức năng đường ruột khỏe mạnh mà bơ còn chứa hợp chất lutein giúp hỗ trợ chức năng não bộ.
Bơ là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn, từ đó hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bơ cũng chứa lượng calo cao, vì vậy việc ăn bơ để giảm cân cần được thực hiện một cách hợp lý.
Theo TS. Bulsiewicz, mặc dù bơ tốt cho sức khỏe nhưng cũng chứa lượng calo cao (khoảng 160 calo cho 1/2 quả bơ). Do đó, bạn cần kiểm soát lượng bơ ăn mỗi ngày để tránh dư thừa calo. Nên ăn 1/2 - 1 quả bơ mỗi ngày. Bơ chỉ phát huy tác dụng hỗ trợ giảm cân khi bạn kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ dưỡng chất và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường, nhiều dầu mỡ.
4. Kiwi xanh ngăn ngừa táo bón và giúp giảm cân
Chuyên gia tiêu hóa Bulsiewicz cho biết, 2 quả kiwi xanh có khoảng 5g chất xơ, chiếm 15% giá trị khuyến nghị hàng ngày (DV), nhưng thực tế những lợi ích của nó mang lại nhiều hơn thế. Chất xơ này hấp thụ nước và giúp đẩy mọi thứ qua ruột của bạn, đó là lý do tại sao chúng đã được chứng minh lâm sàng là cải thiện táo bón và cải thiện các triệu chứng đường ruột.
Lượng calo thấp kết hợp với hàm lượng chất xơ cao khiến kiwi xanh trở thành lựa chọn lý tưởng cho những ai đang muốn giảm cân hoặc duy trì cân nặng hợp lý. Chất xơ hòa tan trong kiwi xanh giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, giảm cảm giác thèm ăn và kiểm soát lượng calo nạp vào. Chất xơ không hòa tan giúp thúc đẩy hệ tiêu hóa khỏe mạnh, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Theo TS. Bulsiewicz, bạn có thể ăn kiwi xanh tươi, ép lấy nước hoặc thêm vào sinh tố, salad, sữa chua. Nên ăn kiwi xanh trước bữa ăn để tăng cảm giác no và giảm lượng calo nạp vào. Kết hợp ăn kiwi xanh với chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên để đạt hiệu quả giảm cân tốt nhất.
Một số lợi ích sức khỏe tuyệt vời của việc ăn phô mai Việc kết hợp ăn phô mai vào chế độ ăn uống cân bằng có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe do hàm lượng chất dinh dưỡng đậm đặc của nó. Phô mai được coi là tốt cho sức khỏe khi tiêu thụ ở mức độ vừa phải, bởi chúng cung cấp nguồn dinh dưỡng phong phú cần thiết như canxi, protein,...