‘Nghẽn’ tiến độ ’siêu’ dự án sân bay Long Thành

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT), tiến độ giải phóng mặt bằng (GPMB) của dự án sân bay Long Thành hiện mới đạt khoảng 50,7% kế hoạch, với diện tích đất đã thu hồi được 1.284,57 ha (gồm 1.810 ha giai đoạn 1 và phần đất dự trữ), còn lại trên 1.247,453/2.532 ha dự kiến bàn giao trong năm 2021.

Thực tế này đang ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

“Điểm nghẽn” mặt bằng

Về lũy kế giải ngân cho GPMB của dự án từ năm 2018 đến nay chỉ đạt 10.660/22.850 tỷ đồng (tương đương 46,65%) kế hoạch. Mặc dù, Bộ GTVT đã thường xuyên, định kỳ phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai quyết liệt giao ban, kiểm tra, nhưng đến nay vẫn chậm so với tiến độ được phê duyệt.

Cụ thể, vẫn còn khoảng 1.000 hộ dân gặp khó khăn trong xử lý hồ sơ bồi thường, nên vướng GPMB giai đoạn 1 theo đúng tiến độ, ảnh hưởng dây chuyền đến biện pháp thi công tổng thể dự án. Bên cạnh đó, nhiều hộ dân vùng giải tỏa không đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất; giá trị bồi thường, hỗ trợ vườn cây, hỗ trợ chuyển đổi việc làm… Các nội dung vướng mắc này đã và đang được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm, tổ chức các cuộc họp kiểm điểm tiến độ để kịp thời tháo gỡ.

Khu tái định cư Lộc An-Bình Sơn được tỉnh Đồng Nai xây dựng để tái định cư phục vụ Dự án Sân bay Long Thành. Ảnh: Công Phong/TTXVN.

Dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 được chia 4 dự án thành phần. Dự án thành phần 1 xây dựng các công trình trụ sở cơ quan quản lý Nhà nước như: Công an cửu khẩu, Hải quan, Cảng vụ hàng không (dự kiến thi công trong khoảng 24 tháng sau khi có mặt bằng, đảm bảo hoàn thành trong năm 2025). Dự án thành phần 2 và 3 xây dựng các công trình phục vụ quản lý bay và các công trình thiết yếu trong cảng hàng không về cơ bản đang đảm bảo tiến độ theo dự kiến. Dự án thành phần 4 gồm các các công trình: Nhà ga hàng hoá số 2, nhà ga hàng hóa chuyển phát nhanh (Express cargo), kho giao nhận hàng hoá, khu xử lý vệ sinh tàu bay, khu bảo dưỡng trang thiết bị mặt đất, khu cung cấp suất ăn trên tàu bay, hệ thống đường ống dẫn nhiên liệu từ cảng đầu nguồn tới 5 đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ tàu bay, 7 ranh giới cảng hàng không quốc tế Long Thành, trung tâm điều hành của các hãng hàng không, khu bảo trì tàu bay (Hangar), bệ thử động cơ, khu công nghiệp hàng không, khu logistics hàng không…

Bộ GTVT sẽ tổ chức lựa chọn nhà đầu tư trong năm 2022, đảm bảo tiến độ hoàn thành trong năm 2025.

“Hàng tháng, Bộ GTVT duy trì họp chỉ đạo các chủ đầu tư Dự án thành phần 2 và 3 để đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc (các vướng mắc về công tác thiết kế; công tác phối hợp, làm việc và đôn đốc địa phương GPMB; công tác bố trí vốn…), nhằm đẩy nhanh tiến độ hoàn thành xây dựng vào cuối quý I/2025, kịp thời vận hành thử nghiệm và đưa vào khai thác cuối năm 2025″, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết.

Tiến độ triển khai

Qua tìm hiểu, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đang triển khai các hạng mục dự án thành phần 3 (các công trình thiết yếu trong cảng hàng không) như: Rà phá bom mìn (được khoảng 30%); xây dựng hàng rào (được khoảng 20%); đang triển khai thiết kế kỹ thuật các hạng mục chính như: Nhà ga hành khách và đường cất hạ cánh. Dự kiến, san nền trong tháng này và bắt đầu xây dựng Nhà ga hành khách và đường cất hạ cánh từ đầu năm 2022.

Với Dự án thành phần 1 (các công trình trụ sở cơ quan quản lý Nhà nước), Bộ GTVT đã có văn bản gửi các cơ quan liên quan (Bộ Công an, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Đồng Nai…) khẩn trương chuẩn bị và thực hiện đầu tư theo quy định pháp luật; kịp thời trình các cơ quan chủ quản bố trí vốn trung hạn giai đoạn 2021-2025 làm cơ sở thực hiện. Hiện nay, Bộ Công an có văn bản phối hợp triển khai, còn các bộ, ngành khác chưa có ý kiến phản hồi.

Liên quan dự án thành phần 2 (các công trình phục vụ quản lý bay) do Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) làm chủ đầu tư đang triển khai thủ tục đấu thầu tư vấn quốc tế. Bộ GTVT cũng đang tích cực chỉ đạo chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục triển khai xây dựng trong năm 2022 và hoàn thành xây dựng trong quý I/2025 để đưa vào khai thác vào cuối năm 2025.

Với dự án thành phần 4 (các công trình khác bao gồm: Xây dựng nhà để xe; nhà ga hàng hóa; khu cung cấp suất ăn hàng không; các cơ sở bảo trì trang thiết bị, vệ sinh tàu bay, trạm cung cấp nhiên liệu, thoát và xử lý nước thải…), Bộ GTVT đang khẩn trương chỉ đạo xây dựng để sớm ban hành thông tư về lựa chọn nhà đầu tư tại cảng hàng không, làm hành lang pháp lý để Bộ GTVT lựa chọn nhà đầu tư các hạng mục, đảm bảo hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ cuối năm 2025.

Dự án sân bay Long Thành được triển khai thực hiện bởi nhiều cơ quan liên quan phê duyệt đầu tư, chủ đầu tư và sử dụng nhiều nguồn vốn khác nhau. Do vậy, để đảm bảo tiến độ thực hiện theo kế hoạch, Bộ GTVT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ báo cáo Quốc hội quan tâm, xem xét bố trí nguồn vốn trung hạn 2021-2025 để các cơ quan quản lý Nhà nước có đủ nguồn vốn thực hiện; đồng thời, đề xuất Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai đẩy nhanh công tác GPMB, đặc biệt là giải quyết các vướng mắc của 1.000 hộ dân nằm trong phạm vi giai đoạn 1.