ND giáo dục địa phương và HĐ trải nghiệm xếp ở tổ chuyên môn nào cho hợp lý?
Nội dung giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp đã mang một số phận “bơ vơ”- cho dù đây được xem là những hoạt động giáo dục bắt buộc.
Ở cấp tiểu học, việc chia tổ chuyên môn thường được chia theo khối, những giáo viên dạy cùng khối sẽ cùng sinh hoạt chuyên môn trong 1 tổ với nhau, những giáo viên dạy các môn chuyên có thể được xếp chung một tổ hoặc xếp đan xen với tổ chuyên môn của các khối lớp.
Tuy nhiên, cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông lại hoàn toàn khác vì các tổ chuyên môn thường là những giáo viên dạy cùng môn với nhau. Những tổ ghép thường là những môn ít tiết hoặc trường loại II, loại III thì mới ghép lại với nhau.
Tuy nhiên, khi triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã có thêm những môn học, hoạt động giáo dục bắt buộc không được xếp vào tổ chuyên môn cụ thể nào cho hợp lý. Đó là Nội dung giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.
Đây là một nghịch lý đang tồn tại ở đa phần các trường học hiện nay.
Dù là một hoạt động giáo dục bắt buộc nhưng một số hoạt động đang có số phận kỳ lạ
Những hoạt động giáo dục của chương trình mới mang một số phận kỳ lạ
Theo cách gọi về môn học, hoạt động giáo dục khi ban hành Chương trình tổng thể, Chương trình môn học thì Nội dung giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được gọi là “hoạt động giáo dục”.
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông đang được triển khai ở lớp 6, lớp 7 và lớp 10, chúng ta thấy phần các môn học đều có “danh phận” rõ ràng nên được nhà trường, giáo viên, học sinh đầu tư, xem trọng.
Riêng Nội dung giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp đã mang một số phận “lạ” – cho dù đây được xem là những hoạt động giáo dục bắt buộc ở 2 cấp học này.
Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được quy định mỗi năm học 105 tiết (mỗi tuần có 3 tiết) và hoạt động giáo dục này có số tiết chỉ ít hơn môn Toán và Văn và nhiều tiết hơn những môn học khác.
Thế nhưng, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp đang được chia nhỏ ra thành… “3 mảnh” ghép khác nhau. Đó là 1 tiết dành cho chào cờ, 1 tiết sinh hoạt lớp vào cuối tuần và một tiết dạy kiến thức Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp. Nhưng, vẫn kiểm tra thường xuyên, định kỳ số lần như bao môn học khác.
Nội dung giáo dục địa phương còn trớ trêu hơn nhiều vì được quy định có 35 tiết/ năm (thực dạy chỉ 31 tiết, 4 tiết dành cho kiểm tra định kỳ) nhưng nó có 6 phân môn khác nhau, đó là: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân, Âm nhạc, Mĩ thuật và được sắp xếp thành những đơn vị kiến thức riêng lẻ.
Video đang HOT
Mặc dù cả 2 hoạt động giáo dục này khi mới nghe tên, ai cũng thấy thú vị lắm vì:
Một hoạt động là giúp cho học sinh có được những trải nghiệm cần thiết, giúp cho các em tham gia các hoạt động tập thể, nhằm hình thành những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống cho học trò.
Một hoạt động theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ban hành Chương trình giáo dục phổ thông mới hướng dẫn sẽ ” trang bị cho học sinh những hiểu biết về nơi sinh sống, bồi dưỡng cho học sinh tình yêu quê hương, ý thức tìm hiểu và vận dụng những điều đã học để góp phần giải quyết những vấn đề của quê hương…”.[1]
Tuy nhiên, trong thực tế ở cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông thì 2 hoạt động giáo dục này đang có số phận lay lắt, bơ vơ và chẳng thuộc tổ chuyên môn nào hết.
Vì thế, khi xây dựng kế hoạch, giảng dạy, kiểm tra cũng không được chú trọng, phần nhiều là phụ thuộc vào giáo viên được phân công giảng dạy.
Rất khó thành lập tổ chuyên môn Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và Nội dung giáo dục địa phương
Hiện nay, nhiều trường học đang giao Nội dung giáo dục địa phương cho ít nhất 3 tổ chuyên môn cùng giảng dạy (tổ Ngữ văn; tổ Sử- Địa- Giáo dục công dân; tổ Nghệ thuật) và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp phân công giảng dạy và tính định mức tiết dạy cho những thầy cô chủ nhiệm các lớp học.
Về nguyên tắc, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp có số tiết nhiều, có số giáo viên giảng dạy đông vì tất cả những thầy cô chủ nhiệm lớp là giáo viên phụ trách hoạt động này nhưng vì họ ở tất cả các bộ môn khác nhau trong trường nên không thể thuộc biên chế của tổ Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được.
Nội dung giáo dục địa phương thì mỗi lớp chỉ có 35 tiết/ năm nhưng lại có đến 6 giáo viên cùng giảng và họ đang thuộc biên chế của nhiều tổ chuyên môn khác nhau nên cũng không thể thành lập riêng 1 tổ Nội dung giáo dục địa phương.
Vì thế, 2 hoạt động giáo dục này chẳng thuộc biên chế tổ chuyên môn nào và cũng rất khó có thể thành lập ra những tổ chuyên môn mới. Tuy nhiên, môn học ắt phải có một người chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch giáo dục, sắp xếp phân phối chương trình học và chịu trách nhiệm duyệt đề khi kiểm tra định kỳ.
Vậy là một số Ban giám hiệu nhà trường “tạm giao” nhiệm vụ cho một giáo viên chịu trách nhiệm chính về các hoạt động này với tên gọi “nhóm trưởng” .
Nhóm trưởng Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp thường được giao cho giáo viên Tổng phụ trách Đội hoặc Bí thư thư Đoàn trường và Nội dung giáo dục địa phương giao cho tổ trưởng Ngữ văn.
Tất nhiên nhóm trưởng không có quyền lợi gì nhưng trách nhiệm thì rất nhiều vì họ phải xây dựng kế hoạch bộ môn, làm phân phối chương trình và duyệt đề kiểm tra.
Rõ ràng, mục đích và mục tiêu xây dựng 2 hoạt động giáo dục này là rất tốt nhưng cách triển khai hiện nay ở ngành Giáo dục mà đặc biệt là ở các nhà trường đang gặp vấn đề, đang rất lúng túng và có nhiều cách sắp xếp khác nhau.
Một hoạt động giáo dục mà nó không thể thuộc một tổ chuyên môn nào, không có người chịu trách nhiệm chính mang tính ràng buộc về pháp lý rất khó nghĩ đến tính hiệu quả, khả thi khi thực hiện ở cơ sở.
Song, xếp giáo viên dạy, đảm nhiệm Nội dung giáo dục địa phương và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp vào tổ chuyên môn nào thì quả là khó khăn, không có một hướng dẫn cụ thể nào. Trong khi, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp mỗi tuần có tới 3 tiết/ lớp nhưng cách thực hiện chưa khoa học, mang tính hệ thống kiến thức.
Một “kịch bản” dù có hay đến đâu nhưng thiếu người “đạo diễn” thì cho dù “diễn viên” tài năng đến đâu cũng khó có thể sáng tạo ra những “tác phẩm”- đó là một thực tế. Huống hồ, Nội dung giáo dục địa phương lớp 7 và lớp 10 năm nay còn rất nhiều địa phương chưa có sách giáo khoa thì giáo viên lấy gì để dạy?
Những vướng mắc này, rất cần những định hướng từ bộ phận chuyên môn của cấp Bộ, đặc biệt là Vụ Giáo dục Trung học để các nhà trường, giáo viên dễ dàng thực hiện và đó cũng là mục tiêu mà chương trình 2018 đã đề ra và hướng tới.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://luatvietnam.vn/giao-duc/thong-tu-32-2018-tt-bgddt-ban-hanh-chuong-trinh-giao-duc-pho-thong-moi-169745-d1.html
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Hiểu việc & sẵn sàng làm việc: Lợi thế vượt trội của sinh viên thường xuyên trải nghiệm doanh nghiệp
Với yêu cầu tuyển dụng ngày càng khắt khe của thị trường lao động hiện đại, sinh viên không chỉ cần giỏi chuyên môn hay có kỹ năng mềm, mà còn cần sự am hiểu nhất định về môi trường doanh nghiệp để sẵn sàng làm việc.
Đây cũng là xu thế đào tạo nổi bật trong mô hình đại học theo hướng ứng dụng cao - nơi sinh viên được định hướng "học để làm việc", kết hợp giữa kiến thức chuyên môn và kiến thức thực tiễn về tình hình nghề nghiệp trong lĩnh vực của mình, giúp các bạn sẵn sàng làm việc ngay khi tốt nghiệp.
Học như làm việc, rút ngắn khoảng cách "vào nghề"
Để đáp ứng nhu cầu học tập thực tế, giúp sinh viên hình dung môi trường làm việc cụ thể, các trường đại học theo hướng ứng dụng thường chú trọng đầu tư hệ thống thí nghiệm, thực hành, mô phỏng. Như tại Trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH), riêng ở nhóm ngành công nghệ - kỹ thuật, trường đã có đến 15 phòng thí nghiệm - thực hành cùng 02 xưởng ô tô diện tích lớn, thiết bị được cập nhật từ Mitsubishi, Ford, Toyota,...
Một góc phòng thí nghiệm AI do Mitsubishi Electric Việt Nam tài trợ tại HUTECH
Hoặc với nhóm ngành Nhà hàng - Khách sạn, HUTECH có trung tâm thực hành nhà hàng - nhà bếp - quầy bar theo tiêu chuẩn của ĐH Cergy Paris (Pháp) - đối tác đào tạo Cử nhân quốc tế nhóm ngành này. Việc thực hành thường xuyên trong môi trường hiện đại, trang thiết bị tương tự như ở doanh nghiệp giúp sinh viên thành thạo kỹ năng chuyên môn ngay từ khi chưa tốt nghiệp.
Trong khi đó, với nhóm ngành Truyền thông - Quan hệ công chúng - Marketing, sinh viên học tập theo dự án thực tế, tham gia tổ chức sự kiện quy mô lớn ngay trong chương trình chính khóa. "Học như làm việc", các bạn có thể tự mình hiểu rõ quy trình vận hành của các dự án truyền thông, đồng thời có thêm điểm cộng kinh nghiệm giá trị cho bản CV tương lai.
Sinh viên Truyền thông đa phương tiện HUTECH học tập qua các dự án truyền thông chuyên nghiệp từ trên giảng đường
Vững kỹ năng mềm, nhạy bén với xu thế nghề nghiệp
Cùng với điểm cộng về chuyên môn, một đặc trưng nổi bật khác của sinh viên từ môi trường đại học ứng dụng là vốn kỹ năng mềm khá vững - điều kiện cần để thích nghi nhanh chóng hơn trong môi trường doanh nghiệp, lợi thế hơn trong cuộc đua săn việc. Không chỉ lắng nghe và học kinh nghiệm về kỹ năng mềm trong các giờ học kỹ năng hay giao lưu doanh nghiệp, nhiều trường đại học cũng mang đến cho sinh viên các hoạt động ngoại khóa để thực hành kỹ năng nhiều hơn. Đây chính là động lực hàng đầu của hơn 50 câu lạc bộ văn nghệ, thể thao, tình nguyện, học thuật sôi động tại HUTECH, tạo "giảng đường mở" để sinh viên vừa theo đuổi sở thích, vừa trau dồi kỹ năng mềm cần thiết (giao tiếp, teamwork, networking, quản lý thời gian,...).
Sinh hoạt câu lạc bộ giúp sinh viên phát triển nhiều kỹ năng mềm
Nhiều câu lạc bộ ngoại khóa còn là nơi sinh viên thực hành chuyên môn. Minh Hiếu (sinh viên ngành Truyền thông đa phương tiện, thành viên CLB Văn nghệ Keiko) cho biết: "Lựa chọn tham gia hoạt động câu lạc bộ ở vị trí chụp ảnh và quay phim giúp ích rất nhiều cho việc học Truyền thông đa phương tiện. Em chọn ngành này vì thích sản xuất truyền thông, nên khi tham gia quay chụp thì em sớm có dịp vận dụng kỹ năng chuyên môn được học vào sự kiện thực tế, có thể học hỏi nhiều kinh nghiệm, quen biết thêm các anh chị trong ngành. Những trải nghiệm về quá trình tổ chức sự kiện cũng giúp em có cái nhìn cụ thể, nghiêm túc hơn về con đường mình theo đuổi".
Minh Hiếu chọn "thả tim" cho hoạt động câu lạc bộ bởi đây là dịp để bạn vận dụng kiến thức chuyên môn
Trải nghiệm doanh nghiệp dày dặn, sẵn sàng "vào nghề" nhanh nhất
Đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp, các trường đại học với định hướng ứng dụng thường có mối liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp nhằm tạo nhiều cơ hội thực tập cho sinh viên trong suốt quá trình học tập. Qua những trải nghiệm thực tế tại doanh nghiệp, sinh viên sẽ hiểu rõ hơn về công việc như cách thức vận hành, xử lý rủi ro, yêu cầu về năng lực và tố chất với từng vị trí. Điều này giúp sinh viên đến gần hơn với môi trường doanh nghiệp, "thạo việc" trước khi tốt nghiệp và từ đó đón đầu nhiều cơ hội việc làm "khủng".
Một chuyến tham quan trải nghiệm của sinh viên Công nghệ thông tin HUTECH
Nhiều ngành đào tạo theo nhu cầu doanh nghiệp còn mang đến cho sinh viên cơ hội học bổng đa dạng trong quá trình học. Như tại HUTECH, năm 2022, tân sinh viên trúng tuyển một trong 08 ngành gồm Kỹ thuật xây dựng, Quản lý xây dựng, Công nghệ sinh học, Công nghệ thực phẩm, Dinh dưỡng và khoa học thực phẩm, Kỹ thuật môi trường, Quản lý tài nguyên và môi trường, Chăn nuôi sẽ nhận Học bổng Doanh nghiệp trị giá 30% học phí toàn khóa (dù các bạn trúng tuyển theo phương thức xét tuyển điểm thi tốt nghiệp THPT, xét tuyển học bạ hay xét tuyển điểm thi Đánh giá năng lực).
KTDC IELTS và hành trình 13 năm gây dựng đội ngũ chuyên gia IELTS vượt trội 13 năm hoạt động trong lĩnh vực đào tạo IELTS, KTDC luôn là cái tên được săn đón nhờ đội ngũ chuyên gia vượt trội về cả chuyên môn lẫn phong cách giảng dạy. Nổi tiếng trong cộng đồng học IELTS bởi chất lượng giảng viên vượt trội, thế nhưng ít ai biết rằng đội ngũ chuyên gia tại KTDC còn sở hữu...