Nấm xanh tìm thấy trong bệnh nhân COVID đang hồi phục: Nỗi lo mới trong đại dịch COVID-19

Ngoài các ca nhiễm nấm đen, trắng và vàng ở bệnh nhân đang mắc hoặc đã khỏi COVID-19 được báo cáo ở các vùng khác nhau trên đất nước Ấn Độ thì mới đây đã xuất hiện thêm cả các trường hợp mắc bệnh nấm xanh.

Trường hợp đầu tiên tại Ấn Độ được báo cáo bị nhiễm nấm xanh sau khi khỏi COVID-19 là một người đàn ông 34 tuổi ở Madhya Pradeshs Indore. Anh này được vận chuyển bằng máy bay từ Indore đến Mumbai để điều trị. Anh này được phát hiện nhiễm nấm xanh (Aspergillosis) trong xoang, phổi và máu. Được biết, trước đó, bệnh nhân đã điều trị khỏi COVID-19. Tuy nhiên, sau đó anh bị chảy máu mũi, sốt cao, sức khỏe suy yếu và sụt cân nhanh. Các bác sĩ lo ngại bị nhiễm trùng nấm đen (mucormycosis) -một loại nấm hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong đã được công bố là dịch bệnh, nhưng kết quả sau đó kết luận bệnh nhân bị nhiễm nấm xanh trong phổi, xoang và máu.

Tiến sĩ Ravi Dosi, trưởng khoa các bệnh về ngực tại Viện Khoa học Y khoa Sri Aurobindo (SAIMS) ở Indore, nói với NDTV rằng cần phải nghiên cứu thêm về loại nấm xanh Aspergillosis ảnh hưởng đến phổi này.

Bệnh nấm xanh là gì?

Nấm xanh hay Aspergillosis là một bệnh nhiễm trùng hiếm gặp do Aspergillus (một loại nấm mốc thông thường sống trong nhà và ngoài trời) gây ra. Tên y học của bệnh này là Aspergillosis. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), “hầu hết mọi người hít thở phải bào tử Aspergillus mỗi ngày mà không bị bệnh”.

Mặc dù có tên là nấm xanh nhưng đó không phải là màu sắc của loại nấm do màu sắc của nó. Bác sĩ hô hấp của Viện Khoa học Y tế Sri Aurobindo (SAIMS), HoD Dr Ravi Dosi cho biết: Tên của nó là do màu sắc xuất hiện trong quá trình nuôi cấy thử nghiệm nó tại phòng thí nghiệm.

Người đàn ông 34 tuổi, bệnh nhân COVID, đang được điều trị bệnh nấm xanh tại bệnh viện Aurobindo của Indore trong 1,5 tháng qua. Anh ấy bị nhiễm trùng phổi 90%.

Apoorva Tiwari, Giám đốc Dữ liệu Quận, Sở Y tế, Indore

Tiến sĩ Anita Mutha, bộ phận vi sinh HoD MGM, cho biết: Nấm thể hiện màu sắc trong môi trường nuôi của chúng. Có các loại nấm màu đen, vành, xanh lá cây và trắng nhưng tất cả đều là các mẫu bệnh phẩm của bệnh mucormycosis.

Có khoảng 180 loài Aspergillus, nhưng ít hơn 40 loài trong số chúng được biết là gây nhiễm trùng cho người. Tuy nhiên, bệnh nấm xanh không lây từ người này sang người khác hoặc giữa động vật và người.

Bệnh nấm xanh có mối liên hệ thế nào với bệnh nhân COVID-19?

Trong khi hệ thống miễn dịch ngăn chặn sự phát triển của bào tử trong cơ thể, những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại và những người đang phục hồi hoặc mắc các bệnh về phổi có nguy cơ phát triển bệnh aspergillosis cao hơn.

Aspergillus có mối liên hệ với sức khỏe đối với những người được chẩn đoán hoặc đang hồi phục sau COVID-19 là vì những bệnh nhân này thường bị suy yếu phổi. Ngoài ra, những người phát triển các triệu chứng nghiêm trọng của COVID-19 có thể có khả năng miễn dịch thấp. Theo CDC, “những người có hệ miễn dịch suy yếu hoặc mắc các bệnh về phổi có nguy cơ cao mắc các bệnh do Aspergillus” , có thể gây ra các phản ứng dị ứng, nhiễm trùng phổi và nhiễm trùng ở các cơ quan khác.

Nấm xanh có thể gây ra bệnh nghiêm trọng không?

Sự tấn công của nấm xanh có thể xảy ra dưới nhiều hình thức, bao gồm khi nó gây viêm phổi và các triệu chứng dị ứng như ho và thở khò khè, hoặc khi nó gây viêm xoang và các triệu chứng của nhiễm trùng xoang như nghẹt mũi, đau đầu…

Mặc dù nấm xanh “tấn công” vào cơ thể có thể gây dị ứng, không gây nhiễm trùng nhưng CDC lưu ý rằng nó cũng có thể gây ra bệnh aspergillosis phổi mãn tính dẫn đến các lỗ hổng trong phổi và phải mất đến 3 tháng trở lên để chữa khỏi.

Hơn nữa, bệnh aspergillosis xâm lấn, trong đó nấm xanh gây nhiễm trùng nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng đến “những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như những người đã cấy ghép nội tạng hoặc cấy ghép tế bào gốc”. Bệnh aspergillosis xâm lấn thường ảnh hưởng đến phổi, nhưng cũng có thể lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể.

Các triệu chứng của bệnh nấm xanh

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, bệnh nhân nhiễm nấm Aspergillosis có thể có các triệu chứng như sốt, đau ngực, ho, ho ra máu và khó thở.

Tuy nhiên, những bệnh nhân mắc các loại bệnh aspergillosis khác nhau sẽ có các triệu chứng khác nhau. Bệnh aspergillosis phế quản phổi do dị ứng (ABPA) sẽ dẫn đến thở khò khè, khó thở, ho và sốt. Trong khi viêm xoang do Aspergillus dị ứng sẽ gây ngạt mũi, chảy nước mũi, nhức đầu và giảm khả năng ngửi.

Các triệu chứng của bệnh Aspergillosis phổi mãn tính bao gồm sụt cân, ho, ho ra máu, mệt mỏi và khó thở.

Những ai có nguy cơ nhiễm nấm xanh?

Nấm xanh thường xuất hiện trong môi trường. Tuy nhiên, như Mayo Clinic có trụ sở tại Hoa Kỳ lưu ý, “việc tiếp xúc hàng ngày với nấm aspergillus hiếm khi là vấn đề đối với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh. Khi hít phải bào tử nấm mốc, các tế bào của hệ thống miễn dịch sẽ bao quanh và tiêu diệt chúng”.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), các loại Aspergillosis khác nhau ảnh hưởng đến nhiều nhóm người khác nhau. Những người bị bệnh phổi như bệnh lao thường chịu ảnh hưởng cao hơn.

Bệnh aspergillosis phế quản phổi dị ứng (ABPA) chủ yếu lây nhiễm cho những người bị Hen suyễn. Bệnh aspergillosis phổi mãn tính thường xảy ra ở những người mắc các bệnh phổi khác, bao gồm sarcoidosis, hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và bệnh lao.

Trong khi đó, Aspergillosis xâm lấn ảnh hưởng đến những người có hệ thống miễn dịch suy yếu, bao gồm cả những người đã cấy ghép nội tạng, dùng corticosteroid liều cao hoặc đang điều trị hóa chất ung thư.

Làm thế nào để phòng tránh nhiễm nấm xanh, các loại nấm khác?

CDC đã khuyến cáo rằng những người đã bị bệnh phổi nên cố gắng đảm bảo rằng bụi, đất và các chất dạng hạt khác không xâm nhập vào phổi bằng cách đeo khẩu trang N95.

Hơn nữa, cần giữ gìn vệ sinh cá nhân và tránh những khu vực có bụi bẩn hoặc nước bị ô nhiễm. Trong trường hợp phải đến những khu vực như vậy, nên đeo khẩu trang N95. Nếu tiếp xúc với bụi hoặc đất, mọi người nên rửa mặt và tay bằng xà phòng và nước.

Các loại nấm khác đã được thấy kể từ đại dịch COVID-19

Các trường hợp nấm đen (mucormycosis), nấm trắng (candida) đã được ghi nhận ở nước này với số lượng ngày càng tăng. Giám đốc AIIMS, Tiến sĩ Randeep Guleria cho biết: “Có nhiều loại nhiễm nấm khác nhau như candida, aspergillosis, cryptococcus, histoplasmosis và coccidioidomycosis. Mucormycosis, candida và aspergillosis là những bệnh gặp nhiều hơn ở những người có khả năng miễn dịch thấp”.

Nấm đen là một thuật ngữ được đặt cho căn bệnh có tên Mucormycosis, gây ra sự xâm lấn các mô và mạch máu và do đó làm gián đoạn việc cung cấp máu cho các mô bình thường, theo một báo cáo của Outlook.

Nấm trắng là một chi của nấm men có tên là Candida và ở người, nó thường xuất hiện dưới dạng các đốm màu trắng, kem trên niêm mạc của khoang miệng.