Nắm rõ tiêu chí, hiểu bản thân là yêu cầu tiên quyết để bài luận ghi điểm
Chị Đinh Thị Thanh Hoa có gần 10 năm kinh nghiệm hỗ trợ ứng viên giành học bổng du học. Chị cho rằng cần nắm vững tiêu chí, hiểu rõ bản thân trước khi viết luận.
Đinh Thị Thanh Hoa (sinh năm 1989, Ninh Bình) là cựu sinh viên ngành Quản lý chuyên ngành Tài chính (Master of Management, Finance) tại University of Waikato. Năm 2012, chị giành được học bổng toàn phần ASEAN, của chính phủ New Zealand với trị giá khoảng 2 tỷ đồng cho bậc thạc sĩ.
Chia sẻ với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, chị Thanh Hoa cho biết bản thân có ý định xin học bổng từ những năm cấp 3.
Năm 2007 khi theo học Đại học Ngoại thương, chị Hoa bắt đầu xây dựng hồ sơ và trau dồi kỹ năng cũng như kết nối với các anh chị, các bạn được học bổng đi trước để xin kinh nghiệm.
Sau khi tốt nghiệp, chị Thanh Hoa thi IELTS và nộp hồ sơ săn học bổng và nhận được lời mời phỏng vấn cho học bổng chính phủ Thụy Sỹ. Tuy nhiên sau đó chị liên tiếp trượt trên dưới 10 học bổng khác nhau.
Một năm sau (năm 2012) chị nhận được học bổng toàn phần của chính phủ New Zealand cho 2 năm học thạc sỹ tại University of Waikato.
Từ đó đến giờ đã khoảng 10 năm chị Thanh Hoa chia sẻ, đồng hành, hỗ trợ nhiều bạn giành được học bổng từ các chương trình Mentor/class HannahEd và cộng đồng Scholarship for Vietnamese students.
Hiện tại chị Hoa đang làm Operations Lead cho Google Ireland và là người sáng lập HannahEd Scholarship for Vietnamese students.
Chị Đinh Thị Thanh Hoa đang làm việc Google Ireland. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Về Google Ireland đây là trụ sở chính của công ty ở châu Âu. Công việc của chị liên quan đến việc lên chiến lược, kế hoạch tài chính, nhân lực cũng như quản lý hoạt động của các team cung cấp dịch vụ cho Google ở Dublin, Bồ Đào Nha và Ba Lan.
Dựa trên kinh nghiệm của mình, chị Thanh Hoa cho rằng bài luận đóng vai trò cực kỳ quan trọng vì nó là nơi các bạn thể hiện được sự phù hợp với tiêu chí của học bổng, những câu chuyện, màu sắc cá nhân của bản thân, và cũng có thể giải thích thêm nếu như ứng viên học trái ngành hay lí do GPA thấp, …
Chị Hoa lý giải: “Học bổng có nhiều loại và rất nhiều tiêu chí khác nhau không chỉ có GPA hay IELTS. Ví dụ một bạn học sinh của tôi có GPA ở mức khá, bạn học trường đại học tư thục chứ không phải trường công lớn.
Tuy nhiên ra trường bạn ấy có nhiều năm kinh nghiệm làm việc và phát triển được những kỹ năng như lãnh đạo và có định hướng nghề nghiệp tốt. Bạn cũng khéo léo đưa vào bài luận và đã ghi điểm với hội đồng học bổng và nhận được 6 học bổng trường ở Anh cho chương trình thạc sỹ.”
Theo chị Hoa để bài luận chinh phục được hội đồng tuyển sinh điều đầu tiên ứng viên cần phải đọc và hiểu rõ yêu cầu, tiêu chí của học bổng để viết bài đúng hướng. Ví dụ học bổng yêu cầu cần có thành tích học tập tốt mà bạn lại mải mê kể về thành tích thể thao, ngoại khoá thì bài luận sẽ bị lạc đề.
Video đang HOT
Chị Thanh Hoa có nhiều năm kinh nghiệm hướng dẫn ứng viên giành học bổng du học. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Thêm vào đó, ứng viên cần hiểu về bản thân đâu là điểm mạnh, điểm yếu, điểm khác biệt để đưa vào luận. Cuối cùng là những kiến thức chung về cuộc sống, ngành học, …nhằm làm giàu thêm ý tưởng cho bài luận.
Trong quá trình 10 năm hỗ trợ ứng viên nộp hồ sơ giành học bổng, chị Hoa nhận thấy một số lỗi phổ biến trong bài luận như lạc đề.
Nghĩa là trả lời không đúng theo tiêu chí của học bổng; Trả lời rất chung chung những lí do chọn ngành, trường thể hiện sự thiếu tìm hiểu về những gì mình muốn học trong tương lai; Trả lời lan man kể hay ẩn dụ quá nhiều mà quên mất là hội đồng đang muốn hiểu thêm về con người của ứng viên, những hành động suy nghĩ cụ thể của bạn trong tình huống mà học bổng đưa ra.
Chị Hoa bổ sung tùy thuộc vào học bổng sẽ yêu cầu bài luận có độ dài khác nhau. Ví dụ một số học bổng châu Âu, Hàn Quốc thì có thể viết thoải mái trong khoảng 2 trang khoảng 1000 từ. Tuy nhiên châu Úc, Mỹ thì rất nhiều trường quy định tầm 300-500 từ cho 1 câu trả lời.
Chị Hoa cho rằng điểm IELTS Writing không phải là yếu tố quyết định giúp bài luận gây được ấn tượng với hội đồng tuyển sinh. Nhưng từ bài thi IELTS, ứng viên có thể có vốn từ vựng, cấu trúc tốt. Bên cạnh đó các bạn cần thêm những hiểu biết sâu về bản thân, ngành, trường, quốc gia và khả năng tư duy nữa.
Để có bài luận tốt, chị Thanh Hoa cho rằng: “Ứng viên cần phải bám vào tiêu chí để lựa chọn câu chuyện phù hợp ví dụ học bổng thiên về research thì cần thể hiện rõ kinh nghiệm nghiên cứu, hướng nghiên cứu sắp tới như thế nào. Còn màu sắc cá nhân là sự trải nghiệm, khả năng tư duy của từng bạn nữa. Ví dụ 1 bạn ngoài việc học ra thì không có hoạt động ngoại khóa thì câu chuyện cũng sẽ bị bó hẹp hơn.”
Bài luận có sức thuyết phục nằm ở việc ứng viên cần viết dựa trên thành tích, trải nghiệm của bản thân và cần đồng nhất với các giấy tờ khác ví dụ như CV (Curriculum Vitae).
Nếu CV của bạn không đề cập tới 1 hoạt động ngoại khóa nào nhưng bài luận lại nói bạn tham gia tích cực ngoại khóa thì sẽ giảm độ xác thực của bài.
“Thêm vào đó khi viết bài luận ứng viên nên sử dụng văn phong học thuật, tránh viết quá nhiều tiếng lóng và thiếu trang trọng”, chị Thanh Hoa bổ sung.
5 lỗi bài luận xin học bổng Mỹ
Hoàng Thu Trang, đang bảo vệ tiến sĩ tại Đại học Tennessee, Mỹ, chỉ ra 5 lỗi bài luận, phổ biến là nhầm lẫn giữa các bài, diễn xuôi CV và giải thích quá nhiều.
Thu Trang có 7 năm kinh nghiệm kết nối thương mại đầu tư quốc tế và khởi nghiệp tại Việt Nam, 4 năm quản lý trong chuỗi cung ứng tại Mỹ và Trung Quốc. Trang từng giành học bổng thạc sĩ ngành chuỗi cung ứng tại Mỹ và hiện bảo vệ luận án tiến sĩ cùng ngành tại Đại học Tennessee (Knoxville), bang Tennessee.
Ngoài công việc nghiên cứu ở đại học, nữ thạc sĩ ngoài 30 t.uổi đang chuẩn bị ứng cử cho vị trí giáo sư dự khuyết tại các trường nghiên cứu hàng đầu thế giới. Bận rộn nhưng Trang vẫn hỗ trợ một số ứng viên tiềm năng tìm kiếm học bổng và viết luận để xin hỗ trợ tài chính tại Mỹ. Trang chỉ ra 5 lỗi phổ biến khi viết bài luận.
Nhầm lẫn bài PS, SOP và SAI
Ba bài này giống nhau về mặt tổng quan nhưng điểm nhấn của từng bài lại khác nhau. PS (Personal Statement - Bài luận giới thiệu bản thân) tập trung nhiều hơn về cá tính, con người bạn, thường được viết dưới dạng những câu chuyện cá nhân, qua đó thể hiện bản lĩnh, sự sáng tạo, sự trưởng thành của bạn.
Trong khi đó, SOP (Statement of Purpose - Bài luận thể hiện động lực học tập) đi vào định hướng 5 năm, 10 năm của bạn. Khi yêu cầu ứng viên nộp SOP, các trường thường muốn thông qua đó tìm hiểu sự trưởng thành trong tư tưởng và suy nghĩ của ứng viên.
"Bài luận này yêu cầu về cá tính thì ít mà muốn bạn viết nhiều hơn về động lực phát triển bản thân, giải thích xem động lực đó khiến bạn muốn là ai, ở đâu sau 10 năm nữa. Sau đó, ứng viên phải nói rõ tại sao học ở trường bạn đang ứng tuyển là một bước để bạn tiến gần hơn đến hình ảnh 10 năm tới", Trang giải thích.
SOP cũng là câu chuyện nhưng phải dẫn đến động lực và mục tiêu 10 năm. Trong PS, bạn có quyền làm người mộng mơ (dreamer) vì đó là cá tính, nhưng với SOP, bạn phải nói đến hành động (actionable plan) để hiện thực hóa giấc mơ đó.
Thu Trang hiện bảo vệ luận án tiến sĩ ngành chuỗi cung ứng tại Đại học Tennessee (Knoxville), Mỹ. Ảnh: NVCC.
Bài luận SAI (Statement of Academic Intent - Bài luận về ý định học tập) dùng nhiều hơn khi ứng tuyển bậc học tiến sĩ, nhưng với một số trường, ứng viên thạc sĩ nghiên cứu (không phải MBA) cũng phải viết bài này.
Các trường muốn thông qua SAI để tìm hiểu sự hiểu biết, đam mê và nỗ lực tìm tòi của bạn về một ngành hẹp. Do đó, câu chuyện trong SAI thường ít đất hơn cho động lực nói chung mà dành nhiều thời gian để thảo luận về một vấn đề hoặc một rắc rối xảy ra trong quá trình bạn làm việc.
Trong rắc rối đó, bạn phải nêu đã tìm hiểu, đọc thêm về ngành hoặc phát triển quan hệ để học hỏi từ người có chuyên môn hơn như thế nào. Khi giải quyết được rắc rối đó, bạn cảm thấy cần đi học và cụ thể việc học tại trường đang ứng tuyển, sẽ giúp bạn cải thiện được phần nào trong kiến thức của mình.
"SAI không hẳn là đề xuất chủ đề nghiên cứu (Research Topic Proposal) cho bậc học tiến sĩ mặc dù nhiều trường hỏi chủ đề mà bạn muốn nghiên cứu trong phần này. SAI thực sự là một bài luận để tìm hiểu đam mê và sự tìm tòi trong ngành của bạn", Trang chia sẻ.
Diễn xuôi CV
Đây được xem là lỗi phổ biến, đặc biệt với những bạn quá ít hoặc quá nhiều kinh nghiệm. Các ứng viên ít kinh nghiệm thường nghĩ bài luận là chỗ để diễn giải những kinh nghiệm này một cách rõ ràng và hay ho. Tuy nhiên, nếu viết không khéo sẽ thành ra bạn quá ít kinh nghiệm nên phải nhắc đi nhắc lại.
"Thà bạn viết về một kỷ niệm nào đó ngoài việc đi làm (ví dụ làm từ thiện, tổ chức họp lớp) đã tạo nên con người và cá tính của bạn thì tổng chung bài luận làm cho hồ sơ của bạn mạnh hơn nhiều so với việc diễn giải cụ thể bạn đã làm gì trong những kinh nghiệm ít ỏi của mình", Trang khuyên.
Bạn cũng có thể chọn kể về một thất bại trong công việc gần đây, bạn đã phục hồi từ thất bại đó thế nào và sau khi phục hồi tại sao bạn lại quyết tâm đi học. Cách này khá mạo hiểm vì nếu viết dở sẽ làm hỏng hồ sơ. Nếu chọn viết về thất bại, bạn nên tìm sự trợ giúp từ những người có kinh nghiệm viết và sửa hồ sơ.
Trường hợp có quá nhiều kinh nghiệm, các bạn thường có suy nghĩ bài luận là chỗ để nhấn vào những kinh nghiệm giá trị và qua đó thể hiện mình là một ứng viên xuất sắc, đáng được mọi thể loại học bổng. Điều này đúng vì kinh nghiệm của bạn là một trong những cái thể hiện sự xuất sắc nhưng nếu muốn đọc kinh nghiệm, hội đồng tuyển sinh đọc CV chứ không đọc bài luận.
Trang khuyên không nên diễn xuôi CV, hãy kể một câu chuyện mà từ đó bạn có thể dẫn tới bàn luận về tương lai tươi sáng, không phải quá khứ huy hoàng.
Giải thích quá nhiều hoặc đưa ra nhiều lý do
Một số bạn có điểm yếu trong hồ sơ nên hơi nhạy cảm về nó. Trang ví điểm yếu đó như "bị mụn". "Cái mụn" có thể là bạn từng học một bộ môn thạc sĩ tương tự trước khi ứng tuyển cho chương trình thạc sĩ này hoặc học đại học ở một trường có vị trí xếp hạng hơi thấp. "Mụn" này người khác không để ý lắm nhưng bạn lại mất tự tin.
Trong bài luận, bạn cố gắng giải thích cho "cái mụn" đó mà quên mất trường nhìn về tương lai nhiều hơn. "Việc giải thích này lợi bất cập hại vì có thể chẳng ai để ý đến cái mụn của bạn nhưng bạn giải thích thì tự dưng nó thành tâm điểm sự chú ý", Trang nói.
Nếu bạn giải thích không khéo, trường sẽ nhìn điểm này như là "lý do chỉ để hợp lý hóa cho lựa chọn sai lầm" của bạn. Trường hợp này, Trang đưa ra vài cách sửa như sau:
Cách thứ nhất : Nghĩ ra một câu chuyện mà "cái mụn" đó biến thành một bước hợp lý trong kế hoạch lâu dài cho tương lai của bạn.
Cách thứ hai : Thật thà nói rằng "cái mụn" đó là một thất bại và từ thất bại đó bạn trưởng thành hơn và lần này bạn định hướng được chính xác hơn cho mình.
Cách thứ ba : Bỏ qua "cái mụn" đó và nói về những cái khác thú vị hơn. Nếu họ có hỏi, bạn hãy tự tin nói rằng đúng là một quyết định hơi sai một chút nhưng bạn đã vượt qua nó và trưởng thành rồi nên sẽ không lặp lại lỗi lầm đó nữa.
Giọng văn tiêu cực
Các ứng viên thường được khuyên rằng khi viết bài luận cho trường Mỹ phải làm sao để bài luận thật cá nhân và lôi kéo được cảm xúc của người đọc. Nhiều bạn hiểu lầm rằng điều này có nghĩa là viết những từ mang tính chất cảm xúc cao để họ đồng cảm với mình và dễ cho bạn học bổng hơn.
"Tôi đồng ý với việc dùng những từ cảm xúc cao tích cực, ví dụ enthusiastic, nhưng lại đặc biệt phản đối những từ mang tính chất tiêu cực, ví dụ frustrated", Trang cho hay.
Theo Trang, những từ tiêu cực cũng thể hiện tiêu cực về bạn. Vậy nên, bạn có thể chuyển đổi cảm xúc tiêu cực thành hành động tích cực và dùng thái độ trung tính với những chuyện tiêu cực.
Cách viết bài luận thể hiện bạn hiểu sai về ngành đang ứng tuyển
"Nếu bạn ứng tuyển thạc sĩ chuyên môn và bậc học tiến sĩ, đây là lỗi c.hết người nhất", Trang cho biết.
Bạn ứng tuyển ngành chuỗi cung ứng nhưng bài luận lại trình bày "operations efficiency - hiệu suất hoạt động" của ngành quản lý công nghiệp (industrial engineering, operations management) hoặc phân tích hoạt động doanh nghiệp (business analytics) chứng tỏ bạn không có hiểu biết sâu sắc về ngành muốn học.
Gần đây nhất Trang xem một bài ứng tuyển cho ngành Văn hóa chính trị phương Đông, nhưng trong bài những câu chuyện cá nhân mà ứng viên kể lại thể hiện rằng bạn không hiểu về lý thuyết Nho giáo.
Theo Trang, ứng viên cần đọc nhiều nghiên cứu về ngành mình học trước khi ứng tuyển để xem bạn có hiểu đúng về ngành không. Một bài luận mạnh có thể cứu cánh điểm SAT, GRE và GMAT không đạt chuẩn. Tuy nhiên, để có một bài luận như vậy, bạn phải thực sự hiểu bản thân và lưu ý những lỗi sai trên.
Tặng 41 suất học bổng du học Mỹ cho học sinh THPT thành phố Cần Thơ Ngày 5/1, lãnh đạo thành phố Cần Thơ tiếp đã làm việc với đại diện Trường Đại học Mỹ - AUV khu vực miền Bắc Việt Nam. Tại cuộc làm việc, Trường Đại học Mỹ dành tặng 41 suất học bổng du học Mỹ cho học sinh Trung học Phổ thông thành phố Cần Thơ. Tiến sĩ Dương Mạnh Cường (phải), Trưởng Đại...
