Mỹ treo thưởng 5 triệu USD bắt trùm bán điện thoại mã hóa

Ngày 7-6, Bộ Ngoại giao Mỹ công bố trao thưởng số tiền 5 triệu USD để bắt Maximilian Rivkin, người Thụy Điển, vì liên quan đến đường dây bán điện thoại mã hóa.

Mỹ treo thưởng 5 triệu USD để bắt Maximilian Rivkin, người Thụy Điển – Ảnh: BỘ NGOẠI GIAO MỸ

“Mát tay” bán điện thoại mã hóa

Rivkin là nhân tố tích cực trong việc rao bán các điện thoại mã hóa cho tội phạm khắp thế giới, mà không biết rằng công nghệ này do Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) phát triển.

Mỹ đã đánh sập ứng dụng ANOM năm 2021 với chuyên án Lá chắn Trojan. Trong chuyên án, có 800 tội phạm bị bắt ở ba lục địa, tịch thu 38 tấn ma túy và nhiều loại tiền tệ khác nhau trị giá 48 triệu USD.

Tuy nhiên, Maximilian Rivkin lọt lưới và lẩn trốn đến nay. Thời điểm đó, Rivkin bị Mỹ cáo buộc các tội buôn ma túy, rửa tiền và gian lận.

“Rivkin là quản trị viên và là người có ảnh hưởng của dịch vụ điện thoại mã hóa được tội phạm trên toàn thế giới sử dụng. Thông tin liên lạc của Rivkin trên nền tảng ANOM ám chỉ người này có tham gia các hoạt động bất chính như buôn bán ma túy, rửa tiền, âm mưu giết người và các hành vi bạo lực khác”.

Phía Bộ Ngoại giao Mỹ không cho biết họ nghi Rivkin đang trốn ở đâu. Hình nhận dạng cho thấy Rivkin có sẹo ở đầu gối và ngón tay, có hình xăm ba con khỉ trên cánh tay phải.

Người này còn có các biệt danh gồm “Malmo”, “Teamsters”, “Microsoft” và “Max”.

Năm 2018, FBI ép một tội phạm mạng, người đã tạo ra những chiếc điện thoại mã hóa cho tội phạm, phát triển một phiên bản cập nhật, trong đó FBI là bên nắm chìa khóa kỹ thuật số duy nhất cho phép họ thu thập và đọc tất cả thông tin liên lạc qua hệ thống.

Với sự hợp tác của người này, hệ thống được rao bán với tên gọi ANOM và được quảng bá bởi những nhân vật mà các tay tội phạm không nghi ngờ gì như Rivkin.

Theo FBI, Rivkin đã “thành công ngoạn mục” trong việc thuyết phục những tay tội phạm sừng sỏ sử dụng điện thoại ANOM.

Bộ Tư pháp Mỹ cho biết hơn 12.000 chiếc điện thoại mã hóa đã được bán, giá 2.000 USD mỗi chiếc, cho các tập đoàn tội phạm hoạt động tại hơn 100 quốc gia. Đáng chú ý, trong đó có tội phạm có tổ chức ở Ý, các băng đảng ma túy quốc tế…

Ứng dụng ANOM khiến tội phạm rúng động

Sau ba năm, FBI và các cơ quan phòng chống tội phạm toàn cầu ghi nhận quá nhiều hoạt động phạm tội từ mạng này nên họ phải đánh sập.

Ý tưởng về chiến dịch Lá chắn Trojan xuất hiện tình cờ năm 2018. Khi đó, hệ thống nhắn tin mã hóa Phantom Secure vừa bị đóng cửa, tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường liên lạc mã hóa.

Điện thoại mã hóa là điện thoại đảm bảo những người khác không thể đọc được những thông tin lưu trên điện thoại. Muốn đọc những dữ liệu này, người dùng sẽ phải nhập mã PIN hoặc mật khẩu mã hóa. Chiếc điện thoại này được tội phạm ưa thích sử dụng để tránh bị cảnh sát theo dõi.

FBI thuyết phục một nhà phát triển ứng dụng tạo nên ứng dụng ANOM và quảng cáo ứng dụng này đến các nghi phạm. Đổi lại, người này sẽ được nhận 120.000 USD và được giảm án khi ra tòa.

Lá chắn Trojan dường như là chiến dịch nằm vùng kỹ thuật số lớn và phức tạp nhất. Nó cho thấy không thể tin tưởng bất kỳ hệ thống nào vì tất cả đều có thể bị xâm nhập. Chiến dịch này sẽ khiến giới tội phạm nghi ngờ mọi ứng dụng liên lạc và khiến chúng khó hoạt động hơn.