Mỹ tiếp tục phản đối việc thay đổi nguyên trạng lãnh thổ ở Gaza

Ngày 23/1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tiếp tục phản đối ý tưởng thay đổi nguyên trạng lãnh thổ ở Dải Gaza khi Israel liên tục đề xuất tạo ra một vùng đệm bên trong dải đất này.

Binh sĩ Israel được triển khai tại khu vực biên giới với Dải Gaza, ngày 21/1/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu với báo giới trong chuyến thăm Nigeria, ông Blinken khẳng định Israel có quyền ngăn chặn nguy cơ tái diễn vụ tấn công quy mô lớn của Hamas hôm 7/10/2023 và trấn an người dân ở khu vực biên giới. Tuy nhiên, khi đề cập tới quy chế lâu dài của Gaza trong tương lai, quan chức ngoại giao hàng đầu của Mỹ nêu rõ quan điểm của Washington trong việc “không xâm phạm lãnh thổ” Gaza.

Trong một diễn biến liên quan, Nhà Trắng cho biết cố vấn của Tổng thống Mỹ về vấn đề Trung Đông, ông Brett McGurk, đã đến Ai Cập và dự kiến thăm các nước khác trong khu vực để thảo luận một thỏa thuận ngừng bắn mới, có thể kéo dài hơn, nhằm trả tự do cho các con tin Israel.

Trả lời câu hỏi về việc Israel đã đề xuất ngừng bắn trong 2 tháng, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết “một trong những điều mà ông McGurk đang thảo luận về khu vực này là khả năng đạt được một thỏa thuận con tin khác trong thời gian dài hơn… Các cuộc đàm phán diễn ra nghiêm túc”.

Ông Kirby không xác nhận khoảng thời gian ngừng bắn đang được thảo luận, song cho biết Nhà Trắng sẽ hoan nghênh một thỏa thuận ngừng bắn dài hơn thỏa thuận hồi tháng 11/2023. Quan chức Mỹ chia sẻ: “Nếu điều đó mang lại cho chúng tôi cơ hội giải thoát con tin và tăng cường viện trợ, chúng tôi sẽ hoàn toàn ủng hộ ngừng bắn nhân đạo kéo dài hơn một tuần”.

Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, lực lượng Hamas đã bác bỏ đề xuất của Israel về lệnh ngừng bắn kéo dài 2 tháng để trao đổi con tin Israel lấy các tù nhân Palestine. Báo Times of Israel ngày 23/1 dẫn lời một quan chức cấp cao của Ai Cập cho biết các thủ lĩnh Hamas cũng đã từ chối rời Gaza và đang yêu cầu Israel rút hoàn toàn khỏi khu vực này để người Palestine được trở về nhà.

Trong khi đó, các nguồn tin ngoại giao cho biết Israel và Hamas đã nhất trí về nguyên tắc rằng việc trao đổi con tin Israel và tù nhân Palestine có thể diễn ra trong thời gian ngừng bắn 30 ngày ở Gaza.

Qatar, Mỹ và Ai Cập đã tiến hành ngoại giao con thoi kể từ ngày 28/12/2023 nhằm tìm cách thu hẹp sự khác biệt giữa Israel và Hamas về khuôn khổ chấm dứt xung đột, cho phép tăng cường viện trợ nhân đạo cho Gaza. Tuy nhiên, hai bên vẫn bất đồng về cách chấm dứt vĩnh viễn cuộc xung đột ở Gaza.

Phía Israel muốn cách tiếp cận từng phần nhằm trả tự do cho từng đối tượng con tin – đầu tiên là dân thường và kết thúc là binh sĩ – để đổi lại việc ngừng thù địch, trả tự do cho tù nhân Palestine và tăng viện trợ vào Gaza. Trong khi đó, Hamas muốn một “thỏa thuận gói”, trong đó có cam kết về ngừng bắn vĩnh viễn, trước khi thực hiện trả tự do theo từng giai đoạn.

Trong một nỗ lực liên quan, Ngoại trưởng Anh David Cameron dự kiến sẽ tới Israel trong ngày 24/1 nhằm thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn ở Gaza. Đây là chuyến công du khu vực lần thứ ba của ông Cameron trong hơn 2 tháng qua. Theo kế hoạch, ông cũng sẽ thăm Bờ Tây, nơi Chính quyền Palestine (PA) đặt trụ sở, và sẽ đến Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ.