Mường Lay tăng cường dạy tiếng Việt cho trẻ mầm non

Nhằm giúp trẻ bậc mầm non là con em đồng bào dân tộc thiểu số có kỹ năng cơ bản trong việc sử dụng tiếng Việt, tạo tiền đề lĩnh hội kiến thức khi vào bậc tiểu học, Phòng Giáo dục và &ETHào tạo thị xã Mường Lay (&ETHiện Biên) đã triển khai nhiều biện pháp tăng cường tiếng Việt góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ mầm non.

Giờ học tiếng Việt của lớp học mầm non ở điểm bản Huổi Min.

Bà Trần Thị Hiếu, Trưởng Phòng Giáo dục và &ETHào tạo thị xã Mường Lay, cho biết: Với hơn 75% số trẻ bậc mầm non là con em đồng bào dân tộc thiểu số (chủ yếu là dân tộc Thái, H’Mông), cho nên những năm qua, Phòng Giáo dục và &ETHào tạo thị xã đặc biệt coi trọng bồi dưỡng, tăng cường dạy tiếng Việt cho học sinh lứa tuổi này. Với đội ngũ giáo viên bậc mầm non, phòng luôn quan tâm bồi dưỡng năng lực, bố trí hợp lý về các trường. Các cơ sở giáo dục mầm non khuyến khích giáo viên làm đồ dùng học tập bằng những vật dụng thân thuộc với đồng bào địa phương để khi học và chơi giúp học sinh dễ nhớ. Tại các nhà trường đều coi trọng đưa nội dung tăng cường tiếng Việt vào kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ theo năm học, theo chủ đề/tháng, tuần, ngày. Việc tổ chức tăng cường dạy tiếng Việt cũng được triển khai phù hợp với lứa tuổi theo nguyên tắc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, giúp trẻ phát triển kỹ năng nghe, hiểu, phát âm và diễn đạt bằng tiếng Việt.

Là một trong những đơn vị có cách làm hiệu quả trong dạy tiếng Việt cho học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, Trường mầm non Bản Lé, xã Lay Nưa, luôn quan tâm bố trí giáo viên có trình độ chuyên môn là người địa phương hoặc giáo viên thạo tiếng đồng bào dân tộc thiểu số làm công tác chủ nhiệm lớp để hỗ trợ trẻ trong quá trình học tập. &ETHội ngũ giáo viên chủ nhiệm của nhà trường luôn nỗ lực dành thời gian xây dựng các tiết học chuyên biệt dành cho từng nhóm học sinh còn hạn chế về tiếng Việt. Các tiết học ngoại khóa cũng được tổ chức gắn với nội dung học tiếng Việt giúp trẻ học mọi lúc, mọi nơi, học mà chơi và chơi mà học. Theo cách làm đó, hầu hết trẻ mầm non của Trường mầm non Bản Lé đã nhận biết, phát âm chuẩn theo bộ chữ cái tiếng Việt và có kỹ năng cơ bản trước khi vào lớp 1.

Cô giáo Trần Thị Hồng, Hiệu trưởng Trường mầm non Bản Lé, cho biết: Năm học 2021-2022, toàn trường có 221 trẻ thì có tới 219 (99,1%) trẻ là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Riêng bốn điểm lớp học ở bốn bản gồm: Hua Huổi Luông, Hua Nậm Cản, Bản Lé, Bản Mo đều có 100% trẻ là con em đồng bào dân tộc Thái, H’Mông. Trước khi đến lớp, đa phần trẻ rất ít tiếp xúc, giao tiếp với môi trường bên ngoài cho nên tiếng Việt còn hạn chế. Hiểu được thực trạng đó và bám sát phương châm “không để ngôn ngữ trở thành rào cản đối với học sinh”, Ban Giám hiệu nhà trường đã lựa chọn giáo viên là người dân tộc Thái phân công chủ nhiệm lớp học ở điểm bản có đồng bào Thái giáo viên dân tộc H’Mông làm chủ nhiệm ở điểm bản của đồng bào dân tộc H’Mông để dạy học theo phương pháp song ngữ. Thường xuyên động viên, hướng dẫn giáo viên coi trọng phát triển kỹ năng tiếp cận tiếng Việt cho trẻ, nhất là trẻ 5 tuổi khuyến khích giáo viên làm đồ dùng học tập từ vật dụng sẵn có ở địa phương, để trẻ thuận tiện khi học. Theo cách đó, chất lượng học tập của học sinh nhà trường đã ngày càng tốt hơn.

Tại lớp học mầm non ở bản Huổi Min (thuộc Trường mầm non &ETHồi Cao, phường Sông &ETHà), chúng tôi được chứng kiến giờ học tiếng Việt khá thú vị của cô và trò nơi đây. Say sưa giới thiệu tên gọi, đặc điểm của các loại rau, quả: bắp ngô, quả bí, quả đào, cây rau bắp cải… cho học sinh bằng tiếng Việt, cô giáo Lưu Thị Hương còn tận tình chỉ bảo học sinh cách phân biệt mầu sắc, hình khối của từng loại rau, quả. Với một số học sinh hoàn toàn chưa biết tiếng Việt, cô Hương đã gọi tên từng loại quả bằng tiếng dân tộc H’Mông, sau đó cô đọc lại bằng tiếng Việt để các em hiểu, đọc theo. Quan sát trong lớp học, chúng tôi còn thấy nhiều đồ dùng, đồ chơi cũng được gắn tên bằng tiếng Việt, tiếng H’Mông. Trò chuyện với chúng tôi, cô giáo Lưu Thị Hương cho biết: &ETHiểm trường Huổi Min có 19 trẻ là con em đồng bào dân tộc H’Mông. &ETHể giúp các em làm quen với tiếng Việt thuận lợi, giáo viên đã làm mô hình cửa hàng, gồm: rau, củ, quả và một số vật dụng thân thuộc với đời sống hằng ngày của bà con dân tộc H’Mông, sau đó hằng ngày cho các em chơi bán hàng, nấu cơm. Trên mỗi vật dụng cô giáo đều viết tiếng Việt giúp trẻ dễ nhớ, dễ học.

Nhờ linh hoạt triển khai các biện pháp bố trí giáo viên, phương pháp giảng dạy phù hợp tập quán, nhận thức của học sinh từng địa bàn, nhiều năm liền Phòng Giáo dục và &ETHào tạo thị xã Mường Lay luôn dẫn đầu khối các địa phương có 100% trẻ bậc mầm non là con em đồng bào dân tộc thiểu số được tăng cường tiếng Việt phù hợp theo độ tuổi. Tỷ lệ trẻ em người dân tộc thiểu số ở thị xã Mường Lay ra lớp luôn đạt hơn 99,8% trẻ dần mạnh dạn, tự tin hơn trong giao tiếp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ em của thị xã nói chung và chất lượng giáo dục trẻ mầm non nói riêng.